![]() |
|














Görkəmli xeyriyyəçi Hacı Soltanəlinin şərəfli həyat yolu...- FOTO
Tarix 28.11.22, 11:00 |
|

Deyirlər yaxşılıq et, balığı at dəryaya, balıq bilməsə də, Xaliq bilər. Stresslərin, müharibə ocaqlarının, qan-qadanın durmadan artdığı, tamamən dünyanı ağuşuna aldığı çağdaş dönəmdə cəmiyyətin öz yoluna sabitqədəm davam etməsi getdikcə çətinləşərək müşkül işə çevrilmişdir. Daha dəqiq desək, iqtisadi və sosial problemlərin məngənəsində sıxılan, gündəlik qayğıları ilə həddindən ziyadə yüklənmiş insanların yorğunluqdan başqalarının dərdini görüb-eşitməyə qüvvələri qalmamışdır. Bununla belə, çevrəmizdə hələ də yaşadıqları çoxsaylı sıxıntılara rəğmən, özündə güc tapıb ömrünü başqalarına həsr edən şəxsləri görəndə sevinir, sözün həqiqi mənasında, fərəh və qürur hissi keçiririk. Bu yerdə bir daha əmin olursan ki, xeyir iş görmək üçün böyük sərvət, geniş imkanlar gərək deyil, sadəcə istəmək və insana sevgi yetərlidir.
Bəllidir ki, Azərbaycanda xeyriyyəçilik ənənələri tarix boyu mövcud olmuş və onlarla xeyriyyəçi şəxsiyyətlərimiz şanlı tariximizə öz adlarını əbədilik həkk etmişlər. Xeyriyyəçilik təmənnasız könüllü fəaliyyət, ehtiyacı olanlara dəstək, bu vəsilə ilə dərdlərə şərik olmaq və cəmiyyətdə ümid formalaşdırmaqdır.
Bu gün sizlərə xeyriyyəçi Hacı Sultanəli Haşımovu tanıtmaq istəyirik. Gəlin fəhləlikdən milyonçuluğa, yetimlikdən babalığa yüksələn Hacı Soltanəlinin ömür yoluna birgə nəzər salaq, onu hamılıqla tanıyaq...
Hacı Sultanəli Haşımov 1851-ci ildə Balaxanada anadan olmuşdur. Hələ 11 yaşında ikən hər iki valideyinini itirib böyük bacısının himayəsində yaşayan Soltanəli Haşımov 14 yaşında Nobel qardaşlarının Bakıdakı neft buruqlarında fəhləlik etməyə başlamışdır. Təhsilə hədsiz meyilli olan Soltanəli gündüzlər neft buruqlarında çalışır, gecələr isə dini və ədəbi mövzuda məclislərdə iştirak edirdi. O, zirəkliyi və dərrakəsinə görə həmyaşıdlarından xeyli dərəcədə fərqlənərdi. Elə buna görə də Soltanəli Haşımov bir müddət neft mədənlərində fəhlə işlədikdən sonra usta köməkçisi kimi çalışmağa başlayır. Beləliklə, qısa müddətdə qazandığı pulları israf etmədən toplayan gənc, 21 yaşında kiçik bir torpaq sahəsi almağa belə nail olmuşdu. Sonradan aldığı torpaq sahəsində ilk neft quyusu fontan vuran Soltanəli az keçmədən Bakının gənc milyonçularından birinə çevrilmişdir.

Hacı Sultanəli Haşımov
Daim allaha bağlı, imanlı, əxlaqlı, ağlı və dərrakəsi ilə hər kəsin sevimlisinə çevrilmiş Hacı Sultanəli Haşımov hələ o zamanlar Azərbaycanın tanınmış xeyriyyəçilərindən sayılan Hacı Zeynalabdin Tağıyevlə dost olmuşdur. Belə ki, Tağıyev həmişə məclislərdə Hacı Soltanəlinin maarifpərvərliyindən, biliyə, elmə vurğunluğundan hərarətlə bəhs etmişdir. Hacı Zeynalabdinin qardaş deyə müraciət etdiyi Hacı Soltanəli, həmçinin Bakının infrastukturunun inkişafına yönələn bir çox layihələrin hazırlanmasında və həyata keçirilməsində də yaxından iştirak etmişdir.

