|
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
“Xocalı qurbanlarının qisasını aldıq!“ - Prezidentin Xocalıdakı çıxışı (FOTOLAR)
“Azərbaycan manatı yenidən ucuzlaşmağa məhkumdur“ - Qubad İbadoğlu gözlənilən təhlükədən danışdı
Tarix 24.07.19, 11:27 |
|
Azərbaycan Demokratiya və Rifah Hərəkatının (ADR) sədri, iqtisadçı professor Qubad İbadoğlu “Azpolitika.info” saytına müsahibə verib.
Həmin müsahibəni təqdim edirik:
- Qubad bəy, son dövrlər qonşu Gürcüstanda, İranda və Türkiyədə milli valyutaların dəyərdən düşməsi müşahidə edilir. Bu prosesin Azərbaycan manatına hansı təsirləri gözlənilir?
– Doğrudur, türk lirəsi əvvəl sürətlə ucuzlaşırdı, amma indi stabil mövqedə qalmağa çalışır. Qonşu Gürcüstanda lari son dövrlər ucuzlaşmağa başlayıb, o cümlədən Qazaxıstan milli valyutası da ucuzlaşmaq istiqamətində dəyişikliklərə məruz qalıb. Rusiyada da rublun sürətlə ucuzlaşması müşahidə edildi və indi rubl möhkəmlənməyə başlayıb. İranın milli valyutası isə son proseslər, iqtisadi sanksiyalar nəticəsində ucuzlaşmaqda davam edir. Yəni ətrafda baş verənlər, hər bir ölkədə milli valyutaların müəyyən dəyişikliklərə məruz qaldığını deməyə əsas verir. Azərbaycanda isə sabit kursdur. Necə ki, ölüdə reaksiya yoxdur, eləcədə manatda reaksiya yoxdur. Azərbaycan manatını ölmüş vəziyyətdə saxlayırlar. Yəni manat nə tənzimləyici funksiyasını yerinə yetirir, nə də bazarla əlaqəli şəkildə baş verənlərə reaksiya göstərir. Azərbaycan manatı sabit saxlanılmaqla, eyni zamanda iqtisadiyyatda gedən proseslərin nə inkişafında, nə stimullaşdırılmasında, nə də təşviqində rol oynamır. Bu ondan irəli gəlir ki, Azərbaycanda manat bazarın təsiri nəticəsində yaranan məzənnəyə malik deyil, əvvəlki illərdə olduğu kimi, sabit məzənnəyə üstünlük verilir. Və bu sabit məzənnə deyərdim ki, Azərbaycanda aparılan siyasətin əlaqələndirilməməsinin göstəricisidir. Azərbaycanda məzənnə siyasəti ilə pul-kredit siyasəti arasında əlaqə yoxdur, eyni zamanda məzənnə siyasəti fiksal siyasət arasında əlaqə yoxdur, eləcədə məzənnə siyasəti ilə qeyri-neft sektorunun inkişafı və tənzimlənməsi arasında kontakt yoxdur. İxrac siyasəti ilə milli valyuta arasında əlaqədən də danışmağa dəyməz. Bu onu göstərir ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı yaxşı idarə edilmir. Yaxşı idarə olunan iqtisadiyyat bir-birilə əlaqəli və koordinasiya şəklində tənzimlənməlidir. Burada həm də hər bir istiqamətin özünün məxsus olduğu istiqamətləndirici funksiyalardan istifadə edilməlidir. Azərbaycanda bunlar yoxdur. Odur ki, qonşu ölkələrin milli valyutasında baş verən proseslərin Azərbaycan manatına təsirindən danışmağa dəymir. Biz yalnız psixoloji təsirdən danışa bilərdik, amma əvvəllər belə təsirlər olurdu, son zamanlar heç psixoloji təsiri də yoxdur.
