![]() |
|














Banklar niyə kredit vermirlər? - ARAŞDIRMA
Tarix 04.12.21, 21:14 |
|

“Hazırda Azərbaycanın bank sektorunda likvidlik normadan iki dəfə çox - 7 milyard manat civarındadır”. Bunu Mərkəzi Bankının sədri Elman Rüstəmov Milli Məclisin plenar iclasında deyib.
O qeyd edib ki, artım olsa da, həmin potensial reallaşdırılmır: “Bu isə ekosistemdəki problemlərin siqnalıdır. Həmin problemlər həll edilməlidir ki, banklar iqtisadiyyatı kreditləşdirə bilsinlər. Bankları çox şeydə ittiham etmək olar, amma onları vəsaitləri əllərində saxlayıb kredit verməməkdə ittiham etmək üçün əsaslı arqument tapmaq çətindir”.
Bəs likvidliyin normadan çox olduğu bank sektorunda kreditlərin verilməməsinin səbəbi nədir? Bank kredit verməməkdə haqlıdırmı?
"Kaspi” qəzeti məlumatına görə, hüquqşünas Əkrəm Həsənov deyir ki, banklarda xeyli vəsait cəmlənsə də, onların kreditə çevrilməsi ciddi problemdir: “Kreditin qaytarılmama ehtimalı, yaxud da kreditin problemli kreditə çevrilməsi çox ciddi məsələdir. Banklar son illərdə bununla tez-tez üzləşir. Yaxşı borcalan tapmaq banklar üçün problemə çevrilib. Çünki həm vətəndaşlar, həm də sahibkarlar krediti qaytarmaqda problem yaşayırlar”.

Vəkilin sözlərinə görə, bəzən vətəndaşlar bilərəkdən krediti qaytarmırlar: “Problemin obyektiv səbəbləri da olur. Vətəndaşın birdən-birə gəlirinin azalması, biznes fəaliyyətinin uğursuzluğu obyektiv səbəblərdir. Amma təəssüf ki, bəzən bunu bilərəkdən də edirlər. Məhkəmələrdə bankları süründürməyə başlayırlar. Banklar isə bu süründürməçilikdən qorxur. Məhkəmə, hüquq sisteminin problemləri bankların işinə təhlükə yaradır”.

Vəkil deyir ki, indi girov da bank üçün problemdir: “Hazırda daşınmaz əmlakı satmaq da çətindir. Yəni banklar kredit verir, girov götürür, amma daşınmaz əmlakı sata bilmirlər. Heç kəs öz əmlakını ucuz satmaq istəmir. Bank da girov götürür sonra krediti qaytarmayanda, borcalanı məhkəməyə verir. Lakin məhkəmə yolu ilə o girovu satmaqda çətinlik çəkir”.
Ekspert vurğulayır ki, banklarda əlavə vəsaitin toplanmasının səbəblərindən biri də kredit faizlərinin yüksək olmasıdır. Yəni krediti götürmək və qaytarmaq imkanı olan da, faiz dərəcələrinə görə, bu riskə getmir: “Banklar, əvvəlcə əmanət faizlərinin dərəcəsini endirməlidirlər. Səbəblərdən biri həm də odur ki, kredit faizləri yüksəkdir. Krediti götürə bilən də faiz yüksək olduğu üçün bu riskə getmir. Faiz dərəcələri endirilsə, həqiqətən də yaxşı müştərilər banklardan kredit götürəcəklər. Vəziyyətdən çıxmaq üçün bankların görə biləcəyi ancaq budur. Bütövlükdə isə qanunçuluq gücləndirilməlidir. Bu gün kimsə bizdən borca pul istəsə, qaytara bilməməyindən qorxur, vermirik. Məhkəməyə müraciət edəndə isə illərlə çəkir. Bu səbəbdən də bankı kredit vermədiyi üçün qınaya bilmirik”.
