![]() |
|














Media Reyestrinin qaydaları – Konstitusiyaya zidd praktika (MÜSAHİBƏ)
Tarix 24.10.22, 17:22 |
|

Oktyabrın 14-dən Azərbaycan jurnalistlərinin reyestrində qeydiyyat başlayıb. MEDİA kommunikasiya şöbəsinin direktoru Səidə Şəfiyevanın sözlərinə görə, reyestrdə qeydiyyatdan keçməyən jurnalistlər əvvəlki qaydada işləyə və istənilən dövlət qurumuna sorğu göndərərək cavab ala biləcəklər.
Lakin KİV-ə qarşı qarşı tələblər sərtdir. Medianın İnkişafı Agentliyinin (MEDİA) media reyestri xidmətinin rəhbəri Cahangir Həsənli media haqqında qanunun 62.2 və 62.3-cü bəndlərini xatırladıb ki, bu maddələrə görə, çap və onlayn media “qanunvericiliyə əsasən müvafiq cavabı” almaq üçün işə başlamadan 7 gün öncə Media Agentliyinə müraciət etməlidir. Bu qanun qüvvəyə minənədək fəaliyyət göstərən KİV-lər isə 78.3-cü bəndə əsasən reyestr işə başladığı gündən altı ay ərzində Agentliyə müraciət etməlidirlər. “Beləliklə, fəaliyyət göstərən KİV-lərin altı ay vaxtı var”, – Həsənli qeyd edib.
Bəs KİV qeydiyyatdan keçmirsə , keçmək istəmirsə, və ya MEDİA-dan imtina alırsa, o zaman necə olacaq? Şəfiyeva Turan-ın bu sualına cavabında bildirib ki, media haqqında qanuna əsasən, 6 ay ərzində reyestrdə qeydiyyatdan keçmək üçün müraciət etməyən media subyektlərinin işinin qanuniliyinə məhkəmədə baxılacaq.
Media Hüququ qrupunun rəhbəri Xalid Ağəliyev Turan-ın suallarını cavablayıb.
* * *
-Xalid bəy, belə çıxır ki, Media Reyestrinə qeydiyyat məcburidir?
– Media Agentliyinin rəsmilərinin açıqlamaları yekdil deyil, dolaşıqlıq var. Rəsmilərdən biri resyestrlə bağlı tələblərin yalnız reyestrə düşmək istəyində olan media və jurnalistlərə münasibətdə tətbiq ediləcəyini, başqa bir rəsmi isə 6 ay ərzində reyestrə qoşulmaq üçün müraciət etməyənlərin məhkəməyə çəkiləcəyini açıqlayıb. Bu, ilk növbədə qanunun dolaşıqlığını və onun icrasına məsul olanların özləri üçün belə anlaşılmaz məzmun daşıdığını təsdiq edir. Qanunun işığında qeydiyyatın məcburiliyinə gəlincə, belə tələbi, qaydanı tətbiq etmək istəyi ola bilər, çünki yeni qanunu qəbul etməyin məqsədi də elə daha çox nəzarət imkanı qazanmaq idi, ancaq məcburi qeydiyyat tələbinin qanun qüvvəyə minənədək fəaliyyətə başlamış medialara aid edilməsi tamamilə qanunsuzdur. Çünki, qanunun geriyə qüvvəsi yoxdur. Konstitusiyaya görə, fərdlərin və təşkilatların hüquqi durumunu yaxşılaşdıran, hüquq məsuliyyətini aradan qaldıran və ya yüngülləşdirən normativ hüquqi aktların geriyə qüvvəsi ola bilər. Bu baxımdan qeydiyyat məcburi ola bilməz, olacaqsa, bu, qanunsuz, Konstitusiyaya zidd praktika olacaq.
