|
Paşinyan yenə imtina etdi... - Bakı və İrəvan arasında sülh danışıqları dalana dirənib
“Ermənistan təhlükəli oyunlara qoşulub“ - Prezidentdən sərt xəbərdarlıq
Beynəlxalq Bankın 1,3 milyonluq tenderini olmayan şirkət necə udub? – Təfərrüat
Türkiyənin HERİKKS HHM sistemləri Azərbaycanda - Kəlbəcərdə quraşdırılıb
Hərbi güc təhlükəsizliyin əsas qarantıdır - Prezidentin mesajlarının pərdəarxası
Üçtərəfli Bəyannamənin ilk səkkiz bəndini kim pozub? - VİDEO
Şirkət rəhbəri 20 məmurla əlbir olub pulları mənimsədi - Korrupsiyaya bulaşmış rəsmilər kimlərdir? + ADLAR
Deputatın istirahət mərkəzi əl dəyişir... - Təhvil-təslim işlərinə hazırlıq gedir
Azərbaycan Ermənistanın silahlanmasına necə reaksiya verməlidir? - ARAŞDIRMA
Qlobal qarşıdurma kəskinləşir - Azərbaycan nə etməlidir?
ABŞ ordusunun əsgərləri Zəngəzura yerləşir - Nə baş verir? + VİDEO
Müdafiə Nazirliyi Ermənistana xəbərdarlıq etdi - “Bu, növbəti müharibəyə hazırlıqdır...“
Ankara uyğurlara diqqəti artırıb – Çin türk kəndlərinin adlarını dəyişdirir
“Üçüncü dünya müharibəsi riski artıb“ – “Qara dəniz üzərində ABŞ və Rusiya toqquşa bilər...”
Moldovada siyasi qütbləşmə pik həddə - TƏHLİLİ
Tarix 12.05.24, 17:38 |
|
Postsovet məkanının iki ən narahat ölkəsi - Gürcüstan və Moldova üçün 2024-cü il kritik sayılır. Kişineu prezident, Tbilisi parlament seçkilərinə hazırlaşır. Hər iki ölkədə siyasi proseslərin dinamikası xüsusi proporsional geosiyasi istiqamət alır. Avropa vektorunu hər iki ölkənin əhalisinin əksəriyyəti dəstəkləsə də (Gürcüstan - 86%, Moldova - 54%), Avropa İttifaqı (Aİ) onlara 2023-cü ildə namizəd ölkə statusu versə də, geosiyasi qütbləşmə də əhəmiyyətli dərəcədə kəskindir. Gərginlik daha çox Moldovada hiss olunur.
Rusiya ilə münasibətlər müasir Moldovanın bütün tarixi ərzində ən aşağı səviyyəyə düşüb. Ukraynada müharibənin miqyasının genişlənməsi Moldova-Rusiya münasibətlərini kəskinləşdirib. Parlamentdə Rusiya ilə imzalanan sənədlərin, xüsusilə strateji tərəfdaşlıq müqaviləsinin dayandırılması barədə çağırışlar səslənir. Aİ-yə üzvlüklə bağlı danışıqları sürətləndirən rəsmi Kişineu separatçı Dnestryanı bölgə və Qaqauza qarşı sərt qərarlar qəbul edir.
“Kaspi” qəzetinin mövzu ilə bağlı məqaləsini təqdim edirik:
Sandu Avropadan “Marşall planı” istəyir
Belə bir durumda prezident Maya Sandu Norveçə səfər edib. Qatı antirusiya mövqeli prezident danışıqlar zamanı bu ölkədən maliyyə, eləcə də müdafiə sahəsində əməkdaşlığı gücləndirməyi istəyib. Prezident ölkəsini Ukraynanın müharibədən sonrakı bərpası üçün Avropa ölkələrinin dəfələrlə təklif etdiyi “Marşall Planı”nın analoquna daxil edilməsini istəyir.
“İkinci Dünya Müharibəsindən sonra ABŞ Qərbi Avropaya “Marşal Planı” ilə həyat xətti təklif etdiyi kimi, Avropa İttifaqının da Moldova və Ukraynaya yönəlmiş belə addım atmasına ehtiyac var”, - deyə Moldova lideri bildirib.
Sandu hesab edir ki, belə bir proqram “Aİ üzvlüyünə can atanlara eyni ümidi” verməlidir.
“Biz tarixin mühüm məqamlarında insanların həyatını xilas etmək, sülhü bərpa etmək və azadlığı qorumaq üçün sərmayə qoymalıyıq”, - deyə Moldova lideri əlavə edib.
