![]() |
|














Suriya və Türkiyə arasında yeni razılaşmanın anonsu verildi – “Adana -2“ tərəfləri barışdıracaqmı?
Tarix 10.02.20, 12:27 |
|

Məhəmməd Rza Səttari
“Ebtekar” qəzeti (İran), 10.02. 2020
Bir ildən çoxdur ki, Suriya ordusu İdlibin azad edilməsi uğrunda mübarizə aparır və əməliyyat dəfələrlə təxirə salınsa da, İdlib Suriyadakı vətəndaş müharibəsinin taleyinə çevrilib, həmçinin, Rusiya ilə Türkiyə arasında birbaşa qarşıdurma halına gəlib.
Bəşər Əsədin Suriyanın müxtəlif bölgələrini ələ keçirməklə, dramatik qələbələrindən və Türkiyənin Suriyanın şimal-şərqinə təcavüzü ilə kürdlərin sıxışdırılmasından sonra indi Suriyadakı vətəndaş müharibəsində əsas hədəf bu vilayətidir. Bölgədə bir çox müxalif qruplar, o cümlədən “Cəbhət əl-Nusra” və “Təhrir əş-Şam” terrorçuları mövcuddur və İdlib vilayətini geri alacağı təqdirdə, Bəşər Əsəd, mütəxəssislərin fikrincə, uzun illər davam edən Suriya vətəndaş müharibəsinin mütləq qalibi olacaq.
İdlib niyə vacibdir?
Rusiya və Suriyanın ortaq bir əməliyyata başlayacağına dair fərziyyələrin dövriyyəyə buraxıldığı andan, xüsusən də Qərb ölkələrindən olan buna müxalifət dalğası İdlibin geri alınması məsələsini əngəlləməyə çalışıb.
Müxaliflər İdlib əməliyyatının başlaması ilə vilayətdəki milyonlarla mülki şəxsin həyatını itirəcəyi və suriyalı qaçqın dalğasının bir daha Türkiyəyə və Avropa ölkələrinə üz tutacağını iddia ediblər. Lakin bəzi müşahidəçilər bu əməliyyatla, İdlibin azad edilməsindən əlavə, Suriyanın siyasi gələcəyində Əsədin mövqeyinin güclənəcəyinə inanır, rəsmi Dəməşqin müxalifətlə gələcək danışıqlarda mühüm kartlar qazanacağını, əleyhdarlarının isə əksinə, itirəcəyini düşünürlər.
Suriya ordusu son bir neçə ay ərzində İdlibə və Hələb-Dəməşq yoluna doğru irəliləyib, lakin vilayətin mərkəzinə çatma və bir neçə strateji nöqtəni ələ keçirmənin son mərhələsinə yaxınlaşdıqda, Türkiyə rəsmi olaraq Bəşər Əsədə qarşı müharibə təhdidi edib.
Türklərin indi İdlibdə çox sayda nəzarət məntəqəsi var və o, “Azad Suriya Ordusu”na da böyük dəstək verir. Eyni zamanda, Suriya ordusu Rusiyanın hava dəstəyi ilə İdlibə doğru irəlilədiyi bir vaxtda, Ərdoğan, keçən həftə Suriya ordusunun əməliyyatlarını dayandırmayacağı halda, birbaşa hərbi addım atacağını açıq şəkildə söyləyib.
Digər tərəfdən, İdlibdəki vəziyyəti araşdırmaq üçün Rusiya Ankaraya çağırış edib, Türkiyəyə nümayəndə heyəti göndərib. Moskva Putin və Ərdoğanın vilayətlə bağlı anlaşa biləcəyini söyləyərkən, Türkiyənin təhlükəsizlik mənbələri bölgədən ayrılmaq planları olmadığını açıqlayıblar.
Xatırladaq ki, hazırda rusların İdlib əyalətindəki nəzarət-buraxılış məntəqələrində əsgərləri yoxdur.
