![]() |
|














Sınaq imtahanları magistraturaya qəbul nəticələrinə necə təsir edəcək? - Açıqlama
Tarix 11.01.25, 17:04 |
|

Təhsilin bütün pillələrində qəbul imtahanlarına hazırlıq məqsədilə həmin imtahanlara bənzər, eyni tipdə olan sınaq imtahanları keçirilir. Bu imtahanları kimisi maddi cəhətdən yük adlandırır, kimisi isə faydalı olduğunu düşünüb müsbət hal kimi baxır.
Belə imtahanlarda biri də magistraturaya hazırlaşan tələbələr üçün keçiriləcək. Bəs bu sınaqlar namizədlərə nə qazandırır?
AzFakt.com bildirir ki, bunu Trend-ə danışan Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Təhsildə Təhlil və Kommunikasiyalar Mərkəzinin rəhbəri Kamran Əsədov bildirib ki, magistraturaya qəbul imtahanlarından əvvəl keçirilən sınaq imtahanları tələbələrin həm bilik səviyyəsinin qiymətləndirilməsi, həm də imtahan psixologiyasına hazırlığı baxımından əhəmiyyətli rol oynayır.
"Bu kimi imtahanların təşkil edilməsi təhsil prosesində daha ciddi nəticələrə səbəb ola bilər. Azərbaycanda magistratura təhsilinin məzmunu, qəbul proseduru və bu prosesin nəticələrinə təsir edən amillər isə geniş müzakirə mövzusudur. Bu kontekstdə magistratura imtahanlarının keyfiyyəti, təhsilin ümumi səviyyəsi və dünya təcrübəsi ilə müqayisə aparmaq vacibdir.
Azərbaycan qanunvericiliyi təhsilin əlçatanlığını və bərabərliyini təmin etmək üçün magistratura qəbul prosesinə xüsusi diqqət yetirir. "Təhsil haqqında" Qanunun 5-ci maddəsi milli maraqlara xidmət edən təhsil sisteminin qurulmasını nəzərdə tutur. Eyni zamanda, Dövlət İmtahan Mərkəzi qəbul imtahanlarının şəffaflığı və obyektivliyini təmin etməyə çalışır. Lakin təhsil sahəsindəki qlobal rəqabət bu prosesin daha yüksək səviyyəyə qaldırılmasını tələb edir.
Statistikaya əsasən, Azərbaycanda magistraturaya qəbul olan tələbələrin sayı son illərdə artmaqdadır. 2023-cü ildə bu rəqəm 14.500 nəfərə yaxın olub, lakin həmin ilin sınaq imtahanlarında iştirak edənlərin təxminən 25%-i aşağı nəticə göstərib. Bu, tələbələrin imtahana hazırlıq səviyyəsində problemlərin olduğunu göstərir. Eyni zamanda, qəbul olunan tələbələrin arasında xarici dillərdə bilik səviyyəsi kifayət qədər aşağı qalır. Bu göstərici yalnız 40%-ə çatır, halbuki dünya səviyyəsində magistratura təhsilində xarici dillərin əhəmiyyəti çox yüksəkdir", - deyə o qeyd edib.
Ekspert əlavə edib ki, maliyyə baxımından magistratura təhsili həm dövlət, həm də tələbə üçün ciddi yükdür:
"2023-cü ildə dövlət büdcəsindən ali təhsil sahəsinə ayrılan vəsaitin təxminən 15%-i magistratura təhsilinin maliyyələşdirilməsinə yönəlib. Bu vəsaitlə yanaşı, ödənişli təhsil alan tələbələrin ödədikləri məbləğ də nəzərə alınarsa, magistratura təhsilinə ayrılan ümumi vəsaitin 100 milyon manatı keçdiyi ehtimal olunur. Lakin bu xərclər magistr təhsilinin keyfiyyəti ilə tam adekvat deyil.
Dünya təcrübəsi göstərir ki, magistratura qəbul imtahanlarında tətbiq olunan yanaşmalar fərqli ola bilər. Məsələn, Almaniyada magistratura qəbulunda bakalavr təhsili zamanı toplanan kreditlər əsas götürülür və imtahanlar tələb olunmur. ABŞ-də isə GRE (Graduate Record Examination) kimi beynəlxalq səviyyəli testlər tələb olunur.
