![]() |
|














Rusiya taxıl sazişindən çıxarsa dünyada taxılın qiyməti artacaq? - ARAŞDIRMA
Tarix 01.05.23, 10:30 |
|

Rusiya-Ukrayna müharibəsi başlandığı gündən Ukrayna taxılının ixracında ciddi problemlər yarandı. Bir çox ölkələr idxal etdikləri Ukrayna taxılı ilə öz ərzaq təhlükəsizliklərini təmin edirdilər. Bu problemi aradan qaldırmaq üçün Türkiyə təşəbbüs göstərərək münaqişə tərəflərini razılığa gətirdi. Nəticə etibarı ilə Rusiya, Türkiyə, Ukrayna və BMT nümayəndələri tərəfindən 2022-ci il iyulun 22-də taxıl sazişi imzalandı. Sazişə əsasən, Odessa da daxil olmaqla üç limandan Ukrayna taxılının, ərzaq və gübrələrin Qara dəniz vasitəsilə ixracı nəzərdə tutulurdu. Ötən müddət ərzində gəmilərin hərəkəti İstanbuldakı Birgə Koordinasiya Mərkəzi tərəfindən tənzimlənir. 2023-cü il martın 18-də Rusiya sazişin müddətini 60 gün - mayın 18-dək uzadıb. Amma son günlər Rusiya tərəfinin verdiyi açıqlamalardan bəlli olur ki, rəsmi Kreml sazişi uzatmaq istəmir. Buna səbəb kimi isə ABŞ, Avropa İttifaqı və digər ölkələrin Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi sanksiyaları göstərir. Sazişin müddəalarının tam yerinə yetirilmədiyi, Rusiyanın taxıl və gübrəsinin dünya bazarlarına tədarükündə süni əngəllər yaradıldığı iddia edilir.
Bəs görəsən sazişin müddəti uzadılmayacağı halda dünyada taxılın qiyməti artacaq? Qiymət artımının Azərbaycana təsiri olacaq?
“Kaspi” qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.
Mövzu ilə bağlı açıqlamasında iqtisadçı Rauf Qarayev bildirib ki, Rusiyanın indiki açıqlamalarından çıxış edərək Kremlin taxıl sazişinin uzadılmasından birmənalı imtina etdiyini demək olmaz. Kreml rəsmilərinin məlum açıqlamaları şantaj xarakterlidir:
“Yəni hansısa istəyi nəzərə alınmazsa, o halda bu addımı ata bilər. Türkiyə tərəfi bu təşəbbüslə çıxış edəndə belə Rusiya sazişi imzalamaqdan qaçırdı. O zaman bu, baş vermədi. İndiki məqamda Türkiyənin özünü də sıxırlar və mövcud sanksiyalarla türk şirkətləri də üz-üzə qalıb. Hətta istəyirlər ki, Türkiyə boğazları bağlasın və Rusiya gəmiləri ümumiyyətlə ora daxil olmasın”.
İqtisadçı hesab edir ki, Rusiyanın taxıl sazişi ilə bağlı mövqeyi hələlik bəyanat səviyyəsindədir:
“Rusiya bu addımı atsa, yəni taxıl sazişindən imtina etsə, dünya bazarına təsiri o olacaq ki, qiymət müəyyən qədər artacaq. Lakin qiymət artımı tam şəkildə baş verməyəcək. Çünki Ukrayna taxılının alternativləri də var. Hansı ki, digər taxıl istehsal edən ölkələr Ukrayna taxılının yerini doldurmağa hazırdırlar. Məsələn, Hindistan dəfələrlə bəyan edib ki, taxıl sahələrini artırıb, daha ucuz qiymətə taxıl sata bilər. Taxıl satışı ilə məşğul olan başqa ölkələrin də digər məhsulların yerinə taxıl əkərək bu boşluğu doldurması mümkündür. Hesab edirəm ki, bu halda belə taxılın qiyməti çox yüksək olmayacaq. Haradasa 5-7 faiz qiymət artımı ola bilər”.