Soldan ikinci əyləşən Hacı Zeynalabdin Tağıyev. Altıncı Hacı Soltanəli Haşımov
Ümumilikdə dörd məscid və bir hamam binası etdirmiş Hacı Soltanəlinin inşasına nail olduğu məscidlərdən üçü Bakı şəhərində, biri isə Quba rayonunda idi. Hacı Soltanəlinin inşa etdirdiyi məscidlərdən dövrümüzə qədər gəlib çatanları da var. Onlardan ən böyüyü Bakı şəhərinin Yasamal rayonununda, Salatın Əsgərova küçəsindəki ölkə əhəmiyyətli memarlıq statusu daşıyan “Hacı Soltanəli” məscididir. Məscid 1904-1910-cu illərdə inşa edilmişdir. Bununla yanaşı, “XIX-XX əsrin əvvəlləri Azərbaycanın şəhərsalma və memarlığı” kitabında məscidin kompozisiyasının vertikallığı, memarlıq həlli binanın tanınmış memar-mühəndis İ.K.Ploşko tərəfindən layihələndirildiyi ehtimalını da yaradır.

"Hacı Sultanəli" məscidi
Hacı Soltanəlinin inşasına nail olduğu məscidlərdən birinin qalıqları Ləhiş bağlarındadır. Balaxanıda inşa edilmiş məscid 1969-cu ildə sökülərək yerində məktəb tikilmişdir.
Yuxarıda da vurğulandığı kimi, Hacı Soltanəli maarifpərvər şəxsiyyət olmuş, onun elmə, təhsilə göstərdiyi diqqət və həssaslığı o dövrün ziyalılarının həyatına təsirsiz ötüşməmişdir. O, zamanında xaricdə təhsil alan xeyli sayda gəncə maddi dəstəyini də əsirgəməmişdir.
Bakıda 1901-ci ildə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin rəhbərliyi altında inşa olunmuş müsəlman dünyasında ilk qızlar məktəbinin açılışından sonra ikinci belə məktəb Balaxanıda Hacı Soltanəlinin təşəbbüsü ilə tikilmişdir. Hətta, Hacı Soltanəlinin şəxsi istəyi ilə bu məktəbdə dövrün bir sıra din xadimlərinin, imkanlı şəxslərinin qız övladları da təhsil almışlar.
Hacı Soltanəlinin xalq üçün etdiyi xeyriyyə işləri yalnız bunlarla məhdudlaşmır. Azərbaycan xalqının böyük satirik şairi Mirzə Ələkbər Sabiri Bakıya, Suraxanıya dəvət edən Hacı Soltanəli maarifçilik yoluna davam edərək azərbaycanlı övladlarının təhsil alması üçün Balaxanıda daha bir məktəb inşa etdirmiş, həmin məktəbdə Mirzə Ələkbər Sabir xeyli müddət dərs demişdir. Fərəh doğuran hal bir də budur ki, Balaxınada inşa edilən o məktəb günümüzədək qorunub-saxlanmışdır. Hazırda kitabxana kimi fəaliyyət gösətərən bu maarif ocağı vaxtilə orada dərs demiş, ruhu hələ də bu məkanda dolaşan unudulmaz şairimizin adını daşıyır.

