![]() |
|














“Rusiyanın gücü olsa, bütün Qafqazı ələ keçirər...” - Etibar Məmmədov
Tarix 14.05.22, 18:52 |
|

“Qarabağda “rus icması” qurmaq mümkün deyil”
Azərbaycan və Ermənistan arasında iki platformada sülh danışıqları aparılır. Brüsseldə aparılan danışıqlar daha səmərəli təsir bağışlayır. Rusiyanın vasitəçiliyi ilə gedən digər proses isə, sanki Moskvanın hazırkı status-kvonu uzun müddətə saxlamaq niyyətinə xidmət edir. Ən azı ona görə ki, müharibənin başa çatmasının ikinci ilinin bitmək üzrə olduğuna baxmayaraq, Rusiya vasitəçi kimi nə regionda kommunikasya xətlərinin açılmasına, nə də Qarabağdakı qanunsuz birləşmələrin tərk-silah edilməsinə dair heç bir ciddi addım atmır. Əvəzində, Qarabağdakı ermənilərə himayədarlıq mesajları və hətta orada hansısa “rus icması”nın yaradılması istiqamətində açıqlamalar eşidirik.
“AzPolitika.info” bu mövzunu Azərbaycan Milli İstiqalal Partiyasının (AMİP) lideri Etibar Məmmədovla müzakirə edib.
- Etibar bəy, Qarabağ ətrafında aktiv danışıqlar fazası müşahidə edilir. Bu, həm Brüssel xəttində, həm də Moskva platformasında özünü göstərir. Buna paralel olaraq isə Ermənistanda müxalifətin davamlı etiraz aksiyaları baş verir. Siz hazırda yaranan vəziyyəti necə qiymətləndirirsiniz?
- İndiki vəziyyətdə Rusiya qarışdurmaqda maraqlıdır. Çünki Ermənistan və Azərbaycan Avropa İttifaqı ilə razılaşmışdı ki, sülh prosesinə başlasınlar, sülh müqaviləsini hazırlasınlar. Rusiya isə maraqlıdır ki, onun iştirakından kənar sülh müqaviləsi imzalanmasın. Odur ki, Rusiya prosesi qarışdırmaq üçün öz qüvvələrini işə salıb. O cümlədən də Ermənistan daxilində çevrilişə hazırlaşırlar, buna cəhdlər edirlər.
- Düşünürsünüz ki, Nikol Paşinyan Moskvanın xeyir-duası ilə devriləcək?
- Qənaətimcə, Paşinyanı yıxmaq o qədər də asan məsələ deyil. Məncə, ermənilərin əksəriyyəti müharibənin tam başa çatmasını və tərəflər arasında sülh müqaviləsinin imzalanmasını istəyir. Amma digər qüvvələr də var ki, məğlubiyyətlə barışmaq və ya razılaşmaq istəmirlər. Revanşist mövqedən çıxış edən bu qüvvələr Rusiya tərəfindən dəstəklənir və müdafiə olunur.
- İndi Rusiyanın planlarına xidmət edən başqa proseslər də müşahidə olunur. Məsələn, vaxtı ilə Bakıda yaşamış və BDU-nun məzunu olan Stanislav Tarasov erməni mediasına bildirib ki, Qarabağ xanlığı Rusiya imperiyasının tərkibinə qatılarkən Azərbaycan dövləti ümumiyyətlə olmayıb. Bu cür açıqlamalar nəyə xidmət edir?
- Tarasovun fikirləri ilə tanışam. Amma, əgər söhbət 1806-cı ildən gedirsə, o zaman Azərbaycan dövləti olmadığı kimi Ermənistan dövləti də yox idi. Azərbaycan ərazisində xanlıq var idi, üstəlik indiki Ermənistan ərazisində də İrəvan xanlığı ilə Naxçıvan xanlığı mövcud idi. Sonradan bunun bazasında əsas olmadan Ermənistan vilayəti yaratdılar. Yəni bu kimi fikirlər heç bir şeyi dəyişmir. Əgər o zaman Azərbaycan dövləti yox idisə, digər dövlətlər də yox idi.
İkincisi, belə fikirlərlə heç kim iddia edə bilməz ki, Qarabağ Rusiyanındır. Zamanında Qarabağ xanlığı ilə Rusiya arasında Kürəkçay müqaviləsi imzalanıb. Həmin müqaviləyə əsasən Qarabağ xanlığı Rusiyanın himayəsinə keçirdi. Xanlıq strukturu da mövcudluğunu saxlayırdı. Amma o dövrdəki Rusiya imzaladığı bu müqaviləni pozdu və İbarahim Xan ailəsi ilə birlikdə məhv edildi və Qarabağ xanlığı ləğv olundu. Başqa sözlə, o zaman da Rusiya öz öhdəliyini yerinə yetirməyib.