Eyni zamanda, o, Avropanın Rusiyanın Ukraynaya təcavüzü nəticəsində yaranan təhlükəsizlik çağırışlarına qarşı durmaq qabiliyyətinə dair nikbin olduğunu bildirib.
“Ölü saziş” ləğv edilməlidir”
Moldovada hakim partiya olan PAS-ın sədri İqor Qrosu bildirib ki, ölkəsi ilə Rusiya arasında strateji tərəfdaşlıq haqqında iki ölkə prezidentləri tərəfindən 2001-ci ildə imzalanmış saziş bu il dayandırıla bilər. Söhbət Moldova ilə Rusiya arasında dostluq və əməkdaşlıq haqqında sazişdən gedir. PAS lideri Moldova ilə Rusiya arasındakı bu əsas razılaşmanı “ölü” hesab edir. Onun fikrincə, heç bir halda Rusiyanı strateji tərəfdaş hesab etmək olmaz.
Rusiyapərəst qüvvələr dərhal ona qarşı əks-hücuma keçib. Onlar Moldova hakimiyyətinin anti-Rusiya qərarlarına qarşı çıxaraq, geniş təbliğat maşınını işə salıblar. Məsələn, Moldovanın cənubunda yerləşən Qaqauz Muxtariyyəti Xalq Məclisinin deputatı Sergey Çimpoeş bəyan edib ki, Moldova Rusiya ilə münasibətləri tamamilə kəsməyə və viza rejiminin tətbiqinə doğru irəliləyir. Moldovanın Sosial Demokrat Partiyasının lideri Viktor Şelin isə qeyd edib ki, “Rusiya ilə əsas sazişdən birtərəfli çıxmaq Moldovanı təhlükəsizlik zəmanətlərindən məhrum edir” və sosial-demokratlar buna qarşı çıxacaqlar.
“Qaqauz kartı” işə salınır
Separatçılıq meyllərinin artdığı Qaqauz da hərəkətə keçib. Bu bölgə Rusiyanın ciddi təsiri altındadır. Moldova parlamentində Qaqauz muxtariyyətini təmsil edən deputat Aleksandr Suxodolski deyib ki, Rusiya ilə Moldova arasında siyasi gərginlik pik həddə çatıb.
“Biz görürük ki, ölkə rəhbərliyi bu gün Qərb tərəfindən təşviq edilən antirusiya sanksiyalarını dəstəkləyir. Bu, aktiv siyasi mübarizənin pik mərhələsinə qədəm qoyduğunu açıq şəkildə göstərir”, - deyə Suxodolski bildirib. Onun sözlərinə görə, Moldova hakimiyyəti Rusiya Federasiyası və MDB ölkələri ilə münasibətləri bərpa etməyə çalışan müxalif siyasətçilərlə də ciddi mübarizə aparır.
Rusiya təqaüdçüləri ələ alır
Bu arada, aprel ayında Rosselxoznadzor Qaqauz muxtariyyətinin müəssisələrinə Rusiya Federasiyasına kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalına icazə verib, eyni zamanda Moldovanın qalan hissəsi üçün (Dnestryanı istisna olmaqla) qadağanı qoruyub saxlayıb. Bir çox moldovalı ekspert hesab edir ki, Rusiyanın Qaqauza yardımına Moldova Parlamentinin sədrinin müvafiq bəyanatı səbəb olub. Qaqauz Xalq Məclisinin deputatları muxtariyyətin rəhbəri Yevgeniya Qutsulun Moskvada imzaladığı maliyyə-kredit sahəsində əməkdaşlıq haqqında sazişi müzakirə edərək təsdiqləyiblər. Bu sənəd Qaqauz sakinlərinin pensiyalarına aylıq 2 min ley (təxminən 100 avro) məbləğində əlavələrin ödənilməsini təmin etməyə imkan verib.
“Qaqauzda 20 minə yaxın təqaüdçümüz var, onlardan səkkiz mini artıq vəd olunan pulu ala bilib”, - deyə muxtariyyətin xarici əlaqələr şöbəsinin rəis müavini Yuri Kuznetsov bildirib.
Görünən odur ki, Moldovanı kritik günlər gözləyir. Nə Qərbin dəstəklədiyi iqtidar, nə də Rusiyadan dəstək alan müxalifət geri çəkilənə oxşamır. Bu səbəbdən də prezident seçkilərinin nəticələri bir çox məsələlərə aydınlıq gətirəcək.
