|
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Kürd dövləti İsrailin dəstəyi ilə olacaqsa, heç olmasa yaxşıdır” – Türkiyədə hamı bu fikirdədirmi? - Təhlil
Tarix 21.09.17, 21:55 |
|
Mahmud Bozarslan
“Al-Monitor” (ABŞ)
Diyarbəkirin tarixi divarları altında oturan yaşlı bir qrup öz aralarında kürdcə söhbət edir. Hamısı 60 yaşdan yuxarı adamlardır. Söhbətləri nəzərə alınaraq, onların mühafizəkar olduğu aydınlaşır. Mövzu İraq Kürdüstanı bölgəsində keçiriləcək müstəqillik referendumdur.
Əslində, referendum özü müzakirə edilmir, ancaq İsrailin dəstəyindən danışılır. İsrail baş naziri Benyamin Netanyahu və ədliyyə naziri Ayelet Şakedin kürd dövlətinə dəstək verən şərhləri, əlbəttə, kürdlər arasında da geniş müzakirə olunur.
65 yaşlı Mustafa Sayar bu dəstəyə təpki verir. “Al-Monitor”a danışan Mustafa Sayar deyir: "Bir yerdə ki İsrail barmağı var, oradan xeyir gəlməz. Kürd dövləti İsrailin dəstəyi ilə olacaqsa, heç olmasa yaxşıdır".
Onun sözünü digərləri də dəstəkləyirlər. Ancaq əksər kürdlərin belə düşündüyünü söyləmək çətindir. Məsələn, siyasi fəal Mithat Akcan İsrailin dəstəyindən məmnundur. O: "Kürdüstan coğrafiyasına qonşu olan irili-xırdalı İslam ölkələri referenduma qarşı olduqlarını və bunun üçün ağla gələ biləcək və gəlməyəcək tədbirlər düşünərkən, müsəlman olmayan İsrailin referenduma dəstək verməsi müsbət və doğru addımdır", – deyir.
Türkiyədə milliyyətçi və mühafizəkar sektorlar arasında kürd məsələsinə mövqe faktiki olaraq dəyişib. Kürdlərlə bağlı prosesə Amerika və ya İsrailin "oyunu", "İslam ümmətinin bölünməsi", "Türkiyənin bölünməsi" kimi təpkilər var. Bu günlərdə həmin təpkilər Türkiyə mətbuatında yenidən manşetlərə çıxıb. Milliyyətçi, mühafizəkar və s. hamı referendumda İsrailin dəstəyinə diqqət çəkməyə başlayıb.
Siyasi fikirləri fərqli olsa da, kürdlərin əksəriyyəti referenduma dəstək verir. Ancaq İsrailə gəldikdə, dindar və digər kürd qrupları fərqli fikrə sahib çıxır.
Kürd probleminə İslami istinadla həll təklifləri irəli sürən Azad Dava Partiyası (Hüdapar) rəhbərinin müavini Hüseyn Yılmaza görə, İsrail səmimi deyil. “Al-Monitor”a danışan Yılmaz İsrailin dəstəyinin kürdlərə zərər verməyi məqsəd qoyduğunu ifadə edərək belə deyib: "Bunu ikimənalı başa düşülməlidir. Hər şeydən əvvəl İsrail Kürdüstan bölgəsində referendumun dəstəkləməsini açıq şəkildə elan edərək müsəlmanlara uyğunlaşmağa çalışır. Bu referenduma bəzi qruplar və ölkələr dəstəyə maneə törətməyə çalışırlar. İkincisi, əgər referendum uğurlu olarsa, İsrail Kürdüstan bölgəsinə “Baxın, mən dəstək verdim. Sənə ehtiyacım var, sənin arxasındayam” deyə öz layihələrini həyata keçirməyə, yeni dövlətə hakim olmağa çalışacaq. Qonşularına qarşı təxribat yolunda gedəcək və onu qonşularına qarşı çıxmağa təşviq edəcək. Ən əsası, özündən asılı etməyə çalışacaq".
Hüseyn Yılmaz digər dövlətlərin kürdlərə sahib çıxması lazım olduğuna vurğulayıb: "Bu fərziyyələr üzərindən bəziləri “ikinci İsrail” ifadəsini işlədir. Qonşu ölkələr nə üçün kürdləri İsraillə ittifaqa məcbur edir? Kürdləri İsrailin qucağına atmamalıyıq, Amerikalı imperialistlərə möhtac etməməliyik".
Türkiyədə referendumla əlaqədar (PKK xətti xaricindəki) partiyalar tərəfindən "Müstəqillik Referendumunu Dəstəkləmə Təşəbbüsü" qurulub. “Təşəbbüs” Türkiyənin bir çox vilayətində görüşlər keçirib və paytaxtda ABŞ və Aİ səfirləri ilə danışıqlar aparıb.
