![]() |
|














Təhsildə yeniliklərə və inkişafa cəmiyyət sahib çıxmalıdır - Bəxtiyar Hacıyevlə müsahibə
Tarix 28.12.21, 14:55 |
|

Dekabrın 21-də Təhsil naziri Emin Əmrullayev Prezident İlham Əliyevin təhsillə bağlı imzaladığı sərəncamlarla əlaqədar brifinq keçirib. Brifinqdə Emin Əmrullayev məktəblərdə şagird və valideynlərdən pul yığılması ilə bağlı sosial şəbəkələrdə yayılan məlumatlara da münasibət bildirib.
Nazirin cavabı sosial mediada xeyli müzakirələrə səbəb olub. Sosial mediada nazirin dedikləri “məktəblərdə pul yığımı könüllü olmalıdır” kimi təqdim olunub. Əslində isə Emin Əmrullayev məktəblərdə pul yığımının qarşısının alınması üçün yeni mexanizmə ehtiyac olduğunu deyib:“Hesab edirəm ki, bununla bağlı mexanizm olmalıdır. Burada söhbət icbari təhsilin pullu, ödənişli olmağından getmir. Təbii ki, icbari təhsil pulsuzdur. Bir dəfə dedim ki, məktəblərimiz şəffaf qaydada “fandreyzinq”lə məşğul ola bilərmi? Dedilər ki, yeni nazir müasir texnologiyaların altında gizlənərək, məktəblərdə rüşvətxorluğu təşviq edir. Mən rüşvətxorluğu təşviq etmirəm və bunun əleyhinəyəm”, – deyə nazir bildirib. Əslində nazir nə demək idtəyirdi? Nazirin təklifi niyə qınağa səbəb oldu?
Emin Əmrullayevin təklifi səmərəlidirmi? ASTNA-nın bu suallarına ictimai-siyasi fəal Bəxtiyar Hacıyev cavab verib.
***

– Bəxtiyar bəy, Təhsil naziri fandreyzinq (“fundraising”- iqtisadi, siyasi və ya sosial məqsədlər üçün ictimaiyyət nümayəndələrindən vəsaitin yığılması) üsulu ilə məktəblərdə pul yığımı ilə bağlı yeni mexanizm təklif edir. Bu fikir sosial şəbəkələrdə tənqid olunur. Sizcə, nazir nə demək istəyirdi?
– Təhsil naziri Emin Əmrullayev təhsildə maliyyənin nəticəyə müsbət təsirlərindən danışıb. Nazir maddi imkanlar nə qədər çox olarsa, keyfiyyət və müsbət nəticələrin də çox olacağını deyib. Sonra da əlavə edib ki, əgər valideynlər məktəblərə maliyyə dəstəyi göstərmək istəyirsə, bunu şəffaf və hesabatlı şəkildə etməlidirlər, məcburi qaydada yox. Yəni, adam indiki “direktor pul yığır bayrama görə, jurnal pulu gətirin, süpürgə pulu gətirin, gətirməyənin uşağı dərsə buraxılmayacaq” dönəmindən Qərbdəki “övladımızın oxuduğu məktəbə 10 000 dollar ianə etmək istəyirik ki, fizika laboratoriyası təkmilləşdirilsin” dönəminə keçidi arzulayır.
Orta məktəb illərində təhsil aldığım Türk Liseyləri əvvəl tam olaraq sıravi Türkiyə vətəndaşlarının, sonradan Azərbaycanda müxtəlif iş adamları, ailələrin dəstəyi ilə ciddi maliyyə imkanlarına sahib idi. Kiçik ianələrlə böyük laboratoriyalar qurulmuşdu, təhsilin keyfiyyəti şübhə doğurmurdu. Magistratura təhsili aldığım ABŞ-da da həm valideyn olaraq, həm də iş adamı olaraq minlərlə insan universitetimizə maddi yardım, ianələr edirdi. Bu gün də məzun olaraq biz imkan düşdükcə universitetimizə 20-30 dollar, 100-200 dollar ianələr edirik. Yəni, proses şəffaf şəkildə idarə olunarsa, istər orta məktəblərə, istərsə də ali məktəblərə ianələrin edilməsi normal haldır. Buna görə də kimisə tənqid etmək, “rüşvəti şəffaf yığmaq istəyir” deyərək qaralamaq doğru deyil.
