![]() |
|














Makronun siyasi şantajı Fransanı hara aparır? - TƏHLİL
Tarix 17.04.23, 10:26 |
|

Tarixinin gərgin dövrünü yaşayan Fransanı etirazlar bürüyüb. Əvvəlcə "sarı jiletlilər"in, indi də "pensiyaçılar"ın etiraz aksiyaları ilə qaynayan ölkə çıxış yollarını arayır. Gərginlik o həddə çatıb ki, pensiya islahatlarına etiraz edən fransızlar artıq öz narazılıqlarını ifadə etmək üçün ən təhlükəli yolu – radikalizmi seçiblər. Polislə qarşıdurma pik həddə çatıb.
“Kaspi” qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.
Prezident Emmanuel Makronun pensiya islahatına qarşı etiraz edənlərin sayı milyon yarımı ötüb. Pensiya yaşının iki il artırılması təklifinə fransızların böyük əksəriyyəti “yox” deyir. Özü də bu, Makronun prezidentliyi dövründə ilk hadisə deyil. O, indiyə qədər qeyri-populyar iqtisadi siyasətinə görə irimiqyaslı etirazlarla qarşılaşıb. Problem ondadır ki, Makron təşəbbüsünü zorla qəbul etdirməyə çalışır, parlamenti buraxmaqla hədələyir. İnsanları özündən çıxaran hal həm də o olub ki, prezident etiraz edən vətəndaşları “kütlə” adlandırıb.
Dünya ölkələrinə demokratiya dərsi keçən Fransa digər ölkələrdə etirazlara dəstək verdiyi halda, ölkəsindəki etirazları qan içində boğur. Təsdiq olunmuş rəqəmlərə görə, minə yaxın insan həbsxanalara salınıb, polislə toqquşmalarda ciddi xəsarət alanlar var. Bu da görünür, fransızsayağı demokratiyanın bir təzahürüdür. Başqa bir məsələ Fransada yaşanan zorakılıqlara beynəlxalq insan haqları təşkilatının göz yummasıdır və ikili standartlar burada da özünü göstərir.
Qayıdaq qalmaqallı pensiya islahatına. Yeni qanuna görə, bu ilin sentyabrın 1-dən etibarən hər il təqaüd yaşı üç ay artırılacaq və 2030-cu ildə 64 yaşa çatdırılacaq. Bununla yanaşı, tam təqaüd almaq üçün fasiləsiz işləyərək ödəniş etməyin gərəkdiyi müddət 43 ilə çatdırılır. 43 illik iş stajı olmasa, Fransa vətəndaşı çox cüzi miqdarda təqaüd alacaq. Son sosioloji sorğuların nəticələrinə görə, fransızların 71 faizi təqaüd islahatlarına görə hökumətin və Makronun istefasını istəyir. Respondentlərin 65 faizi etiraz aksiyalarının davam etdirilməsinə zərurət duyulduğunu deyib. Makron iddia edir ki, pensiya yaşının artırılmasının yalnız iki alternativi var: ya pensiyaları azaltmaq, ya da pensiya sistemindəki boşluqları maliyyələşdirmək üçün vergi təzyiqini artırmaq. Hələlik bunlardan birincisinə üstünlük verilir.
Xatırladaq ki, E.Makron vəzifəsinin icrasına 2017-ci ildə Fransa iqtisadiyyatını canlandırmaq üçün “köklü islahatlar” vədləri ilə başlayıb. Təbii ki, pensiya islahatı prioritetlər siyahısında idi. Üstəlik, islahatın orijinal versiyası pensiya yaşının daha əhəmiyyətli dərəcədə artırılmasını nəzərdə tuturdu - 67 yaşa qədər. Lakin o zaman Makronun islahatı “sarı jiletlilər”in etirazları ilə üzləşdi. Makron 2022-ci il prezident seçkilərində də pensiya islahatlarını aktuallıq baxımından birinci yerə qoydu. Onun məntiqinə görə, bu seçkilərdə qələbə o deməkdir ki, fransızlar yenidən ona kompleks islahatlar üçün etimad mandatı verib. Amma ən böyük problem Makronun partiyasının keçən il Milli Assambleyada çoxluğu itirməsidir. Parlamentdə çoxluğun olmaması və müxalifətin səslərindən asılılıq prezidentin genişmiqyaslı islahatlardan imtina etmək məcburiyyətində qalması demək idi. Bununla belə, Makron ikinci dəfə pensiya islahatı layihəsini parlamentə təqdim etməklə özünü risk etməkdən çəkinməyən “prinsipial siyasətçi” kimi göstərməyə çalışıb.
