![]() |
|














Sınaq imtahanları magistraturaya qəbul nəticələrinə necə təsir edəcək? - Açıqlama
Tarix 11.01.25, 17:04 |
|

Təhsilin bütün pillələrində qəbul imtahanlarına hazırlıq məqsədilə həmin imtahanlara bənzər, eyni tipdə olan sınaq imtahanları keçirilir. Bu imtahanları kimisi maddi cəhətdən yük adlandırır, kimisi isə faydalı olduğunu düşünüb müsbət hal kimi baxır.
Belə imtahanlarda biri də magistraturaya hazırlaşan tələbələr üçün keçiriləcək. Bəs bu sınaqlar namizədlərə nə qazandırır?
AzFakt.com bildirir ki, bunu Trend-ə danışan Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Təhsildə Təhlil və Kommunikasiyalar Mərkəzinin rəhbəri Kamran Əsədov bildirib ki, magistraturaya qəbul imtahanlarından əvvəl keçirilən sınaq imtahanları tələbələrin həm bilik səviyyəsinin qiymətləndirilməsi, həm də imtahan psixologiyasına hazırlığı baxımından əhəmiyyətli rol oynayır.
"Bu kimi imtahanların təşkil edilməsi təhsil prosesində daha ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Azərbaycanda magistratura təhsilinin məzmunu, qəbul proseduru və bu prosesin nəticələrinə təsir edən amillər isə geniş müzakirə mövzusudur. Bu kontekstdə magistratura imtahanlarının keyfiyyəti, təhsilin ümumi səviyyəsi və dünya təcrübəsi ilə müqayisə aparmaq vacibdir.
Azərbaycan qanunvericiliyi təhsilin əlçatanlığını və bərabərliyini təmin etmək üçün magistratura qəbul prosesinə xüsusi diqqət yetirir. "Təhsil haqqında" Qanunun 5-ci maddəsi milli maraqlara xidmət edən təhsil sisteminin qurulmasını nəzərdə tutur. Eyni zamanda, Dövlət İmtahan Mərkəzi qəbul imtahanlarının şəffaflığı və obyektivliyini təmin etməyə çalışır. Lakin təhsil sahəsindəki qlobal rəqabət bu prosesin daha yüksək səviyyəyə qaldırılmasını tələb edir.
Statistikaya əsasən, Azərbaycanda magistraturaya qəbul olan tələbələrin sayı son illərdə artmaqdadır. 2023-cü ildə bu rəqəm 14.500 nəfərə yaxın olub, lakin həmin ilin sınaq imtahanlarında iştirak edənlərin təxminən 25%-i aşağı nəticə göstərib. Bu, tələbələrin imtahana hazırlıq səviyyəsində problemlərin olduğunu göstərir. Eyni zamanda, qəbul olunan tələbələrin arasında xarici dillərdə bilik səviyyəsi kifayət qədər aşağı qalır. Bu göstərici yalnız 40%-ə çatır, halbuki dünya səviyyəsində magistratura təhsilində xarici dillərin əhəmiyyəti çox yüksəkdir", - deyə o qeyd edib.
Ekspert əlavə edib ki, maliyyə baxımından magistratura təhsili həm dövlət, həm də tələbə üçün ciddi yükdür:
"2023-cü ildə dövlət büdcəsindən ali təhsil sahəsinə ayrılan vəsaitin təxminən 15%-i magistratura təhsilinin maliyyələşdirilməsinə yönəlib. Bu vəsaitlə yanaşı, ödənişli təhsil alan tələbələrin ödədikləri məbləğ də nəzərə alınarsa, magistratura təhsilinə ayrılan ümumi vəsaitin 100 milyon manatı keçdiyi ehtimal olunur. Lakin bu xərclər magistr təhsilinin keyfiyyəti ilə tam adekvat deyil.
Dünya təcrübəsi göstərir ki, magistratura qəbul imtahanlarında tətbiq olunan yanaşmalar fərqli ola bilər. Məsələn, Almaniyada magistratura qəbulunda bakalavr təhsili zamanı toplanan kreditlər əsas götürülür və imtahanlar tələb olunmur. ABŞ-də isə GRE (Graduate Record Examination) kimi beynəlxalq səviyyəli testlər tələb olunur.