– Medianın İnkişafı Agentliyinin (MEDİA) media reyestri xidmətinin rəhbəri Cahangir Həsənli media haqqında qanunun 62.2 və 62.3-cü bəndlərini əsas gətirib. Amma bu vaxta qədər bu barədə söhbət açılmırdı. Eyni zamanda deyilir ki, bu qanun qüvvəyə minənədək fəaliyyət göstərən KİV-lər isə 78.3-cü bəndə əsasən reyestr işə başladığı gündən altı ay ərzində Agentliyə müraciət etməlidirlər. Qanunun rəsmi orqanlardakı dərcində bu maddələr yox idi. Bu vaxta qədər də müzakirəsi aparılmırdı. Birdən-birə haradan ortaya çıxdı bu məsələ?
– Bu məsələ birdən-birə ortaya çıxmayıb. Söhbət 62-ci və 73-cü maddələrdən, eləcə də keçid müddəalarından gedir. Təəssüflər olsun ki, bu qanun, “yanğından mal qaçırırmış” kimi qaçaraq, gərəkli ictimai müzakirələr süzgəcindən keçirilmədən qəbul edildi. Həmin vaxt bizim hüquqşunas Ələsgər Məmmədli ilə birgə qanun layihəsinə təkliflər hazırlamaq üçün bir neçə saat imkanımız oldu, yeri gəlmişkən, 40 səhifəyə yaxın həmin təkliflərimizdən yalnız bircə ifadə nəzərə alındı. Həmin təkliflərimizdə sözügedən maddələrə də toxunmuşduq. 73-cü maddənin tamamailə silinməsini və yenidən işlənməsini təklif etmişdik. 62-ci maddənin də eyni qaydada sui-istifadələrə yol açmaq potensialında olması səbəbindən dəyişdirilməsini təklif etmişdik. Ancaq dediyim kimi nəzərə alınmadı. Qanunun narahatlıq yaradan, ifadə və media azadlığına yönəlik təhdidləri özündə ehtiva edən maddələri kifayət qədərdir. İndilik tətbiq edilməsi gündəmdə olan cəmi 2-3 maddədir. Zamanı gəlincə, bütün maddələr tədricən işə düşəcək və bundan əvvəlcə tənqidi medialar, sonra bu layihəni alqışla qarşılayan bütün yerdə qalan medialar, jurnalistlər də öz “nəsibini alacaqlar”.
-Sizcə, bu qeydiyyat məsələsi və qeydiyyatdan keçməyən media orqanlarına 6 aylıq tələb qoymaqla nə etmək istəyirlər? Məqsəd nədir?
– Media, jurnalistika azadlığını mümkün olduğu qədər cilovlamaq. 90-cı illərdə başlıca məqsəd insanların başlıca informasiya qaynağı olan teleradio mediasını cilovlamaq idi. Bu məqsəd əldə edildi. Ardınca, teleradionun etimadlılığı xeyli aşağı düşdü, çap mediası, xüsusilə, qəzetlər insanların başlıca informasiya qaynağına çevrildi. Həmin vaxt çap mediasının cilovlanması başlıca məqsədə çevrildi. Uzun sürdü, amma bu məqsəd də əldə edildi. Bunun ardınca tədricən internet mediası insanların başlıca bilgi qaynağına çevrilməyə başladı. Bununla paralel olaraq, həmin media əsas hədəfə çevrilib. İnternet mediasının özəllikləri elədir ki, onu teleradio, çap mediasında olduğu kimi rahatlıqla ram etmək mümkünsüzdür. Burda ən effektiv vasitə insanları qorxutmaq, çəkindirmək, özünü senzuraya zorlamaqdır. Hazırda baş verənlərin üz qatında müxtəlif medialar görünsə də, başlıca məqsəd internet mediasının təsirini mümkün olduğu qədər azaltmağa nail olmaqdır.
– Belə çıxır ki, qeydiyyat üçün müraciət edən media orqanının qeydiyyata alıb-almamaq səlahiyyətini də Reyestr özündə saxlayır? Bununla da istədiyi medianı çıxdaş etmək imkanı qazanmırmı?
