AzFakt

Masazırda qanunsuz obyekt inşa edilir? - FOTOLAR

Mehdiyevin bankından sabiq nazirin qardaşının yarım milyonu oğurlanıb - CİNAYƏT DOSYESİ

Britaniya səfirindən fransızsayağı addım - Ermənistandakı ingilis diplomat Gorusa niyə gedib?

Binəqədi rayonunda qanunsuz yaşayış binası inşa edlib - FOTOLAR

Azərbaycanda dövlət çevrilişi etmək istəyənlər kimlər idi? - Prezident açıqladı+Video

Çin, Rusiya və İrandan Trampa güc nümayişi - Birgə təlimlərin İrana faydası varmı?

Şəhid anasından Aydanadək... - Prezidentdən paylaşım+Video

Turizm Agentliyində qalmaqal - Sədrin qaynanasının badına Aparat rəhbəri işdən çıxarıldı

Zaqatalada qanunsuz ağac budaması - Akif Məmmədov saxta rəy verib

Anar Quliyev dilemma qarşısında - Ya Prezidentin etimadı, ya da qanunsuz tikintilərə davam...

Fransa rəsmiləri Azərbaycanda istintaqa cəlb olunub - Şok faktların üstü açıldı + FOTO

Korrupsiya, narkotik istehsalı, talama: USAID bataqlığı qurudulur

Moskva yenə beynəlxalq hüququ pozur - Bakı hansı addımları ata bilər?

Ermənistan Azərbaycanla müharibəyə hazırlaşır: Yeni faktlar - VİDEO

İranın Güney Azərbaycanı parçalamaq siyasəti - VİDEO


Tarix 27.05.23, 21:02	Font ölçüsü : - / +

Güney Azərbaycanın inzibati-ərazi bölgüsündə vaxtaşırı dəyişikliklərin ayrı-ayrı təşəbbüslərin nəticəsi deyil, İran hakimiyyətinin məqsədli siyasətinin təzahürü olduğunu düşünməyə ciddi tarixi-ictimai əsaslar var. Belə ki, Gülüstan və Türkmənçay müqavilələrindən sonra 280 min kvadrat kilometr ərazisi olan Güney Azərbaycan bu gün müxtəlif ostanlara parçalanıb və yalnız kiçik bir hissəsi Azərbaycan adını saxlayıb. Bu da son təqribən yüz ildə Güney Azərbaycan türklərinə qarşı ayrı-seçkilik və assimilyasiya siyasətinin bilavasitə nəticəsidir.

Bu barədə “Azad İran” “Youtube” kanalında təqdim olunan süjetdə bildirilir.

Bildirilir ki, pəhləvilərin hakimiyyətə gəldiyi 1925-ci ilə qədər Güney Azərbaycanın coğrafi bütövlüyü az-çox qorunub saxlanmışdı.

“Qacarlar dönəmində, 1907-ci ildə qəbul olunmuş “Əyalət və vilayətlərin təşkili qanunu”na əsasən, İranda cəmi 4 əyalət vardı: Azərbaycan, Kerman və Bəluçistan, Fars və Xorasan. Azərbaycan əyaləti özünün iqtisadi, mədəni, elmi potensialına və coğrafi mövqeyinə görə aparıcı əyalət sayılırdı və ölkənin vəliəhdi bir qayda olaraq burada – Təbrizdə otururdu. Lakin Rza şahın dövründə – 1937-ci ildə 10-cu çağırış İran parlamenti inzibati bölgü haqqında yeni qanun qəbul etdi və İran ərazisi 6 ostana və 50 şəhristana bölündü. Həmin vaxtdan etibarən Güney Azərbaycan ərazisinin parçalanması siyasəti ardıcıl şəkildə həyata keçirildi.

Bu siyasət İslam Respublikası dönəmində də davam etdirildi. İnqilaba qədər ölkə ərazisi 14 ostana bölünürdüsə, molla rejiminin dövründə onların sayı əvvəlcə 28-ə, sonra 31-ə çatdırıldı. Bu dəyişikliklər gedişində Həmədan, Zəncan, Qəzvin, Ərdəbil kimi Azərbaycan torpaqları ayrıca əyalətə çevrildi, Ərak, Savə və digər bölgələr başqa ostanların tərkibinə verildi. Həmin proses, göründüyü kimi, bu gün də davam etməkdədir. Azərbaycan adının olmadığı inzibati-ərazi vahidlərinin yaradılması paniranist məfkurənin Azərbaycan türk varlığını və kimliyini unutdurmaq üçün istifadə etdiyi məkrli vasitələrdən biridir və müxtəlif sosial-iqtisadi bəhanələr altında mərhələli şəkildə həyata keçirilir”.

Ətraflı süjetdə: