![]() |
|














“Azərbaycana yeni status təklif olunur” –“Atlas“ Araşdırmalar Mərkəzi
Tarix 27.02.20, 13:16 |
|
.gif)
ABŞ, Almaniya və Rusiya ekspertlərinin birgə hazırladığı 170 səhifəlik analitik hesabatda Azərbaycanla bağlı da hissə var. Bütövlükdə isə hesabatda Azərbaycandan başqa 5 dövlətin – Ermənistan, Gürcüstan, Ukrayna, Moldova və Belarusun xarici siyasəti tədqiq edilib, yeni təkliflər irəli sürülüb. Hesabatın adı da maraqlıdır: “Orta xətdəki dövlətlərin problemlərinin həlli”.
Bu nə deməkdir?
Adı çəkilən dövlətlərə üçüncü yol təklif edilir. Hesabatı hazırlayan ekspertlərin fikrincə, neytral adlanan bu yol Qərblə Rusiya arasında bu dövlətlər uğrunda mübarizəyə son qoymalıdır. Əgər adı çəkilən dövlətlər həmin yolu seçərlərsə, beynəlxalq təhlükəsizlik təminatı alacaqlar.
Hesabatda adı çəkilən 6 dövlət 3 qrup bölünür:
Birinci qrupa Azərbaycan və Moldova aid edilib. Hər iki dövlət bloklara qoşulmur, Qərb və Rusiya ilə yaxşı münasibətlərə malikdirlər. Hər iki dövlət Rusiya ilə Qərb arasındakı qarşıdurmalardan kənarda dayanmaq istəyir.
İkinci qrupa Rusiyanın müttəfiqləri – Ermənistan və Belarus aid edilib. Bu iki dövlət Rusiya ilə hərbi ittifaq içindədir. Buna baxmayaraq, Ermənistan və Belarus suverenliklərini itirmək istəmir, Moskva ilə müttəfiqliyə xələl gətirmədən Qərblə də yaxşı münasibətlərə malik olmaq istəyirlər.
Üçüncü qrupa Qərbpərəst dövlətlər – Ukrayna və Gürcüstan aid edilib. Bu iki dövlət Qərbin siyasi və hərbi blokunda yer almağa çalışır və hər ikisinin Rusiya ilə münasibətlərində problemləri var. Ukrayna və Gürcüstan düşünürlər ki, Qərb onları Rusiya təhlükəsindən qoruyacaq və ərazi bütövlüklərinin təminatında yardımçı olacaq.
Hesabatı hazırlayan ekspertlərin fikrincə, Rusiya ilə Qərbin 6 dövlət uğurundakı mübarizəsində qalib olmayacaq. Bu mübarizə Rusiya ilə Qərbi gərəksiz və qorxulu münaqişəyə sürükləyir. Ona görə də ekspertlər təklif edirlər ki, Rusiya və Qərb adı çəkilən 6 dövlətlə bağlı razılığa gəlməlidir.
Birincisi, 6 dövlətin və bölgənin təhlükəsizliyi ilə bağlı üçlü – ABŞ, Rusiya və Avropa İttifaqından ibarət mexanizm yaradılmalıdır. Üçlü mexanizm 6 dövləti əhatə edən məsələlərlə məşğul olmalı və bu yolla Rusiya ilə Qərb arasında qarşıdurmanın miqyasını azaltmalıdır.
İkincisi, ABŞ, Rusiya və Avropa İttifaqı qərarlarını konsensus əsasında qəbul etməli və adı çəkilən 6 dövlətin neytral siyasətini davam etdirmələrinə dəstək verməlidirlər.
