![]() |
|














Ölkədəki haqsız rəqabət formaları - ARAŞDIRMA
Tarix 27.11.22, 15:14 |
|

“Gücünüzü rəqiblərinizin zəif tərəfləri üzərinə yönəldin”, “Rəqiblərinizə önəm verin, xətalarınızı ilk olaraq onlar görərlər”, “Rəqabətin qəlbi və ruhu müştəriləri cəlb etməyi bacarmaqdır”.
Bunlar məşhur biznes adamlarının rəqabətlə bağlı fikirləridir və hər birində söhbət haqlı rəqabətdən gedir. Yəni ortaya rəqibindən daha yaxşı iş qoymalı, seçilməlisən. Ancaq rəqabətin bir də haqsız forması var.
Bu günlərdə onlayn sifarişlə yemək çatdırılması həyata keçirən şirkətlərdən birinə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Xidməti yol verilmiş haqsız rəqabət hallarının qarşısının alınması və aradan qaldırılması məqsədilə məcbur olan göstəriş verib, habelə haqsız rəqabətə yol verdiyinə görə müəssisə barədə maliyyə sanksiyası tətbiq edib.
Amma zaman-zaman başqa şirkətlərin də haqsız rəqabətə yol verməsi ilə bağlı fikirlər səsləndirilir. Bəs biznes mühitimizdə bazar qaydalarına zidd olan hansı rəqabət halları var? Dövlətin bir şirkətlə bağlı gördüyü bu tədbir düzgün rəqabətli bazar mühitinin təmini üçün nə dərəcədə effektlidir?
“Kaspi” qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.
Almaniyada çalışan iqtisadçı Murad Calalov bildirib ki, haqsız rəqabət ölkə iqtisadiyyatı üçün arzuolunmaz haldır və inkişafa nail olmaq istəyən dövlətlər bununla sərt mübarizə aparırlar:
“Avropa təcrübəsində görürəm ki, rəqabətli bazar mühiti üçün dövlət nəzarəti daim olmalıdır. Sərt qaydalar var, onlardan kənara çıxmaq olmaz. Almaniya Ticarət Qanunları kitabı var. Hansısa şirkət qurursunuzsa, o kitab sizə verilir, nələrə əməl etməli olduğunuz orda qeyd edilib. Məsələn, uşağı cəlbedici yolla maraqlandırıb valideynini nəyisə almağa məcbur etmək belə qadağandır. Yaxud reklam edirlər ki, filan məhsulumuz var, mağazada çoxdur, gedirsən, deyir ki, o məhsul bitib, başqasını təklif edək. Yaxud endirim edirlər, deyirlər ki, bu məhsulu alsanız, filan xidmətlər sizə pulsuz olacaq. Amma baxırsan ki, elə yüksək qiymətədir ki, pulsuz dedikləri xidmətin haqqı da artıqlaması ilə o ödənişin içindədir. Bunlar haqsız rəqabət növlərindəndir”.
M.Calalov qeyd edib ki, rəqabət qaydalarından kiçik bir yayınma qısa zaman kəsiyində belə xırda şirkətləri bazardan çıxara bilir:
“Məsələn, bir şirkətin qiymətləri digər şirkətlərə nisbətən qəfil endirməsi qısa zaman kəsiyi üçün haradasa qəbul ediləndir. O da endirimin səbəblərinə baxır. Məsələn, şirkətin filialı bağlanır, ərzaq məhsuludursa, istifadə tarixinin bitməyinə az qalıb və s. Bu endirimlər 1 gün, 1 həftə, maksimum 1 ay çəkə bilər. Amma uzun zaman ərzində qiymətin digər şirkətlərə nisbətən çox aşağı endirilməsi haqsız rəqabət sayılır. Bu, digər büdcəsi aşağı olan şirkətlərin bazardan çıxmasına yol açmış, dövlətin iqtisadi gücünə təsir etmiş olur”.
Biznes idarəçi, biznes konsultant Anar Bayramov haqsız rəqabətin Azərbaycanda rast gəlinən formalarından danışıb:
“Bir forması hökmran mövqeyi olan - bazar payı 35-40 faizdən çox olan şirkətlərin öz güclərindən istifadə edib bazarda qiymətləri həddindən artıq aşağı etməsi, yaxud kəskin artırması kimi metodlardır. Bazarda rəqabət şəraitini məhv edirlər. Digər metod bir neçə oyunçunun birləşməsidir. Yəni bəzən sektor üzrə bazarda hökmran bir şirkətin mövqeyi olmur, amma bir neçə şirkət birləşib “sözü bir yerə qoyur”. Məsələn, danışırlar ki, filan məhsulun satışında qiyməti filan məbləğdən aşağı etməyək. Bu, həmin şirkətlərin bazarda hökmranlıq etməsinə gətirir. Başqa məsələ inzibati gücdən istifadədir. Hansısa məmura bağlı şirkətin inzibati resurslardan istifadəsi də haqsız rəqabətdir”.
