![]() |
|














Rusiya İran vasitəsilə xilas olmağa çalışır - TƏHLİLİ
Tarix 27.05.23, 10:32 |
|

Rusiya İranla hərbi-texniki sahədə əməkdaşlıqla yanaşı, indi də tranzit dəhlizlər məsələsində razılığa gəlib. Moskva həm “Rəşt-Astara” dəmiryolunun tikintisi üçün 1,6 milyard avro kredit ayırır, həm də Xəzərdə İran üçün yeni ticarət donanması yaradır. Qərb isə hər iki ölkəni yeni sanksiyalarla hədələyir.
Ukraynaya hərbi müdaxilə səbəbindən Qərbin sanksiya və təzyiqləri ilə üzləşən Rusiya vəziyyətdən çıxış yolu aramaqda, özünə müttəfiqlər axtarışındadır. Bu məsələdə özünə ən yaxın İranı görür. Məhz İran Rusiyanın təcavüzünü dəstəkləyib, hətta onu hərbi texnika ilə təchiz etməkdən də çəkinməyib, proses davam edir. İki ölkə arasında hərbi-texniki əməkdaşlıq elə bir həddə çatıb ki, fövqəldövlətlər məsələyə ciddi şəkildə qarışmaq qərarına gəlib.
Mövzu ilə bağlı “Kaspi” qəzetinin məqaləsini təqdim edirik.
Yeni sanksiyalar gündəmdədir
Xirosimada keçirilən sammitdə narahatlığını dilə gətirən G7 liderləri İrandan Ukrayna ilə müharibədə Rusiyaya dəstəyi dayandırmağı tələb ediblər. Fövqəldövlətlər İranın davamlı sabitliyi pozan fəaliyyətlərindən narahatlıqlarını qeyd ediblər. Mediada yer alan xəbərlərə görə, Rusiya və İran arasında dərinləşən əməkdaşlığın qarşısını almaq üçün hər iki ölkəyə qarşı sanksiyaların sərtləşdirilməsini nəzərdə tutan qanun layihəsi üzərində iş gedir. İlkin olaraq Rusiya və İranın Ukrayna müharibəsində istifadə etdiyi bank, təyyarə və gəmilərə qarşı sanksiyalar tətbiq etmək təklif olunub. Sanksiyalara İranın milyardlarla dollarlıq aktivlərinin dondurulması da daxildir. Bəs nədən İran Rusiya yolunda özünü bu qədər ziyana salır? Axı sanksiyalar onsuz da ağır vəziyyətdə olan İranda mövcud durumu daha da gərginləşdirə bilər.
Tehran-Moskva əməkdaşlığı müharibəni uzadır?
Tehran və Moskva arasında hərbi əməkdaşlığın güclənməsindən narahat olan Qərb hesab edir ki, Rusiya və İranın müdafiə sahəsindəki əməkdaşlığının genişlənməsi Ukrayna müharibəsinin uzadılmasına yönəlib. Yayılan xəbərlərdə vurğulanır ki, Rusiya İrandan daha təkmil dronlar almağı planlaşdırır. Eyni zamanda, İran da Rusiyadan təyyarələr və başqa hərbi texnika da daxil milyardlarla dollarlıq silah almaq niyyətindədir. Rusiya İrandan ilk növbədə təkmilləşdirilmiş döyüş dronları alır. İran iki ay əvvəl bəyan etmişdi ki, Rusiyadan Su-35 təkmil qırıcı təyyarələrinin alınması barədə saziş imzalayıb. Nə Tehran, nə də Moskva bu sazişin detallarını açıqlamayıblar. İranın dövlət mediası yazır ki, Tehran döyüş təyyarələri almaq üçün bir sıra ölkələrə müraciət edib və Moskva onun ricasını müsbət cavablandırıb. Rusiya prezidenti Vladimir Putin və İranın ali rəhbəri Əli Xamenei ötən il iyulda Tehranda görüşmüş və Qərb sanksiyalarının təsirini azaltmaq məqsədilə əməkdaşlığın gücləndirilməsinin mühümlüyünü vurğulamışdılar. Rusiya İran silahlarından istifadə ittihamlarını rəsmən rədd etsə də, Müdafiə Nazirliyi yanında İctimai Şuranın nümayəndəsi RBC telekanalındakı canlı yayımda bunu etiraf etmişdi. O, bunu deyəndə həmin anda mikrofonun söndürüldüyünü zənn edirdi. Tehran isə bu xəbərləri nəhayət təsdiqləyərək bildirib ki, İran “az sayda” PUA-nı Rusiyaya Ukraynaya hücumundan aylar əvvəl çatdırıb.
