![]() |
|














Dünya “böyük Afrika müharibəsi“nin astanasında: Fransa qarşıdurmanı qızışdırır
Tarix 03.02.25, 8:57 |
|

Afrikanın təbii sərvətlərini əldən buraxmaq istəməyən keçmiş müstəmləkə dövlətləri hər vəchlə qitəni nəzarət altında saxlamağa çalışırlar. Mövqelərin itiriləcəyindən ehtiyat edən qüvvələr indi hər yola əl atır, hərbi əməliyyatlara belə gedirlər.
AzFakt.com "Kaspi" qəzetinə istinadən mövzuya dair məqaləsini təqdim edir.
Konqo və Ruanda rəsmilərindən qarşılıqlı ittihamlar
Məsələn, bölgənin ən narahat ölkəsi Konqo Demokratik Respublikası (KDR) ilə qonşusu Ruanda arasında gərginlik müharibə həddinə çatıb. KDR hökuməti ölkənin "müharibə vəziyyətində olduğunu" bəyan edib. Bu, "23 Mart Hərəkatı" (M23) qruplaşmasının ölkənin şərqində Şimali Kivu əyalətinin inzibati mərkəzi, təxminən 300 min əhalisi olan böyük Qoma şəhərini nəzarətə götürdüyünü elan etməsindən sonra baş verib. Qruplaşmanın şəhərə hücumundan əvvəl Konqo hərbçilərinə ultimatum verilmişdi. Onlardan 48 saat ərzində silahı yerə qoymaq tələb olunurdu. KDR hakimiyyətinin iddiasına görə, qruplaşma birbaşa Ruandadan dəstəklənir və onunla birgə bu ölkənin nizami ordusu döyüşür. Ruanda hakimiyyəti isə iddiaları rədd edir. Xatırladırlar ki, KDR-də təxminən yüz silahlı qruplaşma fəaliyyət göstərir və ölkə hakimiyyəti bir sıra rayonlarda vəziyyətə çox zəif nəzarət edə bilir.
Qərb ölkələrinin səfirliklərinə hücum
İndi hər kəs "Böyük Afrika müharibəsi"ndən danışır, prosesə bir çox dövlətin qoşula biləcəyini bəyan edir. Qeyd etdiyimiz kimi, Konqoda hakimiyyətə qarşı çıxan qüvvələrə Ruanda dəstək verir. Bu ölkəni isə Fransa özündən asılı vəziyyətə salıb. Afrikadakı digər müstəmləkələrindən qovulan Fransa indi Ruanda vasitəsilə mövqelərini bərpa etməyə çalışır. Bu məqsədlə Ruandada yerli tayfalar KDR-ə qarşı qaldırılır.
BMT Təhlükəsizlik Şurası da Konqo Demokratik Respublikasındakı vəziyyəti müzakirə etmək üçün toplantı keçirib. Böyük Britaniyanın xarici işlər naziri Devid Lemmi Ruanda Prezidenti Pol Kaqame ilə telefon danışığında Ruanda ilə KDR arasındakı sərhəddə gərginliyin azaldılmasına nail olunmasının zəruriliyini bəyan edib.
Konqonun paytaxtı Kinşasada ABŞ səfirliyi, bir neçə diplomatik nümayəndəliyə hücum edilib. Basqınçılar Ruanda, Fransa, Belçika, Uqanda və Keniya səfirliklərini hədəfə alıblar. Paytaxtın hər yerində ölkənin şərqində döyüşən Konqo silahlı qüvvələri ilə həmrəylik aksiyaları keçirilir.
Konqo böyük qarşıdurmanın astanasında
Görünən odur ki, iyirmi il əvvəl ən qanlı silahlı münaqişənin (Böyük Afrika və ya İkinci Konqo müharibəsi kimi tanınan) mərkəzində olan KDR yenidən böyük müharibənin astanasındadır. Ölkə mərkəzi Konqo hökumətinə qarşı uğurlu döyüşlər aparan tutsi xalqının üsyançı qruplaşmalarını dəstəkləyən qonşu Ruanda ilə diplomatik əlaqələrini kəsib. İki ölkənin tezliklə birbaşa müharibə aparması ehtimalı da var. 1990-cı illərdə Ruandada yerli hutu etnik qrupunun digər etnik qrup olan tutsilərə qarşı törətdiyi soyqırımı hər kəsin yadındadır. Bu müharibə sonradan hutu və tutsi qarşıdurmasının qonşu KDR-ə yayılması və qitənin bir çox dövlətinin bu münaqişəyə cəlb olunması səbəbindən alovlandı. İndi həmin hadisələrin təkrarlanması ehtimalı var.
