![]() |
|














Tanımadığımız azərbaycanlı: Kənan Evrən kitabını qadağan etdi, özünü isə…
Tarix 14.09.21, 12:52 |
|

Nihat Bəhram - azərbaycanlı əsilli şair, yazıçı, jurnalist. Əsl adı Mustafa Nihat Bəhramoğludur. Nihat Bəhram Türkiyənin məhşur yazıçısı Ataol Bəhramoğlunun qardaşıdır. Bəhramın atası azərbaycanlıdır. Atası Qərbi Azərbaycanın Gorus şəhərində doğulub.
Qadağan edilmiş şeirlər
Nihat Bəhram 1946-cı il noyabrın 18-də Türkiyənin Qars şəhərində anadan olub. İbtidai və orta təhsilini Çankırı və Bursada tamamlayıb, İstanbul Haydarpaşa Liseyini bitirib. Universitetdə oxuyarkən siyasi fəaliyyətlərinə görə həbs edildiyi üçün ali təhsili yarımçıq qalıb.
İlk şeiri 1967-ci ildə nəşr edilib. Jurnalistika karyerasına 1970-ci ilin mart ayında "Halkın dostları” jurnalında başlayan Nihat Bəhram bir il sonra sözügedən nəşrin baş redaktoru olub. 1975-ci ildə böyük qardaşı Ataol Bəhramoğlu ilə birlikdə "Militant” jurnalını nəşr etdirib. Bundan başqa, şeir və məqalələri Ataol Bəhramoğlu ilə birlikdə nəşr etdirdiyi "Soyut”, "Gerçek”, "Güney”, "Varlık” və "Yasakmeyve” jurnallarında dərc olunub.
Bir müddət dolanışıq üçün bağban işləyib.
1972-ci ildən çapdan çıxan ilk şeir kitabı "Həyatımıza dair şeirlər” qadağan edilib. Dövrü mətbuatdakı yazılarına görə, 1971-ci il martın 12-də Türkiyədə baş verən hərbi çevrilişdən sonra həbs olunub. Cəzasını hərbi həbsxanada çəkib. Həbsdən çıxdıqdan sonra bir müddət jurnalistika ilə məşğul olub.
"Vatan” qəzetində dərc olunmuş solçu inqilabçılar Dəniz Gəzmiş, Yusuf Aslan və Hüseyn İnanın həyat və mübarizələrindən bəhs edən silsilə məqalələrini "Dar ağacında üç fidan” adıyla çap etdirib. Bu məqalə silsiləsi və şeirlərinə əsaslanaraq ona qarşı mülki və hərbi məhkəmədə bir çox iddia qaldırılıb. Buna görə sentyabrın 12-də Türkiyə vətəndaşlığından çıxarılıb.
Dar ağacında üç fidan
Nihat Bəhramın bu kitabı Dəniz Gəzmiş, Hüseyn İnan və Yusuf Aslanın 12 Mart çevrilişindən sonrakı son günləri və həbs olunmasından bəhs edən sənədli kitabdır. Burada şairin xatirələrinə də yer verilib. İnqilabçıların 1972-ci il mayın 6-da dar ağacına çıxarılmaları və edam anları kədərli dillə təsvir olunub. Bəzi hissələrdə şeirlərin də yer aldığı kitabda 30 səhifə Dəniz Gəzmiş, Hüseyn İnan və Yusuf Aslanın fotoşəkillərinə həsr edilib.
"Dar ağacında üç fidan” 1976-cı ilin may ayında nəşr olunub. Kitabda müəllifin 18 gün ərzində yazdığı məqalələri toplanıb. Silsilə məqalələrdə yayımlandığı müddətdə az qala hər gün davam edən ağır cinayət məhkəmələri və istintaq mövzularından bəhs olunur. Kitab şəklində nəşr olunan bu yazılarına görə sərt təzyiqlərə məruz qalıb. Sonda kitab qadağan edilib, ilk altı nəşrdən sonra rəflərdə qalanlar müsadirə edilərək götürülüb. Yeddinci nəşrin əlyazmaları da müəllifdən zorla alınıb.
1980-ci il sentyabrın 12-də Kənan Evrənin liderliyində baş verən növbəti hərbi çevriliş kitabın taleyini daha da tündləşdirib. Kitab 1980-90-cı illərdə gənclər arasında gizli oxunan bir kitaba çevrilib. Kitabın müəllifi Nihat Bəhramla bağlı ağır cinayət işləri isə hərbi məhkəmə instansiyalarına təhvil verilib. Bundan sonra şair 1980-ci ildə ölkədən getməyə məcbur olub.
Nazirlər Şurasının qərarı ilə ona qarşı açılan cinayət işi səbəbindən ölkəyə qayıtmaq çağırışına əməl etmədiyi üçün vətəndaşlıqdan çıxarılıb. 1980-96-cı illərdə İsveçrə və Fransada yaşayıb.