“Sarı jiletlilər”in siyasi mərkəzinin yaradıcısı Tyerri-Pol Vale hesab edir ki, hakimiyyət tərəfindən aparılan pensiya islahatına görə Fransada sosial partlayış baş verəcək. Onun sözlərinə görə, etirazçıların sayında müəyyən azalma müvəqqətidir və böhran yaxın həftələrdə pik həddə çatacaq. Makron sosial gərginliyin artmasına baxmayaraq, pensiya islahatını davam etdirəcək. “İnsanların qəzəbi daha da artacaq. Etiraz hərəkatı bir neçə həftəyə bitmir”, - deyə vurğulayıb.
Fransalı siyasətçi, Avropa Parlamentinin keçmiş deputatı və “Vətənpərvərlər” hərəkatının lideri Florian Filippo isə deyib ki, “prezident ciddiyə alınmadığını dərk etmir”.
Hazırda diqqət çəkən məqam deputatların pensiya islahatı qanun layihəsini son formada rədd edəcəkləri təqdirdə parlamentin aşağı palatasının buraxılmasının mümkünlüyüdür. İndiki mərhələdə hakimiyyət “deputatları islahatın qəbuluna səs vermənin zəruriliyinə inandırmağa” ümid edir. Pensiya islahatları ilə əlaqədar yaranmış gərgin vəziyyətə baxmayaraq, Makron ölkədə tezliklə institutsional islahatlar da təqdim etməyə hazırlaşır. Bu islahatların da qeyri-müəyyən olduğu bildirilir. İlk səlahiyyəti dövründə iki cəhddən sonra tərk etdiyi Konstitusiya islahatını yenidən gündəmə gətirən Makron ona qarşı çoxsaylı iradların olacağını yaxşı bilir. Əksəriyyət Makronun xoşagəlməz tendensiyasına da diqqət çəkib. Vurğulanır ki, Makron çox sayda məsləhətləşmələr aparsa da, yekunda öz bildiyini edir. Məsələn, ölkənin pensiya islahatı ilə bağlı qaynadığı bir vaxtda yeni islahatların gündəmə gətirilməsi təəccüb doğurur. Yeni islahatlarda 7 illik prezident mandatının bərpa edilməsi məsələsi də yer alır. Baş nazir vəzifəsinin ləğvi, deputatların sayının azaldılması, eləcə də parlament seçkilərində proporsional seçki sisteminin tətbiqi və digər məsələlər də yeni islahatlar paketinə daxildir.
Beləliklə, hadisələrin gedişatı Fransa və onun hakimiyyəti üçün yaxşı heç nə vəd etmir.