– Bəs bu təklif niyə bu qədər müzakirələrə səbəb oldu? Nazirin təklifində qeyri-adi nə vardı? Bu fikri “nazir rüşvəti leqallaşdırmaq istəyir kimi təqdim edənlər” var.
– Həmin brifinqdə nazirin tək xətası 30 ildən artıq heç vaxt fikri, rəyi soruşulmamış cəmiyyətə “gəlin, müzakirə edək, bir yol axtaraq” kimi sözlərlə rəyinin soruşulması oldu. “Ə, bir-bir, borcum yoxdur sənə cavab verməyə”, “sənə nə var kim tikir, Alabala!”, “konkret rədd ol buradan!” cavablarına öyrəşmiş cəmiyyətə birdən-birə “gəlin, müzakirə edək, həll yolu axtaraq” deyəndə hay-küy üçün fürsət gözləyən mərkəzlər çox rahatlıqla cəmiyyəti həmin şəxsə qarşı çevirə bilirlər.
Gərginliyin müsbət nəticəsi isə o ola bilər ki, nazirlik bu temperatur yüksəkliyindən istifadə edərək “bayram pulu”, “jurnal pulu”, “YAP pulu”, “süpürgə pulu” kimi valieynlərdən (və bəzən də müəllimlərdən) məcburi yığılan pulların şəffaf və hesabatlı, könüllü ianə kimi yığıldığı və xərcləndiyi sistemi qurar, cəmiyyətə də göstərər ki, bax, biz bunu nəzərdə tuturduq, indi kim istəyər məktəbə 10 min dollar ianə edər və laboratoriya qurar, kim istəməz, 1 qara qəpik də verməz və buna görə heç kim ona “gözün üstündə qaşın var” deməz.
– Amma tutalım ki, nazirin dediyi fandreyzinq, ianə mexanizmi tətbiq olundu. Sizcə bu məktəblərdəki rüşvətin, direktorların, sinif rəhbərlərinin ciblərinə gedən pul yığımlarının, bayram hədiyyələrinin qarşısını alacaqmı? Məktəb direktoru, sinif rəhbərliyinə bu ianələrdən bir şay çatmayacaqsa, onlar ciblərini qeyri-qanuni yolla doldurmaqdan imtina edəcəklər?
– Məhz bu hədiyyələri, müəllimlərə üstün və qüsursuz xidmətlərinə görə əlavə ödənişləri Valideyn Müəllim Birliyi, yaxud fond kimi fəaliyyət göstərən, fəaliyyəti şəffaf olan qurumun topladığı maliyyədən ayırmaq olar. Onsuz da məktəblərdə valideynlərdən məcburi qaydada qeyri-şəffaf şəkildə toplanan, nəzarətsiz, qeyri-şəffaf xərclənən vəsaitlər varsa, bunu könüllü ianələr əsasında formalaşmış fonddan şəffaf kriteriyalarla, illik plana əsasən toplamaq və xərcləmək olar. Məsələn, ilin əvvəlində müəllim-valideyn birliyinin, yaxud fondun müəyyənləşdirdiyi kriteriyalara görə müəllimlər və şagirdlər tərəfindən yüksək qiymətləndirilən müəllimlərə əvvəlcədən müəyyən edilmiş hədiyyələr, pul mükafatı verilə bilər ki, bu da onların öz işlərinə daha çox motivasiya edilməsinə töhfə verə bilər.
– Sizcə, bu ianələrin doğru istiqamətə getdiyini insanlar necə əmin ola bilərlər?
– Məktəblərə şəffaf ianələri təmin edən, “YAŞAT” fondu kimi “OXUT” fondu yaradıla bilər. Vahid portalda donor kimi qeydiyyatdan keçən valideynlər, iş adamları, təhsilin keyfiyyətinə, ölkəmizin təhsil sisteminə biganə qalmayan vətəndaşlar, şirkətlər birdəfəlik, aylıq, illik ianə məbləğləri seçə və online ödəmə ilə asan ianə edə bilərlər.