“Təşəbbüs”ün üzvləri arasında olan Kürdüstan Sosialist Partiyasının sədr müavini Bayram Bozyel İsrailin dəstək bəyanatlarından narahat deyil. “Al-Monitor”a danışan Bozyelin fikrincə, İsrailin dəstəyi mövzusunda manipulyasiya var: "Kürdlər qərar verdiyi zaman kim nə deyir desin, xeyri yoxdur. Hər bir ölkə öz maraqlarına görə mövqe tutur… İsrailliləri ilk tanıyanlardan biri Türkiyə olub və onların arasında hərbi, siyasi və strateji əlaqələr var. Mən İsrailin referendum prosesinə zərər verəcəyini düşünmürəm, çünki kürd problemi İsrailin qurulmasından çox-çox əvvəl yaranıb. Kürd problemi 200 yaşındadır".
Bayram Bozyel milliyyətçi seqmentin bunu bilərək gündəmə gətirdiyini, referendumun qaralamaq istəndiyini bildirib sözünə belə davam edib: "Bəziləri kürdlərin həmişə Amerikanın “piyadası” olduğunu söyləyir, guya o pul vermədikdə, İsrail önə çıxıb. Kürd problemi olan ölkələr təəssüf ki, özlərinə müsəlman deyən dörd ölkədir. Bu ölkələrin dördü də kürdləri ittiham edir. “İkinci İsrail” iddiası müstəqillik işinə böhtandır".
Bölgədəki məsələlərə beynəlxalq əlaqələr baxımından baxan mühafizəkarlar da var. Həm də İsrailin yəhudi statusundan asılı olmayaraq, onlar peşəkar əlaqələrin inkişafını müdafiə edirlər. İraqlı kürdlərin, xüsusilə Bərzani ailəsinin İsrailə yaxınlığı illərdir deyilir-danışılır. Bəziləri hətta deyirlər ki, bu ailə yəhudi mənşəlidir.
Türkiyə kürd dövlətini özü üçün təhdid kimi görür. Lakin mühafizəkar hökumətin bu təhlükə barədə mühafizəkar kürtlərlə anlaşması çətin görünür. Baş nazirin bəyanatlarında həmişə İsrail dəstəyi vurğulanır. Ancaq referendum baxımından unudulan budur ki, Türkiyə kürdləri orada səs verməsə də, münasibət dəyişməyəcək.
Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 406
Analiz
Xəbərlər
-
Çinarə türk futbolçu sevgilisindən ayrıldı - VİDEO
-
“Mbappenin qarşısını kimsə təkbaşına kəsə bilməz“ - Mats Hummels
-
“ABŞ, fikir ayrılıqlarına baxmayaraq, İsraili dəstəkləməyə hazırdır“ - Bayden
-
Zaqatalada dönərdən zəhərlənənlərin sayı kəskin artdı - 30-a çatıb
-
“My Music” hoteldə nə baş verib? - TƏFƏRRÜATLAR/VİDEO
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
İcra başçısı yenidən deputat olacaq - Qurbanovun Milli Məclisə qayıtması perspektivi nə ilə bağlıdır?
-
Növbəti dalğa gəlir: İyul-avqust aylarında ətin qiyməti artacaq
-
Binəqədinin keçilməz yolları: “Gərək qayıq alaq” - VİDEO
-
“Rusiya Britaniyanın hərbi obyektlərini vura bilər” - Zaxarova
-
Zaqatalada kütləvi zəhərlənmə - Araşdırmalar başladı
-
Ukraynadan gətirilən ət məhsullarında infeksiya törədiciləri aşkarlandı - AQTA
-
Güney Azərbaycanda şəhər başçısı həbs edilib - FOTO
-
Vəzifəsindən azad edilən Novruz Məmmədov : “Zənglərdən yorulmuşam, adamı əsəbiləşdirirlər”
-
20-25 manata satılan göycə: Bahalaşmanın səbəbi nədir?
-
Bu halda cərimə oluna bilərsiniz - Prezident təsdiqlədi
-
Rusiya Krım körpüsündən istifadəni dayandırıb: Cəbhə xəttini hansı yolla təchiz edir?