İqtisadçı ekspert Xəyal Məmmədli deyir ki, artıq vəsait olsa da, kredit verməmək bankın problemi deyil: “Banklarda ali likvidlik əmsalı 30 faiz və ondan yuxarı olmalıdır. Yəni 30 faizdən az olması yolverilməzdir. Hazırda bankda iki dəfə artıq pul kütləsi var. Amma bankları pul kütləsini kredit şəklində vermədiyinə görə günahlandırmaq olmaz”.

Ekspert deyir ki, burada əsas faktor kredit veriləcək şəxsin maddi durumudur: “Bank pul kütləsindən gəlir əldə edən maliyyə qurumudur. Bankın əlində pul kütləsi varsa, həmin pul kütləsinə görə də xərcləri var. Normadan yuxarı likvidlik əmsalı olduğu halda, banklar bunu kreditləşdirmirsə, deməli problem bankda deyil. Çünki əgər hər şey qaydasındadırsa, bu vəsaitləri onlar bazarda yerləşdirməyə hazır olmalıdırlar. Burada əsas faktor kredit veriləcək fiziki, sahibkar fiziki və hüquqi şəxslərin durumudur”.
Ekspert vurğulayır ki, pandemiya səbəbindən bazarda ödəmə qabiliyyətində çətinlik yarandığı üçün banklar kredit verməkdən ehtiyat edirlər: “Burada əsas səbəb kimi pandemiyanı, pandemiyadan zərər çəkən sahibkarları, iş yerləri bağlandığına görə, işini itirən fiziki şəxsləri göstərmək olar. Banklar verdikləri kreditlərin geri ödənməsində problem yarandığına görə, yenidən kreditləşmədə tərəddüd edirlər və faktiki olaraq, risk dərəcəsi yüksəlib. Bu səbəbdən də banklar əllərində olan vəsaiti yerləşdirməkdə çətinlik çəkirlər. Daha çox düşünür, bir çox müştərilərə kredit verməkdən imtina edir və sağlam müştərilər axtarırlar. Vəziyyət düzəlmədikcə, banklar əvvəlki qədər kreditləşmə etmək niyyətində deyillər”.
Qeyd edək ki, bu il sentyabrın 1-nə olan vəziyyətə görə, Azərbaycanda bank sektorunun aktivləri 33 milyard 426,7 milyon manat təşkil edib. Bu, ötən ilin analoji dövrü ilə müqayisədə 7,6 faiz daha çoxdur. Aktivlərin strukturunda 13 milyard 981,9 milyon manat vəsaitin müştərilərə verilmiş xalis kreditlərin payına düşür. Bu il sektorun kredit portfeli 7,8 faiz artıb, aktivlərdə kreditin payı isə 41,7 faizdən 41,8 faizə yüksəlib. Hesabat dövründə bank sektorunun öhdəlikləri 8,6 faiz artaraq, 28 milyard 613 milyon manata çatıb. Depozit portfeli 16,25 faiz böyüyərək 22 milyard 749,7 milyon manata çatıb. Bunun 8 milyard 400,2 milyon manatı fiziki şəxslərin, 14 milyard 439,5 milyon manatı hüquqi şəxslərin depozitidir. İl ərzində əhalinin banklardakı vəsaiti 8,1 faiz, şirkətlərin banklardakı vəsaiti isə 21,55 faiz artıb.
Xəbərin oxunma sayı : 1030
İqtisadiyyat
Xəbərlər
-
İnstaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
“Azərbaycan xalqına bir daha təşəkkürümü bildirmək istəyirəm“ - Ərdoğan
-
Mədəniyyət sektorunda yeni vergi güzəştlərinin tətbiqinə başlanılır - VİDEO
-
Uitkoff İranla müzakirələri davam etdirir - Ağ Ev
-
“NATO sammiti Ankarada keçiriləcək” - Ərdoğan
-
Arkadi Qukasyandan yeni ETİRAFLAR
-
İyulun 1-dən artırılan bəzi sosial müavinətlər nə qədər olacaq? - VİDEO
-
Hacı Zeynalabdin Tağıyev qəsəbəsində kanalizasiya problemi - VİDEO
-
Bu şəxslərə yeni mənzillər veriləcək - RƏSMİ
-
ABŞ və İsrailin İrana qarşı addımları bütün regionu təhlükəyə atıb - Pakistan XİN
-
Gömrükdə rüşvət qalmaqalı - Sabiq rəis 834 maşını ölkəyə necə keçirib?