A.Bayramov qeyd edib ki, dövlət idarələrində də haqsız rəqabətə yol vermə halları var:
“Məsələn, tenderlərin şəffaf keçirilməməsi halları. Yaxud dövlət qurumu hər il eyni şirkətlə işləyir. Başqa şirkətlərə təklif vermək üçün şərait yaratmır. Bunlar da rəqabət mühitinin pozulmasına səbəb olur”.
A.Bayramov bildirib ki, inkişaf istəyən dövlətlər haqsız rəqabətlə hər zaman mübarizə aparmalıdırlar:
“İqtisadi, biznes fəaliyyəti üçün ölkədə şərait olmalıdır. Bunlardan biri də haqlı rəqabət mühitidir”.
Vəkil Aygün Əliyeva deyir ki, “Haqsız rəqabət haqqında” qanunun tələblərinin pozulmasına görə təqsirli şəxslər ölkə qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmuş qaydada inzibati və cinayət məsuliyyəti daşıyırlar. Qanunun pozulmasına görə bazar subyektlərinə maliyyə sanksiyaları tətbiq edilir:
“Yol verilən hərəkətlərə, onun ilk dəfə, yaxud təkrar törədilməsi və s. məsələlərə görə sanksiyanın məbləği dəyişir. Bu qanunu pozan müvafiq icra hakimiyyəti orqanları, bazar subyektləri və onların vəzifəli şəxsləri qanun pozuntusunu dayandırmaq və onun nəticələrini aradan qaldırmaq haqqında Azərbaycan Respublikasında antiinhisar siyasətini həyata keçirən mərkəzi icra hakimiyyəti orqanının icrası məcburi olan göstərişlərini yerinə yetirməyə borcludurlar. Məsələn, qanunsuz əldə olunan mənfəəti qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada büdcəyə ödəməyə, vurulmuş zərəri, tətbiq edilmiş maliyyə sanksiyalarını ödəməyə borcludurlar”.
Xəbərin oxunma sayı : 511
Sosial
Xəbərlər
-
Xankəndi Dəmir Yolu və Avtovağzal Kompleksi belə olacaq - FOTOLAR
-
Bakının mənzil fondu yenilənir - VİDEO
-
Azərbaycanın qızıl bazarında vəziyyət necədir? - Açıqlama
-
Kəşfiyyatın məxfi məlumatı mediaya sızdı: sensasion təfərrüatlar
-
Pərvin Abıyeva şıdırğı rəqsi ilə diqqət çəkdi - VİDEO
-
Vəkilliyə qəbulla bağlı test imtahanında 196 nəfər uğur qazandı - SİYAHI
-
Nikahsız analar, sənədsiz uşaqlar: Kimdir günahkar?
-
Bulvarda dənizə düşən 57 yaşlı qadın xilas edildi - VİDEO
-
Məmmədli sakinləri acınacaqlı durumda: “Şikayətimizə baxan yoxdur“
-
Xaricdən məhsul gətirənlərin nəzərinə: Hansı qaydalar dəyişir?
-
Oğlunu 10 minə FHN-ə işə düzəldəcəkdi - Məmmədovun cinayət işi
-
“Neftçi“ dünya ulduzu ilə danışıqlar başladı - İDDİA
-
“Əcəmi Mall”da qanunsuz tikintiyə kim icazə verib? - FOTOFAKT
-
Putinlə Makron arasında telefon danışığı - Lavrov açıqladı
-
Həmin rəqəm səhvən 5000 əvəzinə 3000 göstərilib - DİM
-
Yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
Mask yeni siyasi partiyasını qurduğunu elan etdi - “Amerika“
-
Avronun bahalaşması Azərbaycanda qiymət artımına səbəb olur - VİDEO
-
Əməkdaşlıq davam edir, əlavə yüz minlərlə dron alacağıq - Zelenski
-
Kür çayında batan gənc tələbə imiş - “Üzə bilmirdin, niyə gedirdin, ay bala?”