Bu məsələnin Azərbaycana təsirinə gəlincə, R.Qarayev bildirdi ki, bu sahədə xarici asılılığı azaltmaq üçün dövlət tərəfindən müəyyən addımlar atılır:
“Azərbaycan çalışır ki, özü taxılı əkərək bu problemi aradan qaldırsın. Amma hələlik bu, alınmır. Çünki Qarabağda yenidənqurma işləri yekunlaşmayıb. Mina təhlükəsi qalıb, Ağdamda təmizləmə işləri başa çatmayıb. Hansı ki, Ağdam özü taxıl ehtiyat bazasına çevrilə bilər. Orada torpaq elədir ki, ildə iki dəfə məhsul götürmək mümkündür. Tam olmasa da, faiz nisbətində Azərbaycan özünün taxıl bazasını genişləndirə və müəyyən qədər xarici asılılığı azalda bilər. Hazırda ölkədə əkilən taxıl keyfiyyət baxımından Ukrayna və Rusiya taxılından geri qalır. Yerli taxıl daha çox heyvandarlıq və quşçuluq sahəsində yem kimi istifadə olunur. Bu keyfiyyət göstəricisini artırmaq lazımdır.
Əgər dünyada taxılın qiyməti artarsa, bu, müəyyən qədər bizə də təsir edəcək. Düzdür, Azərbaycanın taxıl ehtiyatları var və dünyadakı proseslər nəzərə alınaraq addımlar atılıb”.
Kənd təsərrüfatı üzrə ekspert Cəfər İbrahimli də bildirdi ki, Ukraynadan taxıl ixracının dayandırılması dünya bazarındakı qiymətə təsir göstərir:
“Ötənilki təcrübə bir daha bunu təsdiq etdi. Amma indiki vəziyyətdə əvvəl olduğu kimi, taxıl ixracının tam dayandırılacağını gözləmirəm. Bu və ya digər şəkildə razılaşıb Ukrayna taxılının dünya bazarına çıxışı davam etdiriləcək. Bütün mübahisələrin fonunda taxılın qiymətində yüksəlmə müşahidə olunmur. Xeyli vaxtdır qiymətlər sabit şəkildə dayanıb”.
C.İbrahimli vurğuladı ki, onsuz da ötən illərlə müqayisədə Azərbaycana daha çox Rusiyadan taxıl idxal olunub:
“Ukraynadan taxıl ixrac edilməsə və dünya bazarında qiymətlər yüksəlsə belə, bu, bizə o qədər təsir etməyəcək. Nəzərə alaq ki, bir çox ölkələrlə müqayisədə Rusiya taxılının idxalı Azərbaycan üçün rahatdır. Kifayət qədər məhsul idxal olunub, anbarlar doludur. Həmçinin, 45-50 gün sonra Azərbaycanın özündə taxıl biçilməyə başlanacaq. Amma Ukrayna taxılının ixracı ilə bağlı kəskin qərar verilərsə, bu, istər-istəməz dünya bazarında qiyməti bir az yüksəldə bilər”.
Xəbərin oxunma sayı : 952
loading...
Analiz
Xəbərlər
-
Aygünlə Namiq yenidən bir arada - VİDEO
-
Yeni qərar avtomobilləri bahalaşdıracaq: Məqsəd nədir?
-
“6-cı siniflərdə biologiya və fizika tədris olunmayacaq“ - Rəsmi
-
“Podyezd“də, “budka“da valyuta məntəqələri olmamalıdır“ - Taleh Kazımov
-
Azərbaycandan İrana uçuşlar ləğv olunub? - Rəsmi cavab
-
Nar triatlon üzrə “IronWind” açıq turnirinə dəstək olub - FOTO
-
Şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
Azərbaycan Ordusunda artilleriya rəisləri ilə təlim-metodiki toplanış keçirilib - VİDEO
-
“Ermənistanla sülh sazişinin imzalanması qaçılmazdır“ - Nazir
-
“Rusiya ötən ay Ukraynaya 300-dən çox “Şahed” dronu atıb“ - Britaniya kəşfiyyatı
-
İlkin Süleymanova hökm oxundu - Hansı cəza verildi?