"Ruanda qoşunları ərazimizə daxil olub"
"Mən sizin qarşınızda dayanarkən bütün dünyanın gözü qarşısında görünməmiş bir hücum gedir. Ruanda qoşunları ərazimizə daxil olub və bu, suverenliyimizin pozulmasıdır. Bu, təcavüzdür, bu, müharibə elanıdır", - deyə KDR xarici işlər naziri Teresa Kayivamba BMT Təhlükəsizlik Şurasının iclasında deyib. Nazir vurğulayıb ki, Ruandanın hərəkətləri beynəlxalq hüquqa açıq çağırışdır və regional sabitliyə təhlükə yaradır. O, Təhlükəsizlik Şurasının üzvlərindən hərbi əməliyyatların dayandırılmasını, Ruanda qoşunlarının ölkə ərazisindən çıxarılmasını və qonşu ölkəyə qarşı sanksiyaların tətbiqini istəyib.
KDR Prezidenti Feliks Çisekedi isə ruandalı həmkarı Pol Kaqameni təbii ehtiyatlarla zəngin əyaləti ələ keçirmək məqsədi daşıyan diqqətlə hazırlanmış təcavüzdə ittiham edib. Dekabrda ABŞ-nin səyləri nəticəsində onlar arasında danışıqlar keçirilməli idi. Lakin Kaqame bundan imtina edib. Eyni zamanda, Ruanda lideri heç vaxt ölkəsinin üsyançıları dəstəklədiyini etiraf etməyib.
Fransa qarşıdurmanı qızışdırır
Qeyd edək ki, bəşər tarixinin ən böyük soyqırımlarından biri sayılan və 800 min insanın həlak olduğu 1994-cü il Ruanda soyqırımında Fransanın rolu olduğu üzə çıxıb. Ruanda soyqırımından bir qədər əvvəl bölgədəki fransız əsgərlərinin aldıqları kəşfiyyat məlumatlarını dəyərləndirmədiyi və bölgəni tərk etdiyi, bəzi fransız əsgərlərinin isə qətliamları şəxsən dəstəklədiyi beynəlxalq hesabatlarda əksini tapıb.
Bu gün - XXI əsrdə Fransa yenə də öz imperialist niyyətindən əl çəkməyib. Çünki onlar Afrika xalqlarının əlindən alınan sərvətlər hesabına ayaqda qalırlar. Ruanda və Konqo da bu sıradadır. Son hadisələrdə də Fransanın əlinin olduğu istisna deyil. Bu mənada Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun ilin əvvəli fransız səfirlər qarşısında söylədiyi fikirləri xatırlatmaq yerinə düşərdi. Makron sözügedən görüşdə itaətsizlik nümayiş etdirən Afrika dövlətlərinin rəhbərlərini hədələmişdi. Qeyd etmişdi ki, Fransa 2013-cü ildən Afrikada terrora qarşı silahlı müdaxilə edib, amma region dövlətlərinin rəhbərləri Parisə "sağ ol" deməyi unudublar.
Xəbərin oxunma sayı : 997
Analiz
Xəbərlər
-
FİDAN-TN MMC-ni Sanitariya və Teniki Təmizlik İdarəsinə nə bağlayır? - Palatadan açıqlama
-
Bu hallarda avtomobiliniz aşa bilər - Diqqətli olun!
