|
Paşinyan yenə imtina etdi... - Bakı və İrəvan arasında sülh danışıqları dalana dirənib
“Ermənistan təhlükəli oyunlara qoşulub“ - Prezidentdən sərt xəbərdarlıq
Beynəlxalq Bankın 1,3 milyonluq tenderini olmayan şirkət necə udub? – Təfərrüat
Türkiyənin HERİKKS HHM sistemləri Azərbaycanda - Kəlbəcərdə quraşdırılıb
Hərbi güc təhlükəsizliyin əsas qarantıdır - Prezidentin mesajlarının pərdəarxası
Üçtərəfli Bəyannamənin ilk səkkiz bəndini kim pozub? - VİDEO
Şirkət rəhbəri 20 məmurla əlbir olub pulları mənimsədi - Korrupsiyaya bulaşmış rəsmilər kimlərdir? + ADLAR
Deputatın istirahət mərkəzi əl dəyişir... - Təhvil-təslim işlərinə hazırlıq gedir
Azərbaycan Ermənistanın silahlanmasına necə reaksiya verməlidir? - ARAŞDIRMA
Qlobal qarşıdurma kəskinləşir - Azərbaycan nə etməlidir?
ABŞ ordusunun əsgərləri Zəngəzura yerləşir - Nə baş verir? + VİDEO
Müdafiə Nazirliyi Ermənistana xəbərdarlıq etdi - “Bu, növbəti müharibəyə hazırlıqdır...“
Ankara uyğurlara diqqəti artırıb – Çin türk kəndlərinin adlarını dəyişdirir
“Üçüncü dünya müharibəsi riski artıb“ – “Qara dəniz üzərində ABŞ və Rusiya toqquşa bilər...”
Rusiya qlobal güc statusu qazana bilmədi – Avropanın geosiyasi oyunçu olmaq cəhdləri də iflasa uğradı
Tarix 07.06.24, 12:30 |
|
Hazırda beynəlxalq münasibətlər sistemində qarışıqlıq, hətta xaos hökm sürür. Lakin cari mənzərəyə baxmayaraq, bu sistemin iştirakçıları arasında iki qlobal güc mərkəzinin mövcudluğu aydın şəkildə görünür. Günümüzdə yalnız ABŞ və Çin həm iqtisadi, həm də hərbi gücü özündə birləşdirən ən qüdrətli dövlətlər olaraq qalmaqdadır.
Qlobal güc olmağa iddialı digər tərəflərdən biri - Rusiya iqtisadi gücə çevrilə bilməsə də, hərbi gücü ilə dünya birinciliyi uğrunda gedən mübarizəyə qoşulmağa, özünü fövqəldövlətlər sırasında göstərməyə cəhd etdi. Lakin Ukrayna cəbhəsində üzləşdiyi uğursuzluq Moskvanın öz planlarını həyata keçirməsinə mane oldu və Kremli qlobal güc statusu qazanmaq imkanından məhrum etdi.
Başqa bir iddialı - Avropa İttifaqı isə Rusiyanın tam əksinə olaraq, dünya miqyaslı iqtisadi güc kimi formalaşmağı bacarsa da, hərbi güc və geosiyasi oyunçu kimi qlobal səviyyəyə yüksələ bilmədi. Belə ki, uzun illərdir çoxsaylı hərbi kontingentə malik vahid Avropa Silahlı Qüvvələrinin yaradılması barədə danışılsa da, bu planlar hələ də kağız üzərində qalır. Aİ ölkələri arasında mövcud fikir ayrılıqları sözügedən istiqamətdə ciddi addımların atılmasını və birliyin hərbi gücə çevrilməsini əngəlləyir.
Aİ-nin geosiyasi oyunçu olmaq cəhdləri də iflasa uğradı. Bu uğursuzluğun başlıca səbəbi birliyin ümumi maraqlarının Fransa kimi ayri-ayrı dövlətlərin əsassız iddialarına qurban verilməsidir. Aİ-nin Azərbaycana, eləcə də bütövlükdə Cənubi Qafqaz regionuna münasibətdə atdığı addımlar bunun əyani sübutudur. Brüsselin siyasi səriştəsizliyi ucbatından Aİ hələ də ABŞ-nin təsiri altında qalmaqda davam edir.
Belə şəraitdə, ABŞ və Çin arasında qarşıdurma getdikcə şiddətlənir. Bu mübarizə artıq dünyanın az qala bütün regionlarına sirayət edir və Avropadan tutmuş Asiya və Afrikayadək, bütün qitələrdə özünü büruzə verir.