-
Yekaterinburqda öldürülən azərbaycanlıların nəşi Vətənə gətirilib - VİDEO
-
Tələbələr üçün xoş xəbər: Müraciət vaxtı artırıldı
-
Deputatlar bu qanunlara dəyişiklik edəcək - SİYAHI
-
Nəsimi rayonunda mənzil qanunsuz olaraq obyektə çevrilib - FOTOLAR
-
Fransanın radioaktiv tullantıları Azərbaycan sərhədində? - Xəzər üçün təhlükə
-
Azərbaycanda şok OLAY: 5 aylıq hamilə ola-ola başqasına ərə getdi - VİDEO
-
“Sputnik Azərbaycan”ın ofisində saxlanılanlar kimdir? - ADLAR
-
“Excelsior Hotel”də baş direktorla menecer arasında nə baş verir?
-
Bəylər Eyyubovun yerinə gələn Fərid Əsgərov kimdir? - DOSYE
-
“Kremlin yeni strateji hədəfi Odessadır“ - “Financial Times”
-
DİN-dən “Sputnik-Azərbaycan“dakı əməliyyatla bağlı açıqlama
-
Ərdoğan və Ersin Tatar Bakıya gəlir - Bu tarixdə
-
Bəylər Eyyubov vəzifədən azad edildi - Yerinə təyinat oldu
-
İyul ayında hava necə olacaq? - Aylıq proqnoz
-
Rusiya agentləri “Sputnik Azərbaycan“dan belə çıxarıldı - VİDEO
-
Elariz Məmmədoğlunun qızı məhkəmədə ifadə verdi - Milyonluq qalmaqallı iş üzrə
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“İran komandirləri yoxa çıxıblar” - “Washington Post“
-
Salyanda dəhşətli cinayət: gecəyarısı arvadını xəyanətdə günahlandırdı, sonra isə...
-
Həbs edilən şəxs Namiq Abdullayevin adından necə istifadə edib? - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
“Cəlal Harutyunyana general-leytenant rütbəsini Sarkisyan verib“ - Arayik Harutyunyan
-
“Veysəloğlu”nun elan etdiyi “Qida Təhlükəsizliyi Ayı” çərçivəsində növbəti məhsuldar görüş AQİSA ilə keçirildi - FOTOLAR
-
“Türk vətəndaşı olmağı çox istərdim” - Montello ilə yeni müqavilə bağlanılıb
-
Qohum nikahların qarşısı necə alınacaq? - Nazirlikdən açıqlama
-
İran “Starlink“ə qadağa qoydu: İstifadə edənləri həbs gözləyir
-
Bakıda 400 nəfərin gizlənə biləcəyi yeraltı bunker: Harda yerləşir?