-
Xamenei müharibədən sonra ilk dəfə üzə çıxdı - VİDEO
-
“Ermənistanla normallaşma üçün saziş layihəsinin mətni üzrə müzakirələr tamamlanıb“ - Elçin Əmirbəyov
-
Qohumlarını xilas etmək istədilər, üçü də göldə batdı - Fotolar
-
Bakıda və bölgələrdə yağış yağır, dənizdə dalğanın hündürlüyü 4,2 metrə çatıb - FAKTİKİ HAVA
-
Almaniya Patriot sistemlərinin dörddə birini Ukraynaya təhvil verib - “Bloomberg“
-
“Ermənistana yeni konstitusiya lazımdır“ - Paşinyan
-
Saray körpüsünün ətrafı genişləndirilir - VİDEO
-
Binəqədidə ağaclardan qurd tökülür - VİDEO
-
“Rusiya Ermənistandakı hərbi mövcudluğunu genişləndirir“ - Ukrayna kəşfiyyatı
-
13 yaşlı qızı zorlamaqda ittiham edilən şəxs həbs olundu - 10 min ödəyib, ailə ilə barışmışdı
-
TikTok-la bağlı sövdələşmə hazırdır: İyulun 7-8-də...
-
İslam aləmi Aşura Gününü necə qeyd edir - ARAŞDIRMA
-
Azərbaycanda ən az maaşı kim alır? - Açıqlama
-
Boşanmadan sonra kredit borcunu kim ödəməlidir? - AÇIQLAMA
-
Qarabağda milyonlar qazanan nazir müavininin qardaşının şirkəti cərimələndi - Rəfiyevlərin tender SİYAHISI
-
“Azərbaycan Suriyaya təbii qaz tədarükündə yardım etməyə hazırdır“ - Türkiyə prezidenti
-
İrəvanda məscidlərimizi də bərpa edəcəyik - Allahşükür Paşazadə
-
“Qəzza razılaşması gələn həftə bağlanıla bilər” - Tramp
-
Bir ayın kirayəsi bir günə - Bağ evləri “od tutub yanır”
-
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
-
“Ermənistan və Azərbaycanın imzalayacağı sülh regionun ab-havasını dəyişəcək“ - Ərdoğan
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
“İnsanlar şaiyələrə inanmayıb, təxribatlara uymasınlar“ - QMİ
-
Beş kollecin direktoru işdən çıxarılıb - Yerinə təyinatlar olub
-
Polis özünü dənizə ataraq qadını xilas edib - VİDEO
-
Bu gün Aşuradır - Qanvermə aksiyaları təşkil olunub
-
Cəlilabad Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının direktoru vəzifəsindən azad edildi
-
DTX-nın Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - VİDEO
-
“İran-İsrail münaqişəsi təkrarlanmamalıdır“ - Van İ
-
Bakıda daha bir yol hər an ÇÖKƏ BİLƏR - VİDEO
-
Seren Serengil azərbaycanlı gənclə işbirliyi qurdu - Fotolar
-
“Dioqunun yoxluğu ilə barışmaq çox çətin olacaq“ - Məhəmməd Salah
-
Prezident Xankəndidə keçirilən Zirvə görüşündən görüntülər paylaşılıb - VİDEO
-
Tikinti materialları bazarında bahalaşma və durğunluq var - VİDEO
-
“Reo-Med Tibb Mərkəzi“də yoxlama - Pozuntular aşkarlandı
-
Amerikalıların 40-60 faizi Maskın yeni partiya ideyasını dəstəkləyir - Şok nəticələr
-
“Dedilər qaz, meyiti basdır” - Zərərçəkmişlər danışdı
-
Gənclərin qanlı hesablaşması - biri qətlə, digəri xuliqanlığa görə mühakimə olunur
-
Bakıda küçələrdə “kahinlər“ peyda oldu - VİDEO
-
Türkiyədə meşə yanğınları: 500-dən çox xəsarət alan var
-
Ən çox gəlir əldə edən türkiyəli məşhurlar - SİYAHI
-
Rusiya səfiri Ermənistan XİN-ə çağırıldı - Nota verildi
-
Gələn həftədən Azərbaycanda istilər başlayacaq - Xəbərdarlıq
-
Pezeşkianın Azərbaycan səfəri başa çatdı - FOTO
-
Müəllim olmaq istədi, 5000 manat pulu ələ keçirildi - Dələduzluq
-
Ərdoğanın Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Şuşada İlham Əliyev liderlərin şərəfinə ziyafət verdi - FOTO
-
Tramp Çinə səfər edə bilər - “Bloomberg”
-
Prezident Xankəndidə Ərdoğanla görüşdü - FOTO
-
Əliyev, Pezeşkian və Ərdoğanın ən səmimi görüntüsü - VİDEO
-