Beynəlxalq münasibətlərin digər iddialı tərəflərinə gəlincə, onların bəziləri (məsələn, Türkiyə və İran) regional güclər kimi çıxış edir. Lakin istər regional gücləri təmsil edən dövlətlər, istərsə də belə gücə sahib olmayan ölkələr qlobal mübarizənin bir parçasına çevrilir. Bundan imtina etmək üçün onlara heç bir seçim imkanı da verilmir. Belə olduqda isə həmin dövlətlər ən təhlükəli aqibətlə - qlobal güclərin bilavasitə aktiv mübarizə meydanına çevrilmək təhlükəsilə üzləşir.
Dünyanın irimiqyaslı qarşıdurmalar burulğanında olduğu və mübarizənin kəskinləşdiyi bir zamanda Azərbaycan özünün başlıca problemini həll etdi. Rəsmi Bakı ölkənin qlobal və regional güclərin toqquşması meydanına çevrilməməsinə nail oldu. Hazırda istər qlobal, istərsə də regional oyunçularla tərəfdaşlıq və praqmatik münasibətlər qurulub.
Ölkədaxili konsensus da kifayət qədər yüksək səviyyədədir. Bu amil, bir tərəfdən xarici qüvvələrin daxili işlərə müdaxiləsinin qarşısını alır, digər tərəfdən isə müstəqil xarici siyasət yeritməyə imkan verir.
Beləliklə də, qlobal siyasətdəki burulğanlı dövr hələ uzun müddət davam edə bilər. Bu qeyri-müəyyənlik şəraitində müstəqilliyini və suverenliyini qorumaq, mövcud qarşıdurmanın tərəflərindən hər biri ilə əməkdaşlıq münasibətlərini inkişaf etdirmək az qala mümkünsüz görünür. Lakin Azərbaycan məntiqli və ardıcıl addımları ilə bir çox dövlətlər üçün imkansız olanı bacardı. Bundan sonra əldə edilən nailiyyətlərin qorunub-saxlanması, eləcə də bütün mümkün təhdidlərə vaxtında və düzgün şəkildə cavab verilməsi olduqca önəmlidir.
Cənubi Qafqaz Tədqiqatlar Mərkəzi
Xəbərin oxunma sayı : 1207
Analiz
Xəbərlər
-
Xudafərin körpüsünün işğaldan azad olunmasından 4 il ötür
-
Müstəqilliyin bərpasından 33 il keçir
-
İnstaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
Messi son qərarını verdi - Növbəti dünya çempionatında oynayacaq
-
Tikinti materialları bahalaşıb - QİYMƏTLƏR/VİDEO
-
Ukrayna yaxın həftələrdə nüvə silahı yarada bilər - Bild
-
Dönər nə vaxt zəhərlənmə yaradır? - Son günlərin əsas bəlasından qorunmaq yolları
-
“Zelenski münaqişənin daha da gərginləşdirilməsi planını irəli sürür” - Peskov
-
Lütvəli Babayevin biznesmen oğlu Türkiyəyə qaçıb: İki milyonluq yeyintidə həbslər var
-
Azərbaycanlı müğənni rəqsi ilə diqqət çəkdi - VİDEO
-
Qəbələdə iki nəfər ov tüfəngi ilə öldürülüb - Daha bir nəfər xəsarət alıb
-
Polkovniklə bank işçisi biznesmeni öldürüb quyuya belə atıblar - MƏHKƏMƏ İŞİ
-
ABŞ Rusiya və Çin şirkətlərinə qarşı sanksiyalar tətbiq edib - SİYAHI
-
Sabah bu ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Gəncəyə edilən raket hücumları nəticəsində dəymiş ziyanın məbləği açıqlanıb
-
Dünyanın ən çox maaş alan futbolçuları açıqlandı - Siyahı
-
Şıxıliyevə qarşı mülki iddia təmin edilmədi - Zərəçəkən apellyasiya şikayət verdi
-
Bu küçələrdə avtobus zolağı ilə hərkət etmək olar - VİDEO
-
Azərbaycanın Livandakı səfirliyi təhlükəsizlik səbəbi ilə boşaldılıb - KİV
-
Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi üçün yeni inzibati bina tikiləcək - 13.5 milyona
-
Qəbələdə qadın itkin düşüb - Azyaşlı övladı ilə birlikdə
-
“Xalq Bank” kiçilib - Aktivləri 140 milyon manatdan çox azalıb
-
“Araz Motors” cərimələnib - Gömrük qaydalarını pozduğuna görə
-
Ölkəni quru yolla tərk edənlərin sayı 15% artaraq 461 min nəfərə çatıb - Rəsmi
-
Xəzərdə dalğanın hündürlüyü 6 metrə çatacaq - Gəmilərə xəbərdarlıq
-
Prokurorluq ləğv edilmiş BNA-nın sabiq vəzifəli şəxsləri barəsində olan hökmdən narazıdır - PROTEST
-
Təbiətə 413 min ziyan vuran iş adamı məhkəmə qarşısında - Zərəri ödəyib
-
Ayın 19-u bu yollara girməyin! - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Qeyri-sabit hava şəraiti daha bir neçə gün davam edəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Bu il 158 cinayətkar qrup zərərsizləşdirilib - DİN-də kollegiya iclası
-
Azərbaycanda banklar faizlərdən 3 milyard manat qazanıblar – Tam siyahı
-
Ölkədən çıxarılan pulun mübahisəsi - KATV1-in sahibinə yazılan protokola bu tarixdə baxılacaq
-
Marketlərdə polietilen torbalar pullu olsa da, istifadə artıb: Səbəb nədir?