Bu testlər tələbələrin analitik və tənqidi düşüncə bacarıqlarını, dil biliklərini və akademik hazırlığını qiymətləndirir. Qonşu Türkiyədə isə ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı) vasitəsilə qəbul aparılır. Hər iki model Azərbaycan üçün maraqlı ola bilər, çünki həm təhsil keyfiyyətini yüksəldir, həm də tələbələrin beynəlxalq bazarda rəqabət qabiliyyətini artırır".
K.Əsədov bildirib ki, Azərbaycanda sınaq imtahanlarının təşkil edilməsi tələbələrin imtahan təcrübəsini artırmaqla yanaşı, qəbul prosesinə daha yaxşı hazırlaşmağı təmin edir:
"Psixoloji olaraq imtahan mühitinə alışmaq real imtahan zamanı nəticələrin yaxşılaşmasına səbəb ola bilər. Eyni zamanda, sınaq imtahanları tələbələrin zəif tərəflərini müəyyən etmək və həmin boşluqları doldurmaq üçün bir fürsətdir. Lakin hazırda keçirilən sınaq imtahanlarının bir çoxunda sualların keyfiyyəti və real imtahanlarla uyğunluğu məsələsində problemlər var. Bu da tələbələrin hazırlıq səviyyəsinə mənfi təsir göstərə bilər.
Magistraturaya qəbul olan tələbələrin sayında artım müşahidə olunsa da, keyfiyyət məsələsi daha ciddi bir problem olaraq qalır. Statistikaya əsasən, magistratura proqramlarını bitirənlərin yalnız 60%-i iş bazarında öz ixtisasına uyğun iş tapır. Bu göstərici təhsil sistemində proqramların məzmununun yenilənməsi və iş bazarının tələblərinə uyğunlaşdırılması zərurətini ortaya qoyur.
Məsələn, süni intellekt, data analitikası və yaşıl texnologiyalar kimi yeni ixtisasların əlavə edilməsi tələb olunur. Bu sahələrdə dünyanın bir çox qabaqcıl universitetləri artıq xüsusi magistr proqramları təklif edir. Azərbaycanın da bu istiqamətdə addımlar atması həm ölkə daxilindəki təhsil keyfiyyətini artırar, həm də qlobal əmək bazarında rəqabət qabiliyyətini təmin edər".
Ekspert vurğulayıb ki, sınaq imtahanlarının tələbələr üçün maliyyə yükü də nəzərə alınmalıdır:
"Sınaq imtahanlarında iştirak etmək üçün tələbələrdən alınan məbləğ orta hesabla 20-30 manat təşkil edir. Bu, bəzi ailələr üçün əlavə maliyyə çətinliyi yarada bilər. Dövlət tərəfindən sınaq imtahanlarının daha əlçatan və ya pulsuz olması təmin edilərsə, tələbələrin iştirak səviyyəsi artar və nəticələrə müsbət təsir göstərər.
Mənfi tərəflərə baxdıqda, qəbul imtahanlarında yüksək rəqabət tələbələr arasında stress səviyyəsini artırır və bəzi hallarda aşağı nəticələrə səbəb olur. Eyni zamanda, bəzi ixtisasların lazımsız dərəcədə yüksək tələblər qoyması tələbələrin seçim imkanlarını məhdudlaşdırır. Bu da məzunların iş bazarında uyğunsuzluqlarına gətirib çıxarır.
Nəticə etibarilə, sınaq imtahanlarının və qəbul prosesinin təkmilləşdirilməsi magistratura təhsilində keyfiyyət artımına töhfə verə bilər. Təhsilin məzmununun yenilənməsi, yeni ixtisasların əlavə edilməsi və maliyyə şəffaflığının təmin edilməsi təhsil sistemində daha yüksək nəticələrə nail olmaq üçün əsas amillərdir. Bu istiqamətdə atılacaq addımlar həm tələbələrin uğurunu artıracaq, həm də Azərbaycanın təhsil sisteminin beynəlxalq səviyyədə tanınmasına imkan yaradacaq".