- Məsələnin tarixi aspektlərini izah etdiniz, bəs bunu siyasi dilə çevirsək, onlar nə demək istəyirlər?
- Əslində, onlar çox şey demək istəyirlər. Mən də deyirəm ki, bu halda Rusiya ərazisi də monqollara aid olmalıdır. Çünki bu ərazilər Qızıl Orda dövlətinin tərkibində olub. O zaman Rusiya dövləti ləğv edilməlidir. XVII əsrə qədər onlar Qızıl Ordaya, hələ sonra da Krım xanlığına xərac veriblər. Onda bunların hamısı geriyə, əvvəlki vəziyyətinə qaytarılmalıdır. Hesab edirəm ki, bunlar məntiqsiz və absurd fikirlərdir.
- Amma belə fikirlərin və iddiaların, hətta hədə-qorxuların arası kəsilmir. Bundan əvvəl Dumanın deputatı Delyagin Bakının bombalanmasını təklif etmişdi. Hələ müharibə dövründə Rusiya hakim partiyasının deputatı Vitali Milonov tez-tez Xankəndində peya olurdu və rus icması haqqında danışırdı. İndi isə bu işi qondarma “rus icması”nın rəhbəri Aleksandr Bordov aparır...
- Qarabağda zamanında 5-10 rus yaşayıb. Bununla Qarabağda “rus icması” qurmaq mümkün deyil. Məqsəd diqqəti əsas fikirdən yayındırmaqdır. Rusiyanın rəsmi mövqeyi hələki Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və müharibədəki qələbəsini tanıyır. Bu birilər isə məncə, Azərbaycana təsir etmək naminə ortaya atılan adamlardır.
-Sizcə, hazırda Rusiyanın Qarabağ siyasətinin mahiyyəti nədir, nəyə nail olmaq istəyirlər?
- Mahiyyəti çox sadədir. Rusiya regionu öz təsiri altında saxlamaq istəyir. Qarabağın bir hissəsində hansısa separatçı strukturun olması onlara imkan yaradır ki, burada mövqelərini möhkəmləndirsinlər. Başqa fikir yoxdur. Gücü olsa bütövlükdə Qafqazı ələ keçirərdi. Amma indiki halda təsir nöqtələrindən biri də Qarabağın yuxarı hissəsidir.
- Rusiyanın yaratdığı və idarə etdiyi bütün konfliktlər eyni ssenari üzrə idarə olunur: əvvəl yerli separatçılar dəstəklənir, sonra saxta rejim qurulur, az sonra “rus icması” yaradılır, daha sonra referendum məsələsi ortaya atılır. Biz bunu Abxaziya, Osetiya, Donbas, Krım və Dnestryanı ərazilərdə gördük. Belə ssenarilər bizim üçün də təhlükəli deyilmi?
- Bunlar tamam başqa məsələlərdir. Donbasda və Krımda yaşayanlar doğrudan da ruslardır. II Dünya Müharibəsi zamanı Krımdan tatarları sürgün ediblər. Sonradan Ukrayna hökumətinin böyük səhvi o oldu ki, tatarları tarixi vətənlərinə qaytarmadı. Əgər Krım tatarlarını zamanında öz vətənlərinə qaytarmaq siyasəti aparılsaydı, tatarlar müqavimət hərakatı formalaşdıra bilərdi. Son illər Krımda kifayət qədər rus yaşayırdı və onlar Rusiyaya meyl edirdilər. Donbasda da vəziyyət təxminən buna oxşar idi. Bu regionda da yaşayan çoxluq ruslar idi. Qarabağ isə tamam başqa bir məsələdir. Burada rus yoxdur və ya orada barmaqla sayıla biləcək qədər rus olub ki, onların da Rusiyaya heç bir aidiyyəti yoxdur.
- Demək istəyirsiniz ki, Qarabağda hər hansı bir “rus icması” yaradıla bilməz?
- Adını qoya, yarada bilərlər. Amma bu nəyi dəyişir? Digər tərəfdən, bu halda Azərbaycandakı rus icması səsini çıxarmalıdır. Rus icması müharibə dövründə Azərbaycan tərəfindən çıxış edib və bunu davam etdirməlidir.
