|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
Səudiyyənin varis şahzadəsi “qırmızı xətti” keçib: Amerika bu ölkədə hakimiyyəti dəyişməyə hazırlaşır?
Tarix 08.11.18, 12:42 |
|
Dmitri Bobrov, tarixçi-şərqşünas
inosmi.ru, 06.11.2018
Səudiyyə Ərəbistanı dünya ictimaiyyətinin güclənən hiddətinə baxmayaraq qonşu Yəmənə qarşı hərbi əməliyyatı genişləndirir. Səudiyyəlilərin başçılıq etdikləri koalisiya Hodeydaya – ölkənin ən böyük limanına növbəti hücuma başlayıb. Nəticə misli görünməmiş humanitar fəlakət ola bilər, amma bu, Səudiyyə rəhbərliyini durdurmur. Hodeydaya həmlə ər-Riyad üçün çətin zamanda genişlənir: Səudiyyə jurnalisti Camal Xaşuqçi İstanbulda vəhşicəsinə qətlə yetirildikdən sonra faktiki ölkəni yönəldən gənc varis şahzadə Muhəmməd bin Salmanın avantürist siyasətindən qəzəb artır. Səudiyyə rəhbərliyi dünya birliyi və Qərb ölkələrinin çağırışlarına hələlik məhəl qoymur, amma çox şey ər-Riyadın xarici siyasətdə “qırımızı cızığı” keçdiyi və nəticələrin lap ciddi olacağına işarə edir.
Hodeydanın götürülməsi üzrə aparılan əməliyyatın məqsədi üsyançı husilərə – şimali Yəmənin üsyançı şiələrinə silah və ərzaq tədarükünü tam bağlamaqdır. Koalisiya 600 mindən atıq əhalisi olan şəhərə qarşı aviasiya və artilleriyadan istifadə edir, dinc əhali praktik olaraq mühasirəyə alınıb. Hodeyda strateji baxımdan bütün şimali Yəmənin ərzaq təchizatının həyata keçirildiyi önəmli limandır, onun mühasirəsi görünmməmiş miqyasda humanitar fəlakət demək olacaq. Şəhərdə döyüşlərin başlanacağı halda əsas zərbələr dinc sakinlərə dəyəcək. Husilər Hodeydanın BMT nəzarətinə verilməsini nəzərdə tutan güzəştli variant təklif ediblər, lakin Səudiyyə koalisiyası qəbuledilməz şərtlər irəli sürüb: husi birləşmələrinin Qırmızı dənizin bütün sahillərindən çəkilməsi.
Yəməndə uzanan münaqişə dünya ictimaiyyətinin getdikcə daha çox narahatlığını doğurur. BMT baş katibi Antoniu Quterreş Yəməndəki durumu dünyada ən ağır humanitar böhran adlandıraraq zorakılığı bir anda dayandırmağa çağırıb. BMT-nin məlumatına görə, Yəmən əhalisinin dörddə biri (haradasa 7 milyon adam) aclıq çəkir, ölkədə vəba tüğyan edir, cəmi 22 milyondan çox adamın isə təcili humanitar yardıma ehtiyacı var. Qadın və uşaqların taleyi özəl təşviş doğurur. Bu yaxınlarda taleyini dünya ictimaiyyətinin izlədiyi 7 yaşlı qız Amal Hüseyn yarıac-yarıtoxluqdan ölüb və bu ölüm qeyri-adi rezonans doğurub. Amma barışa çağırışlara baxmayaraq, Səudiyyə Ərəbistanının başçılıq etdiyi koalisiya hərbi əməliyyatı sürdürür. BMT-nin ekspert qrupu bu günlərdə koalisiyanın mülki hədəflərə aviazərbələrinin, habelə Yəmənin dənizdən və qurudan mühasirəsinin beynəlxalq humanitar hüququn pozulduğundan danışan məruzə dərc edib.
