![]() |
|














Sülhməramlılar Qarabağda özlərini “sahib” kimi aparır: missiyaya mandat lazımdır
Tarix 09.09.21, 21:32 |
|

Asif Nərimanlı: “Mandatın müəyyənləşməsi sülhməramlıların səlahiyyət çərçivəsini müəyyənləşdirəcək və bu, onların xoşagəlməz addımlarını məhdudlaşdıracaq”
Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində müvəqqəti yerləçdirilən Rusiya sülhməramlı kontingentinin hüquqi məsuliyyətini nəzərdə tutan mandatın verilməsi məsələsi gündəmə gəlib. Məlumdur ki, 10 aya yaxındır, Qarabağda olan sülhməramlılara nə Azərbaycan tərəfindən mandat verilib, nə də BMT missiyanı rəsmi olaraq qəbul edib. Əlbəttə, Rusiya çalışır ki, Qarabağda yerləşmiş kontingent rəsmiləşsin. Hətta bir çox analitiklər bildirirlər ki, Kremldən Rəsmi Bakıya bu barədə təzyiqlər edilir.
“Bütün Qarabağ Azərbaycanın suveren ərazisidir, beynəlxalq ictimaiyyət Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tanıyır və 10 noyabr Bəyanatına uyğun olaraq sülhməramlı qüvvələr Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinin müəyyən bir hissəsində müvəqqəti olaraq yerləşdiriliblər”. Bu sözləri Azərbaycan Prezidentinin köməkçisi, Prezident Administrasiyasının Xarici siyasət məsələləri şöbəsinin müdiri Hikmət Hacıyev BBC-yə deyib.
O həmçinin bildirib ki, Qarabağda Rusiya sülhməramlılarının mandatı ilə bağlı əlavə hüquqi mexanizmlər məsələsi barədə müəyyən müzakirələr hələ davam edir. Hacıyev Qarabağda Rusiya sülhməramlılarının fəaliyyəti və əməliyyatlarının Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan liderlərinin imzaladıqları 10 noyabr tarixli üçtərəfli Birgə Bəyanatına əsasən həyata keçirildiyini qeyd edib.
Prezidentin köməkçisinin sözlərinə görə, 10 noyabr razılaşması sülhməramlı qüvvələr üçün siyasi və müəyyən dərəcədə hüquqi çərçivəni müəyyən edib: “Əlavə razılaşmalara və sülhməramlıların mandatı barədə əlavə hüquqi mexanizmlər məsələsinə gəldikdə, tərəflər arasında bu barədə ilkin kontaktlar olub və müəyyən müzakirələr hələ davam edir”.
H.Hacıyevin açıqlamasından belə başa düşülür ki, 10 noyabr 2020-ci il tarixli Birgə Bəyanatdan başqa Rusiya hərbi kontingentinin hazırda Qarabağda varlığını və fəaliyyətini tənzimləyən ayrı bir sənəd yoxdur.
Həmin bəyanatda isə deyilir: Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingenti erməni silahlı qüvvələrinin çıxarılması ilə paralel şəkildə yerləşdirilir. Rusiya Federasiyasının sülhməramlı kontingentinin qalma müddəti 5 ildir və müddətin bitməsinə 6 ay qalmış hazırkı müddəanın tətbiqinə xitam verilməsi niyyəti ilə bağlı Tərəflərdən hər hansı biri çıxış etməzsə, müddət avtomatik olaraq növbəti 5 ilə uzadılır.
Qeyd edək ki, 2000-ə yaxın Rusiya sülhməramlı kontingenti Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli Birgə Bəyanatdan dərhal sonra Qarabağda və eni 5 kilometr olan Laçın dəhlizində yerləşdirilib.
Prezidentin köməkçisinin açıqlamasından o da məlum olur ki, sülhməramlı kontingentə hansısa formada mandat verilə bilər: çünki müəyyən kontaktların olduğu, ilkin danışıqların getdiyi məlumdur.