- Amma Azərbaycan hökumətinin iqtisadi blokuna rəhbərlik edən şəxslər sizin dediklərinizin əksinə olaraq bəyan edirlər ki, iqtisadiyyat şaxələndirilib…
– İqtisadiyyatda şaxələnmə baş versəydi biz ilk növbədə bunun nəticəsini istehlak bazarında görərdik. Və ya ixracın strukturunda bunu hiss edə bilərdik. İstehlak bazarında nə idxalı əvəz edən iqtisadiyyat yarada bildik, nə də ixracatı stimullaşdıran, yəni ixracat yönlü qeyri-neft sektoru formalaşdıra bildik. Diqqət etsək görərik ki, ixracatda qeyri-neft sektorunun payı aşağı düşüb. Çünki neft-qaz, neft məhsullarının ixracatda payı 90 faizi keçib. Əvvəlki illərə nəzər salsaq görəcəyik ki, hətta qeyri-neft ixracatının göstəriciləri mütləq mənada azalıb. İstehlak bazarı haqqında danışdıqda aydın görünür ki, kənd təsərrüfatı istiqamətli məhsullarda idxal malları üstünlük təşkil edir. Məsələn, unda, yağda, süddə və s. Bu baxımdan iqtisadiyyatın şaxələndirilməsi haqqında deyilənlərə rəğmən bildirim ki, iqtisadiyyatda heç olmasa iki yeni məhsul ortalığa çıxsa, demək olardı ki, şaxələnmə var və bundan danışmağa dəyər. Amma nəzərə alın ki, şaxələnmə o deməkdir ki, iqtisadiyyatımızda çoxprofilli inkişaf var. Bu inkişafın da nəticəsi Azərbaycanda özünü göstərə bilər. Lakin Azərbaycanda kənd təsərrüfatı məhsullarından başqa digər sektorun mallarını görmürük, emal sənayesi demək olar ki, yoxdur. Eləcədə, sənayenin digər sahəsinə aid məhsullar, texnoloji məhsul, geyim məhsulu faktiki yoxdur. Olanımız kənd təsərrüfatı və xammal məhsullarıdır. Bu məhsullar isə 5 il əvvəl də vardı. Başqa sözlə, 10 il əvvəl də Moskvada meyvə-tərəvəz, gül satırdıq, eləcədə Avropada xam neft satırdıq. Bu mənada, mən ciddi dəyişiklik görmürəm. Əslində məzənnə siyasəti ilə ixracat siyasəti arasında əlaqə yoxdursa, geniş şaxələndirmədən danışmağa dəyməz.
- İndiki halda Azərbaycan manatına hansı proseslər ciddi təsir göstərə bilər?
– Yalnız dünya bazarında neftin qiymətinin ucuzlaşması Azərbaycan milli valyutasının dəyərdən düşməsinə səbəb ola bilər. Çünki neftin qiymətini ucuzlaşması Azərbaycanda xarici ticarətdə saldonun azalmasına və ya onun mənfiyə çevrilməsinə təsir göstərən başlıca amildir. Bu da tədiyyə balansında cari hesabın kəsirinin yaranmasını sürətləndirə bilər. Bu halda yeni devalvasiya ilə üzləşmə baş verə bilər.
- Yaxın dövr üçün dünya bazarında neftin qiymətini necə proqnoz edirsiniz?
– Yaxın dövrdə dünya bazarında neftin qiymətinin bahalaşacağını ehtimal edirəm. Çünki neftin əsas satış bazarlarından biri Fars körfəzidir. Körfəzdəki hərbi-siyasi gərginlik hər gün artır. Bu prosesin şiddətlənməsi, habelə İran və Venesuelada ixrac potensialının aşağı düşməsi dünya bazarında qiymətin bahalaşmasını şərtləndirən amil ola bilər.
- Bloomberqin neftin ucuzlaşacağı haqda proqnozunu əsaslı hesab etmirsiniz?
– Bloomberq mötəbər agentlikdir. Sadəcə olaraq neftin qiymətini proqnozlaşdırmaq mürəkkəb məsələdir. Mənim fikirlərim yaxın dövrə şamil ola bilər. Üstəlik, proqnozun hansı müddət üçün verilməsi əhəmiyyətldir. Qısamüddətli dövr üçün gerçək mənzərəni tədqiq etmək mümkündür, amma uzun və orta müddətli dövr üçün Bloomberqin proqnozu özünü doğruldacaq. Yəni siyasi problemlər aradan qalxarsa, ələlxüsus neft ixrac edən ölkələrin hərbi münaqişələrə cəlb edilməsi təhlükəsi aradan qalxarsa, bu zaman neftin qiymətində ucuzlaşma prosesi müşahidə edilə bilər.
- Deməli, uzunmüddətli vədədə neftin ucuzlaşması və bunun nəticəsi olaraq devalvasiya təhlükəsi ortaya çıxa bilər…
– Tamamilə doğru qənaətdir. Azərbaycan iqtisadiyyatının ağır durumu, perspektiv dəyərləndirmələr belə qənaətə gəlməyə imkan verir. Uzunmüddətli dövrdə Azərbaycanın həm xarici borcunun artması, həm daxili borcların çoxalması belə nəticə yarada bilər. Düşünürəm ki, Azərbaycan manatı yenidən ucuzlaşmağa məhkumdur və bu sabitlik çox çəkməyəcək.