- Danışıqlar davam edir, növbəti raunddan nə gözləyirsiniz, Azərbaycan hansı addımları atmalıdır?
- Danışıqlar öz yerində, amma hesab edirəm ki, bu saat Azərbaycan hökumətinin vəzifəsi sürətlə Qarabağda məskunlaşdırma siyasəti aparmaqdır. Yəni oradan məcburi köçkün düşən insanları öz yerinə qaytırmağı təmin etməlidir. Fikrimcə, biz, bu məsələdə gecikirik. Əlbəttə, işğaldan azad edilən ərazilərimizdə infrastruktur yaratmaq lazım idi, hərbi baxımdan strukturları qurmaq lazım gəlirdi. Çox yaxşı haldır ki, bu proseslər sürətlə gedir. Amma eyni zamanda əhalinin oralara köçürülməsində gecikmə var. Mənim fikrimcə, bunu sürətləndirmək lazımdır. İnsanlarımız orada məskunlaşmalıdırlar. Hesab edirəm ki, bu, oradakı real vəziyyəti kökündən dəyişəcək. Yəni ermənilər ətrafında boşluq görəndə daha çox ürəklənirlər. Lakin ətraflarında azərbaycanlıları görəndə onların dili qısalacaq. Yəni bunun böyük təsiri var. Oralar boş qalmamalı, əhali ora köçürülməlidir. Məncə bu, vacib istiqamət olmalıdır.
Xəbərin oxunma sayı : 751
Müsahibə
Xəbərlər
-
Çoxmərtəbəli binalarda səs izolyasiyasına niyə diqqət edilmir? - VİDEO
-
Bağçalara qəbul başlayır - Proses necə keçiriləcək?
-
Abortla bağlı yeni qanun qəbul edilə bilər - VİDEO
-
Qərb Ukraynaya silah tədarükünü bərpa edib - Zelenski
-
Xocalı girovlarının ifadələri: Dəhşətli faktlar ortaya çıxdı
-
Mingəçevir sakinlərin nəzərinə: Bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq
-
“Yadıma düşmür ki, nəvaxtsa mən onu söyüm...“ - Zülfüqarov Məmmədyarova cavab verdi
-
Kolumbiya üsyançılarının sayı artır - hökumət narahatdır
-
Masallıda 24 yaşlı oğlan xalası qızı ilə münasibətdə oldu: anası və atasına isə... - TƏFƏRRÜAT
-
“Azəriqaz”da absurd təyinat…- Nəqliyyat mühəndisi maliyyə sektorunda
-
15 mini icra başçısının sürücüsünə vermək adı ilə aldı - Sahibkarın başına iş gəldi
-
Baş prokuror Nərimanovda vətəndaşları qəbul etdi - Fotolar
-
“Qaçqınkom“un tenderi şübhələr yaratdı: “SS-İnşaat“ kimindir?
-
Əli Əsədov İqtisadi Şuranın üzvlərini topladı - Müzakirə
-
Natiq Cəfərli quru sərhədlərinin bağlı qalmasını tənqid etdi - “Belə də iş olar?!”
-
“Stomatoloq.Mehemmed” necə pasiyentləri implant edir? - Araşdırma
-
Dövlət Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişdi - Fərman
-
Biləcəridə şəhid ailəsinin evini dağıtdılar - FOTOLAR
-
Serftifikasiyadan kəsildi, məktəbə texniki işçi kimi düzəlmək istədi - Dələduzluğun qurbanı oldu
-
Pekin düşmənlərinə qarşı “kiber-arılar“ yaradır - SENSASİNON DETALLAR
-
Əhalinin banklardakı əmanətləri 15 milyard manatı keçib - Statistika
-
Bakıda avtomobil ehtiyat hissələri mağazasının faəliyyəti dayandırıldı - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
-
Nikahların sayı artıb, boşanmalar azalıb - Doğulanların və ölənlərin sayı isə...