Bu testlər tələbələrin analitik və tənqidi düşüncə bacarıqlarını, dil biliklərini və akademik hazırlığını qiymətləndirir. Qonşu Türkiyədə isə ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı) vasitəsilə qəbul aparılır. Hər iki model Azərbaycan üçün maraqlı ola bilər, çünki həm təhsil keyfiyyətini yüksəldir, həm də tələbələrin beynəlxalq bazarda rəqabət qabiliyyətini artırır".
K.Əsədov bildirib ki, Azərbaycanda sınaq imtahanlarının təşkil edilməsi tələbələrin imtahan təcrübəsini artırmaqla yanaşı, qəbul prosesinə daha yaxşı hazırlaşmağı təmin edir:
"Psixoloji olaraq imtahan mühitinə alışmaq real imtahan zamanı nəticələrin yaxşılaşmasına səbəb ola bilər. Eyni zamanda, sınaq imtahanları tələbələrin zəif tərəflərini müəyyən etmək və həmin boşluqları doldurmaq üçün bir fürsətdir. Lakin hazırda keçirilən sınaq imtahanlarının bir çoxunda sualların keyfiyyəti və real imtahanlarla uyğunluğu məsələsində problemlər var. Bu da tələbələrin hazırlıq səviyyəsinə mənfi təsir göstərə bilər.
Magistraturaya qəbul olan tələbələrin sayında artım müşahidə olunsa da, keyfiyyət məsələsi daha ciddi bir problem olaraq qalır. Statistikaya əsasən, magistratura proqramlarını bitirənlərin yalnız 60%-i iş bazarında öz ixtisasına uyğun iş tapır. Bu göstərici təhsil sistemində proqramların məzmununun yenilənməsi və iş bazarının tələblərinə uyğunlaşdırılması zərurətini ortaya qoyur.
Məsələn, süni intellekt, data analitikası və yaşıl texnologiyalar kimi yeni ixtisasların əlavə edilməsi tələb olunur. Bu sahələrdə dünyanın bir çox qabaqcıl universitetləri artıq xüsusi magistr proqramları təklif edir. Azərbaycanın da bu istiqamətdə addımlar atması həm ölkə daxilindəki təhsil keyfiyyətini artırar, həm də qlobal əmək bazarında rəqabət qabiliyyətini təmin edər".
Ekspert vurğulayıb ki, sınaq imtahanlarının tələbələr üçün maliyyə yükü də nəzərə alınmalıdır:
"Sınaq imtahanlarında iştirak etmək üçün tələbələrdən alınan məbləğ orta hesabla 20-30 manat təşkil edir. Bu, bəzi ailələr üçün əlavə maliyyə çətinliyi yarada bilər. Dövlət tərəfindən sınaq imtahanlarının daha əlçatan və ya pulsuz olması təmin edilərsə, tələbələrin iştirak səviyyəsi artar və nəticələrə müsbət təsir göstərər.
Mənfi tərəflərə baxdıqda, qəbul imtahanlarında yüksək rəqabət tələbələr arasında stress səviyyəsini artırır və bəzi hallarda aşağı nəticələrə səbəb olur. Eyni zamanda, bəzi ixtisasların lazımsız dərəcədə yüksək tələblər qoyması tələbələrin seçim imkanlarını məhdudlaşdırır. Bu da məzunların iş bazarında uyğunsuzluqlarına gətirib çıxarır.
Nəticə etibarilə, sınaq imtahanlarının və qəbul prosesinin təkmilləşdirilməsi magistratura təhsilində keyfiyyət artımına töhfə verə bilər. Təhsilin məzmununun yenilənməsi, yeni ixtisasların əlavə edilməsi və maliyyə şəffaflığının təmin edilməsi təhsil sistemində daha yüksək nəticələrə nail olmaq üçün əsas amillərdir. Bu istiqamətdə atılacaq addımlar həm tələbələrin uğurunu artıracaq, həm də Azərbaycanın təhsil sisteminin beynəlxalq səviyyədə tanınmasına imkan yaradacaq".