Deputatlar daha 15 məsələni müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
-
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb - FOTO
-
“Virus hələ də bizimlədir” - Səhiyyə Nazirliyi xəbərdarlıq edir
-
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Əliyevlə Pezeşkianın görüşü oldu - Fotolar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 5 günlük məzənnəni açıqladı
-
İtkin düşən 3 hərbçi Kəlbəcərdə dəfn edildi - FOTOLAR
-
Almaniya ordunu ikiqat gücləndirir - Könüllü hərbi xidmət qayıdır
-
Bakının ortasında kanalizasiya “fəlakəti“ - Qurumdan açıqlama
-
Liderlər çay süfrəsi arxasında - Fotolar
-
“ABŞ-ın dəstəyi ilə İsrail Yaxın Şərqin taleyini girov altına alıb“ - Məsud Pezeşkian
-
Küçədə soyundu, qadınlar şikayət etdi - Məhkəmə qərarı
-
Xankəndidə tarixi sammit yüksək səviyyədə təşkil olunub - Şahbaz Şərif
-
Baş prokuror Yardımlıda vətəndaş qəbulu keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanda şəxsiyyət vəsiqələrində dəyişiklik edilir - Milli Məclis təsdiqlədi
-
Kiçik çavuş həbs edilib - “TikTok”da tanış olduğu sevgilisini şantaj edirmiş
-
“Hindistan Pakistana qarşı sudan silah kimi istifadə edir“ - Şahbaz Şərif
-
Yağış yağacaq, külək güclənəcək - Sabahın havası
-
Avtomobil almaq istəyənlərin nəzərinə - Bu maşınlar bahalaşacaq
-
“Biz göstəriciyə görə dünyada ön sıralardayıq” - Prezident
-
“Qəbələ“ Futbol Akademiyasının fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - Açıqlama
-
“Vəsiyyətnamə yoxdursa, ögey şəxslər vərəsə ola bilməzlər“ - Ali Məhkəmə
-
“Azərbaycanın xarici valyuta ehtiyatları 74 milyard dollardan artıqdır” - Sahil Babayev
-
Naxçıvanda şok hadisə - Deputat sakini döydü
-
Xankəndidə Zirvə görüşü keçirilir - FOTO/CANLI
-
Prezident Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Ərdoğan Azərbaycana səfərə gəlib - FOTO
-
“Tramp iyulun 7-də Qəzzada atəşkəs elan edəcək“ - İsrail mətbuatı
-
Şəxsiyyət vəsiqəsində nələr dəyişəcək? - VİDEO
-
Konstitusiya Məhkəməsinə 4 hakim təyin olundu - ADLAR
-
Merkel Trampla yaşadığı qalmaqaldan danışdı - VİDEO
-
Bu şəxslərə 6 min manat birdəfəlik müavinat veriləcək - Deputat açıqladı
-
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı görüşdü - Xankəndidə
-
Pezeşkianın Azərbaycana səfərə gəldi - FOTO
-
Direktor yük maşınının altında qalıb öldü - TƏFƏRRÜAT
-
“Zəngəzura görə Paşinyanı devirmək istəyirlər“ - Çevriliş planının detalları + VİDEO
-
Tacikistan prezidenti Füzuli rayonunda belə qarşılandı - FOTO
-
Rusiya Ukraynaya kütləvi hava zərbəsi endirib: Kiyevdə çoxsaylı dağıntılar var
-
Məktəbdən çıxan müəllimənin başına torba keçirib qaçıranlar azadlığa çıxdı - TƏFƏRRÜAT
-
“ABŞ Ukraynaya hərbi yardım göndərməyə davam edir“ - Tramp
-
Azərbaycan-Özbəkistan əlaqələri strateji əməkdaşlıq modelinə çevrilib
-
Azərbaycan və Özbəkistan strateji tərəfdaşlıq modelini gücləndirir
-
Aygün Kazımova bu dəfə misirli xanım obrazında - FOTO
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Bu sahələrdə çox sayda işçiyə ehtiyac var - VİDEO
-
Putin və Tramp telefonda danışdılar - Ukrayna, Suriya, İran məsələləri müzakirə edilib
-
Azərbaycan, Özbəkistan və Qırğızıstan prezidentləri Şahbulaq qalasında olublar - FOTO
-
Moskvada 2 azərbaycanlı “qanuni oğru“ saxlanıldı - VİDEO
-
Fərid Əsgərov yeni vəzifəsində ilk dəfə görüntüləndi - VİDEO
-
Əsir və girovlarımızın başına nələr gətirilib? - Məhkəmə
TOP 10
ARXİV