Xəbərin oxunma sayı : 727
Analiz
Xəbərlər
-
Prezidentin açılışını etdiyi Hövsan stadionunda Ticarət Mərkəzi tikilir - Sənəddə isə ofis binası göstərilib
-
Deputat partiyasından uzaqlaşdırıldı - Qüdrət Həsənquliyevdən açıqlama
-
Xocavənddə əməliyyat: Silah-sursat satmaq istəyən saxlanılıb
-
Prezident bu şəxsləri təltif etdi - SƏRƏNCAM
-
“Türkiyə fantastik idi, Ərdoğan da möhtəşəm işlər gördü“ - Tramp
-
Naftalan neftinin çıxarılması, emalı, saxlanılması qaydaları təsdiqlənib - Qərar
-
Azərbaycanda yenilik - Əlilliyin alınması asanlaşır
-
İsrail və HƏMAS arasında əsir mübadiləsi başladı - VİDEO
-
Xankəndi, Ağdərə və Xocalıda bu qədər əhali yaşayır - Açıqlama
-
Nazirlikdən xəbərdarlıq - Bu ərazilərdə partlayışlar olacaq
-
Qarabağa daha 980 ailə köçürülür - Bir ailənin daşınmasına 978 manat
-
“Vüsal 300“ ev dustaqlığına buraxıldı - Məhkəmədən qərar
-
“Pakistanla sülhün tərəfdarıyıq“ - Əfqanıstan XİN
-
Boşanma sonrası qətllərin sayı niyə artıb? - VİDEO
-
Yer kürəsində maqnit qasırğası başladı - XƏBƏRDARLIQ
-
“Putin Ukrayna ilə münaqişəni həll etməsə bu, onun üçün pis olacaq“ - Tramp
-
Azərbaycanda Çin avtomobilləri ucuzlaşdı - VİDEO
-
Məşhur müğənni keçmiş baş nazirlə öpüşərkən görüntüləndi - FOTO
-
Hövsanda kanalizasiya sularının dənizə axıdıldığı iddia edilir - VİDEO
-
Ev tikmək üçün payız-qış mövsümündə torpaq almaq daha sərfəlidir - VİDEO
-
Rəsul Quliyevin ailəsi 30 ildən sonra Bakıda - FOTOLAR
-
Nizami rayonunda ağacı hasarlayaraq MİS-ə anbar tikilib - VİDEO
-
Şərurlu İsfəndiyardan rəzil addım: “Gizli çəkiliş edib...” - VİDEO
-
Bakıdakı unikal limanda hansı işlər görülür? - Proseslə bağlı detallar
-
Madaqaskarda etirazçılar böyüyür - Hərbçilər də nümayişçilərə qoşuldu
-
“Taliban“dan fərqli olaraq, müki əhalini hədəfə almırıq“ - Pakistan XİN
-
Bakıda gömrük idarəsinin sabiq əməkdaşı qətlə yetirildi - Obyektinin qarşısında bıçaqlandı
-
“Azərbaycanda hüquqi dövlət quruculuğu dövlət siyasətimizin strateji prioritetlərindən biridir“ - Prezident
-
“Türkiyə Suriya ilə bütün sahələrdə əməkdaşlığı davam etdirir“ - Hakan Fidan
-
Yollarda görünüş məsafəsi məhdudlaşacaq - Xəbərdarlıq
-
Nazirlər və generallar beynəlxalq assambleyada - FOTOLAR
-
“Qarabağ“ dünya reytinqində: 14 pillə irəlilədi
-
Prezident İlham Əliyev Misirdə işgüzar səfərə getdi - FOTO
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim edib - VİDEO
-
“Rusiyada vurulacaq hədəfləri ABŞ müəyyən edir“ - “Financial Times“
-
“Ölkəmizin təhlükəsizliyini qorumaqda qərarlıyıq“ - Pakistan Prezidenti
-
Azərbaycanlı müğənni özünə saxta toy edib? - “Rəsmi nikahımız yoxdur!“ - VİDEO
-
“Tomahawk“ların mümkün tədarükü mövzusu narahatlıq doğurur“ - Peskov
-
Lənkəranda vəzifəli şəxs jurnalistə hücum etdi: “Taleh Qaraşovdan...”
-
“Pilgrim Education“ dələduzluğunun qurbanları - Dövlətin hüquqi tədbirlərinə ehtiyac var...
-
Bu məhsullar kəskin bahalaşacaq - Yeni rüsumlar...