Suriya ordusunun Xan Tuman və Mərrə əl-Numan məntəqələrini ələ keçirməsi, İdlibə doğru irəliləməsindən sonra İdlib-Hələb magistralından cəmi 4 kilometr aralıda Türkiyə və Suriya qüvvələri arasında birbaşa qarşıdurmada türk əsgərləri öldürülüb. Bundan sonra Ərdoğan bu ayın sonunadək özü geri çəkilmədiyi halda, Suriya qüvvələrini İdlibdən püskürtməklə hədələyib.
İdlib əməliyyatında Rusiyanın rolu
Türkiyə ilə Suriya arasındakı mövcud münasibətlər rusiyalı analitiklər tərəfindən ciddi müzakirə olunur.
Ruslar Bəşər Əsədi dəstəkləmək və Suriya sahəsinə qayıtmaqla yanaşı, Ankara ilə də yaxın əlaqələri qoruyur, vətəndaş müharibəsinin yaratdığı siyasi tənlikləri səbrlə həll edirlər. İki ölkə Soçi razılaşması çərçivəsində münaqişənin siyasi həlli naminə birlikdə çalışıb və indi İdlib vilayətində, Suriya müharibəsinin mühüm mərhələsində bir-biri ilə üzləşmiş haldadır.
Bu baxımdan Türkiyənin Suriya ordusu ilə birbaşa toqquşması hər an mümkün olsa da, 2 gün əvvəl “əl-Quds əl-Ərəbi” qəzetində dərc olunmuş bir təhlildə İdlib vilayətinin taleyinin tam şəkildə Rusiyanın əlində olduğu qeyd edilib.
Məlumdur ki, öz hava dəstəyi ilə Moskva Əsədin əyalətdə böyük irəliləyişinə kömək edib, ancaq vilayətdə müharibə qaydaları dəyişənə oxşayır. Türkiyə ilə birbaşa qarşıdurma riski yarandığından Suriyadakı müharibə yeni bir mərhələyə qədəm qoyur. Rusların həm hərbi, həm də humanitar cəhətdən fəaliyyəti risk altına düşür.
Digər tərəfdən, Rusiya və Türkiyə nümayəndə heyətləri arasındakı danışıqlarla tanış olan bir mənbə gündəlik “Ray əl-Youm”-a açıqlamasında bildirib ki, İdlibdəki hadisələrlə əlaqədar 3 saatlıq müzakirələrdə Moskva və Ankara arasında razılıq əldə edilib. Bu, ehtimal ki, 2018-ci ildə iki ölkə arasında reallaşmış Soçi razılaşmasından daha əhatəli bir razılaşmadır.
Şərti olaraq “Adana – 2” adlandırılan bu müqavilə layihəsi Ankara və Şam arasında 1999-cu ildə imzalanan “Adana – 1” anlaşmasına oxşardır.
Bundan əlavə, tərəflər – Rusiya və Türkiyə atəşkəs və Suriyadakı siyasi prosesin davam etdirilməsi ilə bağlı danışıqları vacibliyini xüsusi vurğulayıb.
Tərcümə: Strateq.az
Xəbərin oxunma sayı : 403
Analiz
Xəbərlər
-
Azərbaycan klublarının yay transferləri: Kim gəlir, kim gedir?
-
“Qumar kralı”nın adamları azadlığa çıxdı -8 illik hökm ləğv edildi
-
Azərbaycanda yeni peyvəndin tətbiqi müzakirə edilir - VİDEO
-
Binalarda fərdi istilik sistemlərinin quraşdırılmasına imkan verilməyəcək - VİDEO
-
“Melissa park” tikinti şirkəti ilə sakinlər arasında münaqişə yaşanır - Kim haqlıdır?