Yəmənə müdaxilə artıq üç il yarım davam edir, təkcə döyüş əməliyyatları nəticəsində 30 minə yaxın adam həlak olub. Səudiyyə HHQ Bəhreyn, Qətər, Küveyt və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri aviasiyalarının dəstəyi ilə 2015-ci il martın sonunda Yəmən ərazisinin önəmli qismi üzərində nəzarət quran husilərin (şiələrin) “Ənsari Allah” birləşmələrinə qarşı “Qətiyyət tufanı” kod adlı əməliyyata başlayıb. Husiləri bölgədə İranın əlinə oynamaqda ittiham edirlər. Səudiyyəlilər Qərbin aparıcı ölkələrinin – ABŞ, Böyük Britaniya və Fransanın dəstəyini əldə edərək sünni ərəb dövlətlərindən koalisiya düzəltməyə nail olublar. Yəmənin “qanuni” prezidenti Əbdürrəbbi Mənsur Hadinin müdafiəsi üzrə əməliyyatda Səudiyyə Ərəbistanının tərəfində cəmi doqquz ölkə, o cümlədən Fars körfəzi ölkələri və Misir iştirak edib. Amma əməliyyatın genişliyinə və nəhəng məsrəflərə baxmayaraq, liman şəhəri Ədəni saymasaq, koalisiyanın uğurları cüzidir.
Təcavüzkar xarici siyasət kursunu kralın oğlu – müdafiə naziri və vəliəhd Muhəmməd bin Salman aparır. Qoca və əldən düşmüş kral Salman deyil, məhz 33 yaşlı Muhəmməd krallığın siyasətini müəyyən edir. O, Yəməndə savaş başlayıb, Qətərlə münaqişə törədib, Suriya və İraqda islamçılara fəal əl tutub. Muhəmməd yenilməz savaşla hakim rəhbərliyi və xalqı birləşdirməyə ümid edirdi. Amma səudiyyəlilər duzağa düşüblər: Yəməndə perspektivsiz savaşa dolaşıblar, qonşu Qətəri dizüstə qoymağı bacarmayıblar. Bu siyasətin iflası krallıqdakı duruma qarışdırıcı təsir göstərir, çünki hakimiyyət uğrunda çapışmanı kəskinləşdirir. Axı qoca kral Salman öz doğma oğlunu qabağa çəkmək naminə vəliəhdlik qanunu pozub – bu qanuna əsasən, kral ailəsinin əsas qanadları böyüklük üzrə hakimiyyətdə təmsil olunub. O, başqa şahzadələri qıraqda qoyaraq Muhəmməd bin Salmanı öz varisi edib. Bu qərar – bərkimiş ənənənin radikalcasına sındırılması kral ailəsinin bir çox üzvlərinin etirazını doğurub.
Vəliəhd Muhəmməd dünyadakı etirazlara məhəl qoymadan öz avantürist siyasətini bundan sonra da davam etdirə bilərdi. Lakin “Xaşuqçi işi” – səudiyyəli jurnalistin İstanbulda xaincəsinə öldürülməsi – durumu kökündən dəyişib. Qərb, nəhayət, praktik olaraq bütün əməlləri – Yəməndə savaş, Qətərin mühasirəsi, Səudiyyə müxaliflərinə divan tutulması – cəzasız qalmış Muhəmməd bin Salmanın ipini çəkməyi qət edib. Qərb xeyi qabaq reaksiya verərdi, amma neft fövqəldövləti və silah alıcısı kimi Səudiyyə Ərəbistanının önəmi bütün əxlaqi dəlilləri üstələyib. Lakin Qərb dövlətləri Yəmənin dinc sakinlərinin soyqırımına çevrilən savaşın üç il yarımından sonra hərəkətlənmək qərarına gəlib. ABŞ müdafiə naziri Ceyms Mettis Yəməndə barışığı bir ay ərzində yoluna qoymağı tələb edib, Böyük Britaniya rəhbərliyi onu dəstəkləyib. Qətərlə bağlı münaqişəli durum narazılığın əlavə amilinə çevrilib. Səudiyyə Ərəbistanı tərəfindən bu olduqca varlı əmirliyin mühasirəyə alınması, demək olar, artıq bir ildir sürür və dalandan çıxış yolu görünmür. Qətəri dəstəkləyən və Yaxın Şərqdə öz geopolitik rəqibinin mövqeyini zəiflətməyə çalışan Türkiyənin də mövqeyi təsir edir. Məhz Türkiyə “Xaşuqçi işi”nə belə geniş rezonans verib.