Hacı Sultanəli Haşımovun Balaxanıda tikdirdiyi məktəb
Hacı Soltanəli o dövrün siyasi proseslərinə də qətiyyən seyrçi qalmamışdır. Qeyd edək ki, 1905 və 1918-ci illərdə Azərbaycanda silahlı erməni birləşmələrinin başlatdığı soyqırım tariximizin ən faciəvi səhifələridir. Həmin qanlı illərdə sadə azərbaycanlılara divan tutan, yüzlərlə kəndi yerlə-yeksan edən erməni silahlılarının qarşısının alınması üçün dövrün imkanlı, hörmətli, xalqını düşünən şəxsiyyətləri var-gücləri ilə səfərbər oldular. Bələkdəki körpələrə belə rəhm etməyən, hamilə qadınları süngülərə keçirən erməni vandallarına qarşı mübarizəyə ciddi formada dəstək verən şəxsiyyətlərdən biri də Hacı Soltanəli idi. Belə ki, o, erməni zülmünə qarşı əhalinin səfərbər edilməsində, yeni silahların alınmasında, istehkam sədlərinin yaradılmasında ciddi-cəhdlə iştirak etmişdir. Beləliklə, qısa zaman ərzində Bakı ətrafında Hacı Soltanəlinin rəhbərliyi və maliyyə dəstəyi ilə istehkamlar qurulmuş, səngərlər qazılmışdır.
Sovet işğalı zamanı qurulan hökumət xalqımızın başına gətirilən qanlı hadisələri, o dövr tariximizi bizə unutdurmağa çalışsa da, xalq yaşananları heç vəchlə yaddan çıxarmadı.
Digər maraq doğuran məqam isə odur ki, bu gün Balaxanı qəsəbəsinin qəbiristanlğına yaşlı nəslin nümayəndələri həm də “səngər” deyirlər.
Azərbaycanda 1920-ci ildə milli hökumətin devrilməsindən, Sovet hakimiyyətinin qurulmasından 1 il sonra, 1921-ci ildə böyük şəxsiyyət, daim xalqını elmli, təhsilli görmək istəyən Hacı Soltanəli dünyasını dəyişmişdir. Hacı Soltanəlinin məzarı Ləhiş bağlarında, inşa etdirdiyi məscidin yanındadır.
Göründüyü kimi, xeyirxahlıq xalqımızın milli xüsusiyyətidir, xeyriyyəçilik ənənəsi isə Azərbaycanda ta qədimdən mövcuddur. Müasir zamanda ayrı-ayrı fərdlərin fəaliyyətində və dövlətin siyasətində mühüm prinsipə çevrilmiş xeyriyyəçiliyə elmi yanaşma isə günün tələbidir.
Ən əsası isə qədim və şərəfli keçmişə malik Azərbaycan xalqı tarixə söykənərək ata-babalarımızdan bizə miras qalan adət-ənənələri, xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərini bu gün də qürurla davam və inkişaf etdirərək gələcək nəsillərə ötürməkdədir.
Əminik ki, əsasını maarifpərvər, mərd və səxavətli kişilərin qoyduğu, bu gün də şərəflə yaşadılan xeyriyyəçilik ənənələrinin daha da geniş yayılması, imkanlı şəxslərin bu savab işə artıq dərəcədə həssaslıqla yanaşaraq könül verməsi dövlətimizin apardığı sosial siyasətə mühüm dəstək olacaqdır.
Cahandar Laçınlı
Xəbərin oxunma sayı : 1822
loading...
Maraqlı
Xəbərlər
-
Ərəb ölkəsi mundial üçün kisənin ağzını açır - Bu ölkələrə də pul verəcək
-
Azərbaycanın Türkiyəyə etdiyi yardımların detalları açıqlandı - FOTO
-
Şolts Parisdə Makron və Zelenski ilə görüşəcək - KİV
-
Ermənistan və İran Azərbaycana qarşı hərbi təxribat hazırlayır – SEPAH -ın diversiya qrupu Zəngəzura gəlib
-
“Hər qurtarılan can elə bil ki, bizə bir dünyanı bağışlayır” - VİDEO
-
Gürcüstanlıların sığınacaq arzusu: statistika yayılıb
-
Binaların inşası zamanı zəlzələyə davamlılıq hesablanmalıdır - Mütəxəssis
-
Şuşaya qar yağır, havanın temperaturu mənfi üç dərəcədir - VİDEO
-
Azərbaycanda daha 31 nəfər COVID-19-a yoluxub, bir nəfər vəfat edib - FOTO
-
Mehriban Əliyeva göstəriş verdi, təyyarə Türkiyəyə yola düşür - FOTO
-
Türkiyədə zəlzələ qurbanlarının sayı 9 mini keçdi - Son rəqəmlər açıqlandı
-
Bu məhsullar gömrük rüsumundan azad edildi - QƏRAR
-
Zəlzələdən sonrakı Hatay... – VİDEO
-
11 gün əvvəl yaranan şirkət 3,6 milyonluq tenderi necə udur?