Üçüncüsü, 6 dövlətə təklif edilməlidir ki, heç bir bloka qoşulmasınlar və özlərini neytral siyasət yürüdən dövlət adlandırsınlar. Bu onlar üçün “üçüncü yol” kimi qəbul ediləcək. Hesabatda yazılır ki, bu statusa Azərbaycanla Moldova onsuz da malikdirlər və bu iki dövlətin Qərblə Rusiyanın təklfilərini qəbul etmələri daha asan olacaq. Gürcüstana və Ukraynaya isə yaxın perspektivdə mümkün olmayan NATO üzvlüyündən imtina etmələri təklif olunacaq. Bu hesabla Belarus və Ermənistan da Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatını (KTMT) tərk etməlidirlər.
Dördüncüsü, hər bir neytral dövlət üçün individual təhlükəsizlik paketi təklif olunacaq. Bu paketi ABŞ, Rusiya və Avropa İttifaqı təsdiqləyəcəklər. BMT Təhlükəsizlik Şurasınnın qətnamələrində təhlükəsizlik paketi təminat altına alınacaq.
Hesabat maraqlı görünsə də təkliflərin reallaşması mümkünlüyü ilə bağlı xeyli suallar yaranır. Tutaq ki, Rusiya Belarus və Ermənistanın KTMT-ni tərk etməsinə, ABŞ isə Ukraynanın və Gürcüstanın NATO-ya üzvülüyündən imtinasına razılaşdı, bəs bu bölgədəki münaqişələrin – Dağlıq Qarabağ, Krım, Donbass, Dnestr, Abxaziya və Cənubi Osetiyanın taleyi necə olacaq? Yəni münaqişələrlə bağlı sülh sazişi imzalanacaqmı, Rusiya Krımdan, Ermənistan Dağlıq Qarabağın işğalından vaz keçəcəkmi?
Bu haqda hesabatda heç nə yoxdur. Hesabatda deyildiyi kimi Azərbaycan onsuz da neytral siyasət aparır, Rusiya və Qərblə eyni məsafədədir və hər ikisi ilə yaxşı münasibətləri var. Ancaq hesabatda misal kimi göstərilən bu siyasət Azərbaycanın əsas problemi olan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllinə kömək etmir. Ermənistan heç BMT-nin mövcud olan 4 qətnaməsini yerinə yetirmir, kim təminat verər ki, işğalçı dövlət BMT Təhlükəsizlik Şurasının yeni “təhlükəsizlik paketinin” şərtlərini yerinə yetirəcək?
Rusiya 1994-cü ildə Budapeştdə Amerika və Avropa dövlətlərinin təminatı altında sazişə imza ataraq qeyd etmişdi ki, Ukraynanın ərazi bütövlüyünü tanınması qarşılığında bu ölkədəki nüvə silahlarını Rusiyaya daşıyır. Ukraynadakı nüvə başlıqları Rusiyaya daşındı, ancaq Moskva sazişin əsas şərtinə əməl etmədi, 2014-cü ildə Krımı ilhaq etdi. Rusiyanın ABŞ və Avropa İttifaqı ilə yeni sazişə riayət edəcəyini gözləmək çətindir. Elə Amerikanın özü də kiminsə və nəyinsə xeyrinə adı çəkilən 6 dövlətdən öz yanında görmək siyasətindən imtinasını gözləmək əbəsdir. Odur ki, özündə maraqlı ideyaları ehtiva etdirən hesabatın reallaşması problematikdir.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
Xəbərin oxunma sayı : 751
Analiz
Xəbərlər
-
Çoxmərtəbəli binalarda səs izolyasiyasına niyə diqqət edilmir? - VİDEO
-
Bağçalara qəbul başlayır - Proses necə keçiriləcək?