Bəs Rusiyanın Qarabağdakı hərbi missiyasına mandat hansı formada verilməlidir? Məlumdur ki, sülhməramlılar ilk 5 il, tərəflərdən etiraz olmasa növbəti 5 il üçün də Qarabağda yerləşiblər. Qeyri-rəsmi informasiyalara görə, Rusiya burada qalma müddətinin ləğv edilməsində maraqlıdır. Bu isə Azərbaycanın milli maraqlarına uyğun deyil.

Mövzu ilə bağlı AYNA-nın suallarını siyasi icmalçı Asif Nərimanlı cavablandırıb. Analitik qeyd edib ki, müharibədən sonra həllini tapmalı məsələlərdən biri də məhz sülhməramlıların mandatının müəyyən edilməsidir:
- Rəsmi Bakının açıqlamasından sonra məlum oldu ki, indiyə qədər Moskva ilə bu məsələ müzakirə edilir. Rusiya sülhməramlılarının mandatının müəyyən edilməsi ən vacib məsələlərdəndir. Çünki mandatın müəyyənləşməsi sülhməramlıların səlahiyyət çərçivəsini müəyyənləşdirəcək və bu, onların Azərbaycanın suveren ərazisində xoşagəlməz addımlarını məhdudlaşdıracaq. Rəsmi Bakı da tələblərini mandat çərçivəsində irəli sürə biləcək. Hazırda qeyri-müəyyənlik var. Azərbaycan sülhməramlıların funksiyası daxilində fəaliyyət göstərməsini istəyir, Rusiya sülhməramlıları isə Qarabağda özlərini “sahib” kimi aparır. Onların əl-qolunu açan səbəblərdən biri də mandatın hələ də müəyyən edilməməsidir.
Mandatın müəyyənləşməsi Bakının istəkləri çərçivəsində olmalıdır. Çünki sülhməramlılar Azərbaycanın beynəlxalq hüquqda tanınan və 44 günlük müharibə ilə de-fakto bərpa edilən suveren ərazisində fəaliyyət göstərir. Burada yeganə tərəf Azərbaycandır. Rusiya mandat məsələsini Azərbaycanla razılaşdırmağa məcburdur. Bunun da bir neçə üstünlüyü var.
Birincisi, bu vəziyyət məsələnin Azərbaycanın istəkləri çərçivəsində həlli imkanlarını genişləndirir. İkincisi, Azərbaycan ərazisində bəzən Ermənistanı, bəzən də separatçı-terrorçu rejimi tərəf göstərməyə çalışan Rusiya bununla Bakının yeganə tərəf olduğunu qəbul edir.
- Sülhməramlılara mandat verilərsə, o zaman onların məsuliyyəti nədən ibarət olacaq?
- Əslində müzakirələrin bu qədər uzanmasının səbəbi də səlahiyyətlərin müəyyənləşməsidir. Görünür, ruslar daha çox səlahiyyət istəyir. Hərçənd, onların müvəqqəti yerləşdiyi bölgə Azərbaycanın suveren ərazisidir və səlahiyyətlər də Bakının şərtləri ilə müəyyənləşməlidir.
Əsas şərtlər də sülhməramlıların Qarabağda separatçı-terrorçu rejimə dəstək verməməsi, Qarabağda hələ də qalan qanunsuz erməni hərbi birləşmələrini çıxarması, nəzarət etdikləri Laçın dəhlizindən hərbi təyinatlı daşımaların qarşısını alması, bütün məsələlərdə Azərbaycanla hesablaşmasıdır. Sülhməramlıların Qarabağda əsas işi azərbaycanlılarla ermənilərin birgəyaşayışını təmin etmək olmalıdır.