-
Mərkəz Vəkil Bürosunun rəhbəri generalın oğluna qarşı yarım milyonluq dələduzluqda ittiham olunur
-
Hərbi tibb personalımız Kahramanmaraşda fəaliyyətə başladı - FOTO
-
“Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaları gücləndirəcək” - Şolts
-
Türkiyəyə yardım edənlərin nəzərinə! - ƏDV tutulmayacaq - RƏSMİ
-
Mənzil almaq istəyənlərin nəzərinə: Yeni dəyişikliklər qüvvəyə mindi
-
Qarajdan villaya girdilər, seyfi yarıb 500 min manatlıq qızıl oğurladılar - Bakıda film kimi cinayət
-
““Çarbağ MMC“ obyektimi təhvil vermir“ - Ölkə rəhbərliyinə şikayət
-
“Türkiyəyə həkimlər, xilasedicilər, könüllülər göndərilir və göndəriləcək“ - Prezident İlham Əliyev
-
XXI əsrin ən dağıdıcı zəlzələləri – “Nyu-York Tayms” qəzetinin məqaləsi
-
Məşhur bazar uğrunda yenidən savaş başladı - İki general paylarını itirə bilər
-
Qeyd olunanlar həqiqətdən tamamilə uzaq fikirlərdir - İcra hakimiyyəti təkzib edir
-
Ərdoğan Azərbaycan Prezidentinə təşəkkür etdi - “Bütün komandası ilə bizim yanımızda yer aldı“
-
Türkiyədəki dəhşətli zəlzələdə həlak olanların sayı 7 mini keçdi - Son rəqəmlər açıqlandı
-
Qarabağ Regional Turizm İdarəsi yaradılıb - FƏRMAN
-
“Yaxın günlərdə zəlzələ bölgəsindəki mövcud çətinliklər aradan qaldırılacaq“ - Ərdoğan
-
İlham Əliyev Türkiyə səfirliyinə getdi - FOTO
-
Mehdiabadda narkotik və silaha görə 3 nəfər saxlanılıb - VİDEO
-
Dini qurumlara maliyyə yardımı ayrıldı - Siyahı
-
Bakıya qar yağacaq - Sabahın havası
-
“Tofiq Quliyevin əsərləri Azərbaycan mədəniyyət aləmində inqilab edib” - İlham Əliyev
-
Qardaş ölkəyə yardım üçün hansı əşyalar göndərilməlidir? - AÇIQLAMA + SİYAHI
-
Kəlbəcər rayonunun Birinci Milli kəndi - FOTO
-
Dağıntılar altından 40-50 saat sonra çıxarılan körpə ümidlər - VİDEO
-
Bakıda Türkiyəyə göndəriləcək yardım kampaniyası davam edir - VİDEO
-
SEPAH Avropanın qara siyahısına yol alıb – “Doyçe Velle”
-
Kərim Vəliyev hərbi hissələrin xidməti-döyüş fəaliyyətini yoxladı - FOTO/VİDEO
-
Türkiyədə zəlzələ qurbanları: Son rəqəmlər açıqlandı
-
Azərbaycanın növbəti çevik xilasetmə qüvvələri Türkiyəyə yola düşdü - FOTOLAR
-
Qaxa 45 sm qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
Seysmoloji Mərkəzin direktorunun açıqladığı qorxunc fakt - kim məsuliyyət daşıyır?
