![]() |
|














Fars körfəsində gərginlik artır: Türkiyə küncə sıxışdırılan İrana yenə yardım əlini uzadacaqmı? - TƏHLİL
Tarix 07.05.20, 20:44 |
|
1925.jpg)
Çetiner Çetin
“Haberturk.com”, 04 may 2020-ci il
İranın hərbi kəşfiyyat qüvvələrinin komandiri Qasım Süleymaninin ABŞ tərəfindən sui-qəsd nəticəsində öldürülməsi İraqı iki güclü rəqib arasında münaqişə zonasına çevirdiyi bir vaxtda, bu mübarizə indi Fars körfəzində davam edir.
Dünya pandemiya böhranı ilə mübarizə apararkən, ABŞ və İran açıq-aşkar odla oynamağa qərar veriblər. Ancaq bu dəfə Türkiyə İranı qorumaq üçün diplomatik müdaxilələrə qoşulmamalıdır. Xüsusilə son 30 ildə Türkiyənin çəkdiyi regional əziyyətləri göz önünə gətirsək…
İran, tarixində ilk dəfədir ki, bu qədər küncə sıxışdırılıb. Bu, elan edilməmiş soyuq müharibədir. Görünən budur ki, gərginlik növbəti mərhələyə keçir və yavaş-yavaş idarədən çıxır.
Bir neçə gün öncə İranın sürətli hərbi qayıqları Fars körfəzində ABŞ-ın hərbi gəmilərini təhlükəli formada təqib etdi. Daha sonra İran İnqilab Keşikçiləri Korpusu İranın ilk hərbi peykini kosmosa buraxdı. Bundan sonra isə İnqilab Keşikçilərinin səlahiyyətli nümayəndələri sadəcə bir gün sonra ABŞ Dəniz Qüvvələrini təhdid etdi. Yəni, dünya böhranla mübarizə apardığı bu zamanda, İran arı yeşiyinə çomaq soxmaqla məşğuldur.
Tehranın siyasi-hərbi güc nümayişləri ABŞ Prezidenti Donald Trampı “ən ağır təzyiq siyasəti”ndən çəkindirmək məqsədiylə keçirilir. Ancaq belə bir vəziyyətdə Tramp Dəniz Qüvvələrinə həmin İran qayıqlarını vurmağı əmr etmişdi. Bu, klassik Tramp davranışıdır.
İran İnqilab Keşikçiləri tərəfindən İranın ilk hərbi peyki kosmosa göndərildikdən sonra İsraildə çaxnaşma abu-havası hökm sürür. Vaşinqtondakı İran əleyhdarları Tehranın qitələrarası ballistik raketlərə sahib olduğunu iddia edirlər. Güman edirəm ki, onlar bu iddiada heç də haqsız deyillər.
Ancaq İranın uzaqmənzilli silahları təkcə ABŞ və müttəfiqlərini deyil, eynilə bizi də narahat etməlidir. Çünki Türkiyə də bir NATO üzvüdür və ərazilərində bu təşkilatın hərbi bazası yerləşir. Nəzərinizə çatdırım ki, NATO-nun hərbi sazişlərində istifadə olunan bazalar və hərbi fəaliyyətlərinin olduğu bölgələr İranın hədəfi olan prioritet nöqtələrdir.
ABŞ və İranda daxili siyasi motivlər böyük rol oynayır. İran 1979-cu il İslam inqilabından sonra güclü təzyiqlərə məruz qalıb. Bu təzyiqlər son 7 il içində daha da sərtləşdirilib. Çünki ABŞ-ın sanksiyaları və neftin qiymətinin düşməsi vəziyyəti daha da çətinləşdirdi. Ölkədaxilində ciddi ictimai təzyiq var.