Sülhməramlılar 10 noyabr üçtərəfli Birgə Bəyanata əsasən bölgəyə gəlib. Həmin razılaşmanın 7-ci bəndində qeyd olunur ki, “daxili məcburi köçkünlər və qaçqınlar Dağlıq Qarabağın ərazisinə və ətraf rayonlara BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının Ofisinin nəzarəti altında geri qayıdır”. Bu o deməkdir ki, azərbaycanlılar ətraf rayonlara qayıtmaqla yanaşı, sülhməramlıların müvəqqəti nəzarət etdiyi ərazilərə də - Xankəndiyə, Xocalıya, Xocavəndin bir hissəsinə də qayıtmalıdır. Bu prosesi də məhz sülhməramlılar həyata keçirməlidir.
Rusiya da anlayır ki, sülhməramlıların bundan başqa səlahiyyətinin olması mümkün deyil. Lakin istisna deyil ki, maraqlarını daha çox təmin etməyə çalışırlar və müzakirənin uzanması, o cümlədən, son vaxtlar Qarabağdakı separatçı-terrorçuların “tərəf” kimi göstərilməsi cəhdi də danışıqlarda təzyiq xarakteri daşıyır. Fikrimcə, danışıqlarda müzakirə mövzusu olan əsas məsələlərdən biri də Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzinin də sülhməramlıların mandatına daxil edilməsidir.
Bakı ehtimal ki, bunu istəyir. Rusiya sülhməramlılarının 10 noyabr razılaşmasına əsasən bölgəyə gəldiyi kimi, Mərkəz də məhz həmin razılaşmanın 5-ci bəndinə uyğun yaradılıb. Bu o deməkdir ki, Bakının belə bir tələb irəli sürməyə hüquqi əsası var.
Rusiya bölgəyə təkbaşına nəzarət etmək niyyətindədir. Qarabağda törədilən təxribatlarla bağlı Monitorinq Mərkəzini “heçə sayması” da bundan qaynaqlanır. Azərbaycan isə bu Mərkəzi sülhməramlıların mandatına daxil etməklə, Türkiyənin də iştirakını daxil etmək istəyir.
- Bundan sonra hansısa razılaşma olarsa, sülhməramlıların bölgədə qalma müddəti orada necə əksini tapmalıdır?
- Sülhməramlıların bölgədə qalma müddəti 10 noyabr razılaşmasında 5 il müddətində göstərilir. Fikrimcə, mandatın müəyyənləşməsində vaxt məsələsinə təsir etməyəcək. Çünki mandat sülhməramlıların səlahiyyət çərçivəsini təyin etmək üçün lazımdır, vaxt məsələsi üçtərəfli razılaşmada əksini tapıb.
- Bəzi mənbələr sərhədlərin delimitasiyası məsələsinin ilin sonuna qədər həll olunacağını bildirirlər. Bu, baş verə bilərmi?
- Delimitasiya məsələsinin ilin sonuna kimi həll edilməsi istisna deyil. Nikol Paşinyanın verdiyi açıqlamalar, Ermənistanın Azərbaycanla sərhəddə ordunu sərhədçilərlə əvəzləməyə hazırlaşması, delimitasiya məsələsində problemlərin yarandığı Kəlbəcər istiqamətində erməni təxribatlarının səngiməsi də bu ehtimalı gücləndirir.
Xəbərin oxunma sayı : 856
Siyasət
Xəbərlər
-
Azərbaycan klublarının yay transferləri: Kim gəlir, kim gedir?
-
Azərbaycanda yeni peyvəndin tətbiqi müzakirə edilir - VİDEO
-
Binalarda fərdi istilik sistemlərinin quraşdırılmasına imkan verilməyəcək - VİDEO
-
“Melissa park” tikinti şirkəti ilə sakinlər arasında münaqişə yaşanır - Kim haqlıdır?