- Son dövrlər pensiyaçıların, tələbələrin, müharibə əlillərinin təqaüdü artırıldı, minimum əməkhaqqı 250 manat oldu. İndiki dövrdə bu artımı problemsiz həyata keçirmək üçün hökumət tələb edilən maliyyəni hansı mənbələr hesabına dolduracaq?
– Əslində mənbələr formalaşmayıb. Bildiyiniz kimi, artımlar sentyabrın sonlarından etibarən həyata keçiriləcək. Bu o deməkdir ki, sentyabrın sonlarından minimum əməkhaqqı və maaşların artımının maliyyələşməsinə başlanılacaq. Büdcədə bu artımlar əsas xərclərə aid edilməyən əlavə xərclər kimi müəyyən edilib. Çox güman ki, bu maliyyələşə bilsə də, büdcədə gərginlik yaranacaq. Bu da onunla bağlıdır ki, artımlar əvvəlcədən proqnozlaşdırılmayıb.
- Adətən ölkəmizdə əməkhaqqı artımı ərzaq məhsullarının qiymətinin bahalaşması ilə müşahidə olunur. Bu mənada sentyabrda qiymət artımı müşahidə ediləcəkmi?
– Əslində mən deyim ki, bu proses baş verib. Mən öncədən qeyd etmişdim ki, əgər tənzilmləmə, anti-inflyasiya siyasəti və tədbirləri həyata keçirilərsə qiymət artımı ən yaxşı halda sentyabrdan başlaya bilər. İndiki halda belə tədbirlər görülmədi. Hazırda baş verənlər deməyə əsas verir ki, qiymətlərin bahalaşması baş verib. Sadəcə gözlənilir ki, mövsümü amillərin təsiri ilə sentyabr ayından bahalaşma daha da şiddətlənərək inflyasiyaya gətirib çıxarsın.
Xəbərin oxunma sayı : 1066
Müsahibə
Xəbərlər
-
Sosial sahəyə ayrılan vəsait artırılacaq? - AÇIQLAMA
-
“Həbsdə olmağımın səbəbini bilirəm” - Bəkir Orucovun məhkəməsi
-
Azərbaycanda 3 aya 51 milyon 36 min manatlıq narkotik ələ keçirib - HESABAT
-
NATO qoşunları Rusiya sərhədlərinə yaxınlaşır - Şoyqu
-
“COP29 bizə imkan verəcək ki, Qlobal Cənub ölkələri ilə təmasları gücləndirək” - İlham Əliyev
-
Polisin “saxla“ əmrinə tabe olmadı, hadisə yerindən qaçdı - VİDEO
-
Hansı ölkə uşaq böyütmək üçün daha əlverişlidir? – Azərbaycan son onluqdadır
-
Bakıda özəl klinikada əməliyyat olunan yeniyetmə öldü - Araşdırma aparılır
-
“Neft-qaz sahəsində uzun illər xüsusilə də Avropa bazarlarına nəql ediləcək resurslarımız var” - Prezident
-
Əhalinin nəzərinə! Tibbi arayışlarla bağlı yenilik, mayın 1-dən...
-
Bakıda 21 yaşlı model faciəli şəkildə öldü - FOTO
-
“COP29-a ev sahibliyi edəcək ölkə kimi Azərbaycan fəal hazırlıq prosesindədir” - İlham Əliyev
-
Ağdamdakı Türkiyə-Rusiya Birgə Monitorinq Mərkəzi bağlandı - FOTO/VİDEO
-
Baydenin siyasətinə etiraz etdi – İstefa verdi
-
Tikilməkdə olan Laçın aeroportundan son görüntülər - VİDEO
-
NİİM əhaliyə müraciət etdi - VİDEO
-
“Fikirləşdim ki, ata-bala ikimizi də öldürəcək“ - “Cümü“yə 18 il həbs verildi
-
Hərbi gəmilər, kater və vertolyotlar Xəzərdə hərəkətə gətirildi: Möhtəşəm təlimlərdən FOTO/VİDEO
-
Xocavənddə partlayıcı vasitələr aşkar edilib: Saxlanılan var - FOTO
-
Qubada illərdir hökm sürən kanalizasiya problemi nə zaman həllini tapacaq? - VİDEO
-
Amerikalılar kütləvi şəkildə “iPhone” almaqdan imtina edirlər - SƏBƏB
-
Şəxs hansı halda orqanını başqasına verə bilər? - ARAŞDIRMA
-
Binəqədinin keçilməz yolları - VİDEO
-
Könül Kərimova estetik əməliyyat etdirib - FOTO
-
Xavi qərarını niyə dəyişdiyinin səbəbini dedi: “Üç dəqiqə söhbətləşdik və...“
-
Çörək və un məmulatlarına tələbatın azalması qiymətlərə təsir edəcək? - VİDEO
-
Azərbaycanda uşaqlar arasında yeni virus YAYILDI
-
Şadlıq saraylarında hansı menyular daha çox bahalaşıb? - QİYMƏTLƏR
-
Anar Ələkbərov o videonu Prezidentlərə göstərdi - VİDEO
-
Prezident İlham Əliyev Almaniyada işgüzar səfərdədir - FOTO/VİDEO
-
NATO baş katibi qırıcı təyyarədə ikinci pilot oldu - FOTO
-
Avtobuslarda gigiyenik qaydalara əməl olunmur - VİDEO
-
Lukaşenko nüvə başlığını qucaqladığını bildirib - VİDEO