– Belə çıxır deməzdim. Məhz belədir ki, Avropa Şurasına üzv olmaq ərəfəsində Azərbaycanda ləğv edilən Mətbuat nazirliyinin bərpasına çalışılır. Əgər reyestr mexanizmi dediyiniz kimi tətbiq ediləcəksə, elə bir rejim, mexanizm yaradılması hədəflənmiş olacaq ki, qanuni jurnalistika fəaliyyəti ilə yalnız dövlətin icazə verdiyi şəxslər məşğul ola bilsin. Yerdə qalanlar daimi olaraq, qanuni basqı altında saxlanılsın və tədricən, mühitə mümkün olduğu qədər hakim olsunlar. Amma bu, doğru yol deyil, azad olmayan media, cilovlanmış ifadə azadlığı ilə yaxşı, firavan ölkə inşa etmək mümkün deyil. Həm də əvvəldə dediyimiz kimi internet mediası özəl xüsusiyyətlərə malikdir, onu ya Çin, İran, Koreyadakı kimi söndürməlisən, ya da azad buraxmalısan.
– Reyestrdən qeydiyyatdan keçməyən, qeydiyyatdan keçmək istəməyən, Reyestr tərəfindən çıxdaş edilən, məhkəməyə verilən, məhkəmə tərəfindən qapadılan media orqanlarının da Reyestri məhkəməyə vermək və qazanmaq perspektivi varmı?
-Bütün hallarda mübahisələndirmək olar. Əvvəldə qeyd etdiyimiz kimi, qanunun geriyə qüvvəsi məsələsi var. Konstitusiyanın tələbləri var. Qurulması hədəflənən mexanizm bu aspektdə qanuna uyğun deyil. Rahatlıqla mübahisələndirilə bilər və məhkəmələr ədalətli araşdırma apararlarsa, media, jurnalsitlər burda haqlı tərəf kimi təsdiqlənə bilər.
-Beynəlxalq konvensiyalar bununla bağlı nə deyir?
-Bu elə məsələdir ki, ona qarşı həm BMT məhkəmə alətlərindən, həm də Avropa Məhkəməsi alətindən istifadə etmək olar. Ən effektiv vasitə Avropa Şurasına üzvlüyün Azərbaycana qazandırdığı imkanlardır. Avropa Konvensiyası ifadə azadlığı hüququna təminat verir, həmin hüquqdan necə yararlanmanın təfsirini isə Avropa Məhkəməsi öz qərarları vasitəsilə təqdim edir. Bu praktikaya görə, bir medianı reyestr şərtlərinə uyğunsuzluq kimi hansısa texniki səbəblər göstərməklə qapatmaq, onun fəaliyyətə başlamasına imkan verməmək, aşkar şəkildə ifadə azadlığı hüququnun pozuntusu, senzuradır, bunun başqa hüquqi qiyməti yoxdur. Məsələn, AİHM Əhməd Yıldırım Türkiyəyə qarşı işi üzrə qərarında ifadə azadlığına məhdudiyyətlərin məzmunla bağlı ola biləcəyini, məzmunu çatdıran vasitələrə məhdudiyyətin yolverilməzliyini elan edir. Yəni, hansısa məqaləyə, şərhə, xəbərə, şerə, romana, əsərə müəyyən şərtlərə əməl etməklə məhdudiyyətlər tətbiq edilə bilər, ancaq həmin məzmunları çatdıran vasitələrə – qəzetləri, saytları, kanalları qapatmaq ifadə azadlığı hüququ çərçivəsini aşmaq deməkdir.
Xəbərin oxunma sayı : 703
Müsahibə
Xəbərlər
-
Aysel Teymurzadə “The Most“ jurnalında - FOTOLAR
-
“Fənərbağça“nın transfer planı - Tedesko rəhbərlikdən onu istədi
-
Yaşayış binasının köhnə liftləri sökülüb, yeniləri isə quraşdırılmır - VİDEO
-
Mehriban Əliyeva qızları və gəlini ilə Vatikanda açılışda - FOTOLAR
-
Trampla Putin arasında telefon danışığı olub - Yenidən görüşəcəklər
-
“Sənəd veriblər ki, təhlükəlidir“ - Dörd uşaqla evsiz qalan ailənin aqibəti necə olacaq?