-
Mənzil qiymətləri niyə sürətlə artır? - Bazara təsir edən amillər
-
Dənizçi pasportu almaq istəyən 181 nəfəri belə aldadıblar - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
“Putin Ukraynada uzunmüddətli müharibəyə hazırlaşır“ - “Financial Times“
-
Növbəti dörd gündə havanın maksimal temperaturu 41 dərəcə olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Veysəloğlu“ Şirkətlər Qrupunun elan etdiyi “Qida Təhlükəsizliyi Ayı”na yekun vuruldu - FOTOLAR
-
Sosial yardım məbləğində artımlar olacaq? - Deputat
-
PKK silahları təhvil verməyə başladı - FOTOLAR/VİDEO
-
Xocalıda girov götürülmüş qadın: Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı
-
Bosniyalı müsəlmanların qətli - Srebrenitsa soyqırımından 30 il ötür
-
Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı 9 % artıb - Rəsmi
-
Prezident daha bir fərman imzalayıb - Şübhəli əməliyyatlarla bağlı
-
Lisey və gimnaziyalara qəbul - 200 şagirdin nəticəsinin əlavə araşdırılmasına zərurət yaranıb
-
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib - Fərman
-
Magistraturanı bitirənlər bu qədər maaş alacaq - SİYAHI
-
“Bakinski raboçi”, “Respublika” və “Xalq qəzeti”... - Prezident bu nəşrlərlə bağlı fərman verdi
-
İlham Əliyev Mariam Kvrivişvilini qəbul etdi - FOTO
-
Pakistanda avtobusa silahlı hücum olub - 9 nəfər öldürülüb
-
Milli Onkologiya Mərkəzinə 650 min manat ayrılıb - SƏRƏNCAM
-
Bakıda dəfn mərasimində DƏHŞƏT: Oraqla qardaşının BAŞINI KƏSDİ
-
20 avtobus marşrutu müsabiqəyə çıxarılır - SİYAHI
-
Köhnədir, oturacaqları sınıqdır - 50 nömrəli avtobusdan ŞİKAYƏT
-
Bakı zənginlərinin qumar oynadığı məkan: “Ağ klub“un aqibəti necə oldu? (VİDEO)
-
ABŞ-nin NATO müttəfiqləri Amerika silahlarının Ukrayna üçün əvəzini ödəyəcəklər - Tramp
-
Sumqayıtda əliliyi olan şəxslər üçün quraşdırılan panduslar yarımçıq qaldı - VİDEO
-
İsrail yaxın vaxtlarda bir neçə ərəb dövləti ilə sülh sazişi imzalaya bilər - Netanyahu
-
Azərbaycan 103 ölkəyə ixrac, 153 ölkədən idxal edib - Statistika
-
Bazarlarda satılan şaftalıların üzərinə boya vurulur? - VİDEO
-
Azərbaycanda əhalinin yanacaq xərclərinin nə ilə bağlıdır? - VİDEO
-
“Ciyər axşamı”ndakı qanlı davanın səbəbi bilindi - Məclis sahibi də etiraz edib
-
Prezident İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatıb - FOTOLAR
-
Vətən müharibəsinin iştirakçısı arvadını öldürüb? - Valideynlər danışdı
-
Metroda ən çox sərnişin bu stansiyalardan istifadə edir - SİYAHI
-
“AtaSığorta” kibertəhlükəsizlik tələblərini pozub - AMB xəbərdarlıq etdi
-
Bakının ən bahalı və ucuz mənzilləri - Sotu 350 min AZN olan torpaq sahəsi
-
Sərxoş sürücü polisə tabe olmadı - İçkili maşın sürməsini belə izah etdi
-
Romada Ukrayna toplantısı: Zelenski Marşall Planı təklif edir
-
“Dedi ki, qardaşı Kürdəxanıda rəisdir” - Restoranda ağlayan qadın aldadılıb
-
Fərid Əhmədov pakistanlı həmkarı ilə görüşdü - Fotolar
-
Bu imtahanın keçirilmə qaydaları dəyişdirildi - Keçid balı artırılıb
-
Kiyevə göndərilən dron səfirliyimizin yaxınlığına düşüb - Fotolar
-
DİN-də kollegiya iclası: Vilayət Eyvazov yeni tələblər qoydu - FOTO
-
Ən çox şikayət edilən sığorta şirkətlərinin - Siyahısı
-
Lavrov və Rubio arasında görüş olub - Nə müzakirə edilib?
-
Bakı metrosunda ən çox hansı stansiyadan istifadə edilir? - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Nar” tədbirdə rəsmi telekommunikasiya tərəfdaşı kimi iştirak etdi - Fotolar
-
Azərbaycanlı “Vaqner”çilər həbs olundu - DTX-dən əməliyyat
-
Məhşur blogerin “Papağ” restoranları “Cart to card” sistemi işləyir? - Vergidən yayınma……
-
İlham Əliyevlə Paşinyan nələri müzakirə ediblər? - Rəsmi açıqlama
-
Cərrah Elçin Bayramov qonşularına təzyiq göstərir - “Heç kimdən qorxmuram...“
-
Azərbaycan kənd təsərrüfatında fəlakət göstəriciləri: Əkin sahələrinin zərəri 90% artdı
-
İşdən çıxarılan məktəb direktorlarının 20 faizi vəzifəsinə bərpa olunub - Nazir
-
Özünü “vəkil“ kimi təqdim edən Səbiyyə Panəliyevanın dələduzluğu davam edir - ŞİKAYƏT
-
Azərbaycanla Ermənistan bu məsələlərdə razılığa gəldi - Görüşün nəticələri
-
Yağış yağacaq, külək əsəcək - Sabahın havası
-
Xocalıda yaralanan şəxs: Bacımın meyitini üç gün sonra götürə bildim, qardaşım isə...