Xəbərin oxunma sayı : 1252
Analiz
Xəbərlər
-
Xudafərin körpüsünün işğaldan azad olunmasından 4 il ötür
-
Müstəqilliyin bərpasından 33 il keçir
-
İnstaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
Messi son qərarını verdi - Növbəti dünya çempionatında oynayacaq
-
Tikinti materialları bahalaşıb - QİYMƏTLƏR/VİDEO
-
Ukrayna yaxın həftələrdə nüvə silahı yarada bilər - Bild
-
Dönər nə vaxt zəhərlənmə yaradır? - Son günlərin əsas bəlasından qorunmaq yolları
-
“Zelenski münaqişənin daha da gərginləşdirilməsi planını irəli sürür” - Peskov
-
Lütvəli Babayevin biznesmen oğlu Türkiyəyə qaçıb: İki milyonluq yeyintidə həbslər var
-
Azərbaycanlı müğənni rəqsi ilə diqqət çəkdi - VİDEO
-
Qəbələdə iki nəfər ov tüfəngi ilə öldürülüb - Daha bir nəfər xəsarət alıb
-
Polkovniklə bank işçisi biznesmeni öldürüb quyuya belə atıblar - MƏHKƏMƏ İŞİ
-
ABŞ Rusiya və Çin şirkətlərinə qarşı sanksiyalar tətbiq edib - SİYAHI
-
Sabah bu ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Gəncəyə edilən raket hücumları nəticəsində dəymiş ziyanın məbləği açıqlanıb
-
Dünyanın ən çox maaş alan futbolçuları açıqlandı - Siyahı
-
Şıxıliyevə qarşı mülki iddia təmin edilmədi - Zərəçəkən apellyasiya şikayət verdi
-
Bu küçələrdə avtobus zolağı ilə hərkət etmək olar - VİDEO
-
Azərbaycanın Livandakı səfirliyi təhlükəsizlik səbəbi ilə boşaldılıb - KİV
-
Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyi üçün yeni inzibati bina tikiləcək - 13.5 milyona
-
Qəbələdə qadın itkin düşüb - Azyaşlı övladı ilə birlikdə
-
“Xalq Bank” kiçilib - Aktivləri 140 milyon manatdan çox azalıb
-
“Araz Motors” cərimələnib - Gömrük qaydalarını pozduğuna görə
-
Ölkəni quru yolla tərk edənlərin sayı 15% artaraq 461 min nəfərə çatıb - Rəsmi
-
Xəzərdə dalğanın hündürlüyü 6 metrə çatacaq - Gəmilərə xəbərdarlıq
-
Prokurorluq ləğv edilmiş BNA-nın sabiq vəzifəli şəxsləri barəsində olan hökmdən narazıdır - PROTEST
-
Təbiətə 413 min ziyan vuran iş adamı məhkəmə qarşısında - Zərəri ödəyib
-
Ayın 19-u bu yollara girməyin! - SİYAHI
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Qeyri-sabit hava şəraiti daha bir neçə gün davam edəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Bu il 158 cinayətkar qrup zərərsizləşdirilib - DİN-də kollegiya iclası
-
Azərbaycanda banklar faizlərdən 3 milyard manat qazanıblar – Tam siyahı
-
Ölkədən çıxarılan pulun mübahisəsi - KATV1-in sahibinə yazılan protokola bu tarixdə baxılacaq
-
Marketlərdə polietilen torbalar pullu olsa da, istifadə artıb: Səbəb nədir?
-
“Azərkontrakt” ləğv edildi - Sərəncam
-
BDU-da təmir işləri bitmir: yarım milyon manatlıq təmirə başlanılır
-
“Mənə o qədər pulu kim verə bilərdi?“ - MN-də 42 milyonluq mənimsəmə
-
Qarabağda yeni idarəçilik: icra hakimiyyətləri ləğv edilir?
-
Türkiyədə məmurla görüşə gələn qadınların geyimi müzakirə yaratdı - Fotolar
-
Xaricdən 9,5 manata gətirilən kərə yağı marketlərdə 20,9 manata satılır - Süni qiymət artımı var
-
“Ferrum Capital”ın vətəndaşlara qarşı məhkəmə iddiaları...