-
Azad edilmiş rayonlarda ötən il tikintiyə 6 mlrd. manata yaxın vəsait xərclənib - SİYAHI
-
Onların təhsilhaqqını dövlət ödəyəcək - Tələbələrlə bağlı yenilik
-
“Bolt“ sürücüsü “atvyorka“ ilə müştərinin atasını vurdu - TƏFƏRRÜAT
-
“Yanında tonqal qalayıbmış...” - Turistin qalıqlarını tapan şəxs
-
Sabiq diplomata ittiham aktı elan olunub - MƏHKƏMƏ
-
Prezidentlərin lanç əsnasında geniş tərkibdə görüşü oldu - Foto
-
Azərbaycanda bu şəxslər evlə təmin olunacaq - 2 milyon manatlıq layihə
-
Xudayar Yusifzadənin anasını təhqir edən bloger həbs olundu - 10 sutkalık
-
İntensiv yağış və qar yağacaq, temperatur 4 dərəcəyədək enəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Çörəkdən siqaret kötüyü çıxan sexdə yoxlama aparıldı - Fotolar
-
“Kontakt Home”la “İrşad Electronics” qazilərə və şəhid ailələrinə kredit vermir? - Açıqlama
-
Azərbaycanda yanvarda illik inflyasiya 5,4 % təşkil edib - Dövlət Statistika Komitəsi
-
Komissiya ilk iclasa toplaşır - Əfv gözlənilir
-
Azərbaycanda əlilliyğ görə müavinətlərin artacağı məlum oldu - VİDEO
-
Maya dəyəri 4 manat 40 qəpik olan mal əti bazarda niyə 3-4 dəfə baha satılır? - VİDEO
-
Daha 1513 nəfər taksi sürücüsü olmaq istəyir - İmtahan olacaq
-
“Azərbaycanda USAID-in fəaliyyətinə yer yoxdur” - Prezidentin köməkçisi
-
Kiberdələduzların növbəti fırıldağı - Xəbərdarlıq
-
Dövlət qurumunun külli miqdarda borcu var - Rəisin ölkədən çıxışına “stop“ qoyuldu
-
PA rəhbəri məmurları Xankəndi şəhərinə topladı: iclasda nələr müzakirə edilib? + FOTOLAR
-
Sosial şəbəkələrdə qumar təşkil edən dəstə ifşa olundu - 10 milyon manat...
-
Aİ-nin sərhəd avantürası - “Missiya“ bu dəfə Qazax və Qubadlı istiqamətinə gəlib - VİDEO
-
Yaqub Eyyubov Somali prezidentini qarşıladı - FOTOLAR
-
Hikmət Hacıyev Şuşadan paylaşım etdi - VİDEO
-
Dövlətin pulsuz verdiyi dərmanlar xəstələrə paylanmır? - Video
-
Hüquq müdafiəçiləri DİN-də qəbulda oldu - Şahnaz Bəylərqızının həbsi ilə bağlı
-
Almeyda “Qarabağ”la ağlayaraq vidalaşdı - Fotolar
-
Vəzif`əli şəxslərə cinayət işi açıldı - Prokurorluq açıqlama yaydı
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Best Beef” əmtəə nişanlı kolbasa və sosislərin tərkibində donuz əti var - FOTOLAR
-
“İrəvanla Bakı danışıqları müstəqil aparmağa qadirdir“ - Kreml
-
Şaxta olacaq, yollar buz bağlayacaq - Sabahın havası
-
Prezident Sərəncam imzaladı - Tədbirlər planını təsdiqlədi
-
“Dünyada müharibəni başladan biz yox, Amerikadır” - Pezeşkian
-
Rəşad İsmayılov Ağgöl Milli parkında qanunsuz balıq ovunun qarşısını ala biləcək? - Yegerin oğlu qanunsuz dəstə yaradıb
-
İçki iyinə görə avtobusdan düşməsi tələb edildi, şüşəni sındırdı - Məhkəmə qərarı
-
“Bakıdakı “Rus Evi” fəaliyyətini dayandırır - Açıqlama yaydı
-
Gəmidə aşpaz kimi işə düzəltmək adı ilə 7 min manat aldı - HÖKM
-
Peskovdan Trampa: “Rusiyanın artıq 4 regionu var”
-
Hikmət Hacıyev Xankəndidən paylaşım etdi - VİDEO
-
“10 milyarda almağa hazırıq” - Maskın təklifinə cavab
-
Taleh Qaraşov onu öldürtməkdə təqsirləndirilən şəxsdən şikayətçi olmadı - MƏHKƏMƏ
-
Dünyanın ən yaşlı və ən gənc dövlət başçıları - Siyahı
-
Bakıda “Rus evi”nin yerləşdiyi binadakı lövhə və yazılar sökülür - FOTOLAR
-
Azərbaycan və Türkiyə hərbçilərinin birgə təlimi başa çatıb - VİDEO
-
Vəfat edən şəxsin pensiya kapitalını vərəsələri ala bilər? - VİDEO
-
Saleh Məmmədova yeni müavin təyin edildi - Əli Hacıyev kimdir?