"Dar ağacında üç fidan” 1988-ci ildə "Qəlbləri şəfəqdə qığılcım saçanlar” adıyla təkrar nəşr olunub. Amma bundan sonra da yenidən satış yerlərindən yığışdırılıb. Uzun müddət davam edən hüquqi mübarizədən sonra kitaba bəraət verilib. Müəllifi Nihat Bəhram 1996-cı ildə Türkiyəyə qayıtsa da həbs olunub. Kitaba bəraətin verildiyini sübut etdikdən sonra sərbəst buraxılıb.
"Dar ağacında üç fidan” 1998-ci ildə yenidən buraxılıb.
Sol tərəf
Nihat Bəhram 1996-cı ildə mühacirət həyatından sonra Türkiyəyə qayıdıb. Bu günə qədər 12 şeir kitabı nəşr edilib.
Şair İsveçrənin Bazel şəhərində yaşayır və Türkiyədə nəşr olunan "Yurt” qəzeti üçün köşə yazıları yazır.
Nihat Bəhram Türkiyə sol şeirinin davamçılarından biridir. Özündən sonrakı müəlliflərə təsir edib. Son dövrlər yazarlar arasında siyasi ittihamlarla üzləşənlərdən biri olan Nihat Bəhram müxalif mövqeyindən geri çəkilmədən təbiəti, həyat eşqini və həyat sevincini öz şeirlərinə incə ilmələrlə hörərək türk poeziyası adına seçilən əsərlər bəxş edib. Xalq şeiri ənənəsindən yararlanaraq spesifik üslubunu yaratmağı bacarıb.
2020-ci ildə Türkiyədə "Ənvər Gökçə” şeir mükafatı Nihat Bəhrama verilib.
Mənbə: Teleqraf.com
Xəbərin oxunma sayı : 454
Maraqlı
Xəbərlər
-
Polis Maştağada xüsusi əməliyyat keçirib - VİDEO
-
Xocalı kərpic zavodunun açılışı oldu - FOTOLAR
-
Azərbaycanlı müəllim Mədinədə öldü - Bəqi qəbiristanlığında dəfn edildi
-
“FS Club Badam”da kisəçi işləyən şəxs müştərinin başına oyun açdı - ŞOK TƏFƏRRÜAT
-
Prezident Xocalıda bu ailənin qonağı oldu - FOTOLAR
-
Bakının bu ərazisi plana düşdü: Söküntü işlərinə başlanılır
-
Fərhad Əhmədovdan gəmisinin həbsdən azad olunması üçün 6 milyon dollar rüşvət istənilib - MƏHKƏMƏ
-
Ağdamda tarixi məscidin binasının bərpadan sonra açılışı oldu - Fotolar
-
Bakı aeroportunda əməliyyat: brilyant qaşlar aşkar edildi
-
Futbol qaydalarında inqilab: Penalti və VAR dəyişir
-
Ağdam şəhər 1 nömrəli tam orta məktəbin binasının açılışı olub - Fotolar
-
Bakıda 39, rayonlarda 41 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Naxçıvan “respublika“ statusunda qalmalıdırmı? - Zahid Orucdan maraqlı mesajlar
-
Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
-
İtkin şəhidimiz Xaçmaz rayonunda dəfn olundu - Fotolar
-
Qərb payızda ölkədə sabitliyi pozmağa cəhd göstərəcək - Gürcüstan parlamentinin sədri
-
Vəhdət Partiyası toplantı keçirdi:Sədr tapşırıqlar verdi
-
“İlin ilk yarısında cinayətlərin sayı əhəmiyyətli dərəcədə azalıb” - Hərbi prkuror
-
Sakinlər qəzalı vəziyyətə düşmüş evlərin yarısının sökülməməsindən narazıdırlar - VİDEO
-
Rusiyanın növbəti gecə hücumları – Ukrayna isə Moskvanı hədəfə alıb
-
50 minə qəbir yeri satan şöbə müdiri həbs edilibmiş - Hökm oxundu
-
Bakıda dayanacağın işığı kəsilib, sərnişinlər çətinlik çəkirlər - VİDEO
-
Ələsgər Məmmədlinin səhhəti pisləşib - Tanınmış şəxslər Prezident İlham Əliyevə müraciət edib
-
Güzəştli şərtlərlə Qarabağda da ev almaq mümkün olacaq - VİDEO
-
Piylənmə ilə bağlı xərçəng ölümləri kəskin artıb - ARAŞDIRMA
-
Sənədsiz evlərlə bağlı dəyişiklik - VİDEO
-
Bu, Rusiya üçün son müddətdir – Ağ Ev
-
Neftimizi hansı ölkələrə və neçəyə satmışıq? - Tam siyahı
-
Yeni binalarda kombi olmayacaq? - Açıqlama
-
Əliyevlə Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər - FOTOLAR
-
“Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik“ - Ərdoğan
-
Paytaxtın bu rayonlarında qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Mandarin” bağçasında uşaq yıxılıb xəsarət aldı - Niyə nəzarət olunmur?