Bu arada indiki kral və oğlunun “qırağa itələdiyi” kral ailəsi üzvləri də kral ehramının xəlvətlərində öz saatlarını gözləyirlər. Avropalı müşahidəçilər qeyd edirlər ki, indiki kralın doğma qardaşı Əhməd xarici sürgündən Səudiyyə Ərəbistanına qayıdır. Qərb ölkələri ona təhlükəsizlik zəmanəti verib. Hamı bilir ki, Əhməd həmişə vəliəhd Muhəmmədin namizədliyinə qarşı çıxış edib. Ola bilər ki, ABŞ-ın basqısı altında kral ailəsi daxilində qalaqurma hazırlanır? Bu zaman nəzərə almaq gərəkdir ki, tez özündən çıxan və məkrli Muhəmməd hakimiyyəti saxlamaq naminə ən ifrat tədbirlərə əl ata bilər – hətta “Xaşuqçi işi”ndən sonra da.(Strateq.az)
Xəbərin oxunma sayı : 148
Analiz
Xəbərlər
-
“Biz sevgili olmamışıq” - Faiq Ağayev
-
Ərdoğan iqamətgahında uşaqlarla görüşdü - Fotolar
-
“Bəzi ölkələr Azərbaycana qarşı soyuq müharibəyə başlayıblar“ - Prezident
-
Azərbaycanda “Sığorta ödənişinin verilməsi Qaydası” dəyişdi - QƏRAR
-
Mikayıl Cabbarov səyyar vergi yoxlaması haqda qərar imzaladı - Dəyişiklik
-
“Ukrayna müharibə başlayandan yarım milyon hərbçisini itirib“ - Şoyqu
-
İcra Hakimiyyəti sabiq nazirdən 133 minə “BMW 520i” alır – Bazardakı qiymətdən 17,5 min bahadır
-
Şahin Bağırovu Bakı Şəhər Baş Gömrük İdarəsinə buraxmayıblar - TƏFƏRRÜAT
-
“Türkiyədə yeni konstitusiya ilə bağlı proses başlayır” - Numan Kurtulmuş
-
“Ermənistan “Dağlıq Qarabağ”ın sülh sazişində olmamasına razılaşıb” - Prezident
-
Xankəndi şəhərindəki tibb müəssisəsində ilk körpə dünyaya gəlib - FOTOLAR
-
Qubadlıda sərhədçilər üçün yaşayış binası istifadəyə verilib - FOTO/VİDEO
-
Xətai rayonunda səkini zəbt edərək qanunsuz parklanma yeri saldılar - VİDEO
-
Üç ayda xaricə 25 min ton alma satmışıq – Qiyməti nə qədər bahalaşıb?
-
“Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır, biz gözləyə bilmərik“ - Prezident
-
Binəqədidə sürücülük məktəbi ilə bağlı ilginc iddia - “Asan“ yolla sürüclük kursu arayışı almaq olur?
-
“Nar” Füzulidə yerləşən məktəbə yeni kitablar hədiyyə etdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırıldı - FOTO
-
“Biz dörd kənd məsələsini heç vaxt yaddan çıxarmamışıq” - İlham Əliyev
-
“Narkotik artıq məktəblərə yol tapıb“ - Siyavuş Novruzov
-
“İndi bizim sülh sazişinin necə olması ilə bağlı ümumi anlayışımız var“ - Azərbaycan lideri
-
Ceyhun Bayramov Çexiyanın Baş naziri ilə görüşüb - FOTO
-
Binəqədidə yol problemi: “Yağış yağanda şəhərə çıxmaq mümkün deyil”
-
Ümid edirəm ki, Ermənistan düzgün yolu seçər - Ərdoğan
-
Şimali Koreyadan nüvə əks-hücum təlimi – FOTOLAR
-
Rayonlara yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
“Paşinyan dedi ki, mən gedirəm, sonra torpağın əsil sahibi İlham Əliyev özü gələcək” – Zahid Oruc
-
Serenay Sarıkaya ilk dəfə sevgilisi ilə əl-ələ görüntüləndi - FOTOLAR
-
Uşaq bağçasında mənimsəmə - Cinayət işi açıldı
-
Masallıda narkotiklərin satışı ilə məşğul olanlar saxlanılıblar - FOTO
-
Əsgərovların bankında problemli kreditlər 2 dəfədən çox artdı - TƏFƏRRÜAT
-
Tavuşda gərgin vəziyyət: “Yerkrapa” üzvləri maşını etirazçıların üzərinə sürdülər
-
Bakıda məktəblilərə siqaret satanlar cərimələniblər - FOTO/VİDEO
-
“65 yaşıma qədər işləmək istəyirəm” - Mourinyo
-
Dünyada müdafiə xərcləri tarixi rekord həddə çatıb - SİYAHI
-
Azərbaycan və Ermənistan arasında delimitasiya prosesi başladı - RƏSMİ
-
Röyal Sarıməmmədov Pirallahının icra başçısı olmaq üçün hərəkətə keçib? - İDDİA
-
Bu qaydanı pozan sürücülər 200 AZN cərimələnəcək - RƏSMİ
-
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb - Gündəlikdə 18 məsələ var
-
AMEA-nın qarşısındakı parkda oturacaqlar niyə yoxa çıxıb? - AÇIQLAMA/FOTO
-
İsrail İrana atdığı raketi özü məhv edib - “The New York Times”
-
Gürcüstan bazarında böhran - Azərbaycanda hansı avtomobillər ucuzlaşacaq?