İanə edən donor fondun ümumi büdcəsinə, yaxud konkret bir məktəbin ümumi büdcəsinə, yaxud konkret məktəbdə konkret layihənin büdcəsinə ianə etməyi seçə bilərlər. Məsələn, bir iş adamı 5000 AZN ianə edir ki, Bakının Zirə qəsəbəsindəki məktəbdə kitabxana yaradılsın. Başqa bir tanınmış idmançı Zaqataladakı 5 məktəbin həyətində stadion tikilməsi üçün 10 000 manat ianə edir. Hansısa bir deputat seçkidə onun deputat seçilməsi üçün qutulara 200 əlavə bülleten atılmış məktəbin həyətində 200 ağac əkilməsi üçün ianə edir. BP, Azercell kimi şirkətlər fondun ümumi büdcəsinə 100 000 AZN ianə edir.
Eyni zamanda məktəblər də ehtiyaclarına uyğun fandreyzinq və kraudfandinq (“crowdfunding”- internet üzərindən insanlardan kiçik məbləğdə ianə toplamaq yolu ilə hansısa bir layihə və ya müəssisənin maliyyələşdirilməsi- red.) layihələrini portala daxil edirlər. Məsələn, Ucarın hansısa bir kəndindəki məktəb öz musiqi ansamblını qurmaq, məktəblilərə dərsdən sonra muğamı təbliğ etmək üçün musiqi alətləri, məşq otağının təmiri üçün 5000 AZN toplayır. Hansısa bir xanəndə bu layihəni görür, həmin vəsaitin 2000 manatını özü ödəyir, yerdə qalan 3000 isə vətəndaşlar tərəfindən yığılır.
Fondun idarə heyəti və müşahidə şurası toplanan ianələrlə alınan avadanlıqlar, xidmətlər və s. qiymətlərinə nəzarət edir, aylıq və illik hesabatlar hazırlayır və saytda yayılır. 20 AZN ianə etmiş bir vətəndaş girir sayta, öz ianəsinin nömrəsi ilə ianələr siyahısında ianəsinin əks olunduğunu görür, ümumi büdcəyə, layihələrə, xərclərə baxır və nəzarət edir. Təklifi müzakirə etmək və təkmilləşdirmək olar.
Məktəblər dövlət büdcəsindən kənar, dərsdənkənar fəaliyyətlə bağlı bütün xərclərini burada göstərirlər və bu fonddan gələn vəsaitlə idarə etməyə çalışırlar. Bundan sonra da hansısa valideyn qrupu, direktor “süpürgə pulu yığırıq, müəllimlərə bayram paketləri hazırlayırıq, verməyən valideynin uşağı dərsə buraxılmayacaq” dediyi anda özünü hüquq-mühafizə orqanlarında ifadə verərkən görür.
Məktəblərin maliyyələşməsi nə tək dövlətə buraxılmalıdır, nə də təkcə övladı hansısa məktəbdə oxuyan valideynlərə. Təhsildə yeniliklərə və inkişafa cəmiyyət sahib çıxmalıdır. Övladı olan da, olmayan da, övladı oxuyan da, bitirmiş şəxs də. Bu işi dövlətə və direktorlara, valideynlərə buraxanda sui-istifadə halları da, “süpürgə pulları” da yığışmayacaq.