-
Ağdamda beşinci yaşayış kompleksinin tikintisinə başlanır - VİDEO
-
“Vaşinqton Suriyaya qarşı sanksiyaların ləğvinə davam edəcək“ - Mayk Uolts
-
Bu rayonun 21 kəndində qaz kəsiləcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Azərbaycan və NATO arasında əməkdaşlığın cari vəziyyəti müzakirə olunub - FOTO
-
Meyvə götürüb tanışlığa gedib - Əməliyyata gedən şəxs xəstələri və işçiləri aldadıb
-
Bakıda zibili eşşək arabası ilə daşıyırlar: “Beş manatdan pul yığırıq“ (VİDEO)
-
Uşaq peçenyesinin içindən dəmir parçası çıxıb? - FOTOLAR
-
“Qızıl top”un favoritləri açıqlandı - Yeni siyahı
-
Attestat qiymətləri əla, nəticə sıfır: Valideyn-müəllim anlaşması olub?
-
Bu il banklar nə qədər pul qazanıblar? - SİYAHI
-
Ferma sahibi çobanın arvadı ilə münasibətdə oldu - ŞOK TƏFƏRRÜAT
-
“Çin rəhbərliyi Rusiyaya dəstəyini daha da gücləndirəcəyini bəyan edib“ - “The Telegraph“
-
Bu şəxslərin maaşından vergi tutulacaq - Tarix bəlli oldu
-
FHN partlayış olan binanı 6 ay sonra təmir etməyə başlayıb - 239 min ayrıldı
-
Zərərçəkənlər ifadə verdi - Vardanyanın məhkəməsi+Fotolar
-
Bakıda satılan ən bahalı mənzillər - SİYAHI
-
“Xalq artisti adını sənə sponsorun da verdirə bilir“ - VİDEO
-
Özünə peyğəmbər deyərək 4 il gizlənə bildi - Qətlə görə tutuldu
-
15 iyulda xalqın mübarizəsi həm də işğalın qarşısını aldı - Ərdoğan
-
“Tramp NATO və Aİ-nin nalayiq təzyiqi altındadır“ - Lavrov
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Bəzi rayonlarda 40 dərəcə isti var, bəzilərində yağış yağır - FAKTİKİ HAVA
-
Vətəndaşların şəxsi məlumatlarını xaricə ötürən ötürən qrupu aşkarlandı - Saxlanılan var
-
ABŞ silahları Ukraynaya illərlə gecikə bilər - Şok xəbərdarlıq
-
“Qafqaznet“ kondisioner də satırmış - Nazirə məxsus olduğu deyilən şirkətlə daha bir müqavilə
-
İnam Kərimov İraq Federal Ali Məhkəməsinin sədri ilə görüşüb - FOTOLAR
-
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Qurbanqulu Berdiməhəmmədov Qarabağa səfər edəcək - Bu tarixdə
-
Tramp Zelenskidən niyə Moskvanı vurmadıqlarını soruşub - “The Washington Post”
-
Azərbaycanda buğda istehsalı niyə azalır - Araşdırma
-
Sədrin şikayətçi olduğu şəxs məhkəmə zalında həbs edildi - SƏBƏB
-
Ukraynaya göndərilən silahların sayı açıqlanmayacaq - Nazirlər razılıq əldə edib
-
Xalq torpaq amnistiyası gözləyir - Kupça əlçatan olacaq?
-
Sabah 40 dərəcə isti olacaq: Çimərliklər üçün tempratur...
-
Kamran Əliyev üç rayona prokuror təyin etdi - FOTO
-
Avropa İttifaqından Gürcüstana ultimatum: vizasız rejim dayandırıla bilər
-
Ruben Vardanyan Bakıda hakim qarşısında: zərərçəkmiş şəxslər ifadə veriblər
-
Piyadanın öldüyü qəza ilə bağlı hökm - Sürücülük vəsiqəsi yox imiş
-
İlham Əliyev Ərdoğana məktub göndərib: “Əziz qardaşım...“
-
Azərbaycan Premyer Liqası: Yayın ən bahalı futbolçusunu kim transfer edib?