-
“Aİ öz maliyyə yardımı ilə Ermənistanı asılı vəziyyətə salmağa çalışır“ - Zaxarova
-
“Çinə vizasız rejim tələbə axınını artıracaq“ - Ekspert Aisa Aslanova
-
İsmayıllı rayonunda örüş sahəsində hotel tikilir - Sakinləri narazılıq edirlər
-
“Trampla dronlarla bağlı meqasövdələşməni nəzərdən keçiririk“ - Zelenski
-
Batma təhlükəsi ilə üzləşənlər belə xilas edildi - VİDEO
-
II və III qrup üzrə qəbul imtahanının nəticəsi açıqladı:kimlərin nəticəsi ləğv edilib?
-
Son 10 ildə azərbaycanlılar Türkiyədən 11 mindən çox mənzil alıblar - Statistika
-
“Atlant”ın sahibinin adı keçən cinayət işi: 90 min manatlıq mülki iddia qaldırıldı
-
İranda tragikomik olay - Pezeşkianın korteji yolda qaldı
-
Dilqəm Məhərrəmov lisenziyası olmadığı halda Aysunu necə əməliyyat edib? - VİDEO
-
EXPARGO-nun gətirdiyi uşaq qidası zay çıxıb - Şikayət
-
“İsrailin Suriya hücumlarını qətiyyətlə qınayırıq, dəstək verməyə hazırıq” - Türkiyə MN
-
Əliyev və Berdiməhəmmədov Mehmandarovların malikanə kompleksində - FOTOLAR
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bakıda bu ilin altı ayı üzrə 7 min 549 cinayət qeydə alınıb - Baş Prokurorluq
-
ABŞ İrandakı nüvə obyektlərindən cəmi birini sıradan çıxara bilib - Kəşfiyyat məlumatı yayıldı
-
Prezident “Dostluq” adlı atı Berdiməhəmmədova hədiyyə etdi - Fotolar
-
İsrail Dəməşqdə Baş Qərargaha dron zərbəsi endirdi - Şiddətli döyüşlərdə yüzlərlə insan ölüb
-
“Dəyənəklə, yumruq və təpiklə döyürdülər” - Əsirlikdə olan şəxs
-
Prezident Berdiməhəmmədovla Yuxarı Gövhər Ağa məscidini ziyarət edib - Fotolar
-
Tramp 150-dən çox ölkəyə məktub göndərməyə hazırlaşır - Yeni tarifərlə bağlı...
-
Mbappe ilə bağlı araşdırmalar aparılır - Polisə rüşvət verib?
-
Naxçıvanda 41 dərəcə isti qeydə alınıb - Faktiki hava
-
İlham Əliyev və Berdiməhəmmədov Şuşada olublar - Fotolar
-
Bakı və Abşeronda ucuz evi haradan almaq olar? - VİDEO
-
Daşaltı kəndinin fonunda - FOTOLAR
-
Sabah 41 dərəcə isti olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Aİ Rusiyaya qarşı 18-ci sanksiyalar paketini təsdiqləyə bilmir - Səbəb aşıqlandı
-
Dağıdılmış yerlərə baxdılar... - FOTOLAR
-
Laçında meşə yanğınına görə 3 nəfər məsuliyyətə cəlb olunub - BİRGƏ MƏLUMAT
-
Berdiməhəmmədov Füzuliyə getdi, Prezident qarşıladı - Fotolar
-
“Suriya döyüşməyə hazırdır” - Əhməd Əl Şaraa
-
Müğənniliyə başlayan dırnaq ustasının qazancı mübahisə yaratdı - efirdə dava düşdü
-
Rusiyada döyüşlərə məcburi cəlb edilən azərbaycanlılar nə etməlidirlər? - VİDEO
-
“Evlərimizdə çatlar əmələ gəlib“ - MTK binanın qarşısında qaraj tikir?
-
Min bir dərdin dərmanı - Gündə 1 stəkan için
-
Suriyadakı toqquşmalarda 356 nəfər ölüb - Nə baş verir?