-
Bu evlərin bərpası və kompensasiyası ilə bağlı Nazirlər Kabinetinə müraciət edildi - VİDEO
-
Vilayət Eyvazov deputatın oğlunu bu bölməyə rəis təyin etdi - FOTO
-
Zlatan İbrahimoviç karyerasını bitirdi - VİDEO
-
Nisyə mal alqı-satqısı edənlərin NƏZƏRİNƏ: 12 min manat cərimələnə bilərsiniz
-
Seneqal hakimiyyəti ölkədə mobil interneti kəsdi - İctimai asayişin pozulmasına görə
-
“Hər gün 200-dən çox ölüm təhdidi alıram“ - Vuçiç
-
Azərbaycan XİN Ermənistan Təhlükəsizlik Şurasının katibinə cavab verib
-
Çimərlik geyimində foto paylaşmayacam - Ərim narahatdır
-
Ayaqlarımızın ən böyük problemi: Genetik faktorlar, artıq çəki, hamiləlik...
-
Rayonlarda şimşək çaxıb, arabir leysan yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Netanyahu BAEA-nın İranla bağlı qərarını tənqid etdi - “Təşkilatın tarixində qara ləkədir”
-
Pul, sevgi və karyera - İyun ayında bəxti gətirəcək BÜRCLƏR
-
Azərbaycan Ordusunun Kəlbəcərdəki mövqeləri atəşə tutulub - RƏSMİ
-
Suraxanı rayonundakı qum bazarının fəaliyyəti sakinləri narahat edir - VİDEO
-
Batmaqla üz-üzə qalanlar belə xilas edildilər – Video
-
Erməni diversantlardan inanılmaz etiraflar - VİDEO
-
“Ərdoğanın qələbəsi bizə nəfəs kimi lazım idi” - Macarıstanın Baş naziri
-
“Rusiya Ukraynadakı hərbi əməliyyatları sonadək davam etdirməlidir” - Peskov
-
20 ölkənin kəşfiyyat rəhbərlərinin məxfi toplantısı baş tutub - Sinqapurda
-
Azərbaycanda unun qiyməti bahalaşacaq - Bu tarixdən
-
Bank kartlarımızı necə qoruyaq? - ARAŞDIRMA
-
Tayvan boğazında Çin və ABŞ-nin hərbi gəmiləri arasında gərginlik - VİDEO
-
Ukrayna ordusu müəyyən istiqamətlərdə irəliləyib - FOTO
-
Azərbaycanda daha 2 nəfər COVID-19-a yoluxub - FOTO
-
Laçında bir tondan artıq çətənə kolu məhv edilib - FOTO
-
Azərbaycanın bəzi rayonlarında yollar dumanlı olacaq - Xəbərdarlıq
-
Misirdə qum fırtınasının dəhşətli görüntüləri yayıldı - VİDEO
-
Benzema “Real Madrid”i tərk edir – FOTO
-
Lombardların yeni “girov” təklifləri - FOTO
-
Ordumuzun mövqeləri atəşə tutulub - RƏSMİ
-
Bakıda 3 mindən çox binanın söküləcəyi deyilir – Video
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim etdi - VİDEO
-
“Ukraynanın əks-hücumu çox güclü olacaq” - MKİ-nin sabiq rəhbəri
-
Güneyli milli fəal Əhməd Obalını döyən şəxs saxlanılıb - VİDEO
-
Bu sahədə qiymətlər ucuzlaşacaq - VİDEO
-
Prezident və birinci xanımın Ərdoğanın andiçmə mərasimindən – Fotoları
-