-
“Tamstore“də vaxtı keçmiş məhsullar satılır - FOTOLAR
-
Bakıda restoranın kassasını talayan şəxslər saxlanılıb - VİDEO
-
SEPAH Nəcəfdə gizli görüş keçirib - Bu prezidentə qarşı sui-qəsd müzakirə olunub
-
Samuxda “Dayan” əmrinə tabe olmadılar, atəş açıldı - 1 əfqan, 3 pakistanlı saxlanılıb
-
Azərbaycanda un bahalaşdı - SON QİYMƏTLƏR
-
Hərbi hissələrdə görüşə məhdudiyyət qoyuldu - SƏBƏB
-
Türkiyədə mütləq kəşf etməli olduğunuz mağaralar - FOTOLAR
-
İlham Əliyev İran prezidentinə məktub göndərdi - MƏTN
-
Dostu sevdiyi qızla görüşəcəkdi - başlarına iş gəldi
-
33 milyon dollar Azərbaycana qaytarılıb - RƏSMİ
-
“Fulcom“ MMC fəhlələrin pulunu vermir - VİDEO
-
Sakinlərin kabusuna çevrilən kanala niyə çəpər çəkilmir? - VİDEO
-
Azərbaycanda tutumu 3.4 milyon kubmetr olan gölün suyu boşaldılıb - Səbəb nədir?
-
“Vüqar Novruzovun işi şəkil çəkdirib icranın saytında yaydırmaqdır“ - Naftalanlılar
-
Qadın namaz qılarkən öldürüldü - Gürcüstana qaçan əri tutuldu
-
DTX Bağırovu Azərbaycana gətirdi - İordaniyada tutulub + FOTO
-
Azərbaycan ət böhranı astanasında: Heyvanların sayı sürətlə azalır
-
Məktəblərdə uşaqlara konfet adı ilə narkotik tərkibli dərman paylanılır? - VİDEO
-
Bakıda plana düşən binalar 8 ildir niyə sökülmür? - VİDEO
-
“Rusiya Ukrayna ilə bağlı danışıqlara hazırdır“ - Lavrov
-
20 milyard manatdan artıq qiymətləndirilən əmlaka ziyan dəyib - Vardanyanın məhkəməsi+Fotolar
-
Xarici diplomlar hansı halda tanınmayacaq? - Qərar açıqlanıb
-
“Ya qəlpəni çıxarın, ya da əlillik verin“ - Məhkəmə qərar verdi
-
Zeynal Usubov məhkəmədə ifadə verdi - “Nizami 1,3 milyon dollar pulumu ələ keçirib“
-
“Qəzza planımda fələstinlilərin geri qayıtmaq hüququ yoxdur“ - Tram
-
Bakıda işdən evə gedən qadın bıçaqlandı - Keçmiş əri saxlanıldı
-
Məcnun Məmmədov şərab istehsalı və quşçuluq müəssisələri ilə tanış oldu - Fotolar
-
Əri həbsdən çıxan qadın qonşu kişi ilə gəzdi, oğulları buna şahid oldu – TƏFƏRRÜAT
-
Beyləqan əhalisi keyfiyyətli içməli su ilə təmin olunur - FOTOLAR
-
“Orbita“ uşaq bağçasında azyaşlıya şiddətlə bağlı araşdırma başladı - VİDEO
-
Aybəniz İsmayılovanın atası ilə bağlı sensasion fakt: Qatar rəisi işləyərkən görün nələr edib...