-
Milli Məclisdən Avropa Parlamentinin qətnaməsinə ETİRAZ
-
Türkiyədə İŞİD-ə qarşı əməliyyat - 23 bəfər saxlanıldı
-
İlham Əliyev Füzulidən Berlinə getdi - Tarixi uçuş
-
Hansı rayonda nə qədər özəl uşaq bağçası var? – Tam siyahı
-
Azərbaycan-Qazaxıstan hərbi əməkdaşlığı müzakirə edilib - VİDEO
-
Keçmiş nazir müvininə 7 il iş kəsildi - 125 milyon mənimsəyib
-
Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində may ayında qəbul cədvəli açıqlanıb - SİYAHI
-
Ətin qiyməti 25 manat olacaq? - AÇIQLAMA
-
Prezidentlər Ağdamda orta məktəbin təməlqoyma mərasimində - FOTOLAR
-
Yusif Mustafayev borc verdiyi 100 mindən çox pulunu geri ala bilmir - VİDEO
-
Tayvandan Azərbaycana gətirilən meyvə suyu yararsız çıxıb - FOTO
-
İlham Əliyev Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə etdi - FOTO
-
Mənimsəmədə təqsirləndirilən vəkilin cinayət işinin bəzi detalları məlum olub - İTTİHAM AKTI
-
COP29 Azərbaycanın malik olduğu imkanlarıntəqdimatı olacaq
-
Xaricdən gətirilən kartof ölkə daxilində 2 dəfə baha satılır – Rəqəmlər
-
Prezidentlərin Ağdama səfərindən - Maraqlı fotolar
-
İki naziri yola salan Heydər Yaqubov... – Direktor öz gücünü kimdən alır?
-
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır - Zaxarova
-
“TikTok“la bağlı sorğu keçirilib - 74,9% məhdudiyyət tətbiqini istəyib
-
Binə qəsəbəsində qanunsuz elektrik xətləri çəkilir? - VİDEO
-
Xocalıda insan qalıqları aşkar edildi - FOTO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Ağdam Konfrans Mərkəzi ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
HƏMAS silahı yerə qoyacağına söz verdi: Amma bir şərtlə
-
“Füzuli tam şəkildə yenidən qurulur” - Hikmət Hacıyev
-
Ağdam Cümə məscidinin bərpadan sonra açılışı olub - FOTOLAR
-
Naxçıvanın yeni baş naziri kimdir? - DOSYE
-
Bakıda kişi qardaşını qətlə yetirib: “Hamımızın başına oyun açırdı”
-
Prezidentlər Pənahəli xanın sarayı və İmarət kompleksində görülən işlərlə tanış olublar - FOTO
-
Deputatdan parlament seçkilərinin vaxtı ilə bağlı iddia
-
Bakının məşhur məktəbi təmirə bağlanır: Şagirdlər digər təhsil ocağına köçürülürlər
-
Avtomobili yay rejiminə necə keçirək? - AÇIQLAMA + VİDEO
-
Naxçıvanın yeni baş naziri vəzifəsindən azad olundu - Yerinə Cəlilov təyin edildi
-
“Zəngəzur dəhlizinin adını eşitdikcə sanki ağıllarını itirirlər...“ - “Bu, çox qəribədir“
-
Azərbaycandan dünyaya Yaşıl Baxış
-
Bakıda 6 istiqamət üzrə istirahət zonaları yaradılacaq - TƏFƏRRÜAT + VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri Füzulinin Baş planı ilə tanış olublar - FOTOLAR
-
Nəsib Quliyev qadına görə intihar edib - SENSASİYALI İDDİA
-
“Dövlət sərhədimizin 12 kilometri artıq delimitasiya olunmuş hesab edilir” - Prezident İlham Əliyev
-
Bölmələrimiz həyəcan siqnalı ilə ayağa qaldırıldı - Zakir Həsənov prosesi izlədi
-
Taliban İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün xüsusi bölmə yaradır: İşsizlərin siyahısı hazırlanır
-
Azərbaycanda balıq ovu qadağan edilir - Bu tarixdə
-
“NATO Polşada nüvə obyektləri yerləşdirərsə, hədəfimiz olacaq“ - Rusiya XİN
-
Cəfər Cabbarlı haqqında məxfi həqiqətlər - ARAŞDIRMA + VİDEO
-
Azərbaycanda niyə qeysəriyyə əməliyyatlarına üstünlük verilir? - ARAŞDIRMA
-
Bayden qanun imzaladı - Üç ölkəyə hərbi yardım haqqında
-
ADA Universitetində keçirilən forumdan mühüm məqamlar
-
İqlim dəyişmələrinin fəsadlarına qarşı mübarizəyə böyük töhfə
-
Tünzalə Ağayevanın yeni görünüşü - VİDEO
-
“Qarabağ“ - “Neftçi“ oyunundakı 5 qol - VİDEO
-
Sakinlər deputatlara ən çox nədən şikayətlənirlər? - VİDEO
-
Keçmiş başçının hospitalından şikayət - Pasientlə “Rela Hospital“ arasında nə baş verib?