-
Mobil cihazlarımızda zəlzələni öncədən bildirən funksiya hansıdır? - VİDEO
-
Şeyx İrandakı nümayəndəsini “Təzə Pir”ə rəis təyin etdi - FOTO
-
Xankəndi-Laçın yolundakı aksiyanın 59-cu günü - Tələblər dəyişməz, şüarlar eyni
-
FHN-in xilasediciləri 16 nəfəri dağıntılar altından sağ çıxarıblar - VİDEO
-
Bakıda Türkiyəyə göndərilən yardımla əlaqədar izdiham yaşandı -VİDEO
-
“Mahal Rezidens” işçiləri pulsuz işlətdi, nazirlik işə qarışdı - Məhkəmədən müəmmalı qərar
-
Bakının təhlükə saçan binaları - VİDEO
-
Türkiyədə zəlzələdə ölənlərin sayı 5 434-ə çatıb, 31 777 nəfər yaralanıb - Son vəziyyət
-
“Ölkə Saakaşvili məsələsinin girovuna çevrilib“ - Gürcüstan Prezidenti
-
Bakı apteklərindən zəruri dərmanlar niyə yoxa çıxıb? - Ekspert rəyi və Səhiyyə Nazirliyinin cavabı
-
Mülki Prosessual Məcəlləyə dəyişiklik edilib
-
Kəlbəcərdə yolların qardan təmizlənməsi işləri dayanmadan aparılır - VİDEO
-
Azərbaycanda daha 21 nəfər koronavirusa yoluxub - FOTO
-
Mehriban Əliyeva göstəriş verdi - Heydər Əliyev Fondu Türkiyəyə humanitar yardıma başladı
-
İranın cəllad hakimləri – “Vaşinqton Post”
-
Soğanın qiyməti iki dəfə bahalaşıb - VİDEO
-
“Kadırov xəstə və narkotik aludəçisdir“ - Əhməd Zakayev
-
FHN Türkiyədəki əməliyyatlardan görüntülər yayımladı - FOTO/VİDEO
-
Diplomlarının tanınması ilə bağlı imtina almış şəxslər yenidən müraciət edə bilərlər - Açıqlama
-
Azərbaycanda həyət evlərinin qiyməti bahalaşıb? - AÇIQLAMA
-
İsraildən Türkiyəyə 150 nəfərlik yardım qrupu göndərilib - VİDEO
-
“RabitəBank“ Qarabağı erməni dilində təqdim edir - FOTOFAKT
-
Prezident tütün və içkilərlə bağlı sərəncam imzaladı - Nələr olacaq?
-
Dağıntılar altında qalan türkiyəli deputat həlak oldu
-
Bəhreynin ordu komandanı İrana xəbərdarlıq edib - FOTO
-
Türkiyənin 10 vilayətində fövqəladə vəziyyət rejimi elan olunub - Ərdoğan açıqladı + VİDEO
-
Rusiyada azərbaycanlı avtoritetlərin “sxodka”sına basqın – 50 nəfər saxlanıldı
-
“Çin kəşfiyyat şarı partlayıcı maddə daşıya bilərdi” - Amerikalı general
-
Azərbaycan xalqı Türkiyə XİN-in çağırışına cavab verdi: Yardımlar toplanır — VİDEO
-
Şeyxdən səfirlikdəki terrorla bağlı dini liderlərə ÇAĞIRIŞ
-
“Eskalasiya gözlənilməz həddə çata bilər” - Sergey Şoyqu
-
Dövlət Vergi Xidmətinə yeni rəis təyin olundu - Abbas İsmayılov kollektivə təqdim edildi
-
Sabiq icra başçısının köməkçisi məhkəmə zalında həbs olundu
-
İcra başçısının qardaşı “Azərsu”da imperiya qurub: İmran Abbasova dur deyən tapılacaqmı?
-
Türkiyəyə yardım göndərmək istəyənlərin nəzərinə - Bu ünvanda....