-
Deputatların yay tətili başladı - 41 günlük sükut dövründə nə qədər qazanacaqlar?
-
Bu ərazilərdə artan yanğın təhlükəsinə dair əhaliyə - Müraciət
-
Şirkətlərin “Premium Bank“a inamı azalır - 29 milyon manat depoziti geri çəkdilər
-
Masallıda arı təsərrüfatları tələf oldu - Sahibkarlar ziyanda (VİDEO)
-
Probleminlə bağlı polis rəisinə müraciət et - DİN nəzarət edir + Video
-
Səbail rayonunda bina yararsız vəziyyətdə - VİDEO
-
Bu ölkədə azərbaycanlı deputat seçiciyə çaynik atdı - VİDEO
-
Xatirə İslamın dəniz istirahəti - FOTOLAR
-
Aİ Ukraynada məcburi səfərbərliyə qarşı çıxmalıdır - Viktor Orban
-
Bu dərmanlara boşuna pul xərcləməyin - Dövlət pulsuz verir
-
Zaqatalada ağaclar kəsilib - Sakinlərdən ŞİKAYƏT
-
“Almaniya və Norveç Ukrayna üçün “Patriot“ alacaq“ - Zelenski
-
Sürücülərin maşında gəzdirdiyi, amma istifadə etmədiyi “apteçka” - ARAŞDIRMA
-
Bu gün instaqramda bunlar paylaşıldı - FOTOLAR
-
“ABŞ Ukraynada əbədi sülhü təmin etmək istəyir“ - Tramp
-
“İşgəncələr nəticəsində övladımın adını da yadımdan çıxartmışdım” - MƏHKƏMƏ
-
“ABŞ və Aİ Ukraynaya silah tədarükü ilə bağlı razılığa gəlib“ - Tramp
-
Pensiya kartına görə anasını döyərək öldürdü - TƏFƏRRÜATLAR
-
ABŞ 100 il müddətinə Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti öz üzərinə götürməyi təklif edib - Səfir
-
Bakıda “abadlıq işi“ elanından sonra ərazidə obyekt tikildi - FOTOFAKT
-
Dünyada ən çox qızıl ehtiyatına sahib olan ölkələr - SİYAHI
-
“Çox güman ki, Azərbaycan-Ermənistan dialoqu uğurla nəticələnəcək“ - Tramp
-
Bu rayonda 4 900 abonentin qaz təchizatı dayandırılacaq - Xəbərdarlıq
-
Pensiyaçıların kommunal ödənişini dövlət ödəyəcək? - Deputat AÇIQLADI
-
“Dedilər ki, 5 milyon manatı qaytarmalıyam“ - Bulvar idarəsinin həbsdə olan sabiq sədri
-
“Hər ay məndən 20 min alırdı, sintezator çalanla xəyanət etdi“ - VİDEO
-
“Paşa Bank“da kəskin mənfəət azalması - 91 milyon manata düşdü
-
Naxçıvan universitetində RƏZALƏT: Tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub
-
ABŞ fondları Ukraynanın ən böyük taxıl terminallarından birinə nəzarəti ƏLƏ KEÇİRDİ
-
Bakıda ağır qəzanın görüntüləri yayıldı - VİDEO
-
PKK-nın İraqdakı mağarası aşkar edilib - Yüzlərlə hərbi vasitə tapılıb + VİDEO
-
Mehdiyevlərin bankı insanlara yalan məlumat verir - Fotofakt
-
Hərbi prokurora müavini, Sumqayıta isə hərbi prokuror təyin edilib - Kamran Əliyevdən yeni təyinat
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Elat Kəndli-Fermer Təsərrüfatı“ MMC tullantıları hara axıdıb? - Xidmət tədbir gördü
-
Azərbaycanda iki yeni milli park yaradılır - SƏRƏNCAM
-