Qeyd edək ki, Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən 19 yanvar tarixində ali təhsil müəssisələrinin magistraturalarına qəbul olmaq istəyənlər üçün elektron formada sınaq imtahanı keçiriləcək. İmtahan Bakı şəhərində DİM-in elektron imtahanlar korpusunda və Mərkəzin Naxçıvan, Gəncə, Şəki, Şəmkir, Göyçay, Şirvan, Bərdə, Lənkəran, Xaçmaz şəhərlərində yerləşən regional bölmələrinin inzibati binalarında təşkil olunacaq. Sınaq imtahanında iştirak etmək istəyənlər 12 yanvar saat 23:59-dək DİM-in internet saytında qeydiyyatdan keçərək imtahana yazıla bilərlər.
Xəbərin oxunma sayı : 826
Sosial
Xəbərlər
-
Bu gün instaqramda önə çıxanlar - FOTOLAR
-
Üç uşağı olanlar sosial müavinət ala biləcəklər?-Video
-
ABŞ-a poçtla göndərilən bütün bağlamalar açılacaq - Trampdan Çinə qarşı yeni qərar
-
“Veteran pulu“ bu tarixdə artırılacaq - Deputat açıqladı
-
Məktəblərdə şagirdlərə naməlum yazıları yazdıranlar kimlərdir? - VİDEO
-
Azərbaycana ən çox maddi ziyan Ağdamın işğal olunması ilə vurulub - Məbləğ
-
Bakının riskli MTK-ları:1 milyon vergi borcu, həbs edilən sədr və aldadılanlar...
-
“Yəqin ki, gələn həftə Prezident Zelenski ilə görüşəcəm” - TRAMP
-
Ağır cinayətlərdə təqsirləndirilən erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam etdirilib - FOTOLENT
-
Məhkəmə “Oleq Bakinski” ilə bağlı qərar verdi - Həbsdə qaldı
-
Ötən ay xaricdə təhsil almış 102 nəfərin diplomu tanınmayıb - RƏSMİ
-
“Neft Daşları”nda sızma olub - “Azneft”dən açıqlama
-
Azərbaycan Ermənistanla danışıqlar apardı - Əsir və itkinlərlə bağlı
-
Köməksiz qalan uşaqlar xilas edildi - Video
-
Prezident və xanımı yeni yaradılan parkın açılışında - Fotolar
-
Bu rayonlara qar yağır - Faktiki hava
-
Sumqayıtda məscid sökülür? - Rəsmi açıqlama
-
Aşıqlar Birliyindən yayılan xoşagəlməz görüntüyə reaksiya - VİDEO
-
Üç ölkə prezidenti Bakıya gələcək - Bu tarixdə
-
Hikmət Hacıyev Pakistanın ölkəmizdəki səfirini qəbul etdi - FOTO
-
“Anarın nazir təyinatını gözləyirdim, xəbər alan kimi...“ - Atası oğlunun nazir təyinatından danışdı
-
“Sponsorluq müqaviləsinin klub üçün uğurlu olacağına inanırıq“ - “Neftçi“ rəsmisi
-
Həbsdə olan Tağı İbrahimovun tikinti şirkəti çökür - Maaşlar verilmir, vergi borcu var
-
Azərbaycanda şirkətlər unu neçəyə satırlar? - Tam siyahı
-
Vilayət Eyvazov Qusarda vətəndaşları qəbul edib - VİDEO
-
Buraxılış imtahanlarının vaxtı və siyahısı açıqlandı - CƏDVƏL
-
Dollar neçəyə olacaq? - 3 günlük rəsmi məzənnə açıqlandı
-
Klub rəhbərləri ilə işbazlar arasında “korrupsiya körpüsü”: AFFA-nın qərarı aranı qarışdırıb
-
Yeni nazir təyin olunan Anar Əliyev kimdir? - DOSYE
-
“Putin təyyarə qəzası ilə bağlı açıqlama verməyi planlaşdırmır”- Peskov
-
Samir Nuriyev Sahil Babayevi kollektivə təqdim etdi - Fotolar
-
FHN kapitanı işə düzəltmək adı ilə 10 min aldı - işdən çıxarıldı
-
Prezident Anar Əliyevi nazir təyin etdi - Sərəncam
-
İdxalçı şirkət “İnterşin” ölkədən külli miqdarda pul çıxarıb - MƏHKƏMƏ
-
Kamran Əliyev Kürdəmirdə prokurorluq binasının açılışında - Fotolar
-
Adı şagirdlərin zəhərlənməsində hallanan şirkət yenə şagirdlərə yemək verəcək - 10 milyonluq müqavilə
-
Ukraynaya növbəti humanitar yardım yola salındı - FOTO
-
Qar yağacaq, yollar buz bağlayacaq - Sabahın havası
-
AzTV sədrinə iki müavin təyin olundu - Onlar kimdir?