Obamanın İran siyasətini ayaqları altına alan Tramp indi prezident seçkilərinə hazırlaşır. ABŞ xalqı hər hansısa həyəcana hazır deyil, ancaq nəticədə Trampın nə edəcəyi də bəlli deyil. Əlavə olaraq, rəsmi dövlət orqanları da koronavirusla mübarizədə gec hərəkət etməkdə təqsirləndirilir. Təbii ki, Trampın “kəsdiyi ağaçların” da sayı az deyil. İndi o, güclü təzyiqlərlə üzləşib. Buna işsizlik rəqəmlərinin artmasını da əlavə edə bilərik.
İraq, Suriya, Liviya və Yəməndə 2003-cü ildən bəri açıq şəkildə kəşfiyyat fəaliyyətləri həyata keçirən və bu bölgələrdə bütün fəaliyyətlərinə göz yumulan Qasım Süleymaninin noyabr ayında sui-qəsd nəticəsində öldürülməsi Vaşinqton-Tehran münasibətlərini daha da gərginləşdirdi.
Xatırlayırıqsa, həmin zaman İran öz qisasını almaq üçün ABŞ-ın İraqdakı hərbi bazalarına raket zərbələri endirmişdi. İndi də İnqilab Keşikçilərinin korpus komandiri Hüseyn Salami İran Hərbi Dəniz Qüvvələrinin təhlükə ilə üzləşəcəyi təqdirdə, ABŞ hərbi gəmilərini batırmaq əmrini aldıqlarını bəyan edir. Beləliklə, İran, Trampa sərt fikirlərini dəyişməzsə, onu necə bir aqibətin gözlədiyini çatdırmaq istəyir.
Hər iki tərəf də tez-tez qılınclarını qınlarından çıxarmaq istəsələr də, əslində, görünən budur ki, tərəflər müharibə seçimindən yan keçir. Tramp bir açıqlamasında ABŞ hərbi gəmilərinin İranın sürətli hərbi qayıqları ilə üz-üzə gələcəyi təqdirdə, baş verəcək silahlı qarşıdurmanı əngəlləmək niyyətlərinin olduğunu bildirib. Ancaq Vaşinqtonu narahat edən əsas amil hərbi peyki kosmosa daşıyan “Qasid” adlı daşıyıcı sistemdir. Çünki bu sistem, həqiqətən, İranın ballistik raketlərə sahib ola biləcəyini göstərir.
İndi ABŞ-da İrana qarşı təzyiqlərin artırılması barədə səslər yüksəlir. Ancaq indiki vəziyyətdə Ankara daha diqqətli davranmalıdır və İranın daha da küncə sıxışmasını gözləməlidir. Biz hər dəfə İranın tərəfində olduğumuz zaman gördük ki, rəsmi Tehran bizi oyundan çıxararaq, bu yolda tək irəliləmək niyyətindədir.
Terror təşkilatı PKK-nın Suriya bölgəsində aktivləşməsi ABŞ-ın sonradan daxil olduğu bir oyun idi. Ancaq Qasım Süleymani, yəni, İran bu oyunun əsas ixtiraçısı idi. Belə ki, PKK-nı Sincara aparan ağıl da elə fars ağlı idi. Afrində silahlı qüvvələrimizə hücumlar təşkil edən qruplaşmalar da İran tərəfindən dəstəklənirdi. İdlibdə atəşkəsi pozan da bunlar idi. Bununla yanaşı, Tehranda diplomatiya masasında bir başa canlı yayım edərək, atəşkəs məhrəmiyyətini ortadan qaldıran da İran oldu.
İndi İran özü qapımızı döyməmiş, biz əlimizi uzatmamalıyıq.