-
Ağdamda beşinci yaşayış kompleksinin tikintisinə başlanır - VİDEO
-
“Vaşinqton Suriyaya qarşı sanksiyaların ləğvinə davam edəcək“ - Mayk Uolts
-
Bu rayonun 21 kəndində qaz kəsiləcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Azərbaycan və NATO arasında əməkdaşlığın cari vəziyyəti müzakirə olunub - FOTO
-
Meyvə götürüb tanışlığa gedib - Əməliyyata gedən şəxs xəstələri və işçiləri aldadıb
-
Bakıda zibili eşşək arabası ilə daşıyırlar: “Beş manatdan pul yığırıq“ (VİDEO)
-
Uşaq peçenyesinin içindən dəmir parçası çıxıb? - FOTOLAR
-
“Qızıl top”un favoritləri açıqlandı - Yeni siyahı
-
Attestat qiymətləri əla, nəticə sıfır: Valideyn-müəllim anlaşması olub?
-
Bu il banklar nə qədər pul qazanıblar? - SİYAHI
-
Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu - ŞOK TƏFƏRRÜAT
-
“Çin rəhbərliyi Rusiyaya dəstəyini daha da gücləndirəcəyini bəyan edib“ - “The Telegraph“
-
Bu şəxslərin maaşından vergi tutulacaq - Tarix bəlli oldu
-
FHN partlayış olan binanı 6 ay sonra təmir etməyə başlayıb - 239 min ayrıldı
-
Zərərçəkənlər ifadə verdi - Vardanyanın məhkəməsi+Fotolar
-
Bakıda satılan ən bahalı mənzillər - SİYAHI
-
“Xalq artisti adını sənə sponsorun da verdirə bilir“ - VİDEO
-
Özünə peyğəmbər deyərək 4 il gizlənə bildi - Qətlə görə tutuldu
-
15 iyulda xalqın mübarizəsi həm də işğalın qarşısını aldı - Ərdoğan
-
“Tramp NATO və Aİ-nin nalayiq təzyiqi altındadır“ - Lavrov
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bəzi rayonlarda 40 dərəcə isti var, bəzilərində yağış yağır - FAKTİKİ HAVA
-
Vətəndaşların şəxsi məlumatlarını xaricə ötürən ötürən qrupu aşkarlandı - Saxlanılan var
-
ABŞ silahları Ukraynaya illərlə gecikə bilər - Şok xəbərdarlıq
-
“Qafqaznet“ kondisioner də satırmış - Nazirə məxsus olduğu deyilən şirkətlə daha bir müqavilə
-
İnam Kərimov İraq Federal Ali Məhkəməsinin sədri ilə görüşüb - FOTOLAR
-
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Qarabağa səfər edəcək - Bu tarixdə
-
Tramp Zelenskidən niyə Moskvanı vurmadıqlarını soruşub - “The Washington Post”
-
Azərbaycanda buğda istehsalı niyə azalır - Araşdırma
-
Sədrin şikayətçi olduğu şəxs məhkəmə zalında həbs edildi - SƏBƏB
-
Ukraynaya göndərilən silahların sayı açıqlanmayacaq - Nazirlər razılıq əldə edib
-
Xalq torpaq amnistiyası gözləyir - Kupça əlçatan olacaq?
-
Sabah 40 dərəcə isti olacaq: Çimərliklər üçün tempratur...
-
Kamran Əliyev üç rayona prokuror təyin etdi - FOTO
-
Avropa İttifaqından Gürcüstana ultimatum: vizasız rejim dayandırıla bilər
-
Ruben Vardanyan Bakıda hakim qarşısında: zərərçəkmiş şəxslər ifadə veriblər
-
Piyadanın öldüyü qəza ilə bağlı hökm - Sürücülük vəsiqəsi yox imiş
-
İlham Əliyev Ərdoğana məktub göndərib: “Əziz qardaşım...“
-
Azərbaycan Premyer Liqası: Yayın ən bahalı futbolçusunu kim transfer edib?
-
Deputatların yay tətili başladı - 41 günlük sükut dövründə nə qədər qazanacaqlar?
