Qeyd edək ki, işğal olunmuş torpaqlarımızın azad edilməsi, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması ilə nəticələnən İkinci Qarabağ müharibəsində Türk Şurası Azərbaycana mənəvi və siyasi

dəstək göstərdi. Müharibənin ilk günlərində Şuranın yaydığı bəyanatda Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin Azərbaycanın suverenliyi, ərazi bütövlüyü və beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərinin toxunulmazlığı əsasında tezliklə həll olunmasının vacibliyi qeyd olundu. Bütövlükdə Türk Şurası müharibə günlərində Azərbaycanın yanında oldu.  Müharibə günlərində Şuranın Ticarət və Sənaye Palatasının toplantısının Bakıda keçirilməsini Prezident İlham Əliyev ölkəmizə mənəvi dəstəyin

göstərilməsi kimi qiymətləndirdi.

Türk Şurasının üç gün əvvəl videokonfrans formatında keçirilən qeyri-formal Zirvə görüşündə toxunulan  əsas məsələlərdən biri Azərbaycanın torpaqlarını işğaldan azad etməsi oldu. Qazaxıstanın

birinci Prezidenti - Elbası, Türk Şurasının fəxri sədri Nursultan Nazarbayev, Qazaxıstanın Prezidenti

Kasım-Jomart Tokayev, Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan, Özbəkistan Prezidenti Şavkat

Mirziyoyev, Türk Şurasının Baş katibi Bağdad Amreyev  Azərbaycanı Qələbə münasibətilə təbrik etdilər.

Prezident İlham Əliyev də toplantıdakı çıxışını, əsasən, Qarabağ mövzusuna həsr etdi. Dövlətbaşçısı Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını işğal etməsi ilə əlaqədar hadisələrə geniş ekskurs etdi, bu

ölkənin sistemli şəkildə təxribatlar törətdiyini, azərbaycanlıların milli heysiyyatı ilə oynadığını, bu hərəkətlərin dözülməzliyini, Ermənistan baş nazirinin “Qarabağ Ermənistandır və nöqtə” bəyanatının və

2020-ci ilin yayında Ermənistanın müdafiə nazirinin yeni əraziləri işğal etmək anonslarını xatırlatdı. Ardıcıl təxribatlara cavab olaraq 2020-ci ilin sentyabrında 44 günlük müharibənin başladığını bildirdi.

Ermənistanın xarici dəstək olmadan Azərbaycan torpaqlarını tutmasının və uzun illər işğalda saxlamasının mümkünsüzlüyünü, Minsk qrupunun fəaliyyətinin “sıfır effektivliyi”ni diqqətə çatdırdı.

İlham Əliyev Vətən müharibəsində qardaş Türkiyənin Azərbaycana göstərdiyi güclü mənəvi və siyasi dəstəyə görə Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğana xüsusi təşəkkür etdi.  2009-cu ildə Naxçıvanda türkdilli ölkələrin dövlət başçılarının Zirvə görüşündə Prezident İlham

Əliyev demişdi: “Vaxtilə Azərbaycanın tarixi torpağı, əzəli torpağı Zəngəzur bölgəsini Azərbaycandan ayırıb Ermənistana birləşdirilməsi, demək olar ki, böyük türk dünyasını coğrafi baxımdan parçaladı.

Yəni türk dünyasının vahid bir ailə kimi, vahid bir qüvvə kimi fəaliyyəti onilliklər ərzində dayandırılmışdır. Ancaq biz bu gün qəbul edilmiş qərarlarla, atılmış addımlarla bu bağlantını daha da

gücləndiririk. Zəngəzurun Ermənistana verilməsi ilə türk dünyası arasında coğrafi parçalanma baş vermişdi.

İlham Əliyev 12 il əvvəl bu sözləri təsadüfən deməmişdi. Çünki Prezident düşünülmüş və uzaqgörən siyasəti ilə Azərbaycanı böyük Qələbəyə aparırdı. İkinci Qarabağ müharibəsində böyük Qələbə ilə İlham

Əliyev həm də bütün türk dövlətlərinin daha da yaxınlaşmasına xidmət edən tarixi bir missiyanı yerinə yetirdi. Ötən ilin 10 noyabrında imzalanmış üçtərəfli Bəyanatda Naxçıvanı Azərbaycanın əsas ərazisi ilə

birləşdirən yeni nəqliyyat kommunikasiyalarının inşası ilə bağlı müddəa da yer aldı. Videokonfrans formatında Zirvə görüşündə bu məsələyə də toxunan İlham Əliyev dedi: “Naxçıvanda keçirilmiş Zirvə

görüşündə mən demişdim ki, vaxtilə Zəngəzuru Azərbaycandan alıb Ermənistana birləşdirmək türk dünyasının coğrafi parçalanması idi. Çünki əgər xəritəyə baxsaq görərik ki, sanki bizim bədənimizə xəncər saplanmışdır, türk dünyası parçalanmışdır. Qədim Azərbaycan torpağı olan Zəngəzur indi türk dünyasının birləşməsi rolunu oynayacaq. Çünki Zəngəzurdan keçən nəqliyyat, kommunikasiya, infrastruktur layihələri bütün türk dünyasını birləşdirəcək.

Ümumiyyətlə, Ermənistanın işğalçılıq siyasəti yalnız Azərbaycana qarşı deyil, bütün türk və müsəlman dünyasına qarşı yönəlmişdi. Çünki 30 ilə yaxın işğal dövründə Ermənistanın dağıtdığı və erməniləşdirilməsinə cəhd etdiyi bütün tarixi və dini abidələr həm də türk-müsəlman irsinin tərkib hissəsidir. Bu baxımdan Azərbaycan erməni faşizminin qarşısını alaraq türk dünyası qarşısında tarixi xidmət göstərdi, təkcə özünün deyil, bütün İslam dünyasının dəyəri olan mədəni və dini irsi müdafiə etdi.

Eyvaz Fərzəliyev,