Tərcümə Strateq.az-ındır
Xəbərin oxunma sayı : 766
Analiz
Xəbərlər
-
Bakıda “abadlıq işi“ elanından sonra ərazidə obyekt tikildi - FOTOFAKT
-
Dünyada ən çox qızıl ehtiyatına sahib olan ölkələr - SİYAHI
-
“Çox güman ki, Azərbaycan-Ermənistan dialoqu uğurla nəticələnəcək“ - Tramp
-
Bu rayonda 4 900 abonentin qaz təchizatı dayandırılacaq - Xəbərdarlıq
-
Pensiyaçıların kommunal ödənişini dövlət ödəyəcək? - Deputat AÇIQLADI
-
“Dedilər ki, 5 milyon manatı qaytarmalıyam“ - Bulvar idarəsinin həbsdə olan sabiq sədri
-
“Hər ay məndən 20 min alırdı, sintezator çalanla xəyanət etdi“ - VİDEO
-
“Paşa Bank“da kəskin mənfəət azalması - 91 milyon manata düşdü
-
Naxçıvan universitetində RƏZALƏT: Tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub
-
ABŞ fondları Ukraynanın ən böyük taxıl terminallarından birinə nəzarəti ƏLƏ KEÇİRDİ
-
Bakıda ağır qəzanın görüntüləri yayıldı - VİDEO
-
PKK-nın İraqdakı mağarası aşkar edilib - Yüzlərlə hərbi vasitə tapılıb + VİDEO
-
Mehdiyevlərin bankı insanlara yalan məlumat verir - Fotofakt
-
Hərbi prokurora müavini, Sumqayıta isə hərbi prokuror təyin edilib - Kamran Əliyevdən yeni təyinat
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Elat Kəndli-Fermer Təsərrüfatı“ MMC tullantıları hara axıdıb? - Xidmət tədbir gördü
-
Azərbaycanda iki yeni milli park yaradılır - SƏRƏNCAM
-
Ukraynada hökumət dəyişikliyi - Zelenski yeni baş nazir təyin edir
-
Suşi bu vəziyyətdə hazırlanırmış - Yoxlama
-
Xətaidəki çörək sexinin fəaliyyəti dayandırıldı - VİDEO
-
Məşhur restoran buna görə cərimə edilmişdi - Məhkəmə qərar verdi
-
Rusiyadakı biznesi təhlükə altında olan sabiq məmurlar kimlərdir? - SİYAHI
-
Efirdə müğənnilər qırğına çıxdı - Mikrafonlar söndürüldü - VİDEO
-
Xırdalanda “Little Stars” uşaq bağçasında azyaşlının qolu qırıldı - Rəhbərlik gizlətdi
-
“NATO Moldovanı Rusiya ilə müharibəyə hazırlayır“ - Rusiya xarici kəşfiyyatı
-
Azərbaycan avtobusları Almaniyadan 400, Rusiyadan isə 35 min manata alıb - SİYAHI
-
Torpaq sahələrinin istifadəyə və icarəyə verilməsi ilə bağlı - Yenilik
-
“-ov“, “-yev“ sonluqlu soyadlar bu hallarda dəyişdirilir - RƏSMİ
-
Krımda partlayış hazırlayan 25 yaşlı yerli qadın saxlanılıb - İDDİA
-
Vəhdət Partiyasında toplantı: Adəm İsmayıl Bakuvi tapşırıq verdi
-
Hindistanlı turistlərin Azərbaycana səfəri kəskin artıb - Boykot işə yaramayıb
-
ABŞ yardımları dayandırdı, ərzaq böhranı başladı - Əfqanlar aclıqla üz-üzə qalıb
-
Milli Məclisin sessiyası başa çatdı: Deputatlar məzuniyyyətə çıxdı
-
“İmtahanlara özümün belə müdaxiləm mümkün deyil“ - Məleykə Abbaszadə
-
Şəxsiyyət vəsiqələri dəyişir - Qanun qəbul olundu
-
Bu media subyektləri cərimələnəcək - 5000 manatadək
-
Ötən həftə 812 yanğın olub, 5 nəfərin meyiti çıxarılıb - FHN
-
Putin Trampa xəbərdarlıq edib: “60 günə hər şeyi alacam”
-
Hərbçilərin pensiyalarının hesablanmasında dəyişiklik edilir? - Nazirlikdən cavab
-
54 yaşlı Aygün Kazımova göz qamaşdırdı - VİDEO
-
“Cahid Şahbazova cinayət işi açılıb“ - VİDEO
-
Bu avtomobillərin kilometrajı geri çəkilir - Aldanmamaq üçün nə etmək olar?