-
Köməksiz vəziyyətdə qalanlar belə xilas edildi - VİDEO
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Ərəb dövlətləri illərdir İsraillə gizli əməkdaşlıq edirlər - “Washington Post“
-
Bəzi rayonlarda heyvanlar arasında yayılan xəstəlik nədir? - VİDEO
-
Tufan Sadıqov büdcədən 30 milyard mənimsəyib? - Yeni detallar
-
Prezident İlham Əliyev İspaniya Kralına məktub göndərib - MƏTN
-
Nə satıcılar, nə də terminallar qəbul edir... - 5 qəpik pul sayılmır?
-
Kürdlər və Dəməşq neft sazişi bağladı - Suriyada yeni mərhələ
-
Bakıda hamilə qadını döyən ərin məhkəməsi: “Yeməyə artıq duz atdı, mən də döydüm“
-
Azərbaycan Sülh Sammitinə dəvət olunub - “Axios“
-
Pakistandan Əfqanıstana zərbə - Sərhəddə 19 nəzarət-buraxılış məntəqəsini ələ keçirdi
-
“Bakıda 30 ildir hələ belə şey görməmişdik“ - Qurdlardan şikayət
-
DÇ-2026 seçmə mərhələsi: Türkiyə Bolqarıstanı, Norveç isə İsraili darmadağın etdi
-
Palma yağına tələbat niyə yüksəkdir? - Araşdırma
-
Qaydaları kobud şəkildə pozub sərnişinləri təhlükəyə atdı - Video
-
“Tərksilah məsələsi müzakirə mövzusu da deyil“ - “HƏMAS“ hərəkatı
-
Elektron imtahana keçid bizə nə verəcək? - ARAŞDIRMA
-
Yağışlar Qubada meyvə bağlarına ziyan vurub - Almanın kilosu 6-7 qəpiyə düşüb
-
Avtobuslarda “QR-kod“la ödənişlərdə əlavə pul çıxılır? - VİDEO
-
Xətai rayonunda yerləşən 242 saylı uşaq baxçası baxımsız vəziyyətdə - VİDEO
-
“Qəzzaya əvvəl mən, sonra siz gedəcəksiniz” - Ərdoğan
-
Avropa İttifaqı Tacikistanı ittiham etdi - Putini həbs etməyib
-
Yaşar Gülər Kərim Vəliyevlə birlikdə “Atəş sərbəst-2025“ təlimini izləyib - VİDEO
-
Sumqayıtda yaşayış binasında yanğın - Təxliyə olunanlar var
-
“Elit Apteklər şəbəkəsi”ndə özbaşınalıq - Kartla ödəyənlərə ayrı-seçkilik
-
“Tramp və Zelenski “Tomaqavk“ raketlərinin tədarükünü müzakirə ediblər“ - “Axios“
-
“Apple“ hakerlərə 5 milyon dollara qədər ödəyəcək - Səbəb nədir?
-
Qanunsuz əyləncənin qurbanları: Günahkar kimdir?
-
“Rusiyanın qazla bağlı mövqeyindən ciddi məyus olmuşuq“ - Serbiya Prezidenti
-
Azərbaycanda universitet bir sıra vəzifələrə işçi axtarır - SİYAHI
-
Şengen vizası almaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
Bakıya gətirilən ətlər təhlükəlidir? - Araşıdrma
-
Aynur Dadaşova peşman olub Həyat yoldaşından ayrılmasına görə
-
KXDR “gizli silah”ını təqdim etdi - “Hvason-20” raketi nümayiş olundu
-
Bakı Mühəndislik Universiteti “Hyundai” alır - 85 min manata
-
Paytaxtın bu küçəsində birtərəfli hərəkət təşkil edildi - Video
-
İcra başçısının keçmiş müavini həbsdə qaldı - Hakim “yox“ dedi
-
Ceyhun Bayramovla Hakan Fidanla telefonda danışıb - Qəzza ilə bağlı müzakirə
-
Müğənnilər Afət Fərmanqızı ilə Vəfa Şərifova arasında qalmaqal: “Cavab verəcək“
-
Azərbaycanda bu şərab zavodları borc içindədir - SİYAHI
-
Rayonlarda yağış yağacaq - Sabahın hava proqnozu
-
Elvin Bədəlov Mbappeyə nə deyib? - Özü açıqladı
-
Mandatına vəzifəyə görə xitam verilən deputatlar - SİYAHI
-
“Yaşlı kişiyə ərə getməyimdə pul amili vardı“ - Müğənni həyatından danışdı
-
Narkotiki evakuatorla daşımaq istəyənlər saxlanılıb - FOTO
-
Hacı Qalib Qod Nisanovun adamı tərəfindən təhdid edildiyini deyir - Sensasiya
-
Yasamal MKTB-də maliyyə problemi: 2 milyonluq borc niyə ödənilmir?