Qeyd edək ki, Dövlət İmtahan Mərkəzi tərəfindən 19 yanvar tarixində ali təhsil müəssisələrinin magistraturalarına qəbul olmaq istəyənlər üçün elektron formada sınaq imtahanı keçiriləcək. İmtahan Bakı şəhərində DİM-in elektron imtahanlar korpusunda və Mərkəzin Naxçıvan, Gəncə, Şəki, Şəmkir, Göyçay, Şirvan, Bərdə, Lənkəran, Xaçmaz şəhərlərində yerləşən regional bölmələrinin inzibati binalarında təşkil olunacaq. Sınaq imtahanında iştirak etmək istəyənlər 12 yanvar saat 23:59-dək DİM-in internet saytında qeydiyyatdan keçərək imtahana yazıla bilərlər.
Xəbərin oxunma sayı : 826
Sosial
Xəbərlər
-
Ağdamda beşinci yaşayış kompleksinin tikintisinə başlanır - VİDEO
-
“Vaşinqton Suriyaya qarşı sanksiyaların ləğvinə davam edəcək“ - Mayk Uolts
-
Bu rayonun 21 kəndində qaz kəsiləcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Azərbaycan və NATO arasında əməkdaşlığın cari vəziyyəti müzakirə olunub - FOTO
-
Meyvə götürüb tanışlığa gedib - Əməliyyata gedən şəxs xəstələri və işçiləri aldadıb
-
Bakıda zibili eşşək arabası ilə daşıyırlar: “Beş manatdan pul yığırıq“ (VİDEO)
-
Uşaq peçenyesinin içindən dəmir parçası çıxıb? - FOTOLAR
-
“Qızıl top”un favoritləri açıqlandı - Yeni siyahı
-
Attestat qiymətləri əla, nəticə sıfır: Valideyn-müəllim anlaşması olub?
-
Bu il banklar nə qədər pul qazanıblar? - SİYAHI
-
Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu - ŞOK TƏFƏRRÜAT
-
“Çin rəhbərliyi Rusiyaya dəstəyini daha da gücləndirəcəyini bəyan edib“ - “The Telegraph“
-
Bu şəxslərin maaşından vergi tutulacaq - Tarix bəlli oldu
-
FHN partlayış olan binanı 6 ay sonra təmir etməyə başlayıb - 239 min ayrıldı
-
Zərərçəkənlər ifadə verdi - Vardanyanın məhkəməsi+Fotolar
-
Bakıda satılan ən bahalı mənzillər - SİYAHI
-
“Xalq artisti adını sənə sponsorun da verdirə bilir“ - VİDEO
-
Özünə peyğəmbər deyərək 4 il gizlənə bildi - Qətlə görə tutuldu
-
15 iyulda xalqın mübarizəsi həm də işğalın qarşısını aldı - Ərdoğan
-
“Tramp NATO və Aİ-nin nalayiq təzyiqi altındadır“ - Lavrov
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bəzi rayonlarda 40 dərəcə isti var, bəzilərində yağış yağır - FAKTİKİ HAVA
-
Vətəndaşların şəxsi məlumatlarını xaricə ötürən ötürən qrupu aşkarlandı - Saxlanılan var
-
ABŞ silahları Ukraynaya illərlə gecikə bilər - Şok xəbərdarlıq
-
“Qafqaznet“ kondisioner də satırmış - Nazirə məxsus olduğu deyilən şirkətlə daha bir müqavilə
-
İnam Kərimov İraq Federal Ali Məhkəməsinin sədri ilə görüşüb - FOTOLAR
-
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Qarabağa səfər edəcək - Bu tarixdə
-
Tramp Zelenskidən niyə Moskvanı vurmadıqlarını soruşub - “The Washington Post”
-
Azərbaycanda buğda istehsalı niyə azalır - Araşdırma
-
Sədrin şikayətçi olduğu şəxs məhkəmə zalında həbs edildi - SƏBƏB
-
Ukraynaya göndərilən silahların sayı açıqlanmayacaq - Nazirlər razılıq əldə edib
-
Xalq torpaq amnistiyası gözləyir - Kupça əlçatan olacaq?
-
Sabah 40 dərəcə isti olacaq: Çimərliklər üçün tempratur...
-
Kamran Əliyev üç rayona prokuror təyin etdi - FOTO
-
Avropa İttifaqından Gürcüstana ultimatum: vizasız rejim dayandırıla bilər
-
Ruben Vardanyan Bakıda hakim qarşısında: zərərçəkmiş şəxslər ifadə veriblər
-
Piyadanın öldüyü qəza ilə bağlı hökm - Sürücülük vəsiqəsi yox imiş
-
İlham Əliyev Ərdoğana məktub göndərib: “Əziz qardaşım...“
-
Azərbaycan Premyer Liqası: Yayın ən bahalı futbolçusunu kim transfer edib?