-
Abortla bağlı yeni qanun qəbul edilə bilər - VİDEO
-
Qərb Ukraynaya silah tədarükünü bərpa edib - Zelenski
-
Xocalı girovlarının ifadələri: Dəhşətli faktlar ortaya çıxdı
-
Mingəçevir sakinlərin nəzərinə: Bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq
-
“Yadıma düşmür ki, nəvaxtsa mən onu söyüm...“ - Zülfüqarov Məmmədyarova cavab verdi
-
Kolumbiya üsyançılarının sayı artır - hökumət narahatdır
-
Masallıda 24 yaşlı oğlan xalası qızı ilə münasibətdə oldu: anası və atasına isə... - TƏFƏRRÜAT
-
“Azəriqaz”da absurd təyinat…- Nəqliyyat mühəndisi maliyyə sektorunda
-
15 mini icra başçısının sürücüsünə vermək adı ilə aldı - Sahibkarın başına iş gəldi
-
Baş prokuror Nərimanovda vətəndaşları qəbul etdi - Fotolar
-
“Qaçqınkom“un tenderi şübhələr yaratdı: “SS-İnşaat“ kimindir?
-
Əli Əsədov İqtisadi Şuranın üzvlərini topladı - Müzakirə
-
Natiq Cəfərli quru sərhədlərinin bağlı qalmasını tənqid etdi - “Belə də iş olar?!”
-
“Stomatoloq.Mehemmed” necə pasiyentləri implant edir? - Araşdırma
-
Dövlət Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişdi - Fərman
-
Biləcəridə şəhid ailəsinin evini dağıtdılar - FOTOLAR
-
Serftifikasiyadan kəsildi, məktəbə texniki işçi kimi düzəlmək istədi - Dələduzluğun qurbanı oldu
-
Pekin düşmənlərinə qarşı “kiber-arılar“ yaradır - SENSASİNON DETALLAR
-
Əhalinin banklardakı əmanətləri 15 milyard manatı keçib - Statistika
-
Bakıda avtomobil ehtiyat hissələri mağazasının faəliyyəti dayandırıldı - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 3 günlük məzənnəni açıqladı
-
Nikahların sayı artıb, boşanmalar azalıb - Doğulanların və ölənlərin sayı isə...
-
Mənzil qiymətləri niyə sürətlə artır? - Bazara təsir edən amillər
-
Dənizçi pasportu almaq istəyən 181 nəfəri belə aldadıblar - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
“Putin Ukraynada uzunmüddətli müharibəyə hazırlaşır“ - “Financial Times“
-
Növbəti dörd gündə havanın maksimal temperaturu 41 dərəcə olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Veysəloğlu“ Şirkətlər Qrupunun elan etdiyi “Qida Təhlükəsizliyi Ayı”na yekun vuruldu - FOTOLAR
-
Sosial yardım məbləğində artımlar olacaq? - Deputat
-
PKK silahları təhvil verməyə başladı - FOTOLAR/VİDEO
-
Xocalıda girov götürülmüş qadın: Yaşyarımlıq oğlum başından qəlpə xəsarəti aldı
-
Bosniyalı müsəlmanların qətli - Srebrenitsa soyqırımından 30 il ötür
-
Azərbaycanda orta aylıq əmək haqqı 9 % artıb - Rəsmi
-
Prezident daha bir fərman imzalayıb - Şübhəli əməliyyatlarla bağlı
-
Lisey və gimnaziyalara qəbul - 200 şagirdin nəticəsinin əlavə araşdırılmasına zərurət yaranıb
-
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib - Fərman
-
Magistraturanı bitirənlər bu qədər maaş alacaq - SİYAHI
-
“Bakinski raboçi”, “Respublika” və “Xalq qəzeti”... - Prezident bu nəşrlərlə bağlı fərman verdi
-
İlham Əliyev Mariam Kvrivişvilini qəbul etdi - FOTO
-
Pakistanda avtobusa silahlı hücum olub - 9 nəfər öldürülüb