-
Generalın nömrəsini axtaran müəllimin başına oyun açdılar - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
İlham Əliyevlə Nikol Paşinyan arasındakı görüş başa çatdı - FOTO
-
“Bakı və İrəvanın sülh sazişi imzalaması regiona sabitlik gətirəcək“ - Peskov
-
Miras üstündə mübahisələrə son qoyulur? - Qanun dəyişdi, qaydalar yeniləndi
-
“Polisləri görüb qışqırmağa başladım” - Qız qaçıran 3 nəfər niyə azadlığa buraxıldı?
-
Bahalaşan və ucuzlaşan məhsullar açıqlandı - SİYAHI
-
“Atlant” sahibi ilə kürəkəni məhkəmədə üz-üzə - 14 milyon kimin cibindədir?
-
“Təxminən 20 min uşaq bağçadan kənarda qalacaq“ - Nazir
-
Zelenskidən Rusiyaya xəbərdarlıq: “Sərt reaksiya olacaq!”
-
I və IV ixtisas qrupları üzrə imtahan keçiriləcək - DİM-dən xəbərdarlıq
-
Arvadını öldürmək istəmişdi - 15 il həbs verildi
-
Məhbus ailələrinin Tolikə qarşı şikayətinə baxılır - Məhkəmə qapalı keçirilir
-
Trampdan daha bir qalmaqallı qərar - Braziliyaya 50% rüsum tətbiq etdi
-
Azərbaycan məktəblərində rus bölmələri bağlanır? - Rəsmi cavab
-
Kamran Əliyev Zaqatalada vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
Bağ evi almaq müşkülə çevrilib: Hansı ərazilərdə qiymətlər od tutub yanır?
-
Yol polisindən yağışlı hava ilə bağlı - Müraciət
-
Bakıda iş adamının 2 villasını soydular - Yarım milyon manat oğurlandı
-
Kredit borcu olanların NƏZƏRİNƏ - Manatın məzənnəsi dəyişərsə...
-
Ağdərədə mina partladı - Xəsarət alan var
-
İlham Əliyevlə Paşinyanın görüşü başladı - FOTO/VİDEO
-
Fahreddin Altun vəzifəsindən azad edildi - Yeni TƏYİNAT
-
Direktor və müavinlər... - Daha bir kollecdə yeni təyinatlar olub
-
Əhali Prezidentin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirir - SORĞU
-
Böyük Britaniya və Fransa bəyannamə imzalayacaq - Nüvə sahəsində
-
Klublararası Dünya Çempionatı: PSJ "Real"ı darmadağın edərək finala çıxdı
-
Qeydiyyatdan keçmədən də Qarabağa gedə bilərsiz - Bu dəfə 5 gün
-
Abşeronda şok hadisə:Oğul anasını yandıraraq öldürdü - VİDEO
-
“İplik“ fabrikindən 10 minlik oğurluq - Gözətçilər saxlanıldı
-
Sabah bu ərazilərdə 4 saat işıq olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Bu müharibədə diplomatiya tükənib” - Merts məyusdur
-
Azərbaycanda neçə nikah müqaviləsi bağlanıb?
-
Usta Natiq birdən-birə necə “vəzifəli şəxs” olub? - TƏFƏRRÜAT
-
Sabah bəzi rayonlarda şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
-
“Türkiyədə prezident seçkiləri 2028-ci ildə keçiriləcək“ - Ərdoğan
-
Bakıda ŞOK cinayət - 13 yaşlı qızın intim videolarını yaydı, həbs edildi
-
Prezident İlham Əliyev BƏƏ lideri ilə görüşdü - Fotolar
-
Avropada on gündə 2300 nəfər dünyasını dəyişib - İstilərə görə
-
Bu kəndlərdəki evlər təmir olunacaq - 30 milyona yaxın vəsait ayrıldı
-
Ərdoğandan İmamoğlu ilə bağlı təklifə reaksiya - “Xeyirli olar...”
TOP 10
ARXİV