Ukraynada hökumət dəyişikliyi - Zelenski yeni baş nazir təyin edir
-
Suşi bu vəziyyətdə hazırlanırmış - Yoxlama
-
Xətaidəki çörək sexinin fəaliyyəti dayandırıldı - VİDEO
-
Məşhur restoran buna görə cərimə edilmişdi - Məhkəmə qərar verdi
-
Rusiyadakı biznesi təhlükə altında olan sabiq məmurlar kimlərdir? - SİYAHI
-
Efirdə müğənnilər qırğına çıxdı - Mikrafonlar söndürüldü - VİDEO
-
Xırdalanda “Little Stars” uşaq bağçasında azyaşlının qolu qırıldı - Rəhbərlik gizlətdi
-
“NATO Moldovanı Rusiya ilə müharibəyə hazırlayır“ - Rusiya xarici kəşfiyyatı
-
Azərbaycan avtobusları Almaniyadan 400, Rusiyadan isə 35 min manata alıb - SİYAHI
-
Torpaq sahələrinin istifadəyə və icarəyə verilməsi ilə bağlı - Yenilik
-
“-ov“, “-yev“ sonluqlu soyadlar bu hallarda dəyişdirilir - RƏSMİ
-
Krımda partlayış hazırlayan 25 yaşlı yerli qadın saxlanılıb - İDDİA
-
Vəhdət Partiyasında toplantı: Adəm İsmayıl Bakuvi tapşırıq verdi
-
Hindistanlı turistlərin Azərbaycana səfəri kəskin artıb - Boykot işə yaramayıb
-
ABŞ yardımları dayandırdı, ərzaq böhranı başladı - Əfqanlar aclıqla üz-üzə qalıb
-
Milli Məclisin sessiyası başa çatdı: Deputatlar məzuniyyyətə çıxdı
-
“İmtahanlara özümün belə müdaxiləm mümkün deyil“ - Məleykə Abbaszadə
-
Şəxsiyyət vəsiqələri dəyişir - Qanun qəbul olundu
-
Bu media subyektləri cərimələnəcək - 5000 manatadək
-
Ötən həftə 812 yanğın olub, 5 nəfərin meyiti çıxarılıb - FHN
-
Putin Trampa xəbərdarlıq edib: “60 günə hər şeyi alacam”
-
Hərbçilərin pensiyalarının hesablanmasında dəyişiklik edilir? - Nazirlikdən cavab
-
54 yaşlı Aygün Kazımova göz qamaşdırdı - VİDEO
-
“Cahid Şahbazova cinayət işi açılıb“ - VİDEO
-
Bu avtomobillərin kilometrajı geri çəkilir - Aldanmamaq üçün nə etmək olar?
-
Sədrlə qohumlar üz-üzə gəldi - AHİK-də 4 nəfər istefa verdi
-
Kümçülər təhvil verdikləri baramanın pulunu niyə ala bilmirlər? - VİDEO
-
Dr. Vəfa Gündoğan necə estetik əməliyyat icra edir? - FOTO/VİDEO
-
Ukraynaya silah tədarükü rekord həddə çatacaq - Respublikaçı senator
-
Nərimanovdakı “Taxta bazarı”nda yanğın olub - VİDEO
-
DTX əməliyyat keçirdi - Həbs edilən var
-
Fransa müdafiə xərclərini sürətlə artıracaq - Makron
-
Azərbaycanda ətin qiyməti qalxıb - VİDEO
-
Sağlam bildiyimiz qidalar qanı qatılaşdırır - Nə yeyək?
-
“Çelsi“ klublararası dünya çempionatının qalibi oldu - VİDEO
-
Əliyev - Paşinyan görüşünün kadrarxası məqamları - VİDEO
-
Bakı çimərliklərində son durum: Yenə natəmizlik, yenə üfunət... (VİDEO)
-
Polkovnik Voronici Kiyevdə Rusiya agentləri olan azərbaycanlılar öldürüb? - FOTO
-
Əhd etmişdilər, Bakıdan Laçına piyada getdilər - VİDEO
TOP 10
ARXİV