Tehran və Moskva ortaq ticarət donanması qurur
Yeri gəlmişkən, sanksiyalar qarşısında sənaye potensialını qorumaq və artırmaqda böyük təcrübəyə malik İran Rusiya ilə “əsrin ən irimiqyaslı layihəsini” reallaşdırmaq istiqamətində də mühüm bir addım atıb. İki ölkə 20 ticarət gəmisi tikmək barədə razılığa gəlib. Lakin gəmilərin Volqa-Xəzər dənizi naviqasiya kanalında quruya düşmə riskləri var. Tərəflər bu problemi həll etmək üçün də plan cızırlar. Rusiya mediası yazır ki, 20 gəminin inşası və satın alınması üçün müqavilə imzalanıb. İran.ru xəbər verir ki, tərəflər şimal-cənub və şərq-qərb tranzit dəhlizlərində gəmilərin alınması və tikintisi, yüklərin daşınmasının təşkili üzrə birgə müəssisə yaratmaq barədə razılığa gəliblər. Müqaviləyə uyğun olaraq, gəmilərin kombinə edilmiş daşımalarının və tikintisinin həyata keçirilməsi üçün tərəflərin resurslarından və imkanlarından istifadə etməklə limanların yüklə təmin edilməsi planı hazırlanacaq. “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizinin inkişafı üçün yeddi ölkənin iştirakı ilə beynəlxalq konsorsium yaradılır, onun hüquqi strukturu artıq qeydiyyata alınır. Rusiyaya cənub, Yaxın Şərq və Hind okeanı ölkələrinə dəhliz lazımdır. Bu dəhliz yaradılarkən Qazaxıstan, Özbəkistan, Azərbaycan və Türkmənistandan keçməklə avtomobil və dəmir yolu ilə yükdaşımaların birləşdirilməsi, o cümlədən Xəzər dənizindəki limanlar və ətrafdan keçən dəmir yolları vasitəsilə İran və Hindistanla nəqliyyat dəhlizinə inteqrasiya edilməsi nəzərdə tutulur.
Bundan əvvəl İranın Rəşt və Astara şəhərləri arasında təxminən 170 km uzunluğunda dəmir yolu hissəsində layihələndirmə, tikinti, mal və xidmətlərin çatdırılmasının maliyyələşdirilməsi üzrə əməkdaşlıq haqqında Rusiya-İran hökumətlərarası saziş də imzalanıb. Vladimir Putin ümidvar olduğunu bildirib ki, Tehran və Bakı arasında dəmir yolu infrastrukturunun inkişafı və bu marşrut üzrə yükdaşımalarda əməkdaşlığa dair saziş tezliklə imzalanacaq. Nəticədə Rusiyanın Baltik və şimal dənizlərindəki limanları İran limanları ilə birləşdiriləcək. Layihənin ümumi dəyəri 1,6 milyard avro təşkil edir, sahənin tikintisinə 1,3 milyard dövlətlərarası kredit ayrılacaq. Müqaviləyə əsasən, Moskva və Tehran layihələndirməni, tikintini, eləcə də malların tədarükünü birgə maliyyələşdirəcəklər. Rusiya baş nazirinin birinci müavini Andrey Belousov bildirib ki, “Şimal-Cənub” nəqliyyat dəhlizi üzrə yük daşımaları 2030-cu ilə qədər üç dəfə artaraq 45 milyon tona, gələcəkdə isə 60-100 milyon tona çatacaq. İran mediası yazır ki, Astara-Rəşt nəqliyyat dəhlizinin tikintisi Rusiyanın tarixi istəklərinin reallaşmasından xəbər verir. Layihə tək iqtisadi deyil, həm də strateji əhəmiyyət kəsb edir. Marşrutun məqsədi Rusiyanın okeanlardan təcrid olunmasının qarşısını almaqdır.
Xəbərin oxunma sayı : 781
loading...