İran və Səudiyyə Ərəbistanı yeni koalisiya yarada bilər
-
Cəbrayıl rayonunun Keçəl Məmmədli kəndi - FOTO
-
Aleyna Tilkidən NASA-ya qəribə çağırış: “Yadplanetlilərlə görüşmək bizim haqqımızdır”
-
Ukraynanın hava hücumundan müdafiə sistemlərinin səmada zərərsizləşdirdiyi onlarla raket - VİDEO
-
Gürcüstan prezidenti Saakaşvilini elektron qolbağla azadlığa buraxmağı təklif edib
-
Bu gün Bakının bir küçəsində nəqliyyatın hərəkəti tam məhdudlaşdırılacaq
-
Türkiyə Milli İstihbarat Təşkilatına yeni rəhbər təyin edildi - İbrahim Kalın kimdir? - DOSYE
-
Hakan Fidan və Yaşar Güler nazir təyin olundu - DOSYELƏRİ
-
Prezident İlham Əliyev və Sinan Oğan arasında söhbətin fotosu gündəm oldu.... - FOTO
-
Ərdoğan Nazirlər Kabinetinin yeni tərkibini açıqladı - Türkiyənin yeni nazirlərinin ADLARI - FOTO/VİDEO
-
Qapı kilidləri açar olmadan da açılır: Kilidi necə seçək ki, oğrular qapımızı aça bilməsinlər?
-
Məhkəmə Raziyyat Əliyevanı döyən sevgilisi barədə qərar verdi - 4 ay həbs
-
Salyanın su problemi həll olunacaqmı? - VİDEO
-
“Fransa nizamlanma prosesində moderator ola bilməz” - Peskov
-
Hava ilə bağlı əhaliyə xəbərdarlıq - Bu tarixdən…
-
“Diktatura və avtoritarizm iftiralarının içərisinin tamamilə boş olduğu üzə çıxdı” - Ərdoğan
-
Son sutkada 6 nəfər koronavirusa yoluxub - FOTO
-
Azərbaycanda ərzaq məhsullarının qiyməti ucuzlaşa bilər - Deputatdan açıqlama
-
İndoneziyalı nazir Ukrayna ilə bağlı təklif verdi: “BMT sülhməramlıları yerləşdirilsin”
-
Gəncə şəhər 3 saylı baxçada Gülarə Ağayevə “qayda“ları
-
Sudan ordusu Xartuma əlavə qüvvələr yeridir - Şiddətli döyüşlər gedir
-
Rövşən Rüstəmov onları da yola salır - Yeni təyinatlar olacaq (FOTO)
-
Ərdoğan İlham Əliyevlə görüşdü, salon alqışladı - VİDEO
-
İlkin Süleymanov son sözündə nələrdən danışdı? - Hakim müdaxilə etdi
-
Ermənilər Laçın postundan belə keçdilər - VİDEO
-
Ali Məhkəmə hüquqşünaslara müraciət etdi
-
Prezident və xanımı Ərdoğanın andiçmə mərasimində - VİDEO
-
“Rusiyada üsyan və hərbi qarşıdurma gözlənilir“ - Ukrayna kəşfiyyatı
-
Ərdoğanın andiçmə mərasimi keçirildi - FOTO/VİDEO
-
Qanun “olar”, aidiyyəti qurum “olmaz” deyir: Xaricdə distant təhsil alanların diplomları niyə tanınmır?
-
Prezident və birinci xanım Türkiyədə səfərdədir - FOTO
-
“Taksi sektorunun tənzimlənməsinə ehtiyac var“ - Deputat
-
“Lotu Quli“nin dostunun məhkəməsi başlayır - “Qanuni oğru” nədə ittiham olunur?