-
“Azərkontrakt” ləğv edildi - Sərəncam
-
BDU-da təmir işləri bitmir: yarım milyon manatlıq təmirə başlanılır
-
“Mənə o qədər pulu kim verə bilərdi?“ - MN-də 42 milyonluq mənimsəmə
-
Qarabağda yeni idarəçilik: icra hakimiyyətləri ləğv edilir?
-
Türkiyədə məmurla görüşə gələn qadınların geyimi müzakirə yaratdı - Fotolar
-
Xaricdən 9,5 manata gətirilən kərə yağı marketlərdə 20,9 manata satılır - Süni qiymət artımı var
-
“Ferrum Capital”ın vətəndaşlara qarşı məhkəmə iddiaları...
-
Leysan yağacaq, dolu düşəcək – Sabahın havası
-
Bakıda hansı bələdiyyələrin birləşdiriləcəyi məlum olub - SİYAHI
-
Xətaidə torpaq sürüşməsi oldu - Mütəxəssislər hadisə yerindədir
-
Təcili yardım xidməti ödənişli olacaq? - Vüqar Qurbanov açıqladı
-
Keniya və İtaliya İslam ölkələri kimi Şuşadakı tədbirdə təmsil olunacaq? - Müəmmalı tender
-
Xatirə İslam Naziləyə cavab verdi: “Heç kimin başı üçün deyil...“
-
Azərbaycanda bu bələdiyyələr birləşir - Siyahı
-
Prezident COP29-a hazırlıqla bağlı görülən işlərlə tanış oldu - Fotolar
-
Ən çox şikayət edilən sığorta şirkətləri - SİYAHI
-
Rövşən Rüstəmovun yarıtmaz fəaliyyəti: qatarların “dalınca baxa-baxa” qalmışıq...
-
60 yaşdan sonra boşanmalara səbəb nədir? – ARAŞDIRMA
-
“Prezident olsam, Baydenin prezidentlik kursunu davam etdirməyəcəyəm” - Harris
-
Xarici ticarətimizdə kəsir yarandı - səbəblər
-
Qış qabağı 2-ci əl kombilərə təlabat artdı - Qiymətlər
-
Bakıda “Trendyol“ vasitəsilə notbuk sifariş verdi, milçək dərmanı göndərildi - VİDEO
-
“STP Global Cable” cərimələndi - Valyuta vəsaitlərini xaricdən qaytarmadığına görə
-
Hər gün satılan yüzlərlə “dəvə qutabı“ həqiqətən dəvə ətindən hazırlanır? - VİDEO
-
Xırdalanda binanın 12-ci mərtəbəsindən yıxılan azyaşlı necə sağ qala bilib? - VİDEO
-
“Vital Chemistry“ işçiləri qanunsuz işlədib - PROTOKOL
-
Bakıda sürücüləri narahat edən problem - Bildiriş vaxtından əvvəl gəlir
-
Prezidentdən Füzuli ilə bağlı paylaşım - VİDEO
-
Fındıq yığımı başa çatdı, məhsuldarlıq aşağı oldu
-
Minatəmizləmə zamanı həlak olan şəxslərə şəhid statusunun verilməsi təklif edilir - VİDEO
-
İrəvan Gəncəyə edilmiş raket hücumlarını araşdırmalıdır - Hikmət Hacıyev
-
Füzulilərin yaddaşına həkk olunan tarixi gün
-
Azad Füzuli sürətlə bərpa edilir
-
Ermənistanın Gəncədə törətdiyi növbəti terrordan dörd il ötür
-
Bu gün Füzulinin işğaldan azad olunmasından dörd il ötür
-
Hadisə çəkildiyi serialın rejissoru ilə sevgilidir - Foto
-
“Uşaq kimi sevinirəm“ - Lionel Messi
-
“Azərbaycan bütün dünyanı “COP atəşkəsinə” dəvət edir” - Hikmət Hacıyev
-
Tarixi Qələbənin Füzuli müjdəsi
-
Nazir general Rəfail Mehdiyevə vəzifə verdi - Rəis müavini təyin etdi
-
Azərbaycan meyvə-tərəvəzin idxalını niyə artırıb? - VİDEO
-
Saah Nəsimi rayonunun bəzi ərazilərində qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Putinin səhhətində heç bir problem yoxdur” – Peskov
-
TƏBİB millət vəkilinin oğlundan anbar icarəyə götürdü - 1,2 milyon manata
-
2025-ci ilin dövlət büdcəsi niyə artırıldı? - Nazirlik şərh etdi
-
Füzuli şəhərində aparılan bərpa işləri geniş vüsət alıb
-
Xankəndi Azərbaycan ərazisidir - Rusiya XİN
-
“İnterşin“ MMC şirkəti cərimələndi - Gömrük qaydalarını pozduğuna görə
-
Ərdoğan Nəçirvan Bərzanini qəbul etdi - Ankarada
-
Müstəqillik tariximizdə ilk - Gələn il Xankəndi şəhərinin gəlir və xərcləri olacaq
-
Güclü maqnit qasırğası BAŞLADI – Nə qədər davam edəcək?