Analiz
Xəbərlər
-
Maşınları tüninq etmək hansı problemlərə səbəb ola bilər? - VİDEO
-
Hadisədən ŞOK ETİRAF: 6 il ofisiantla yaşayıb, keçmiş əri isə...
-
Azərbaycandakı universitetlərdə neçə tələbə qızılcaya yoluxub? - SORĞU
-
“TikTok”da qanunazid hərəkətlərə yol verən şəxs saxlanılıb - FOTO/VİDEO
-
“Rusiyanı bölməyə heç kəsə icazə verməyəcəyik“ - Putin
-
Möhbalıyevin “putyovka“ bazarı: “Həmkarlara“ ayrılan milyonlar necə xərclənir?
-
Bakıda ayırıcı zolaq ləğv edildi - Avtobusların bu yolla hərəkətinə icazə verildi
-
“ATV-nin rəhbərliyini Allaha həvalə edirəm“ - Çingiz Abdullayev
-
Daha bir məşhur cütlük barədə istintaq aparılır - FOTO
-
Novxanıdakı məşhur malikanə satışa çıxarıldı - FOTO/VİDEO
-
Azərbaycanda vətəndaşların şəxsi məlumatları onlardan xəbərsiz toplanılır? - FOTO
-
Bu Agentliyə sədr təyin olundu - Foto + DOSYE
-
Polietilen torbaların pulla satılmasının dəyişdirmədiyi mənzərə - FOTO/VİDEO
-
“Kanal 13“ internet televiziyasının rəhbəri ilə bağlı QƏRAR verildi
-
Bank Akif Çovdarovun şirkətlərini məhkəməyə verdi - 9 milyonluq borc
-
Ukrayna Baş Kəşfiyyat İdarəsinin rəisi Kirill Budanovun həyat yoldaşı xəstəxanadadır: Zəhərləyiblər? - FOTO
-
AQTA Bakıda nöqsanlar aşkarlanan dönərxanaların adlarını açıqlayıb - SİYAHI
-
“Vaxt gələcək ki, ermənilərlə azərbaycanlılar yanaşı yaşamalı olacaq“ - Simonyan
-
Qızılcaya yoluxanların sayı açıqlandı - RƏSMİ
-
Şimali Koreyanın casus peyki Pentaqon və Ağ Evin fotolarını çəkdi: Kim Çen In fotoları incələdi - FOTO
-
“NATO ölkələri Ukraynaya 100 milyard avro yardım ediblər” – Stoltenberq
-
Bu orqanı kiçik olanların immuniteti zəif olur - ARAŞDIRMA
-
ABŞ, Almaniya və Fransa diplomatları Azərbaycan XİN-ə çağırılıb - Rəsmi Bakının etirazları çatdırılıb
-
Sabiq hakimlə bağlı ilginc iddia - Masazırda torpaqları necə zəbt edib?
-
Əli İnsanov Zəlimxan Məmmədlini partiyadan xaric etdi – “Mənə dedi səni divara çırparam“ (0VİDEO)
-
Bu sahədə təbliğat aparılacaq: 2,5 milyon manat ayrıldı
-
Telefon alarkən diqqətli olun: belə aldadılırıq…
-
Antiterror tədbirlərinin şəhidlərinin bank borcları tam şəkildə silinib - AÇIQLAMA
-
“Nailiyyəti olmayan, uğursuz olan şəxs özünü ekspert adlandırır“ - Dövlət Agentliyinin direktoru
-
“Qışda kəskin soyuq dövrlər istisna edilmir“ - Umayra Tağıyeva
-
Sabah Bakıda və bölgələrdə külək əsəcək - PROQNOZ
-
Azərbaycana qrip əleyhinə peyvənd gətirildi - RƏSMİ
-
“Qohumlarım içəridədir, məhkəmə zalından aç-burax gedərəm“ - 2 milyonluq iş
-
Bu rayonlarda ağacları qanunsuz kəsiblər - Cinayət işi açılıb
-
Məktəblərdə şagirdlərin psixi sağlamlığına necə nəzarət olunur? - VİDEO
-
Gələn il hansı məhsullar bahalaşa bilər? - FOTO
-
Xankəndidə Qarabağ Universiteti yaradılır - Prezident sərəncam imzaladı
-
Blinken İlham Əliyevə zəng etdi - Nələr müzakirə olunub?