-
“Kupça”sı olmayan evlər necə sığortalanacaq? - Rəsmi cavab
-
Sabah Bakıda sulu qar yağacaq, güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
-
“Azərbaycanın göndərdiyi yardımdan istifadə edirik” - Türkiyənin vitse-prezidenti
-
Türkiyədə zəlzələ qurbanlarının sayı artır: Son rəqəmlər
-
Yeni dəyişikliklər pensiya məbləğini artıracaqmı? – İqtisadçı hökumətin məqsədini açıqladı
-
Müşfiq Hətəmov “Space”dən getdi - Yerinə o təyin olundu
-
“Zəlzələdən 13,5 milyon vətəndaşımız zərər görüb” - Türkiyəli nazir
-
Yerüstü Nəqliyyat Agentliyinin yeraltı gəlirləri... - Anar Rzayev hardan necə qazanır?
-
27 saat sonra dağıntılar altından xilas edildi... - FOTO
-
“Son sutkada Rusiyanın 1000-dən çox hərbçisi məhv edilib“ - Ukrayna Baş Qərargahı
-
FHN-in 41 nəfərlik heyəti Türkiyəyə yola düşdü - FOTOLAR
-
Hava şəraiti kəskin dəyişəcək – FHN-dən Xəbərdarlıq
-
“Rusiya fevral ayı ərzində genişmiqyaslı hücuma keçəcək” - ABŞ institutu
-
Avropadan Azərbaycana ümid dolu baxışlar
-
“Dəfələrlə demişəm, reaksiya verən yoxdur“ - Qurban Yetirmişli
-
Xankəndi-Laçın yolunda 58 günlük aksiya: “Azərbaycan vahiddir, sərvətinə sahibdir”
-
Zidan PSJ ilə anlaşdı: Neymarı göndərir
-
“Müharibə olsa, Britaniyanın sursatı bir neçə günə bitəcək“ - Sky News
-
FHN-in növbəti yardımı Türkiyəyə yola salınacaq - FOTO
-
Azərbaycanın dostluq körpüsü kimi qazandığı imicə yeni əlavələr edir
-
Türkiyədə 7 günlük ümummilli matəm elan edildi
-
Vasif Talıbovun müavini villasının tikintisini yarımçıq saxladı - FOTO
-
Buraxılış imtahanlarının vaxtı bilindi - Rayonlar üzrə CƏDVƏL
-
Hatay zəlzələdən sonra... – Dron görüntüləri
-
Azərbaycana gətirilən telefonların rəsmiləşdirilməsi ilə bağlı qoyulan tələb nələri dəyişəcək? - FOTO
-
Xaricdə verilən diplomlar Azərbaycanda hansı hallarda tanınacaq? - DETALLAR
-
“Türkiyəyə xilasetmə qrupları və tibbi yardım göndəriləcək” - Netanyahu
-
Nazirlik səfirliyimizə hücumla bağlı videoçarx yaydı - VİDEO
-
Azərbaycanın axtarış-xilasetmə qrupu Adanadan Kahramanmaraşa yollanıb - FOTO
-
Zəlzələdə ölənlərin sayı 1500-ə çatır -8 533 nəfər yaralanıb
-
Azərbaycanın artan nüfuzunun göstəricisi
-
“Azərbaycandan getmiş 420 nəfərlik xilasedici heyət sonacan Türkiyədə fəaliyyət göstərəcək” - General
-
Türkiyədəki güclü zəlzələ qonşu ölkələrə də sirayət etdi: Suriyada 800 nəfər öldü
-
“Pakistan Türkiyəyə yardım edəcək” - Şahbaz Şərif
-
“NATO və Avropa Birliyindən əlavə 45 ölkədən də yardım təklifi almışıq” - Ərdoğan
-
“Artıq redaktorlar, şöbə müdirləri də jurnalist kimi qeydiyyata alınacaqlar” - Əhməd İsmayılov
-
Son sutkada 3 nəfər COVID-19-a yoluxub - Ölən yoxdur
-
“İran polisi səfirliyə hücumun qarşısını almaq üçün heç bir tədbir görməyib“ - Azərbaycan XİN
-
Azərbaycandan xaricə ən çox məhsul satan 10 şəxs - Siyahı
-
Putin riskli qərarlar qəbul etməkdən çəkinir - ISW
-
Daha 8 qazimiz Vətənə qayıdıb - SİYAHI
TOP 10
ARXİV