-
Deputatların yay tətili başladı - 41 günlük sükut dövründə nə qədər qazanacaqlar?
-
Bu ərazilərdə artan yanğın təhlükəsinə dair əhaliyə - Müraciət
-
Şirkətlərin “Premium Bank“a inamı azalır - 29 milyon manat depoziti geri çəkdilər
-
Masallıda arı təsərrüfatları tələf oldu - Sahibkarlar ziyanda (VİDEO)
-
Probleminlə bağlı polis rəisinə müraciət et - DİN nəzarət edir + Video
-
Səbail rayonunda bina yararsız vəziyyətdə - VİDEO
-
Bu ölkədə azərbaycanlı deputat seçiciyə çaynik atdı - VİDEO
-
Xatirə İslamın dəniz istirahəti - FOTOLAR
-
Aİ Ukraynada məcburi səfərbərliyə qarşı çıxmalıdır - Viktor Orban
-
Bu dərmanlara boşuna pul xərcləməyin - Dövlət pulsuz verir
-
Zaqatalada ağaclar kəsilib - Sakinlərdən ŞİKAYƏT
-
“Almaniya və Norveç Ukrayna üçün “Patriot“ alacaq“ - Zelenski
-
Sürücülərin maşında gəzdirdiyi, amma istifadə etmədiyi “apteçka” - ARAŞDIRMA
-
Bu gün instaqramda bunlar paylaşıldı - FOTOLAR
-
“ABŞ Ukraynada əbədi sülhü təmin etmək istəyir“ - Tramp
-
“İşgəncələr nəticəsində övladımın adını da yadımdan çıxartmışdım” - MƏHKƏMƏ
-
“ABŞ və Aİ Ukraynaya silah tədarükü ilə bağlı razılığa gəlib“ - Tramp
-
Pensiya kartına görə anasını döyərək öldürdü - TƏFƏRRÜATLAR
-
ABŞ 100 il müddətinə Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti öz üzərinə götürməyi təklif edib - Səfir
-
Bakıda “abadlıq işi“ elanından sonra ərazidə obyekt tikildi - FOTOFAKT
-
Dünyada ən çox qızıl ehtiyatına sahib olan ölkələr - SİYAHI
-
“Çox güman ki, Azərbaycan-Ermənistan dialoqu uğurla nəticələnəcək“ - Tramp
-
Bu rayonda 4 900 abonentin qaz təchizatı dayandırılacaq - Xəbərdarlıq
-
Pensiyaçıların kommunal ödənişini dövlət ödəyəcək? - Deputat AÇIQLADI
-
“Dedilər ki, 5 milyon manatı qaytarmalıyam“ - Bulvar idarəsinin həbsdə olan sabiq sədri
-
“Hər ay məndən 20 min alırdı, sintezator çalanla xəyanət etdi“ - VİDEO
-
“Paşa Bank“da kəskin mənfəət azalması - 91 milyon manata düşdü
-
Naxçıvan universitetində RƏZALƏT: Tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub
-
ABŞ fondları Ukraynanın ən böyük taxıl terminallarından birinə nəzarəti ƏLƏ KEÇİRDİ
-
Bakıda ağır qəzanın görüntüləri yayıldı - VİDEO
-
PKK-nın İraqdakı mağarası aşkar edilib - Yüzlərlə hərbi vasitə tapılıb + VİDEO
-
Mehdiyevlərin bankı insanlara yalan məlumat verir - Fotofakt
-
Hərbi prokurora müavini, Sumqayıta isə hərbi prokuror təyin edilib - Kamran Əliyevdən yeni təyinat
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Elat Kəndli-Fermer Təsərrüfatı“ MMC tullantıları hara axıdıb? - Xidmət tədbir gördü
-
Azərbaycanda iki yeni milli park yaradılır - SƏRƏNCAM
-
Ukraynada hökumət dəyişikliyi - Zelenski yeni baş nazir təyin edir
-
Suşi bu vəziyyətdə hazırlanırmış - Yoxlama
-
Xətaidəki çörək sexinin fəaliyyəti dayandırıldı - VİDEO