-
“Eşqi Bağırovu Agentliyə buraxılmırlar, qələmi qırılıb, işdən azad olunacaq” - Sensasion açıqlama
-
Masazır qəsəbəsində yerləşən parkda qanunsuz tikinti aparılıb? - VİDEO
-
"İnandırmışdılar ki, yaxtanı azad edəcəklər" - Milyarder Fərhad Əhmədov məhkəmədə
-
Ermənistanın işğalı nəticəsində Azərbaycana vurulmuş ziyan məhkəmədə tədqiq edilib - Fotolar
-
“Mövcud buraxılış kartları ləğv edilməyəcək“ - AYNA
-
“Ukrayna çətin ki, yaxın illərdə tam dinc həyata qayıda bilsin“ - Budanov
-
Abid Şərifov insult keçirib - Vəziyyəti ağırdır
-
Taksilərlə bağlı qərardan sonra AYNA-nın qabağında uzun növbələr yaranıb - VİDEO
-
Ramiz Mehdiyevin dövlət çevrilişi planı necə ifşa olunub? - “Mehdiyev işi”nin bütün DETALLARI
-
“Neftçi“ məşhur futbolçunu transfer edir - Bakıya gəldi
-
Pensiya yaşı artırılacaq? - Rəsmi açıqlama
-
“Gələn ay Ağdama 900 ailə qayıdacaq“ - Emin Hüseynov
-
Məhkəmə hakiminin fəaliyyətinə xitam verildi - MHŞ-dən qərar
-
Ramiz Mehdiyev ev həbsini məşhur villasında çəkmirmiş - VİDEO + FOTO
-
Xocavənddə bir evin təmiri üçün 59 min manat xərclənəcək - Müqavilə
-
Mərkəzi Hərbi Sanatoriyanın rəisi saxlanıldı - Korrupsiyada ittiham olunur
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Suriyada hərbi avtobus partladıldı: Ölən və yaralananlar var
-
Yaxın vaxtlarda MSK-da “təmizlik” gözlənilir - Ramiz Mehdiyevin adamlarından
-
Bəzi yollarda görünüş məsafəsi məhdudlaşacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Azərbaycanla Fransa arasında anlaşılmazlığa səbəb olan məsələlər keçmişdə qaldı“ - Prezident
-
Əsədin əmisi oğlu həbs edildi - Suriyada siyasi silkələnmə dərinləşir
-
Zəfər Günü hərbi parad olacaq - Hazırlıq məşqləri keçirilir
-
“Hamısı generalların, polkovniklərin pullarıdır...” - Şabalıd davası
-
Azərbaycanda körpə uşaqlar niyə ölür? - Komitə səbəblərini açıqlayıb
-
Sevdiyi qızdan rədd cavabı aldı, üç nəfəri döydü - Saatlıda dava
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Narkotik satan şəxs 47 kq marixuana ilə saxlanılıb - VİDEO
-
Aksiz və əlavə dəyər vergisi siyasətində DƏYİŞİKLİK
-
“Ukrayna hücumlara hazırlaşa bilər“ - Tramp
-
Prezident onların etimadnamələrini qəbul etdi - FOTOLAR
-
“Avropa beş il ərzində müharibəyə hazır olmalıdır” - Əsas prioritetlər açıqlandı
-
Saxta klinika “Nova Med“ fəaliyyətini davam etdirir - Xəstələr risk altında (VİDEO)
-
Yeni səfir Prezidentin qəbulunda - FOTOLAR
-
ADY-dən işə gecikənlərə həll yolu - Arayış verəcəklər
-
Prezident İlham Əliyev Anaklaudia Rossbaxı qəbul etdi - FOTOLAR
-
Vaxtı keçmiş və istehlaka yararsız məhsullar Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu tərəfindən necə məhv edilir? - VİDEO
-
Azərbaycan xam nefti ən baha və ən ucuz hansı ölkələrə satıb? - Tam siyahı
-
Kürdəmirdə dabaq xəstəliyi bazarda qıtlıq yaratdı: “10-15 gündür süd, qatıq gəlmir“
-
“Britaniya və Ukrayna kəşfiyyatları “Türk axını”na təxribat hazırlayır“ - Bortnikov
-
Müxtəlif vədlərlə 141 min manatını aldılar... - VİDEO
-
Tramp ABŞ kəşfiyyatına Maduronu devirməyə icazə verib - “The New York Times“
-
Qazinin torpaq sahəsində yol salıblar: “Aldatdılar ki, sənə başqa yer veriləcək“
-
Elm və Təhsil Nazirliyi ağac peleti alacaq - 4 milyon manata
-
Tikinti şirkəti sakinlərin istifadə etdiyi səkini bərbad vəziyyətə saldı - VİDEO
-
Yasamalda silahlı insident - 2 nəfər yaralandı
-
Azərbaycanda pensiya islahatları olacaq - Nələr dəyişəcək?