-
Şagirdi döydüyü deyilən idarə müdiri vəzifəsindən azad edildi - FOTO
-
Deputat “Pişik” Günelə ev bağışlayıb? - VİDEO
-
Naxçıvanda 2022-ci ilin büdcəsinə dair hesabat təhrif edilib – Rəsmi
-
Azərbaycanın bir sıra bölgələrində qar yağır - VİDEO
-
Qaradağ rayonunda bəzi binalar söküləcək? - VİDEO
-
Mağazaların müştəriləri aldatma üsulları: Fırıldaqçılıq, yoxsa marketinq hiyləsi? - VİDEO
-
Güclü külək Bakıda bir sıra fəsadlar törədib - VİDEO
-
Tibb ocaqlarında acınacaqlı vəziyyət: Sakinlər narazıdırlar - VİDEO
-
Paytaxtda piyada səkilərini kimlər zəbt ediblər? - VİDEO
-
Vətəndaşlığını təsdiq edən sənədi olmadığı üçün ailəsini görə bilmir - VİDEO
-
BŞDYP-dən nömrəsiz moped sürənlərə XƏBƏRDARLIQ - VİDEO
-
Nigarın bu görüntüsü gündəm oldu - FOTO
-
UEFA Azərbaycan klublarına bu qədər pul göndərdi - MƏBLƏĞ
-
Bakıda eyni torpaq sahəsi 36 nəfərə satılıb - VİDEO
-
Manat ucuzlaşacaq? - PROQNOZ + VİDEO
-
“Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh üçün real imkan görürük” - ABŞ dövlət katibinin köməkçisi
-
Deputat Badamovdan “möhtəşəm irəliləyiş” – Hətta futbolu oynamağı da öyrənib...
-
Səlim Müslümovun məhkəməsi yenə təxirə salındı - daha bir ağlasığmaz səbəb
-
Azərbaycanda son bir həftədə 17 nəfər COVID-19-a yoluxub, beş nəfər ölüb - FOTO
-
Təhsil nazirinin rəqsi gündəm oldu - VİDEO
-
“Kanal 13”ün rəhbəri Əziz Orucov saxlanıldı - FOTO
-
PA-nın Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində dekabrda qəbul CƏDVƏLİ
-
Eyni mənzil bir neçə nəfərə satılır - Qarşısı necə alınacaq?
-
Penitensiar Xidmət 600 minlik mebel alır - Qalib şirkət kimindir?
-
Rusiyaya meyvə-tərəvəz ixracı ilə bağlı vəziyyət nə yerdədir? - VİDEO
-
Keçmiş oliqarx nazirlərin dəbdəbəli həyatı... - Milyonları və estafeti övladlarına ötürüblər
-
“Ukraynanın məğlubiyyəti ABŞ üçün fəlakət olacaq, çünki...“ - “Putinin özünə inamı kəskin artıb...“
-
“Əlilliklə bağlı narazılıq edən çox kiçik qrup qalıb” – Sahil Babayev
-
Avtomobili rəsmi salondan, yoxsa alverçidən almaq lazımdır? - FOTO
-
Neftçalada evə BASQIN: Şəhidin il mərasimi üçün yığılan pul oğurlandı - FOTO
-
Deputatın şirkəti məhkəmə qarşısında - “Karmen” 8 min manat cərimələnə bilər
-
Boş karta necə borc yazıla bilər? - VİDEO
-
Azərbaycan və Türkiyə müdafiə nazirlərinin görüşü keçirilib - FOTO
-
Zirvə görüşü daha geniş iqtisadi əməkdaşlıq formatına yol açacaq
-
Dollar neçəyə olacaq? – Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Beren Saatın çəkildiyi açıq-saçıq səhnə qalmaqala səbəb oldu - FOTO
-
Ən bahalı səhər yeməyi seti olan restoranlar - Qiymətləri
-
Dəfn pul artırılacaq, bu sənəd kifayətdir - RƏSMİ
-
“Azəristiliktəchizat“la “Qaçqınkom“un istilik oyunu - Məcburi köçkün şəhərciyinə niyə istilik verilmir?