-
Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri barəsində cərimə protokolu tərtib edilib - FOTO
-
Arxektura komitəsində “göydələn biznesi“ - Ramin Abdullayev hər ay onlarla mənzilə necə sahiblənir?
-
“İranda etnik azərbaycanlılar ayrı-seçkiliyə məruz qalır“ - Dövlət Departamenti
-
Bəzi bölgələrə yağış, Şahdağa sulu qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Qərb ölkələrində “Çin casusu” xofu: Beş nəfər həbs olundu
-
Həyət evlərinin satışında yaranan durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Ərli qadınla subay oğlanın şok hərəkəti: - “Rayona getdik, kənddə axşam...“
-
Kanalizasiya suyu aylardır küçəyə axır - ŞİKAYƏT + VİDEO
-
Son günlər turşulardan zəhərlənmə halları artıb: SƏBƏB NƏDİR?
-
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola düşdü - FOTOLAR
-
Lətifənin fərqli tərzi - Fotolar
-
Ev telefonlarına olan tələbat niyə azalıb? - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyevin Rusiyaya işgüzar səfəri başa çatıb
-
Müdirə salam vermədi, işdən qovuldu - Azərbaycanda ilginc hadisə
-
“Heydər Əliyev əlindən gələni əsirgəmirdi” - Putin
-
Ali məktəbləri bitirən tələbələr işə təyinat ala biləcəklər? - VİDEO
-
Kanalizasiya xətlərinin tez-tez tıxanmasına səbəb nədir? - VİDEO
-
Şagirdlər daha ev tapşırığı etməyəcəklər? - Nazirlikdən açıqlama
-
“Vladimir Putin və Heydər Əliyev iki ölkə arasında dostluq münasibətlərinin əsasını qoyublar” - İlham Əliyev
-
Hakimlərə etirazı rədd edildi - İndi də prokurordan narazıdır
-
İlham Əliyev və Vladimir Putinin BAM veteranları ilə görüşü olub - FOTO/VİDEO
-
“BAM XXI əsr üçün qlobal siyasəti müəyyən edir“ - Vladimir Putin
-
Astarada xarabalıqdan betər tibb məntəqəsi - VİDEO
-
İranda Rusiyanın kredit kartları işləyəcək - FOTO
-
“Əli Kərimli, artıq kənara çəkilməlisiniz“ - Deputatdan ÇAĞIRIŞ
-
Bu universitetdə tələbələrin təhsilhaqqı mənimsənilib - TƏFƏRRÜAT
-
“AccessBank” 126 milyon manatdan çox - ZƏRƏRDƏ
-
Quşçularla deputat arasında qalmaqal: Toyuqlar dərmanla şişirdilir?
-
Peskov sülhməramlıların Qarabağdan çıxarılmasının səbəbini AÇIQLADI
-
Bərdə sakinlərini dəhşətə salan hadisə: İlanlar evlərə hücum etdi - VİDEO
-
Taksi qiymətlərində artım var: Səbəb nədir?
-
Müəllimlərin nəzərinə: Növbəti vakansiya seçimi başlayır
-
Hansı bankda əhalinin nə qədər əmanəti var? – Tam siyahı
-
Bəzi rayonlarda leysan yağıb, dolu düşüb - FAKTİKİ HAVA
-
“Rusiya ilə əlaqələrimizin inkişafından çox razıyıq” - İlham Əliyev
-
MEDİA sosial şəbəkə istifadəçilərini məsuliyyətli olmağa çağırıb - Diqqət!