Xəbərin oxunma sayı : 1240
Müsahibə
Xəbərlər
-
Polis Maştağada xüsusi əməliyyat keçirib - VİDEO
-
Xocalı kərpic zavodunun açılışı oldu - FOTOLAR
-
Azərbaycanlı müəllim Mədinədə öldü - Bəqi qəbiristanlığında dəfn edildi
-
“FS Club Badam”da kisəçi işləyən şəxs müştərinin başına oyun açdı - ŞOK TƏFƏRRÜAT
-
Prezident Xocalıda bu ailənin qonağı oldu - FOTOLAR
-
Bakının bu ərazisi plana düşdü: Söküntü işlərinə başlanılır
-
Fərhad Əhmədovdan gəmisinin həbsdən azad olunması üçün 6 milyon dollar rüşvət istənilib - MƏHKƏMƏ
-
Ağdamda tarixi məscidin binasının bərpadan sonra açılışı oldu - Fotolar
-
Bakı aeroportunda əməliyyat: brilyant qaşlar aşkar edildi
-
Futbol qaydalarında inqilab: Penalti və VAR dəyişir
-
Ağdam şəhər 1 nömrəli tam orta məktəbin binasının açılışı olub - Fotolar
-
Bakıda 39, rayonlarda 41 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Naxçıvan “respublika“ statusunda qalmalıdırmı? - Zahid Orucdan maraqlı mesajlar
-
Prezident Ağdamda açılışda iştirak etdi - FOTOLAR
-
İtkin şəhidimiz Xaçmaz rayonunda dəfn olundu - Fotolar
-
Qərb payızda ölkədə sabitliyi pozmağa cəhd göstərəcək - Gürcüstan parlamentinin sədri
-
Vəhdət Partiyası toplantı keçirdi:Sədr tapşırıqlar verdi
-
“İlin ilk yarısında cinayətlərin sayı əhəmiyyətli dərəcədə azalıb” - Hərbi prkuror
-
Sakinlər qəzalı vəziyyətə düşmüş evlərin yarısının sökülməməsindən narazıdırlar - VİDEO
-
Rusiyanın növbəti gecə hücumları – Ukrayna isə Moskvanı hədəfə alıb
-
50 minə qəbir yeri satan şöbə müdiri həbs edilibmiş - Hökm oxundu
-
Bakıda dayanacağın işığı kəsilib, sərnişinlər çətinlik çəkirlər - VİDEO
-
Ələsgər Məmmədlinin səhhəti pisləşib - Tanınmış şəxslər Prezident İlham Əliyevə müraciət edib
-
Güzəştli şərtlərlə Qarabağda da ev almaq mümkün olacaq - VİDEO
-
Piylənmə ilə bağlı xərçəng ölümləri kəskin artıb - ARAŞDIRMA
-
Sənədsiz evlərlə bağlı dəyişiklik - VİDEO
-
Bu, Rusiya üçün son müddətdir – Ağ Ev
-
Neftimizi hansı ölkələrə və neçəyə satmışıq? - Tam siyahı
-
Yeni binalarda kombi olmayacaq? - Açıqlama
-
Əliyevlə Berdiməhəmmədov Şuşada nahar ediblər - FOTOLAR
-
“Suriyanın bölünməsinə icazə verməyəcəyik“ - Ərdoğan
-
Paytaxtın bu rayonlarında qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Mandarin” bağçasında uşaq yıxılıb xəsarət aldı - Niyə nəzarət olunmur?
-
“Aİ öz maliyyə yardımı ilə Ermənistanı asılı vəziyyətə salmağa çalışır“ - Zaxarova
-
“Çinə vizasız rejim tələbə axınını artıracaq“ - Ekspert Aisa Aslanova
-
İsmayıllı rayonunda örüş sahəsində hotel tikilir - Sakinləri narazılıq edirlər
-
“Trampla dronlarla bağlı meqasövdələşməni nəzərdən keçiririk“ - Zelenski
-
Batma təhlükəsi ilə üzləşənlər belə xilas edildi - VİDEO
-
II və III qrup üzrə qəbul imtahanının nəticəsi açıqladı:kimlərin nəticəsi ləğv edilib?