-
Bakının bu ərazisində yağış barmaqlıqlar yoxdur - Sürücülərə təhlükədə
-
İnstaqramda bu gün nələr paylaşıldı? - FOTOLAR
-
“Neftçi“ Abubakarı heyətinə qatacaqmı? - SON DURUM
-
Azərbaycanda alternativ məhkəmə-tibbi ekspertizalar niyə yaradılmır? - VİDEO
-
Biləcəri sakinlərinin gecəsini kabusa çevirən “reabilitasiya mərkəzi” - VİDEO
-
“Akkuyu“ AES-də tezliklə elektrik enerjisi istehsalına başlanacaq - Ərdoğan
-
General Hüseynov vəzifəsindən azad olundu - Səbəbini AÇIQLADI
-
19 yaşlı gənci parka çağıraraq bıçaqladılar - DETALLAR
-
Naxçıvana birbaşa yol bu ərazilərdən də keçəcək - VİDEO
-
İsa Qəmbərdən Ramiz Mehdiyevlə bağlı - Açıqlama
-
Anar Tağıyevin sevimli şirkəti: İcra başçısı hər il “Təmir-İnşaat“a yol təmir etdirir
-
Hikmət Hacıyev Berlində - Kanslerin müşaviri və Dövlət katibi ilə görüşdü
-
“Rusiya müharibəni dayandırmasa, böyük problemlərlə üzləşəcək“ - Piter Heqset
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Mehdiyevin qızı atası haqda suala sualla cavab verdi: “Bir kəlmə də deməyəcəyəm”
-
“NATO və Aİ-nin gücündən bərabər istifadə etməyə çalışırıq“ - Mark Rütte
-
“Qrant qazanan özəl bağçaların aylığı 500 manatdan çox olmamalıdır“ - Nazirlik
-
İran gəmiləri Azərbaycana gəldi - FOOTLAR
-
Mehdiyevlərin ailə bankı da batır - Zərərin həcmi açıqlandı
-
Pakistanla Əfqanıstan 48 saatlıq atəşkəs elan etdi - “Reuters“
-
Növbəti iki gündə bəzi rayonlara sulu qar yağacaq - Xəbərdarlıq
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
TRİPP layihəsi bütün bölgə üçün faydalı olacaq - İlham Əliyev
-
MSK toplandı:Depuatın mandatına xitam verildi
-
DTX və DSX-dən birgə əməliyyat - Külli miqdarda narkotik ələ keçirilib
-
Azərbaycan bu il 23 ölkədən 6,4 milyardlıq qızıl alıb - Tam siyahı
-
Ceyhun Bayramov ATƏT sədri ilə görüşdü - FOTO
-
Madaqaskarda hərbi çevriliş baş verib - Prezident ölkədən qaçıb
-
Azərbaycanlı “qanuni oğru“ həbs olundu - Rusiyada
-
“Ramiz Mehdiyevin mənə nə aidiyyəti var?“ - Əli Həsənov
-
Prezident ATƏT sədrini qəbul etdi - FOTOLAR
-
Həmkarlar İttifaqında yeni rəhbərlik - "köhnə hamam, köhnə tas..."