-
Bayden qanunu imzaladı - “TikTok” ABŞ-da qadağan ediləcək
-
Şuşada inşa olunan yeni yaşayış kompleksinin görüntüləri - VİDEO
-
Maşın bazarında durğunluğun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Büdcəyə yenidən baxılacaq? - FOTO
-
Rəisin evindən oğurluq etdi, araq alıb içdi - Kameraya salam da verdi
-
İkinci əl məhsulun oğurluq olmadığını necə bilmək olar? - VİDEO
-
Çinə səfər edən Antoni Blinken üçün qırmız xalı sərilmədi - VİDEO
-
Bakıda nöqsanlar aşkarlanan restoranın fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - FOTO
-
Alimpaşa Məmmədov vurduğu ziyandan 185 min manat ödəyib
-
“İstəyirəm həyat yoldaşım mənə qulaq asanda utanmasın” - Aysun İsmayılova
-
Sabah Rəfahda hərbi əməliyyat başlaya bilər - İsrail nəşrindən şok iddia
-
“Nar” voleybol üzrə ölkə çempionlarını təbrik edir - FOTOLAR
-
Sabah Binəqədidə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Zəngilan, Cəbrayıl və Qubadlı sakinlərinə şad xəbər - VİDEO
-
Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçirilib - Müraciətlərin sayı 300-ü keçib
-
Xankəndidə tələ partlayıcı qurğular aşkarlanıb - VİDEO
-
Bakıda restoran sahibləri cəzalandırıldılar - RƏSMİ
-
Naxçıvanda 10 aydan çoxdur ki, maaş ala bilməyən işçilər etiraz etdilər - VİDEO
-
30-a yaxın israilli general HƏMAS-ın girovluğundadır – KİV
-
Şuşaya köç başlayır - Tarix açıqlandı
-
Moskvada sərgidə qənimət götürülmüş NATO tankı nümayiş etdiriləcək - VİDEO
-
Üç ayda 170 avtomobil yanıb: FHN əsas səbəbləri açıqladı
-
Bakı Sağlamlıq Mərkəzində maşınqayırma texnikumunu bitirən şəxs anju edir? - İDDİA/VİDEO
-
“Azərbaycan parlaq gələcəyini inamla qurur“ - Sadıq Japarov
-
Bakıda dələduz şəbəkə peyda olub – Mənzilləri, obyektləri kirayələyib...
-
100 milyon da son hədd deyil - İlham Əliyev
-
ABŞ-nin Rusiyadakı səfirliyi zəhərlənmədən ehtiyat edir - SƏBƏB
-
“Ermənistan özü işğalı sonlandırmağa qərar verdi“ - Elçin Əmirbəyov
-
Respubilkanın sabiq baş pediatırı intihar edib - Prokurorluqdan açıqlama
-
Azərbaycan-Qırğızıstan sənədləri imzalanıb - FOTO
-
Tanınmış iş adamı deputat olacaq? - İDDİA
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatlarla çıxış etdi - VİDEO
-
Roza Zərgərli pedaqoji fəaliyyətə başlayıb - VİDEO
-
Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlətlərarası Şurasının 2-ci iclası keçirilib - FOTOLAR
-
Benzinlə qadını yandıran şəxs vəzifəli şəxsin oğludur - Yeni faktlar
-
Prezidentdən Allahverən İsmayılovla bağlı – Sərəncam
TOP 10
ARXİV