-
Toy etməyə hazırlaşanlar üçün mühüm xəbər - Bir az da bahalaşacaq
-
Yeni virus sürətlə yayılır - Xəstəxanalar doldu, çox sayda insan...
-
“Qarabağ Universitetinin Klinikası” publik hüquqi şəxs yaradılıb - Fərman + DETALLAR
-
Azərbaycanda bu şəxslər ordudan tərxis olunur - KİV
-
Beyləqanda Milli Qəhrəmanın anım günü keçirildi - Fotolar
-
“Məktəbdə paylanan vərəqələrlə bağlı kriminal tərkib yoxdur“ - DİN
-
“Narkotik istifadəçisi deyiləm, amma…” - Nicat üzr istədi - VİDEO
-
Azərbaycanda hərbi sahədə rüşvət halları azalıb - Rəsmi açıqlama
-
“Moyka”dan götürdüyü maşını 120 ilə sürüb qəza törətdi: “Su almağa gedirdim”
-
Dekabrda orta əməkhaqqı 12 manat 40 qəpik artıb - Rəsmi
-
“Ukraynada münaqişənin nizamlanması üzərində işləyirik“ - Xüsusi nümayəndə
-
Azərbaycan pasportu ilə vizasız gedə biləcəyiniz ölkələr - TAM SİYAHI
-
“Baku Pearl Residence”in problemləri bitmir - İndi də 800 minlik borc yarandı
-
“Könül məni görəndə qaçır” - Təranə Qumral (VİDEO)
-
Almaniya 45 azərbaycanlını deportasiya edib - Rəsmi
-
“Bu il hərbi sahədə qeydə alınmış cinayətlər 100 faiz açılıb“ - Hərbi Prokurorluq
-
Hansı kredit şərtləri ilə mənzil almaq sərfəlidir? - VİDEO
-
Azərbaycanda yağların qiyməti xeyli artdı - VİDEO
-
“Trampın sülh planı yoxdur” - Zelenski
-
Lerikə yarım metr qar yağdı - FAKTİKİ HAVA
-
Azərbaycanlı gənc Yunanıstanda niyə həbs edilib? - AÇIQLAMA
-
“Onun getməsinə üzülürəm” - Qurban Qurbanov
-
“İran nüvə silahına can atmır” - Pezeşkian
-
“ABŞ-ın Panama kanalı ilə bağlı gözləntiləri eyni olaraq qalır“ - Rubio
-
Günəşdə güclü partlayış baş verib: Yerə təsir ehtimalı yüksəkdir
-
“İnsanların nə düşündüyü mənim vecimə deyil“ - Lalə Məmmədova
-
Klublarımızın qış planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Vaşinqton Qəzzaya qoşun göndərməyəcək“ - Ağ Ev
-
“Burada bizə qarşı heç bir təzyiq olmayıb“ - Davit Babayan saxlanma şəraiti barədə
-
Abşeron-Xızı Təhsil İdarəsində yoxlama:Son 5 ildə nələr baş verib?