-
Sədrlə qohumlar üz-üzə gəldi - AHİK-də 4 nəfər istefa verdi
-
Kümçülər təhvil verdikləri baramanın pulunu niyə ala bilmirlər? - VİDEO
-
Dr. Vəfa Gündoğan necə estetik əməliyyat icra edir? - FOTO/VİDEO
-
Ukraynaya silah tədarükü rekord həddə çatacaq - Respublikaçı senator
-
Nərimanovdakı “Taxta bazarı”nda yanğın olub - VİDEO
-
DTX əməliyyat keçirdi - Həbs edilən var
-
Fransa müdafiə xərclərini sürətlə artıracaq - Makron
-
Azərbaycanda ətin qiyməti qalxıb - VİDEO
-
Sağlam bildiyimiz qidalar qanı qatılaşdırır - Nə yeyək?
-
“Çelsi“ klublararası dünya çempionatının qalibi oldu - VİDEO
-
Əliyev - Paşinyan görüşünün kadrarxası məqamları - VİDEO
-
Bakı çimərliklərində son durum: Yenə natəmizlik, yenə üfunət... (VİDEO)
-
Polkovnik Voronici Kiyevdə Rusiya agentləri olan azərbaycanlılar öldürüb? - FOTO
-
Əhd etmişdilər, Bakıdan Laçına piyada getdilər - VİDEO
-
Vətəndaş idarə etdiyi avtomobilə yazılmış cərimədən narazıdır - VİDEO
-
Salyan rayonunda ağır qəza hadisəsi: 3 nəfər ölüb
-
İnsanlar isti hava səbəbindən çimərliklərə axın edirlər - VİDEO
-
Qardaşı oğlunu öldürməkdə şübhəli bilinən kişi saxlanıldı - Şərurda
-
“Prezidentliyə hazır olmadığımı düşünürdüm” - Putin
-
Bakıda 38, Aran rayonlarında 40 dərəcə isti qeydə alınıb - FAKTİKİ HAVA
-
Xəstəxanada intim görüntüləri yayılan şöbə müdiri ərizə yazdı - Şantaj olunub
-
Rüşvət alanlar tutuldu: Rüşvəti verən bu iş adamları necə olacaq?
-
Azərbaycan-Ermənistan sülh danışıqlarını yaxından izləyirik - Ərdoğan
-
Köməksiz qalan azyaşlı xilas edildi - VİDEO
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını yaydı - VİDEO
-
İsmayıllıda itkin düşən 40 yaşlı qadın sosial şəbəkə vasitəsilə tapıldı - FOTO
-
Suriya və İsrail rəsmiləri Bakıda görüşüb - “Al Arabiya”
-
“Rusiyanı şərtsiz dəstəkləməyə davam edəcəyik” - Kim Çen In
-
34 mindən çox abituriyent imtahan verdi - 5 nəfərdə mobil telefon aşkarlanıb
-
“Avropanın ölkəmizə “demokratiya dərs”i keçməsi qəbulolunmazdır“ - “Gürcü Arzusu”
-
Polis istirahət zonalarında fasiləsiz xidmət aparır - FOTOLAR
-
Bakıda 40 dərəcə isti olacaq, dağlıq ərazilərə yağış yağacaq - Sabahın havası
-
Azərbaycana gələn turistlər niyə hotellərə deyil, kənd evlərinə üz tutur? - VİDEO
-
“Yolunu azmış” oğul Kral ailəsinə qayıdır? - Londonda gizli görüş
-
Dizel və 92 oktanlı benzin bahalaşacaq? - Açıqlama
-
Bakıda yol-nəqliyyat hadisəsi oldu - Tıxac yarandı
-
Saray qəsəbəsində sexdə yanğın olub - VİDEO
-
Azərbaycanda uşaqlar arasında yeni virus yayılıb - XƏBƏRDARLIQ
-
“Bir gecədə 36 Ukrayna PUA-sını məhv etmişik” - Rusiya MN
-
“Prezident olmaq çox təhlükəli işdir” - Tramp
-
Azərbaycanlılar ən çox bu ölkəyə gedir - Səbəb nədir?