-
Pensiyalar oktyabrın 20-dən tez verilməyəcək... – DSMF hər ay ödəniş tarixini niyə irəliyə doğru “sürüşdürür”?
-
Böyükşor-Pirşağı avtomobil yolunun tikintisi nə yerdədir? - AÇIQLAMA
-
Qeyri-etik paylaşımlar edən tiktoker həbs edildi - 30 gün
-
Dollar satışında 8 ilin rekordu təzələndi – Neft Fondu 5.7 milyardı “əridib”; nə gözlənilir?
-
Nazir rəis əvəzini vəzifəsindən azad etdi - Yeni müavin təyin olundu
-
Azərbaycanın ət idxalına çəkdiyi xərc 50% artdı - RƏSMİ
-
Narkotik qəbul etdi, nənəsini güldanla döydü - Həbs olundu
-
Kəmaləddin Qafarovun biznes imperiyası: Deputatın hansı şirkətləri var?
-
Türkiyədə güclü zəlzələ - 190-a yaxın xəsarət alan var
-
“Rahat“ market saxlama müddəti ötmüş məhsullar satıb - Protokola Xankəndi məhkəməsində baxılacaq
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Şərurlu İsfəndiyarın şirkətindən daha bir şikayət - Məhkəməyə verildi
-
İcra başçısının qalmaqallı oğlu danışdı: “Ferma qayınatamındır“ - VİDEO
-
Mübariz İbrahimovun atası dəfn edildi - Fotolar
-
Casusluğu sübuta yetirildi - 16 il cəza aldı
-
“Fransada fundamental insan haqlarının pozuntusudur...“ - Rəsmi Bakıdan Pavel Durovun həbsinə münasibət
-
Qərib Dadaşov Şükürbəylidə 14,5 milyonluq ev tikir - 93 mənzil...
-
“Rusiya ilə yanaşı, İran və Şimali Koreyaya qarşı da vuruşuruq“ - Zelenski
-
“Mənə oğul lazımdır?“ deyən “Renka“ 700 manat cərimələndi - VİDEO
-
Azərbaycanın qaz ixracından gəliri 46% azaldı - RƏSMİ
-
Beytulla Hüseynovun qızı 7 il sonra - Əmlakları geri istəyir
-
İki gün güclü külək olacaq - Xəbərdarlıq
-
Gələn ilin müdafiə və təhlükəsizlik xərcləri - Açıqlandı
-
Bölgələrdə yağış və qar yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
Azərbaycan 23 ölkəyə 11 milyard dollarlıq neft satdı - CƏDVƏL
-
Mərkəzi Nəbatat Bağında son vəziyyət - Bu tarixdə istifadəyə veriləcək
-
“Gavali Group” cərimələndi - Yığılmış vergi borcuna görə
-
Bu il narkotiklə bağlı 7668 cinayət faktı aşkarlanıb - Rəsmi
-
“Millenium”un istehsalçısı Əvəz Səfərli barədə iddia - Ölkədən nə qədər pul çıxarıb?
-
İrana hücum: Ağ ev və Netanyahu razılaşıb
-
“Premium Bank” çöküşə doğru gedir - Müştərilər depozitlərini geri götürürlər
-
Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun atası vəfat edib
-
Bloqer Cəmil qadınları görüntüləri ilə şantaj edirmiş - 6 il həbs verildi
-
Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyində müəmmalı “kadr islahatı“ - Asəf Quliyev necə idarə rəisi oldu?
-
Türkiyənin duz mərkəzi olan, səyyahların heyran qaldığı Çankırı - FOTOLAR
TOP 10
ARXİV