-
Milli Onkologiya Mərkəzinə 650 min manat ayrılıb - SƏRƏNCAM
-
Bakıda dəfn mərasimində DƏHŞƏT: Oraqla qardaşının BAŞINI KƏSDİ
-
20 avtobus marşrutu müsabiqəyə çıxarılır - SİYAHI
-
Köhnədir, oturacaqları sınıqdır - 50 nömrəli avtobusdan ŞİKAYƏT
-
Bakı zənginlərinin qumar oynadığı məkan: “Ağ klub“un aqibəti necə oldu? (VİDEO)
-
ABŞ-nin NATO müttəfiqləri Amerika silahlarının Ukrayna üçün əvəzini ödəyəcəklər - Tramp
-
Sumqayıtda əliliyi olan şəxslər üçün quraşdırılan panduslar yarımçıq qaldı - VİDEO
-
İsrail yaxın vaxtlarda bir neçə ərəb dövləti ilə sülh sazişi imzalaya bilər - Netanyahu
-
Azərbaycan 103 ölkəyə ixrac, 153 ölkədən idxal edib - Statistika
-
Bazarlarda satılan şaftalıların üzərinə boya vurulur? - VİDEO
-
Azərbaycanda əhalinin yanacaq xərclərinin nə ilə bağlıdır? - VİDEO
-
“Ciyər axşamı”ndakı qanlı davanın səbəbi bilindi - Məclis sahibi də etiraz edib
-
Prezident İlham Əliyevin Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə səfəri başa çatıb - FOTOLAR
-
Vətən müharibəsinin iştirakçısı arvadını öldürüb? - Valideynlər danışdı
-
Metroda ən çox sərnişin bu stansiyalardan istifadə edir - SİYAHI
-
“AtaSığorta” kibertəhlükəsizlik tələblərini pozub - AMB xəbərdarlıq etdi
-
Bakının ən bahalı və ucuz mənzilləri - Sotu 350 min AZN olan torpaq sahəsi
-
Sərxoş sürücü polisə tabe olmadı - İçkili maşın sürməsini belə izah etdi
-
Romada Ukrayna toplantısı: Zelenski Marşall Planı təklif edir
-
“Dedi ki, qardaşı Kürdəxanıda rəisdir” - Restoranda ağlayan qadın aldadılıb
-
Fərid Əhmədov pakistanlı həmkarı ilə görüşdü - Fotolar
-
Bu imtahanın keçirilmə qaydaları dəyişdirildi - Keçid balı artırılıb
-
Kiyevə göndərilən dron səfirliyimizin yaxınlığına düşüb - Fotolar
-
DİN-də kollegiya iclası: Vilayət Eyvazov yeni tələblər qoydu - FOTO
-
Ən çox şikayət edilən sığorta şirkətlərinin - Siyahısı
-
Lavrov və Rubio arasında görüş olub - Nə müzakirə edilib?
-
Bakı metrosunda ən çox hansı stansiyadan istifadə edilir? - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Nar” tədbirdə rəsmi telekommunikasiya tərəfdaşı kimi iştirak etdi - Fotolar
-
Azərbaycanlı “Vaqner”çilər həbs olundu - DTX-dən əməliyyat
-
Məhşur blogerin “Papağ” restoranları “Cart to card” sistemi işləyir? - Vergidən yayınma……
-
İlham Əliyevlə Paşinyan nələri müzakirə ediblər? - Rəsmi açıqlama
-
Cərrah Elçin Bayramov qonşularına təzyiq göstərir - “Heç kimdən qorxmuram...“
-
Azərbaycan kənd təsərrüfatında fəlakət göstəriciləri: Əkin sahələrinin zərəri 90% artdı
-
İşdən çıxarılan məktəb direktorlarının 20 faizi vəzifəsinə bərpa olunub - Nazir
-
Özünü “vəkil“ kimi təqdim edən Səbiyyə Panəliyevanın dələduzluğu davam edir - ŞİKAYƏT
-
Azərbaycanla Ermənistan bu məsələlərdə razılığa gəldi - Görüşün nəticələri
-
Yağış yağacaq, külək əsəcək - Sabahın havası
-
Xocalıda yaralanan şəxs: Bacımın meyitini üç gün sonra götürə bildim, qardaşım isə...