-
“Bəzi Alyans ölkələri Ukraynanın NATO-ya qoşulmasını istəmir“ - Zelenski
-
Mülki dövriyyəsi məhdudlaşdırılmış əşyalarla bağlı şərtlər dəyişdi - QƏRAR
-
Pensiyalar bu qayda ilə artacaq - Komitə sədri açıqladı
-
Şuşada kütləvi məzarlıq tapıldı - FOTO
-
Əslində faydalı olan zərərli məhsullar - SİYAHI
-
“İrana səfər etməyin“ - XİN vətəndaşlara çağırış etdi
-
Milli Məclisin növbədənkənar sessiyası başlayır - GÜNDƏLİK
-
Rüşvət alarkən tutulan gömrük polkovniki azadlığa buraxıldı - VİDEO
-
Ermənilər 4 rayonumuzu atəşə tutdu - Adekvat cavab tədbirləri görülüb
-
İllər öncə tikintisi yarımçıq saxlanılan bina təhlükə saçır - VİDEO
-
Şəxsiyyət vəsiqəsini girov saxlayanlar cərimələnə bilərlər - VİDEO
-
“Tayvan boğazında münaqişə qaçılmazdır“ - Pentaqon rəhbəri
-
Bakıda anti-sanitar vəziyyət: “Binada üfunətdən nəfəs almaq mümkün deyil” - VİDEO
-
Sumqayıtdakı yataqxanaların aqibəti necə olacaq? - VİDEO
-
İranda casus kimi həbs edilən Fəridin anası danışdı - VİDEO
-
Bu gün IV ixtisas qrupu üzrə ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanı keçiriləcək
-
Rəqsanə qızının boşanmasından danışdı - VİDEO
-
Hava şəraiti kəskin dəyişəcək, leysan olacaq, dolu düşəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Prezident və ailə üzvlərindən səmimi görüntülər - FOTO
-
QMİ Məhərrəm ayı və Aşura gününün vaxtını AÇIQLADI
-
“Rusiya ordusu nəinki dünyada, Ukraynada belə ikincidir” - Blinken
-
Bazarda Qarabağ meyvələri satılır: “Dadı çox şirindir” - VİDEO
-
Azərbaycanda unun kisəsi 1 manat ucuzlaşıb – Yeni qiymətlər
-
Navalnının həyat yoldaşı Moskvaya gəlməyə hazırlaşır: Həbs ediləcəkmi?
-
“Tanklar, F-16 təyyarələri Ukraynanın əks-hücumuna qədər hazır olmayacaq“ - Mark Milli
-
Avtobusların həll edilməyən problemi - VİDEO
-
Məmməd Mahmudov “pojarnı” binasını boşaldıb, ayı 3 min manata məhbuslara icarəyə verir…
-
Azərbaycan nəhəng enerji infrastrukturu yaradıb və Avrasiyanın enerji xəritəsini dəyişdirib
-
Rus qvardiyasının cinayətləri – “Nyu-York Tayms”
-
Azərbaycan millisinin heyəti açıqlandı - SİYAHI
-
“Moskva Avropada itirdiyi enerji bazarına geri qayıda bilməyəcək“ - ABŞ dövlət katibi
-
Cəbrayıl rayonunun Karxulu kəndi - FOTO
-
“Ərdoğanın qalib gəlməsi üçün dua edirdim“ - Orban
-
Azərbaycanda daha 4 nəfər COVID-19-a yoluxub - 1 nəfər vəfat edib
-
“Bazarda kifayət qədər saxta qızıl var” - Xəbərdarlıq
-
“İndi uşaqpulu məsələsinin qaldırılması etik deyil“ - Deputat
-
Milli Məclisin yaz sessiyası bitdi: Deputatlar nələri müzakirə edə bilmədilər?
-
DİN-də yeni idarə yaradıldı - Prezident fərman imzaladı
-
“Əminəm ki, bu il Krım azad ediləcək” - Britaniyanın müdafiə naziri
-
Qəzalı evlərlə bağlı yeni xəbər - Nazirdən açıqlama
TOP 10
ARXİV