-
Kəngərliyə növbəti köç karvanı yola salındı - FOTOLAR
-
Zelenski Ukraynanın yeni hökumətinin namizədlərini açıqlayıb - SİYAHI
-
Bakı-Sumqayıt yolundakı piyada keçidi bərbad vəziyyətdədir - VİDEO
-
“Həyatımın bir dövrünü bağladım” - İradə İbrahimova
-
PSJ finalda kabusuna dönən futbolçuya elçi düşdü - Razılaşsa, tarixə düşəcək
-
Vaşinqton İsrail və Suriya arasında gərginliyin yaxın saatlarda azalacağını gözləyir - Marko Rubio
-
Azərbaycanda mənzillər nə qədər bahalaşıb? - Qiymətlər açıqandı
-
Klinika direktoru arvadını buna görə güllələyib - Təfərrüat
-
Salyanda əqli qüsurlu qıza qarşı seksual zorakılıq edilib - Dəhşətli cinayətin təfərrüatı
-
Miqrantlar Rusiyaya daxil olarkən məcburi peyvənd oluna bilər - SƏBƏB
-
Azərbaycanda güclü zəlzələlər olacaq? - VİDEO
-
Nərimanov rayonunda aparılan tikintidə təhlükəsizlik qaydaları pozulur - VİDEO
-
ABŞ İsrailin Suriyaya endirdiyi zərbələrdən narahatdır - Rubio
-
Bakıda görünməmiş dələduzluq: Tanışının telefonu oğurladı, anasına yazdı...
-
İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov “Sea Breeze”də olublar - FOTOLAR
-
“Tramp başa düşür ki, Putin ona yalan danışır” - Zelenski
-
Gül kollarının alınması məxfi məlumatdır? - Şabranda müəmmalı tender
-
Dini Komitə 800 min manata portal açır - “Amin“
-
İsrail ordusu Dəməşqə yeni zərbə endirdi - Ölənlər var + Video
-
Beyləqanda “Qərbi Azərbaycan İrsi” kitabının təqdimat mərasimi - Fotolar
-
Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - “Zon”a köçürüləcək
-
“Ermənistanda ikinci dövlət olmayacaq“ - Paşinyan
-
“Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri haqqında” qanuna edilb - Fərman
-
“UNEC”in Sevda adlı müəllimi “Porshe”sindən düşərək vətəndaşı hədələdi - VİDEO
-
Marqarin idxalı kəskin artıb - Marketlərdə 2,6 dəfə baha satılır
-
Bakıda qadın güllələndi - Klinika direktoru olan həyat yoldaşı saxlanıldı
-
Prezident İlham Əliyev bəzi qanunlara dəyişikliyi təsdiqləyib - Detallar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bu prospektdə yol hərəkətinin təşkili dəyişdi - Fotolar
-
Leyla Əliyeva Atabayeva ilə bir arada - FOTOLAR
-
Prezident ipoteka krediti ilə bağlı fərman imzaladı - Qayda dəyişdi
-
Beyləqanda qadın qətlə yetirilib - 23 yaşlı oğlan saxlanılıb
-
Sumqayıtda 67 kq narkotik dövriyyədən çıxarılıb - İki nəfər saxlanılıb
-
Mərkəzi Klinikanın həkimi əməliyyat etdiyi xəstəni qəbul etmədi - Kişi 8 gün sonra öldü
-
“Ermənistanın KTMT-dən çıxma ehtimalı daha yüksəkdir“ - Paşinyan
-
“270 nəfərlik müəssisədə 700 nəfər məhbus var” - Qadın kalonundan şikayət
-
Zelenski Trampdan narazıdır - “Bayden dövründə yardım daha güclü idi”
-
Rəsmi sənəddə qeyri-rəsmi ünvan: “Elmar marketin yaxınlığı...”
-
Magistraturaya qəbul imtahanında dəyişiklik gözlənilir - DİM rəsmisi
-
Şəmkir rayonunda maye qazdoldurma məntəqəsinin istismarı dayandırıldı - VİDEO
-
General vəzifədən azad edilib? - DSX xəbəri təkzib elədi
-
7 ildir ev alıblar, amma çıxarış yoxdur - VİDEO
-
“Az-Lead” şirkətin 1,7 milyon borcu var - “İndart Holding” də borclanıb
-
Sosial şəbəkələrdə dərman tövsiyə edənləri bu cəza gözləyir - VİDEO
-
Ünvanlı yardım alanların sayında 20 minlik artım - İqtisadçı əsas səbəbi açıqladı
-
Türkiyədə meşə yanğınları şiddətlənib - Çanaqqala və Tekirdağda kəndlər təxliyə edildi
-
Bu il ali məktəblərə qəbul planı 90 faizdən artıq dolacaq - DİM sədri
-
İlham Əliyevin Qurbanqulu Berdiməhəmmədovla görüşü oldu - FOTO
-
“Melissa park” tikinti şirkəti ilə sakinlər arasında münaqişə yaşanır - Kim haqlıdır?
-
Naxçıvanda sahibkarların bank hesabları kəskin azaldı - Talıbovdan sonrakı bir ayda nə baş verib?
TOP 10
ARXİV