-
Bu ərazilərdə artan yanğın təhlükəsinə dair əhaliyə - Müraciət
-
Şirkətlərin “Premium Bank“a inamı azalır - 29 milyon manat depoziti geri çəkdilər
-
Masallıda arı təsərrüfatları tələf oldu - Sahibkarlar ziyanda (VİDEO)
-
Probleminlə bağlı polis rəisinə müraciət et - DİN nəzarət edir + Video
-
Səbail rayonunda bina yararsız vəziyyətdə - VİDEO
-
Bu ölkədə azərbaycanlı deputat seçiciyə çaynik atdı - VİDEO
-
Xatirə İslamın dəniz istirahəti - FOTOLAR
-
Aİ Ukraynada məcburi səfərbərliyə qarşı çıxmalıdır - Viktor Orban
-
Bu dərmanlara boşuna pul xərcləməyin - Dövlət pulsuz verir
-
Zaqatalada ağaclar kəsilib - Sakinlərdən ŞİKAYƏT
-
“Almaniya və Norveç Ukrayna üçün “Patriot“ alacaq“ - Zelenski
-
Sürücülərin maşında gəzdirdiyi, amma istifadə etmədiyi “apteçka” - ARAŞDIRMA
-
Bu gün instaqramda bunlar paylaşıldı - FOTOLAR
-
“ABŞ Ukraynada əbədi sülhü təmin etmək istəyir“ - Tramp
-
“İşgəncələr nəticəsində övladımın adını da yadımdan çıxartmışdım” - MƏHKƏMƏ
-
“ABŞ və Aİ Ukraynaya silah tədarükü ilə bağlı razılığa gəlib“ - Tramp
-
Pensiya kartına görə anasını döyərək öldürdü - TƏFƏRRÜATLAR
-
ABŞ 100 il müddətinə Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti öz üzərinə götürməyi təklif edib - Səfir
-
Bakıda “abadlıq işi“ elanından sonra ərazidə obyekt tikildi - FOTOFAKT
-
Dünyada ən çox qızıl ehtiyatına sahib olan ölkələr - SİYAHI
-
“Çox güman ki, Azərbaycan-Ermənistan dialoqu uğurla nəticələnəcək“ - Tramp
-
Bu rayonda 4 900 abonentin qaz təchizatı dayandırılacaq - Xəbərdarlıq
-
Pensiyaçıların kommunal ödənişini dövlət ödəyəcək? - Deputat AÇIQLADI
-
“Dedilər ki, 5 milyon manatı qaytarmalıyam“ - Bulvar idarəsinin həbsdə olan sabiq sədri
-
“Hər ay məndən 20 min alırdı, sintezator çalanla xəyanət etdi“ - VİDEO
-
“Paşa Bank“da kəskin mənfəət azalması - 91 milyon manata düşdü
-
Naxçıvan universitetində RƏZALƏT: Tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub
-
ABŞ fondları Ukraynanın ən böyük taxıl terminallarından birinə nəzarəti ƏLƏ KEÇİRDİ
-
Bakıda ağır qəzanın görüntüləri yayıldı - VİDEO
-
PKK-nın İraqdakı mağarası aşkar edilib - Yüzlərlə hərbi vasitə tapılıb + VİDEO
-
Mehdiyevlərin bankı insanlara yalan məlumat verir - Fotofakt
-
Hərbi prokurora müavini, Sumqayıta isə hərbi prokuror təyin edilib - Kamran Əliyevdən yeni təyinat
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Elat Kəndli-Fermer Təsərrüfatı“ MMC tullantıları hara axıdıb? - Xidmət tədbir gördü
-
Azərbaycanda iki yeni milli park yaradılır - SƏRƏNCAM
-
Ukraynada hökumət dəyişikliyi - Zelenski yeni baş nazir təyin edir
-