-
"QayMaq Premium Qida" şirkətinin kərə yağından sellofan çıxıb - Video
-
Sabahdan məktəbli formalarının qiyməti aşağı düşür - CƏDVƏL
-
Prezidentdən Fikrət Məmmədovla bağlı - Sərəncam
-
“TikTok” üçün çox varlı alıcılarımız var” - Tramp
-
Hərbi prokuror bayram günləri sərhədlərdə - FOTOLAR
-
Şuşa və Xankəndiyə səfərlər müvəqqəti dayandırılır - Səbəb açıqlandı
-
Vilayət Eyvazov Astarada vətəndaş qəbulu keçirəcək - Bu tarixdə
-
Cümşüdün batdığı kanal bu qurumun balansında olub - Baş Prokurorluğun məlumatı
-
“Sputnik-Azərbaycan” agentliyinin ofisində əməliyyat keçirilir
-
Azərbaycan İsrailə neft satışını dayandırıb - İxracın 95 faizi Avropa bazarlarına yönəldilib
-
Bakıda orta aylıq əməkhaqqı 1386 manatdır - Rəsmi
-
Çimərliklərdəki istirahət məkanlarında qiymətlə - VİDEO
-
“Ermənistanda kilsəyə yönələn hücumlar narahatlıq doğurur“ - Lavrov
-
Həyət evlərində qalanlar həşəratlara qarşı bu dərmanlardan istifadə etsinlər - VİDEO
-
Şamaxıda kişi qətlə yetirildi - 31 yaşlı kürəkəni tutuldu
-
Rusiya bu istiqamətdə 50 min hərbçi toplayıb - Ukraynanın işi çətindir
-
“Dedilər işə düzəlmək üçün 5 min manat pul lazımdır“ - Məhkəmə işi
-
Sabahdan bu sosial müavinətlər və Prezident təqaüdləri artırılacaq - SİYAHI
-
“İranın gizli nüvə obyekti ola bilər” – Tramp
-
Azərbaycanda bu şəxslərin nikahı qadağan ediləcək - Sabahdan
-
Qeyri-iş günü bir də dörd aydan sonra olacaq - TARİX
-
Maştağada kanalda antisanitar vəziyyət - VİDEO
-
Az maaş, çox tələb: Gənclər niyə iş tapa bilmirlər?
-
Qızıl bazarında vəziyyət necədir? - VİDEO
-
Polisə müqavimət göstərən narkotacir zərərsizləşdirilib - DİN
-
Kəngərliyə növbəti köç karvanı yola salındı - FOTOLAR
-
“Bu halda sanksiyaları ləğv edəcəyəm” - Tramp
-
Ağdamda mina partladı - Polis əməkdaşı xəsarət aldı
-
Ölkəmizin enerji ixrac potensialının artırılması baxımından əhəmiyyətli olan layihə
-
“8 Noyabr“ Elektrik Stansiyasının açılışı ölkəmizin enerji tarixinə mühüm səhifə kimi yazıldı
-
Saxta teleqram kanalının məlumatı təxribatdır - RƏSMİ
-
8 ildir yeni bina sakinlərə nə təhvil verilir, nə də kirayə haqqı ödənilir - ŞİKAYƏT
-
“Əhliman Gənciyevi dubinka ilə döyüb, elektroşokla işgəncə veriblər“ - Vəkilin AÇIQLAMALARI
-
Ov tüfəngi ilə qaynanası, arvadı və baldızını vurdu... - Hadisənin DETALLARI
-
Yekaterinburqda 2 qardaşı öldürülən Seyfəddin Hüseynlidən yeni açıqlama - VİDEO
-
Bakı-Qəbələ qatarlarından istifadə edənlərin NƏZƏRİNƏ
-
Azərbaycan regional və qlobal enerji təhlükəsizliyində mühüm rola malikdir
-
Trampdan Maskla bağlı yeni açıqlama: “O, əla oğlandır”
-
Yekaterinburqda məhkəmə şousu başa çatdı - Kimlər həbs edildi? + FOTOLAR
-
Bir ildə 64 məktəb bağlanıb - Ekspertlərdən HƏYƏCAN TƏBİLİ
-
Çinə viza rejimi ləğv ediləndən sonra aviabiletlər bahalaşıb? - VİDEO
-
Ukrayna müharibəsi 2026-cı ilə qədər davam edə bilər - CNN
-
Özünü vəkil kimi təqdim edən Səbiyyə Panəliyevanın dələduzluğu davam edir - “Bir dur deyən yoxdur“
-
“Emerald” hotelində şok olay: Otağına çağırdığı qadın kişi çıxdı….