-
Generalın nömrəsini axtaran müəllimin başına oyun açdılar - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
İlham Əliyevlə Nikol Paşinyan arasındakı görüş başa çatdı - FOTO
-
“Bakı və İrəvanın sülh sazişi imzalaması regiona sabitlik gətirəcək“ - Peskov
-
Miras üstündə mübahisələrə son qoyulur? - Qanun dəyişdi, qaydalar yeniləndi
-
“Polisləri görüb qışqırmağa başladım” - Qız qaçıran 3 nəfər niyə azadlığa buraxıldı?
-
Bahalaşan və ucuzlaşan məhsullar açıqlandı - SİYAHI
-
“Atlant” sahibi ilə kürəkəni məhkəmədə üz-üzə - 14 milyon kimin cibindədir?
-
“Təxminən 20 min uşaq bağçadan kənarda qalacaq“ - Nazir
-
Zelenskidən Rusiyaya xəbərdarlıq: “Sərt reaksiya olacaq!”
-
I və IV ixtisas qrupları üzrə imtahan keçiriləcək - DİM-dən xəbərdarlıq
-
Arvadını öldürmək istəmişdi - 15 il həbs verildi
-
Məhbus ailələrinin Tolikə qarşı şikayətinə baxılır - Məhkəmə qapalı keçirilir
-
Trampdan daha bir qalmaqallı qərar - Braziliyaya 50% rüsum tətbiq etdi
-
Azərbaycan məktəblərində rus bölmələri bağlanır? - Rəsmi cavab
-
Kamran Əliyev Zaqatalada vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
Bağ evi almaq müşkülə çevrilib: Hansı ərazilərdə qiymətlər od tutub yanır?
-
Yol polisindən yağışlı hava ilə bağlı - Müraciət
-
Bakıda iş adamının 2 villasını soydular - Yarım milyon manat oğurlandı
-
Kredit borcu olanların NƏZƏRİNƏ - Manatın məzənnəsi dəyişərsə...
-
Ağdərədə mina partladı - Xəsarət alan var
-
İlham Əliyevlə Paşinyanın görüşü başladı - FOTO/VİDEO
-
Fahreddin Altun vəzifəsindən azad edildi - Yeni TƏYİNAT
-
Direktor və müavinlər... - Daha bir kollecdə yeni təyinatlar olub
-
Əhali Prezidentin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirir - SORĞU
-
Böyük Britaniya və Fransa bəyannamə imzalayacaq - Nüvə sahəsində
-
Klublararası Dünya Çempionatı: PSJ "Real"ı darmadağın edərək finala çıxdı
-
Qeydiyyatdan keçmədən də Qarabağa gedə bilərsiz - Bu dəfə 5 gün
-
Abşeronda şok hadisə:Oğul anasını yandıraraq öldürdü - VİDEO
-
“İplik“ fabrikindən 10 minlik oğurluq - Gözətçilər saxlanıldı
-
Sabah bu ərazilərdə 4 saat işıq olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Bu müharibədə diplomatiya tükənib” - Merts məyusdur
-
Azərbaycanda neçə nikah müqaviləsi bağlanıb?
-
Usta Natiq birdən-birə necə “vəzifəli şəxs” olub? - TƏFƏRRÜAT
-
Sabah bəzi rayonlarda şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
-
“Türkiyədə prezident seçkiləri 2028-ci ildə keçiriləcək“ - Ərdoğan
-
Bakıda ŞOK cinayət - 13 yaşlı qızın intim videolarını yaydı, həbs edildi
-
Prezident İlham Əliyev BƏƏ lideri ilə görüşdü - Fotolar
-
Avropada on gündə 2300 nəfər dünyasını dəyişib - İstilərə görə
-
Bu kəndlərdəki evlər təmir olunacaq - 30 milyona yaxın vəsait ayrıldı
-
Ərdoğandan İmamoğlu ilə bağlı təklifə reaksiya - “Xeyirli olar...”
TOP 10
ARXİV