-
Nərimanov rayonunda ağacları belə məhv edirlər – FOTOFAKT
-
Bakıda sevgilisindən “yox“ cavabı alan oğlan bıçağa əl atdı - TƏFƏRRÜAT
-
Emin Əmrullayevin qardaşına sərt ittiham var: “Dedi, al bu 100 mini, get və...“ (VİDEO)
-
Suraxanıda iki maşını qəsdən yandıran şəxslər saxlanılıblar - VİDEO
-
Yağış sakinləri evləri ilə birlikdə su altında qoydu - VİDEO
-
Direktor cərrahı işdən çıxardı, cəzalandırıldı
-
Bakıda fantastik qiymətə ev kirayə verilir - FOTOLAR
-
Gəncədə daha br əməliyyat: vəzifəli şəxslərə cinayət işi açıldı
-
“Rusiya NATO-ya qarşı əməliyyata hazırdır“ - Polşa əks-kəşfiyyatı
-
İşə qəbul zamanı yaş vacibdir, yoxsa təcrübə? - VİDEO
-
Baş nazir Əli Əsədov Ankarada Anıtqəbiri ziyarət edib - FOTO/VİDEO
-
Sumqayıt məktəbində 250 min manatlıq mənimsəmə – Cinayət işi açıldı
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Bir neçə yaxın dostum spirtdən düzələn arağa görə həyatını itirib” - Deputat
-
Sabiq deputat Mehdiyevə yazdığı gizli məktubdan danışdı - “Off, dəhşət...“ + FOTO
-
Hoteldə ölən dostlarla bağlı yeni detallar - Hadisə bu hoteldə baş verib + FOTOLAR
-
“Moskva Qərb ölkələri ilə dialoqdan imtina etmir” - Putin
-
Taksidən istifadə edənlərin sayı artır, yoxsa azalır? – Son 7 ilin məlumatları
-
“Bu gün gəlirlərimiz 35 milyard manat civarındadır” - Deputat
-
İlham Əliyevin Slovakiyanın baş naziri ilə geniş tərkibdə görüşü keçirilib - FOTO
-
Zelenskiyə qarşı sui-qəsd: Rusiya agentləri ifşa olundular - FOTO
-
“Azərbaycan suverenlik baxımından nümunəvi ölkədir” - Robert Fitso
-
Bakıda oteldə vəzifəli şəxslər zəhərləndi, 2 nəfər vəfat etdi - AÇIQLAMA/FOTO
-
"Makronun demaqogiyası boş və ikiüzlüdür"- Rusiya rəsmisi
-
Şəhid ailəsi üzvlərinə təhsillə bağlı yeni imtiyaz VERİLDİ
-
“Azərbaycan təbii qazını Avropa məkanına etibarlı yollarla nəql edir” - İlham Əliyev
-
Bakıda vətəndaşların ölümlə üz-üzə qaldığı yol - VİDEO
-
Sabirabadda Birinci Qarabağ müharibəsinin şəhidi dəfn edildi - FOTOLAR
-
Azərbaycan-Slovakiya sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Vladimir Putin Rusiya prezidenti vəzifəsinin icrasına başladı - VİDEO
-
Rektor özünə daha bir xidməti maşın alır - 110 min manata
-
“Xərclərin rəsmiləşdirilməsi prosesi düzgün aparılmır...“ - Vüqar Gülməmmədov
-
Azərbaycan və Slovakiya şirkətləri arasında əməkdaşlıq memorandumları imzalanıb - FOTO
-
Prezident İlham Əliyevin Slovakiyanın baş naziri ilə təkbətək görüşü olub - FOTO
-
Bədii ədəbiyyat oxumaq beyinə necə təsir edir? - TƏDQİQAT
-
Milli Məclis Mehriban Əliyevanı təbrik etdi
-
Xüsusi təyinatlılarımız Türkiyədə hərbi təlimlərdə - FOTO/VİDEO
-
Qızıla yatırım etmək riskli hesab edilir - VİDEO
-
Milli Məclisin iclası başladı: 18 məsələyə baxılacaq
-
İsrail tankları Rəfaha daxil olub – KİV
-
Tərtərdə məktəblilər arasında dava: Ölən var
-
“Qazaxıstan ilk növbədə milli maraqların qorunmasına üstünlük verir” - Tokayev
-
Vətəndaşlarımız hazırda 40-a yaxın ölkəyə səfər edə bilər - VİDEO
-
Şəhərdə taksilər niyə yoxa çıxdı? - Sürücüləri narazıdırlar + VİDEO
-
Marsda həyat mövcud olub? - Alimlərdən yeni araşdırma
-
Azərbaycanı Naxçıvanla birləşdirəcək yoldan görüntülər - VİDEO
-
Xəzərdə dalğanın hündürlüyü dörd metrə çatıb - FAKTİKİ HAVA
-
Türkiyədə altıncı nəsil qırıcı təyyarə üzərində işlərə başlanılıb - FOTO
-
Azərbaycanlı iş adamının “Qalatasaray”dakı işinə xitam veriləcək? - AÇIQLAMA
-
Münasib qiymətə ev tapmaq niyə çətinləşib? - VİDEO
-
Rihanna yenə dəyişdi - FOTOLAR
-
Fransa futbol tarixinin ən yaxşı müdafiəçisi bilindi - Desayi ikincidir
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
”Çin Ukraynaya dair sülh konfransını dəstəkləyəcək” - Si Cinpin
-
“İraq və Suriyada PKK-ya son zərbəni yaxın günlərdə endirəcəyik” - Ərdoğan
-
“Fransa Rusiya ilə müharibə aparmır” - Makron
-
Bakıda 17 min manata pişik satılır - VİDEO
-
Türkiyə ordusu Şimali İraqda 16 kürd yaraqlısını məhv etdi - VİDEO
-
Azərbaycanda məşhur hoteldə külli miqdarda yeyinti - FOTO
-
Zeynəb Xanlarovanın qudası alimin dediklərini eşidib, insult keçirib - Məhkəmə + FOTOLAR
-
Satışda olan saxta məhsulları necə ayırd edək? - VİDEO
-
Qazaxıstan öz diplomatını BƏƏ-dən geri çağırdı - FOTO
-
Təsərrüfatlarına ziyan dəymiş fermerlərin NƏZƏRİNƏ
-
Laçında müntəzəm marşrut xətləri açılıb - FOTO
-
NATO generalından mühüm açıqlama: “Ukrayna Krımı geri ala bilməsə…”
-
Gündəlik qəzetlərin sayı artır, həftəlik qəzetlərin sayı azalır – Statistika
-
Sabiq deputatın Ramiz Mehdiyevə gizli məktubu yayıldı - Sensasiyalı adlar + TAM MƏTN
-
“Alt paltarı belə geyinməyib, səhər verilişinə çıxırlar” - Elza kimə replika atır?