-
İran İsrailə qarşı nüvə silahından istifadə etməyə hazırdır - Netanyahu
-
Qaynı qızını xəstə oğlu üçün oğurladı, polis yolda yaxaladı - İmişlidəki cinayətin TƏFƏRRÜATI
-
Bu ərazilərdə 5 gün qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Manatın sabitliyinin gücü və riskləri: Sabit, yoxsa üzən məzənnə?
-
Avtobuslar niyə yolun ortasında dayanır? - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyev Ərdoğana zəng edib - Nələr müzakirə olunub?
-
Azərbaycan klublarının yay transferləri: Kim gəlir, kim gedir?
-
Xanımı Ərdoğanın çlxışı zamanı ağladı - VİDEO
-
Bakı Suriya və İsrail danışıqlarına ev sahibliyi edəcək - KİV
-
Fitnes məşqçilərinin təqdim etdiyi qidalanma proqramları niyə bahadır? - VİDEO
-
Ölkədə 1,5 milyon sahibkar var - Ən çox biznesmen hansı rayonlardadır?
-
Azərbaycanlılar Türkiyədə kütləvi şəkildə mənzil alırlar: Onları ora nə çəkib aparır?
-
Xurmanı Almaniyadan 17 manata, Çindən 2 manata alırıq - QİYMƏTLƏR
-
“Putin İranın uranı zənginləşdirməsinə tam qadağanı dəstəkləyir“ - KİV
-
“Epidbiomed” MMC-yə 138 min manatlıq sifariş - Təsisçisi qanunsuz dərman dövriyyəsinə görə həbs edilmişdi
-
Yeni qida normaları kimlərə şamil ediləcək? - DEPUTAT AÇIQLADI
-
Abşeron İcra Hakimiyyətinin həbs olunan əməkdaşı: “Zəng edib dedi ki, 30 min manat istə“
-
“Sputnik Azərbaycan“ Rusiya FTX-nin filialından başqa bir şey deyildi - Mətbuat Şurası
-
İlham Əliyevin Suriya Prezidenti ilə geniş tərkibdə görüşü oldu - FOTOLAR
-
Çay evində zarafat faciə ilə nəticələndi - Göyçaydakı cinayətin TƏFƏRRÜATI
-
SOCAR Suriya Hökuməti ilə Anlaşma Memorandumu imzaladı - FOTO
-
Nazirlikdən hava ilə bağlı əhaliyə - Videomüraciət
-
“Türkiyə Suriyada da terror dəftərinin bağlanacağına inanır“ - Ərdoğan
-
Azərbaycan klublarının dəyəri nə qədərdir? - SİYAHI
-
Suriya Prezidenti Azərbaycandadır - Fotolar
-
Hər 1 manat Yağmurun həyatını xilas edə bilər - Çarəsiz anadan yardımsevər insanlara MÜRACİƏT
-
Xanımı Polad Həşimovun şəhid xəbərini necə almışdı? - FOTOLAR
-
Dövlət Departamentinin 1300 əməkdaşı işdən çıxarıldı - FOTOLAR
-
Ali Məhkəmənin hakimi Nigar Rəsulbəyova təqaüdə göndərildi - FOTO
-
“Evlərimiz təhlükədədir, hər an çökmə baş verə bilər” - VİDEO
-
Koçaryan Simonyana qarşı daha bir iddia qaldırıb - Nədə ittiham edir?
-
Avtomobillərin utilizasiyası sistemində boşluqlar - İşbazlar fürsətdən istifadə edirlər (VİDEO)
-
Bağçalara qəbul başlayır - Proses necə keçiriləcək?
-
Ölkədə nikahsız doğulanların sayı artır - İki baxış
-
Həm arıq saxlayır, həm də ürəyə xeyirdir - Hazırda mövsümüdür
-
Tələbələrin təqaüdündən xəbərsiz tutulan pullar hara gedir? - VİDEO
-
Çoxmərtəbəli binalarda səs izolyasiyasına niyə diqqət edilmir? - VİDEO
TOP 10
ARXİV