-
“Heydər Əliyev BAM layihənin icrasında böyük rol oynayıb” - Putin
-
Gürcüstandan Azərbaycana xırdabuynuzlu heyvan idxalı dayandırıldı – Rəsmi
-
Konduktorluq edən qız necə millinin kapitanı oldu? - VİDEO
-
“Azərbaycanla Rusiya arasında ticarət dövriyyəsi 4 milyard dollara çatıb“ - Putin
-
Maşınların qarşısını kəsib sürücülərə silah tuşlayan şəxs kimdir? - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - VİDEO/FOTO
-
Qubad İbadoğlu ev dustaqlığına buraxılıb - Məhkəmədən qərar
-
İrana məxsus qayıq Azərbaycan sərhədini pozub - Saxlanılanlar var
-
Sülhməramlılar Xocalıdakı dislokasiya yerini tərk edir - VİDEO
-
“Birləşmiş Ştatlar 170 milyon amerikalının söz azadlığını tapdalayır” - “TikTok”
-
Tibb Universiteti Stomatoloji Klinikada müəmmalı təmir işləri aparır – Nə qalib şirkət bəllidi, nə də ayrılan vəsait
-
Azərbaycan Rusiyanın böyük dostudur - Peskov
-
Yasamalda dörd kiloqram narkotik ələ keçirilib - FOTO/VİDEO
-
Magistraturaya qəbul imtahanı keçiriləcək – Bu tarixdə
-
Rüşvət almaqda ittiham olunan sabiq hakimin cinayət işi - Beş vəkil müdafiə edir
-
Bir milyondan çox aksizsiz siqaret aşkar edilərək götürülüb - FOTO
-
Rusiya hərbi bazası Ermənistandan çıxarılır? - Kremldən açıqlama
-
Yağış yağacaq, külək əsəcək - Sabahın havası
-
Azərbaycanda bu məhsullar ucuzlaşacaq - AÇIQLAMA
-
“Bu aylarda çox şey dəyişə bilər“ - KTMT-nin baş katibi
-
Ermənistanda rusları hindular əvəz edir - ŞOK MƏLUMAT
-
Ərəblər məni pulla almışdılar - Samirə Yusifqızı
-
Rusiyadan 75 qəpiyə gətirilən “qreçka” marketlərdə 3 manata satılır – Rəsmi
-
MN-də 143 milyonluq mənimsəmə: “Pulların vaxtında ödənilməsi üçün “otkat” verirdik”
-
Bu xanıma yüksək vəzifə verildi - FOTO
-
Prezident İlham Əliyev Rusiyada səfərdədir - FOTO/VİDEO
-
9 və 28 mayda ardıcıl qeyri iş günləri olacaq: Əmək Məcəlləsi nə deyir?
-
Yeni fırıldaq sxemi - Telegram hesabları necə oğurlayırlar...
-
Çiyələk və qaragilə ilə bağlı araşdırma: İnsan orqanizmini nələrdən qoruyur?
-
HHM bölmələrimiz döyüş atışlı taktiki təlim icra edib - VİDEO
-
Nazirdən yüksək vəzifəyə təyinat - FOTO
-
Ağdaşda internet xətlərinə qənim kəsilənlər tutuldular - FOTO
-
Rayonlarda torpaq almaq neçəyə başa gəlir? - ARAŞDIRMA
-
Neçə yerdə işləyə bilərik? - VİDEO
-
Yeni virus pandemiyaya səbəb ola bilər - TƏHLÜKƏ
-
Məcnun Məmmədov Ağstafada vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
Gürcüstanın avtomobil bazarındakı durğunluq Azərbaycana təsir edə bilərmi? - VİDEO
-
“Yollara görə maşın hər gün ustadadır” - VİDEO
-
Şirkətlər tikinti materiallarını sığortalamaqda niyə maraqlı deyillər? - ARAŞDIRMA
-
“ABŞ Ukraynaya “ATACMS” taktiki raketləri verə bilər” - Senator Uorner
-
Bəyan edilməyən telefonlara görə cərimələnə bilərsiniz - VİDEO
TOP 10
ARXİV