-
Məktəbdə şagirdə naməlum kağız və nömrə verilib - DİN araşdırır
-
“Bir qismi xaricə qaçıb, digəri burda ağlayır ki...” - İlqar Məmmədovdan sərt ittihamlar
-
Arayikgil məhkəmədə Paşinyanın yalanını üzə çıxardı - FOTOLAR
-
Ər arvadını kişi ilə tutdu: “Ayağıma düşdü, o biri otağa keçəndə bıçaq çıxardı“
-
Həbsə alınan “qumar kralı“ çoxsaylı əmlakları üzə çıxdı - FOTOLAR
-
“Azeri Med“in “Naxçıvan fəthi“ davam edir - Şirkət daha bir tender qazandı
-
Küləyin sürəti güclənib, yağış yağır - Faktiki hava
-
“Repetitorluq mərhələli şəkildə ləğv ediləcək” - Nazir
-
“Münaqişə bitdikdən sonra İsrail Qəzzanı ABŞ-yə təhvil verəcək” - Tramp
-
Azərbaycanda ən baha və ən ucuz kreditlərin verildiyi regionlar - SİYAHI
-
“İlğım“ əmtəə nişanlı saxta “Himalay duzu“ satışdan geri çağırılıb - RƏSMİ
-
Dünyada ən çox nefti və qazı olan ölkələr - Siyahı
-
Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı 1000 manatı keçdi - RƏSMİ
-
“Tehranla əməkdaşlığı gücləndirəcəyik, sanksiyalar buna maneə deyil“ - Rəsmi Moskva
-
Korrupsiyaya qarşı mübarizə üzrə Komissiyanın iclası keçirilib - FOTOLAR
-
AXCP fəalı Famil Xəlilova hökm oxunndu - 3 il şərti cəza verildi
-
MSK bu dairələr üzrə şikayətlərə baxıb, qərar verilib - SİYAHI
-
“Diplomlar Səhiyyə Nazirliyindən gələn rəy əsasında verilir“ - Nazir
-
Şəmşad Ağa haqqında həbs qərarı verildi - 2 ay 1 gün
-
“Yaxın aylarda müavinət və təqaüdlərin də artırılması nəzərdə tutulur“ - Nazirlik
-
Azərbaycan Rusiyaya nota verdi - XİN-dən açıqlama
-
“Məsələni tənzimləyə bilsək, məktəblər dəyişkən iş qrafikinə keçirələcək“ - Nazir
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Vəkil olmaq istəyənlərin diqqətinə: imtahan başlayır
-
Nazirdən universitetlərin Qarabağ bölgəsinə köçürülməsi haqda - Açıqlama
-
Prezident “Əmək pensiyaları haqqında” dəyişikliyi təsdiqlədi - Artım rəsmiləşdi
-
Yeni maliyyə naziri təyin edildi - Prezident Sərəncam imzalayıb + DOSYE
-
“Hərbi əməliyyatlardan sonra İsrail Qəzza zolağını ABŞ-yə təhvil verəcək“ - Tramp
-
Jurnalist Şahnaz Bəylərqızı həbs edildi - 3 ay 15 müddətinə
-
Bakıya sulu qar yağacaq, temperatur aşağı düşəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Əli Kərimli barədə qərar verildi - Məhkəmə prosesi
-
Nura Suridən qalmaqallı açıqlama: “Adımızın qarşısında şou yox, toy-biznes yazılsın“
-
Azərbaycanda lisenziyası ləğv edilən həkimlərin - TAM SİYAHISI
-
Pirşağı-Novxanı-Xırdalan yolunun tikintisindən - Görüntülər
-
Ekologiya naziri kim olacaq? - Birinci müavinlə bağlı xəbər var
-
Bakıdakı “Rus evi” bağlanır - Rusiyaya bildiriş göndərildi
-
Sabiq icra başçısı xidməti pasportunu itirib - O, bu pasportu necə alıb?
-
Məşhur biznesmen Aydın Orucov xanım direktora təzminat ödəyəcək - TƏFƏRRÜAT
-
Vəzifəli şəxslər məhkəmə zalında həbs edildi - 250 min manatlıq dələduzluq
-
“Onlar məni komandada görmək istəmirdi” - Kadi
-
General post rəisini idarə rəhbəri təyin etdi - FOTO
-
Bəzi rayonlara qar yağacaq, yolları buz bağlayacaq - Sabahın havası
-
Hazırda plastik cərrahların sənədləri fərdi qaydada yoxlanılır - BİRGƏ MÜRACİƏT
-
Quş qripi ilə bağlı əhaliyə - Xəbərdarlıq
-
Avropada qışın ən bahalı 10 transferi - SİYAHI
-
Lənkəranda bəzi əraziləri su basdı – 22 nəfər təxliyə olundu + Video
-
Cərrah Təbəssüm Qurbanovanın lisenziyası ləğv edildi - Əməliyyat zamanı canlı açmışdı
-
Sahibkarlar çörəyin qiyməti ilə birlikdə çəkisini də azaldırlar - VİDEO
-
Azərbaycana gətirilən “arıqlama çayı və qəhvələri“ndə təhlükəli maddə tapıldı - RƏSMİ
-
Məhkəmə Trampın fərmanını qüvvədən saldı - “Konstitusiyaya ziddir”
-
Gənc qız kafedə xadiməni döyərək burun və ağzındakı protezi sındırdı – MƏHKƏMƏ
TOP 10
ARXİV