-
“Faşist Putin hakimiyyətini pisləyirik“ - Aygün Attar
-
Ölkənin enerji siyasətində yeni mərhələnin başlanğıcı
-
İcra başçısı-qadın sahibkar qalmaqalı: mülk dağıdanların milyonluq mülkləri - VİDEO
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Azərbaycan parlamentinin nümayəndə heyətinin Rusiyaya səfəri ləğv edildi - RƏSMİ
-
“Vətən Bağı“ İB Naxçıvanda “Narkotikə yox“ layihəsinə start verdi - FOTOLAR
-
Mehrab Xəlilovun rəhbəri olduğu “Jobs” MMC vətəndaşları aldadıb - VİDEO
-
“Rusiyanın yay hücumu uğursuzluğa düçar olur“ - The Telegraph
-
Unudulmuş Nobel laureatı və sovet Rusiyası - Siqrid Unsetin acı müşahidələri
-
Füzulidə kanalda batan şəxsin axtarışları davam edir - VİDEO
-
Yekaterinburq məhkəməsi Akif Səfərovu həbs etdi - 22 günlük
-
Azərbaycanda Rusiya ilə bağlı mədəni tədbirlər ləğv edilir - Rəsmi
-
Lənkəranda hadisə: İş adamı xəstəxanalıq oldu, saxlanılan var
-
FTX-nin əməliyyatı quduz itin hərəkəti kimi qiymətləndirilməlidir - DEPUTAT
-
Bəzi yerlərdə yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Naxçıvanda ağır qəza: Məmur və ər-arvad öldü (FOTO)
-
“Makron və Merts sağlam düşüncələrini tamamilə itiriblər” - Lavrov
-
Eyni məhsul, kəskin qiymət fərqi: “Bahadırsa, almayın“
-
İran aylar ərzində uranın zənginləşdirilməsini bərpa edə bilər - Qrossi
-
Mərkəzi Bankdan yeni QAYDALAR: Kredit əldə etmək sosial şəbəkə aktivliyinizdən asılı ola bilər
-
Bakıda bərbad vəziyyətdə olan bəzi yolların “bəxt“i niyə açılmır? - VİDEO
-
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlıların məhkəməsi başladı - Fotolar
-
Azərbaycanda gəlinliklərin baha olmasının səbəbi nədir? - VİDEO
-
Qayınanasını öldürdü, arvadı ilə baldızını yaraladı - Masallıda dəhşətli hadisə
-
Biləcəridə yol problemi - Səkilər yoxdur, maşınlar küçəyə park olunur
-
Eyni Rusiya, eyni ssenari: Şovinizm və qəddarlıq
-
“Ziraat Bank Azərbaycan“ geriləyir - Əhali pullarını geri götürür
-
Bakıda gənc “lyuk“a düşməyib, yol çöküb - VİDEO
-
35 nəfərin zəhərləndiyi “Dönər evi“ yenidən açıldı - Jurnalistlərə hücum etdilər (VİDEO)
-
Rusiyada azərbaycanlılara qanlı OMON hucumunun şahidləri danışdı - VİDEO
-
Göygöldə sərxoş şəxs polisin silahını götürmək istəyib - TƏFƏRRÜAT
-
Azərbaycanda hansı bölgədə nə qədər bankomat var? - Siyahı
-
İsrailin raket zərbələri nəticəsində öldüyü deyilən Əli Şamxani üzə çıxıb - FOTO
-
“QAZel”in içindəki palçığı bizə yedizdirmək istəyirdilər - Vüqar Səfərov
-
675 min manat vergi borcu olan hospitalda qanuni təmsilçi “oyunu” - Üçüncü dəyişiklik
-
Rusiyada iki qardaşı öldürülən Seyfəddin Hüseynli: Digər yaxınlarımız hazırda təzyiq altındadır
-
Hansısa bir şirkət viza ilə bağlı qarantiya verirsə, bu, cəfəngiyatdır - AÇIQLAMA
-
Ən çox sosial yardım bu rayona verilir - STATİSTİKA
-
Rusiyalı diplomat Azərbaycan XİN-ə çağırıldı - Kəskin etiraz bildirildi
TOP 10
ARXİV