-
Məşhur restoran buna görə cərimə edilmişdi - Məhkəmə qərar verdi
-
Rusiyadakı biznesi təhlükə altında olan sabiq məmurlar kimlərdir? - SİYAHI
-
Efirdə müğənnilər qırğına çıxdı - Mikrafonlar söndürüldü - VİDEO
-
Xırdalanda “Little Stars” uşaq bağçasında azyaşlının qolu qırıldı - Rəhbərlik gizlətdi
-
“NATO Moldovanı Rusiya ilə müharibəyə hazırlayır“ - Rusiya xarici kəşfiyyatı
-
Azərbaycan avtobusları Almaniyadan 400, Rusiyadan isə 35 min manata alıb - SİYAHI
-
Torpaq sahələrinin istifadəyə və icarəyə verilməsi ilə bağlı - Yenilik
-
“-ov“, “-yev“ sonluqlu soyadlar bu hallarda dəyişdirilir - RƏSMİ
-
Krımda partlayış hazırlayan 25 yaşlı yerli qadın saxlanılıb - İDDİA
-
Vəhdət Partiyasında toplantı: Adəm İsmayıl Bakuvi tapşırıq verdi
-
Hindistanlı turistlərin Azərbaycana səfəri kəskin artıb - Boykot işə yaramayıb
-
ABŞ yardımları dayandırdı, ərzaq böhranı başladı - Əfqanlar aclıqla üz-üzə qalıb
-
Milli Məclisin sessiyası başa çatdı: Deputatlar məzuniyyyətə çıxdı
-
“İmtahanlara özümün belə müdaxiləm mümkün deyil“ - Məleykə Abbaszadə
-
Şəxsiyyət vəsiqələri dəyişir - Qanun qəbul olundu
-
Bu media subyektləri cərimələnəcək - 5000 manatadək
-
Ötən həftə 812 yanğın olub, 5 nəfərin meyiti çıxarılıb - FHN
-
Putin Trampa xəbərdarlıq edib: “60 günə hər şeyi alacam”
-
Hərbçilərin pensiyalarının hesablanmasında dəyişiklik edilir? - Nazirlikdən cavab
-
54 yaşlı Aygün Kazımova göz qamaşdırdı - VİDEO
-
“Cahid Şahbazova cinayət işi açılıb“ - VİDEO
-
Bu avtomobillərin kilometrajı geri çəkilir - Aldanmamaq üçün nə etmək olar?
-
Sədrlə qohumlar üz-üzə gəldi - AHİK-də 4 nəfər istefa verdi
-
Kümçülər təhvil verdikləri baramanın pulunu niyə ala bilmirlər? - VİDEO
-
Dr. Vəfa Gündoğan necə estetik əməliyyat icra edir? - FOTO/VİDEO
-
Ukraynaya silah tədarükü rekord həddə çatacaq - Respublikaçı senator
-
Nərimanovdakı “Taxta bazarı”nda yanğın olub - VİDEO
-
DTX əməliyyat keçirdi - Həbs edilən var
-
Fransa müdafiə xərclərini sürətlə artıracaq - Makron
-
Azərbaycanda ətin qiyməti qalxıb - VİDEO
-
Sağlam bildiyimiz qidalar qanı qatılaşdırır - Nə yeyək?
-
“Çelsi“ klublararası dünya çempionatının qalibi oldu - VİDEO
-
Əliyev - Paşinyan görüşünün kadrarxası məqamları - VİDEO
-
Bakı çimərliklərində son durum: Yenə natəmizlik, yenə üfunət... (VİDEO)
-
Polkovnik Voronici Kiyevdə Rusiya agentləri olan azərbaycanlılar öldürüb? - FOTO
-
Əhd etmişdilər, Bakıdan Laçına piyada getdilər - VİDEO
-
Vətəndaş idarə etdiyi avtomobilə yazılmış cərimədən narazıdır - VİDEO
-
Salyan rayonunda ağır qəza hadisəsi: 3 nəfər ölüb
-
İnsanlar isti hava səbəbindən çimərliklərə axın edirlər - VİDEO
-
Qardaşı oğlunu öldürməkdə şübhəli bilinən kişi saxlanıldı - Şərurda
-
“Prezidentliyə hazır olmadığımı düşünürdüm” - Putin
TOP 10
ARXİV