-
Prezident İlham Əliyev daha bir qanunu təsdiqlədi - Dəyişikik
-
Küçələrdə satılan pirojki və qutabların yaratdığı təhlükə - VİDEO
-
“İran öz proksilərini nəzarətdə saxlamalıdır“ - Stoltenberq
-
Azərbaycanda hərbçilərin pensiya yaşı artırılır - DETALLAR
-
“Onlar yaxa qurtara bilməyəcəklər“ - Türkiyədən XƏBƏRDARLIQ
-
“Xəzər dənizi vasitəsilə Orta Dəhliz ölkələrinin ticarəti 60%-dən çox olacaq“ - Dünya Bankı
-
Bakıda 14 əvəzinə 17 mərtəbə bina tikən sahibkarın əməlindən bu şəxslər zərər çəkib - ADLAR
-
Döyüldüyü deyilən məktəblinin anası: “Direktor maddiyyatla həll etmək istəyirdi” - VİDEO
-
Prezident cüdo üzrə milli komandalar üçün Təlim-Məşq Mərkəzində - FOTOLAR
-
Sabirabad xəstəxanasında Sevinc Hüseynova “rüzgarı“ - Yeni direktor səhiyyəni nüfuzdan salanlardan niyə qurtulmur?
-
Nazirlərin dekabr üçün qəbul - CƏDVƏLİ
-
İşgəncəyə görə valideynlər məktəbə axışdılar: Direktorla qarşıdurma - VİDEO
-
“Taxta bazarı“nda 1,5 milyonluq malı yanan sahibkar keçmiş məmurdur - FOTO
-
“Bu qədər gözləyiblər, üç il də gözləsinlər...” - Anar
-
SPECA-nın Bakıda keçirilən Zirvə görüşü uğurla başa çatdı
-
Hansı ərazilər Ağdərə rayonunun tərkibinə veriləcək? - SİYAHI
-
Mübariz Hüseynov bu qışdan çıxa biləcəkmi? - İDDİA
-
Rusiya Çinə Krıma dənizaltı tunel tikmək sifarişi verib – Pekin yarımadanın ilhaqını tanımağa hazırlaşır?
-
Külli miqdarda dərman preparatları aşkar edildi - FOTO/VİDEO
-
Temperatur 10 dərəcə enəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Feyziyevin 2 milyonunu ələ keçirmə ittihamı ilə 10 il həbs verilmişdi - Bəraət aldı
-
Bakıda “xruşovka”lar sökülür: Sakinlərə 400 manat kirayə pulu və mənzillər veriləcək
-
Model Razi Əliyeva evlənir - FOTO
-
Kürdəmirdə məktəblər qızılca xəstəliyinə görə bağlanıb? - AÇIQLAMA
-
Qobustan körpüsü qəzalı vəziyyətdədir - VİDEO
-
Zirvə görüşü SPECA-ya üzv ölkələrin hər birinin keçdiyi inkişaf yolunun təqdimatında əhəmiyyətli rol oynadı
-
Bağçanın ərazisini satıb bina ucaldacaqlar? - VİDEO
-
İraqın şimalında Türkiyə hərbçilərinə hücum olub - Ölənlər və yaralananlar var
-
Daha 25 ailə Füzuli şəhərinə yola düşdü – Fotolar
-
Bakı sənaye şəhəri statusunu itirir? - ARAŞDIRMA
-
Məktəblinin döyülməsi iddiaları təsdiqini tapmayıb - DİN
-
Nazirlik bir ədəd oturacağı 1593 manata alıb – Tender
-
Çıxarışı olmayan fərdi evlər bahalaşıb - VİDEO
-
Birinci Zirvə görüşününün yekunu olaraq Bakı Bəyannaməsi qəbul edilib
-
“Bəzi Qərb dövlətləri Qarabağ ətrafında sabitliyi pozmağa çalışırlar” - Peskov
-
Havanın temperaturu aşağı düşəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
“Qarabağ“ Xankəndinə gedir - Nələr olacaq?
-
Yer kürəsini maqnit qasırğası bürüdü - Xəbərdarlıq
-
Böyük problemlərlə üzləşəcək BÜRCLƏR: Dekabrın “qara siyahısı”na düşdülər
-
Xatirə İslam boşanıb? - AÇIQLAMA
-
Sabah bəzi yollarda görünüş məsafəsi məhdudlaşacaq - Xəbərdarlıq
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim edib - VİDEO
-
Yağış yağacaq, külək əsəcək - Sabahın havası
TOP 10
ARXİV