-
Daha bir həkim əməliyyat vaxtı canlı yayım açdı - VİDEO
-
Tramp İrana qarşı oyun qurur - Pezeşkian
-
Ceyhun Bayramov yeni səfiri qəbul edib - Müzakirə + FOTO
-
Bakıda sürücünü hədələyib pulunu ələ keçirən şəxslər tutulub - VİDEO
-
Azərbaycan HHQ hücum təyyarələri ilə təlim-məşq uçuşları keçirib - VİDEO
-
““İnteks” MMC 7 ildir binanı təhvil vermir” - Sakinlər narazıdır + Fotolar
-
Bakıda Roma papasının adına katolik kilsə inşa olunacaq - 665 min manat ayrılıb
-
Təhsil Tələbə Krediti Fondunda - Yeni təyinatlar
-
“Nar”ın dəstəyi ilə Azərbaycanda jest dili tətbiqi hazırlanır
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Anasını söydü, həbs edildi: “İki oğlum məni evimdən çıxarıb“
-
Beyləqanda “Azərişığ”ın 10 yaşı qeyd edildi - Fotolar
-
Maskalanıb evdən 7500 manatlıq qızıl oğurladılar - Video
-
“Netanyahu Qəzzaya 100 milyard dollar təzminat ödəməlidir” - Ərdoğan
-
“Bələdiyyələr nə vaxt icra başçısının qoltuğundan çıxacaq?“ - Deputat
-
Sabah pensiyaların yeni artımlarla birgə ödənişinə başlanılacaq - Nazirlik
-
Əlilliyə görə verilən müavinətlər də artacaq? - AÇIQLAMA
-
İsmayıllıda Aşıqbayramlı su anbarının üzərində restoran tikilir? - Video
-
Sertifikasiyadan keçə bilməyən 1300 müəllim işdən çıxarılıb - Emin Əmrullayev
-
Azərbaycan rusiyalı deputatı “arzuolunmaz şəxs“ elan edib - Ölkəyə girişinə qadağa qoyulub
-
Bakıda iş saatları dəyişəcək - Tətbiq olunacaq QRAFİKLƏR
-
İri Şəhərlərin Birləşmiş Su Təchizatı Xidməti qanunları necə pozur? - Şok səbəb
-
Nazir özündən əvvəlki nazirləri qınadı: “Yol verilən səhvlərin nəticəsini indi görürük“
-
Ədalət Verdiyevə qarşı ittihamlarından biri götürüldü - Hərbi ekspertin işi məhkəməyə göndərildi
-
Elektron siqaretlər təhlükəlidir! - Birgə məlumat
-
Baş prokuror Xəzər rayonunda vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
Dövlət idarələrində çalışanların sayı azalıb - Deputat səbəbləri açıqladı
-
“Müəllimlərin sayı azalacaq, maaşlar yüksələcək” - Nazir
-
“Azərişıq“ əməkdaşları və rəhbər heyyəti Fəxri və Şəhidlər xiyabanlarını ziyarət etdi - FOTO
-
Bir gün Cümhuriyyətçi olurlar, bir gün sovet ideologiyasını tərənnüm edirlər - İqbal Ağazadədən mükəmməl yazı
-
Ərdoğanın Malayziya səfəri başlayıb - Ardınca İndoneziya və Pakistana gedəcək
-
Ukraynanın NATO üzvlüyündən hələlik söhbət getmir - Şolts
-
“51 halda ciddi qanun pozuntusu müəyyən edilib” - Nazir müavini
-
“Mənə 1 manat da çatmayıb” deyən sabiq məmur 130 mini necə ödədi? - ŞOK DETALLAR
-
Türkiyənin Şərqi Anadoludakı gözəlliklərini kəşf edin - FOTOLAR
-
Şri-Lankada bütün ölkə işıqsız qaldı - Meymuna görə
-
Komissiyanın iclasları başlayır - Əfv nəzərdə tutulur
-
Moskvada məşhur klinikanın azərbaycanlı sahibinin qətli qohumu tərəfindən sifariş verilib - TƏFƏRRÜAT
-
“Çin ABŞ-nin dünyada hökmranlığını sarsıtmaq istəyir“ - Pit Heqset
-
Balıq məhsullarının satışı üzrə yeni bazarlar təşkil ediləcək - Qiymətlər enəcək?
TOP 10
ARXİV