-
DTX-nin əməkdaşları “Heydər zirvəsi”nə yürüş təşkil ediblər - FOTO
-
“Gömrükçü” külli miqdarda pulu ələ keçirdi - Həbs edildi
-
Bakıda külək güclənəcək, yağış intensivləşəcək – Xəbərdarlıq
-
Putin Paşinyanla görüşəcək - Bu tarixdə
-
DSMF-də rəsmi yoxlama başlayıb - Açıqlama
-
“Rauf Quliyev külli miqdarda pulumuzu ələ keçirib” – İDDİA
-
Belarus XİN rəhbərindən bəyanat: “Ukrayna ilə bağlı danışıqlara hazırıq”
-
“Seçkilər COP-29-a görə erkən keçiriləcək” – Sabir Rüstəmxanlı
-
Azərbaycanda bu dərmanların hamısı satışdan yığışdırılıb - SƏBƏB
-
Keçmiş komitə sədri hakim qarşısına çıxarılır - Korrupsiya ittihamı
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Yasamalda əməliyyat: Saxlanılanlar var - FOTO/VİDEO
-
Oğlanlar niyə evlənmək istəmirlər? - VİDEO
-
Buraxılış və qəbul imtahanlarının nəticələri bu həftə açıqlanacaq - RƏSMİ
-
ABŞ səfiri paylaşım etdi: “Şuşada olduğum üçün xoşbəxtəm” - VİDEO
-
Emin Əmrullayev yola saldı: nazir həmkarı özünə müşavir götürdü
-
Sabah şəxsiyyəti müəyyənləşən dörd itkin şəhid dəfn ediləcək
-
Həbsdən çıxanlar dövlətdən 1380 manat ala bilər – Müavinət kimlərə verilir?
-
Nazirdən elektron reseptlə bağlı əhaliyə çağırış - VİDEO
-
Bu şadlıq evi 2 milyona satıldı: Sökülür - FOTO
-
Dövlət Gömrük Komitəsinin sədrinə müşavir təyin edilib - FOTO
-
Azərbaycanda hər il neçə qız qaçırılır? - Rəsmi STATİSTİKA
-
Rusiya XİN-dən ABŞ-yə nüvə hədəsi: “Dəfələrlə xəbərdarlıq edilib”
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Azərbaycanda bu şəxslər pensiyaya daha tez çıxacaqlar - AÇIQLAMA/VİDEO
-
ABŞ səfiri xanımı ilə Şuşada - Fotolar
-
Noyemberyan mövqeyində bayrağımız dalğalanır - Bu ərazilər nəzarətimizə keçdi
-
Prezident təsdiqlədi - Daha bir ölkəyə vizasız gedə biləcəyik
-
İsrail ordusu Rəfahdan sakinləri təxliyə edir: Hücum başlayacaq?
-
Maaş, pensiya və müavinətlərlə bağlı yeni qərar olacaq - VİDEO
-
Abituriyentlərin nəzərinə: Qeydiyyat üçün son gün
-
Rusiyanın ən varlı 26 milyarderi son bir gündə 5 milyard dollar qazanıb – “Bloomberg”
-
Avropada işləməyin asan olduğu ölkələr - TOP 10
-
“17 yaşlı qız ilə 37 yaşlı kişi könüllü razılaşma yolu ilə nişanlanıb” – DİN
-
Ukrayna Belqoroda dronla zərbə endirib:6 ölü,35 yaralı var
TOP 10
ARXİV