Suşi bu vəziyyətdə hazırlanırmış - Yoxlama
-
Xətaidəki çörək sexinin fəaliyyəti dayandırıldı - VİDEO
-
Məşhur restoran buna görə cərimə edilmişdi - Məhkəmə qərar verdi
-
Rusiyadakı biznesi təhlükə altında olan sabiq məmurlar kimlərdir? - SİYAHI
-
Efirdə müğənnilər qırğına çıxdı - Mikrafonlar söndürüldü - VİDEO
-
Xırdalanda “Little Stars” uşaq bağçasında azyaşlının qolu qırıldı - Rəhbərlik gizlətdi
-
“NATO Moldovanı Rusiya ilə müharibəyə hazırlayır“ - Rusiya xarici kəşfiyyatı
-
Azərbaycan avtobusları Almaniyadan 400, Rusiyadan isə 35 min manata alıb - SİYAHI
-
Torpaq sahələrinin istifadəyə və icarəyə verilməsi ilə bağlı - Yenilik
-
“-ov“, “-yev“ sonluqlu soyadlar bu hallarda dəyişdirilir - RƏSMİ
-
Krımda partlayış hazırlayan 25 yaşlı yerli qadın saxlanılıb - İDDİA
-
Vəhdət Partiyasında toplantı: Adəm İsmayıl Bakuvi tapşırıq verdi
-
Hindistanlı turistlərin Azərbaycana səfəri kəskin artıb - Boykot işə yaramayıb
-
ABŞ yardımları dayandırdı, ərzaq böhranı başladı - Əfqanlar aclıqla üz-üzə qalıb
-
Milli Məclisin sessiyası başa çatdı: Deputatlar məzuniyyyətə çıxdı
-
“İmtahanlara özümün belə müdaxiləm mümkün deyil“ - Məleykə Abbaszadə
-
Şəxsiyyət vəsiqələri dəyişir - Qanun qəbul olundu
-
Bu media subyektləri cərimələnəcək - 5000 manatadək
-
Ötən həftə 812 yanğın olub, 5 nəfərin meyiti çıxarılıb - FHN
-
Putin Trampa xəbərdarlıq edib: “60 günə hər şeyi alacam”
-
Hərbçilərin pensiyalarının hesablanmasında dəyişiklik edilir? - Nazirlikdən cavab
-
54 yaşlı Aygün Kazımova göz qamaşdırdı - VİDEO
-
“Cahid Şahbazova cinayət işi açılıb“ - VİDEO
-
Bu avtomobillərin kilometrajı geri çəkilir - Aldanmamaq üçün nə etmək olar?
-
Sədrlə qohumlar üz-üzə gəldi - AHİK-də 4 nəfər istefa verdi
-
Kümçülər təhvil verdikləri baramanın pulunu niyə ala bilmirlər? - VİDEO
-
Dr. Vəfa Gündoğan necə estetik əməliyyat icra edir? - FOTO/VİDEO
-
Ukraynaya silah tədarükü rekord həddə çatacaq - Respublikaçı senator
-
Nərimanovdakı “Taxta bazarı”nda yanğın olub - VİDEO
-
DTX əməliyyat keçirdi - Həbs edilən var
-
Fransa müdafiə xərclərini sürətlə artıracaq - Makron
-
Azərbaycanda ətin qiyməti qalxıb - VİDEO
-
Sağlam bildiyimiz qidalar qanı qatılaşdırır - Nə yeyək?
-
“Çelsi“ klublararası dünya çempionatının qalibi oldu - VİDEO
-
Əliyev - Paşinyan görüşünün kadrarxası məqamları - VİDEO
-
Bakı çimərliklərində son durum: Yenə natəmizlik, yenə üfunət... (VİDEO)
-
Polkovnik Voronici Kiyevdə Rusiya agentləri olan azərbaycanlılar öldürüb? - FOTO
-
Əhd etmişdilər, Bakıdan Laçına piyada getdilər - VİDEO
-
Vətəndaş idarə etdiyi avtomobilə yazılmış cərimədən narazıdır - VİDEO
TOP 10
ARXİV