-
Son 10 ildə azərbaycanlılar Türkiyədən 11 mindən çox mənzil alıblar - Statistika
-
“Atlant”ın sahibinin adı keçən cinayət işi: 90 min manatlıq mülki iddia qaldırıldı
-
İranda tragikomik olay - Pezeşkianın korteji yolda qaldı
-
Dilqəm Məhərrəmov lisenziyası olmadığı halda Aysunu necə əməliyyat edib? - VİDEO
-
EXPARGO-nun gətirdiyi uşaq qidası zay çıxıb - Şikayət
-
“İsrailin Suriya hücumlarını qətiyyətlə qınayırıq, dəstək verməyə hazırıq” - Türkiyə MN
-
Əliyev və Berdiməhəmmədov Mehmandarovların malikanə kompleksində - FOTOLAR
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bakıda bu ilin altı ayı üzrə 7 min 549 cinayət qeydə alınıb - Baş Prokurorluq
-
ABŞ İrandakı nüvə obyektlərindən cəmi birini sıradan çıxara bilib - Kəşfiyyat məlumatı yayıldı
-
Prezident “Dostluq” adlı atı Berdiməhəmmədova hədiyyə etdi - Fotolar
-
İsrail Dəməşqdə Baş Qərargaha dron zərbəsi endirdi - Şiddətli döyüşlərdə yüzlərlə insan ölüb
-
“Dəyənəklə, yumruq və təpiklə döyürdülər” - Əsirlikdə olan şəxs
-
Prezident Berdiməhəmmədovla Yuxarı Gövhər Ağa məscidini ziyarət edib - Fotolar
-
Tramp 150-dən çox ölkəyə məktub göndərməyə hazırlaşır - Yeni tarifərlə bağlı...
-
Mbappe ilə bağlı araşdırmalar aparılır - Polisə rüşvət verib?
-
Naxçıvanda 41 dərəcə isti qeydə alınıb - Faktiki hava
-
İlham Əliyev və Berdiməhəmmədov Şuşada olublar - Fotolar
-
Bakı və Abşeronda ucuz evi haradan almaq olar? - VİDEO
-
Daşaltı kəndinin fonunda - FOTOLAR
-
Sabah 41 dərəcə isti olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Aİ Rusiyaya qarşı 18-ci sanksiyalar paketini təsdiqləyə bilmir - Səbəb aşıqlandı
-
Dağıdılmış yerlərə baxdılar... - FOTOLAR
-
Laçında meşə yanğınına görə 3 nəfər məsuliyyətə cəlb olunub - BİRGƏ MƏLUMAT
-
Berdiməhəmmədov Füzuliyə getdi, Prezident qarşıladı - Fotolar
-
“Suriya döyüşməyə hazırdır” - Əhməd Əl Şaraa
-
Müğənniliyə başlayan dırnaq ustasının qazancı mübahisə yaratdı - efirdə dava düşdü
-
Rusiyada döyüşlərə məcburi cəlb edilən azərbaycanlılar nə etməlidirlər? - VİDEO
-
“Evlərimizdə çatlar əmələ gəlib“ - MTK binanın qarşısında qaraj tikir?
-
Min bir dərdin dərmanı - Gündə 1 stəkan için
-
Suriyadakı toqquşmalarda 356 nəfər ölüb - Nə baş verir?
-
Kəngərliyə növbəti köç karvanı yola salındı - FOTOLAR
-
Zelenski Ukraynanın yeni hökumətinin namizədlərini açıqlayıb - SİYAHI
-
Bakı-Sumqayıt yolundakı piyada keçidi bərbad vəziyyətdədir - VİDEO
-
“Həyatımın bir dövrünü bağladım” - İradə İbrahimova
-
PSJ finalda kabusuna dönən futbolçuya elçi düşdü - Razılaşsa, tarixə düşəcək
-
Vaşinqton İsrail və Suriya arasında gərginliyin yaxın saatlarda azalacağını gözləyir - Marko Rubio
-
Azərbaycanda mənzillər nə qədər bahalaşıb? - Qiymətlər açıqandı
-
Klinika direktoru arvadını buna görə güllələyib - Təfərrüat
-
Salyanda əqli qüsurlu qıza qarşı seksual zorakılıq edilib - Dəhşətli cinayətin təfərrüatı
-
Miqrantlar Rusiyaya daxil olarkən məcburi peyvənd oluna bilər - SƏBƏB
-
Azərbaycanda güclü zəlzələlər olacaq? - VİDEO
-
Nərimanov rayonunda aparılan tikintidə təhlükəsizlik qaydaları pozulur - VİDEO
-
ABŞ İsrailin Suriyaya endirdiyi zərbələrdən narahatdır - Rubio
-
Bakıda görünməmiş dələduzluq: Tanışının telefonu oğurladı, anasına yazdı...