-
Əhməd əl-Şaraa Rusiyada - Bəşər Əsədin ekstradisiyasını istəyəcək
-
“Faktları tapıblar, sübutlar var...“ - YAP-dan Ramiz Mehdiyevin həbsinə reaksiya
-
Dövlət agentliyində işçilərin say həddi artırıldı - FƏRMAN
-
ABŞ Venesuela sahillərində gəmiyə zərbə endirdi - 6 nəfər öldü
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Prezidentdən NUFA3 iştirakçılarına - Müraciət
-
Zəngəzur dəhlizi belə olacaq - XƏRİTƏ
-
25 yaşlı müəllimə qaçırıldı, məcburi videoya çəkildi - TƏFƏRRÜAT
-
Azərbaycanda hansı sahələrdə nə qədər əməkhaqqı verilir? - Siyahı
-
Ramiz Mehdiyevin topdağıtmaz sərvətinin bir qismi... - SİYAHI
-
Gəncədə 33 yaşlı kişi 11 yaşlı xalası qızına təcavüz edib - TƏFƏRRÜAT
-
“Sədərək”dəki sahibkarlar nədən narazıdır? - VİDEO
-
“Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh sazişi üzrə təklifimiz qüvvədədir“ - Kreml
-
Baş direktor vəzifəsindən azad edildi - “Azneft”də struktur dəyişikliyi
-
Mehdiyev işində Elton Məmmədovun adı halanır - Dövlət vəsaitlərini birgə mənimsədikləri iddia olunur
-
Kommunal xərcin 20 faizi geri qaytarılacaq - Deputat dəyişiklikləri açıqladı
-
Bu il nə qədər avtomobil utilizasiyaya verilib? - VİDEO
-
Azərbaycan nefti 64 dollara düşdü - Daha iki dollar ucuzlaşıb
-
Xırdalanda qətl hadisəsi - 19 yaşlı oğlan öldürüldü
-
Metroda növbəti problem - Qatar tuneldə qaldı
-
Faizsiz kreditlər daha çox kimlərə şamil olunacaq? - VİDEO
-
“Putin Ukrayna müharibəsini bitirmək istəmir“ - Tramp
-
Qiymət artımından sonra saxta qızıllar bazara yol açıb - VİDEO
-
Ramanada kanal həddindən artıq çirklənib - ŞİKAYƏT /VİDEO
-
Paytaxtın hərəkətin ən çox intensiv olduğu mərkəzi küçəsi təktərəfli olur - VİDEO
-
DÇ-2026 seçmə mərhələsi: Türkiyə və İngiltərə darmadağın, Portuqaliya bir xalla kifayətləndi
-
“Beauty Time“da qadın yanıq xəsarətləri aldı - Məşhur salonlar şəbəkəsindən ŞİKAYƏT
-
“Yaxın Şərqdən sonra digər regionlarda sülhə maraq itirilməməlidir“ - Zelenski
-
Sahibsiz heyvanları toplayaraq müalicə etdirdi, klinikaya 40 min manat borcu yarandı - VİDEO
-
Ramiz Mehdiyev həbs olundu! - Dövlətə xəyanətdə ittiham olunur! (ŞOK)
-
“Qəzzada sülh planının ikinci mərhələsinin başlayır“ - Tramp
-
Vardanyanın məhkəməsində ifadələr dinlənildi - FOTOLAR
-
Azərbaycan Ordusunda gecə və gündüz şəraitində nümayiş məşqləri keçirilib - VİDEO
-
Bakı metrosunda izdiham - Saatlardır kart işləmir + FOTO
-
Zelenski Odessa merini vətəndaşlıqdan məhrum etdi - Truxanov kimdir və nə baş verir?
TOP 10
ARXİV