-
Nə oturmağa, nə də dayanmağa yer var - VİDEO
-
AFFA Santuşa təzminat ödədi - 3,7 milyon manat
-
Prezident Sevil Əliyevanı təltif etdi - SƏRƏNCAM
-
Soyuqlar qabağı Yasamalda istilik problemi - VİDEO
-
General Nizami Şirinov azadlığa buraxıldı: Nədə ittiham olunurdu?
-
Venesuela ABŞ-a neft yataqları üzərində nəzarət təklif edib - “The New York Times“
-
Sahil qəsəbəsi yaxınlığında vulkan püskürdü - VİDEO
-
Azərbaycan nefti 3 dollara yaxın ucuzlaşdı - 66 dollara endi
-
Özünü müalicə aldığı xəstəxanadan yerə ataraq öldü - Rəsmi açıqlama
-
““Nobel” almaq üçün gərək hökumətə, quruluşa söyəsən” - Aqil Abbas
-
“Putin mənim məktubuma cavab verib“ - Melaniya Tramp
-
Toyda içib dava saldı, dayısı oğlunu bıçaqladı
-
Nikahdankənar doğulanların sayı niyə çoxdur? - VİDEO
-
ABŞ Prezidenti müstəsna fiziki formadadır - Trampın həkimi
-
Yeni tikilən binada təhlükə: Mənzilin arakəsməsi aşmaq üzrədir
-
DÇ-2026 seçmə mərhələsi:Azərbaycan millisi Parisdə uduzdu
-
Bu gün instaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
Azərbaycanda iş qrafikinin dəyişəcəyi gözlənilir - VİDEO
-
Elşad Həsənovun şübhəli “birmənbə metodu“: 19,7 milyonluq üç müqavilənin izi ilə...
-
Bakının bir yolunda hərəkət məhdudlaşdırılacaq - Xəbərdarlıq
-
Əsirlərimizə verilən işgəncələrə baxdılar - Ermənilər hakim qarşısında
-
Prezident Tacikistana işgüzar səfəri ilə bağlı videoçarx paylaşıb - VİDEO
-
Ramilin “qavaldaş daşı” məhv edilməyəcək - Ali Məhkəmə Şirinovun absurd iddiasını rədd etdi
-
Şikayətlərə cavab müddəti 10 günə düşsünmü? - Vəkildən deputata cavab
-
“Bu, Azərbaycanın çoxölçülü xarici siyasətinin göstəricisidir” - Hikmət Hacıyev
-
Maçadonun Nobel Sülh Mükafatı alacağı məlumatı sızdırılıb - Onun qələbəsinə böyük pullar qoyulub
-
Yaşıllıqların qanunsuz kəsilməsi halları aşkarlandı - 135 minlik ziyan dəydi
-
Banklar rayonlarda əmanətləri neçə faizdən qəbul edir? - Siyahı
-
Əfqanıstanla sərhəddə gərginlik:11 Pakistan əsgəri həlak oldu
-
General Ramiz Zeynalovun qardaşı oğlunun Dubaydakı mülkləri üzə çıxıb - SƏNƏDLƏR
-
Nəzrinin ölümünə görə həbs edilən həkimə hökm oxundu - Cəmi 2 il iş verildi
-
“Rusiya və Azərbaycan arasında emosiyalar böhranı yaşanıb” - Putin
TOP 10
ARXİV