-
İlham Əliyev və Qurbanqulu Berdiməhəmmədov “Sea Breeze”də olublar - FOTOLAR
-
“Tramp başa düşür ki, Putin ona yalan danışır” - Zelenski
-
Gül kollarının alınması məxfi məlumatdır? - Şabranda müəmmalı tender
-
Dini Komitə 800 min manata portal açır - “Amin“
-
İsrail ordusu Dəməşqə yeni zərbə endirdi - Ölənlər var + Video
-
Beyləqanda “Qərbi Azərbaycan İrsi” kitabının təqdimat mərasimi - Fotolar
-
Adəm Məmmədov həbsdə qaldı - “Zon”a köçürüləcək
-
“Ermənistanda ikinci dövlət olmayacaq“ - Paşinyan
-
“Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri haqqında” qanuna edilb - Fərman
-
“UNEC”in Sevda adlı müəllimi “Porshe”sindən düşərək vətəndaşı hədələdi - VİDEO
-
Marqarin idxalı kəskin artıb - Marketlərdə 2,6 dəfə baha satılır
-
Bakıda qadın güllələndi - Klinika direktoru olan həyat yoldaşı saxlanıldı
-
Prezident İlham Əliyev bəzi qanunlara dəyişikliyi təsdiqləyib - Detallar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bu prospektdə yol hərəkətinin təşkili dəyişdi - Fotolar
-
Leyla Əliyeva Atabayeva ilə bir arada - FOTOLAR
-
Prezident ipoteka krediti ilə bağlı fərman imzaladı - Qayda dəyişdi
-
Beyləqanda qadın qətlə yetirilib - 23 yaşlı oğlan saxlanılıb
-
Sumqayıtda 67 kq narkotik dövriyyədən çıxarılıb - İki nəfər saxlanılıb
-
Mərkəzi Klinikanın həkimi əməliyyat etdiyi xəstəni qəbul etmədi - Kişi 8 gün sonra öldü
-
“Ermənistanın KTMT-dən çıxma ehtimalı daha yüksəkdir“ - Paşinyan
-
“270 nəfərlik müəssisədə 700 nəfər məhbus var” - Qadın kalonundan şikayət
-
Zelenski Trampdan narazıdır - “Bayden dövründə yardım daha güclü idi”
-
Rəsmi sənəddə qeyri-rəsmi ünvan: “Elmar marketin yaxınlığı...”
-
Magistraturaya qəbul imtahanında dəyişiklik gözlənilir - DİM rəsmisi
-
Şəmkir rayonunda maye qazdoldurma məntəqəsinin istismarı dayandırıldı - VİDEO
-
General vəzifədən azad edilib? - DSX xəbəri təkzib elədi
-
7 ildir ev alıblar, amma çıxarış yoxdur - VİDEO
-
“Az-Lead” şirkətin 1,7 milyon borcu var - “İndart Holding” də borclanıb
-
Sosial şəbəkələrdə dərman tövsiyə edənləri bu cəza gözləyir - VİDEO
-
Ünvanlı yardım alanların sayında 20 minlik artım - İqtisadçı əsas səbəbi açıqladı
-
Türkiyədə meşə yanğınları şiddətlənib - Çanaqqala və Tekirdağda kəndlər təxliyə edildi
-
Bu il ali məktəblərə qəbul planı 90 faizdən artıq dolacaq - DİM sədri
-
İlham Əliyevin Qurbanqulu Berdiməhəmmədovla görüşü oldu - FOTO
-
“Melissa park” tikinti şirkəti ilə sakinlər arasında münaqişə yaşanır - Kim haqlıdır?
-
Naxçıvanda sahibkarların bank hesabları kəskin azaldı - Talıbovdan sonrakı bir ayda nə baş verib?
TOP 10
ARXİV