-
Leysan yağacaq, dolu düşəcək – Sabahın havası
-
Bakıda hansı bələdiyyələrin birləşdiriləcəyi məlum olub - SİYAHI
-
Xətaidə torpaq sürüşməsi oldu - Mütəxəssislər hadisə yerindədir
-
Təcili yardım xidməti ödənişli olacaq? - Vüqar Qurbanov açıqladı
-
Keniya və İtaliya İslam ölkələri kimi Şuşadakı tədbirdə təmsil olunacaq? - Müəmmalı tender
-
Xatirə İslam Naziləyə cavab verdi: “Heç kimin başı üçün deyil...“
-
Azərbaycanda bu bələdiyyələr birləşir - Siyahı
-
Prezident COP29-a hazırlıqla bağlı görülən işlərlə tanış oldu - Fotolar
-
Ən çox şikayət edilən sığorta şirkətləri - SİYAHI
-
Rövşən Rüstəmovun yarıtmaz fəaliyyəti: qatarların “dalınca baxa-baxa” qalmışıq...
-
60 yaşdan sonra boşanmalara səbəb nədir? – ARAŞDIRMA
-
“Prezident olsam, Baydenin prezidentlik kursunu davam etdirməyəcəyəm” - Harris
-
Xarici ticarətimizdə kəsir yarandı - səbəblər
-
Qış qabağı 2-ci əl kombilərə təlabat artdı - Qiymətlər
-
Bakıda “Trendyol“ vasitəsilə notbuk sifariş verdi, milçək dərmanı göndərildi - VİDEO
-
“STP Global Cable” cərimələndi - Valyuta vəsaitlərini xaricdən qaytarmadığına görə
-
Hər gün satılan yüzlərlə “dəvə qutabı“ həqiqətən dəvə ətindən hazırlanır? - VİDEO
-
Xırdalanda binanın 12-ci mərtəbəsindən yıxılan azyaşlı necə sağ qala bilib? - VİDEO
-
“Vital Chemistry“ işçiləri qanunsuz işlədib - PROTOKOL
-
Bakıda sürücüləri narahat edən problem - Bildiriş vaxtından əvvəl gəlir
-
Prezidentdən Füzuli ilə bağlı paylaşım - VİDEO
-
Fındıq yığımı başa çatdı, məhsuldarlıq aşağı oldu
-
Minatəmizləmə zamanı həlak olan şəxslərə şəhid statusunun verilməsi təklif edilir - VİDEO
-
İrəvan Gəncəyə edilmiş raket hücumlarını araşdırmalıdır - Hikmət Hacıyev
-
Füzulilərin yaddaşına həkk olunan tarixi gün
-
Azad Füzuli sürətlə bərpa edilir
-
Ermənistanın Gəncədə törətdiyi növbəti terrordan dörd il ötür
-
Bu gün Füzulinin işğaldan azad olunmasından dörd il ötür
-
Hadisə çəkildiyi serialın rejissoru ilə sevgilidir - Foto
-
“Uşaq kimi sevinirəm“ - Lionel Messi
-
“Azərbaycan bütün dünyanı “COP atəşkəsinə” dəvət edir” - Hikmət Hacıyev
-
Tarixi Qələbənin Füzuli müjdəsi
-
Nazir general Rəfail Mehdiyevə vəzifə verdi - Rəis müavini təyin etdi
-
Azərbaycan meyvə-tərəvəzin idxalını niyə artırıb? - VİDEO
-
Saah Nəsimi rayonunun bəzi ərazilərində qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Putinin səhhətində heç bir problem yoxdur” – Peskov
-
TƏBİB millət vəkilinin oğlundan anbar icarəyə götürdü - 1,2 milyon manata
-
2025-ci ilin dövlət büdcəsi niyə artırıldı? - Nazirlik şərh etdi
-
Füzuli şəhərində aparılan bərpa işləri geniş vüsət alıb
-
Xankəndi Azərbaycan ərazisidir - Rusiya XİN
-
“İnterşin“ MMC şirkəti cərimələndi - Gömrük qaydalarını pozduğuna görə
-
Ərdoğan Nəçirvan Bərzanini qəbul etdi - Ankarada
-
Müstəqillik tariximizdə ilk - Gələn il Xankəndi şəhərinin gəlir və xərcləri olacaq
-
Güclü maqnit qasırğası BAŞLADI – Nə qədər davam edəcək?
-
Pensiyalar oktyabrın 20-dən tez verilməyəcək... – DSMF hər ay ödəniş tarixini niyə irəliyə doğru “sürüşdürür”?
-
Böyükşor-Pirşağı avtomobil yolunun tikintisi nə yerdədir? - AÇIQLAMA
-
Qeyri-etik paylaşımlar edən tiktoker həbs edildi - 30 gün
-
Dollar satışında 8 ilin rekordu təzələndi – Neft Fondu 5.7 milyardı “əridib”; nə gözlənilir?
-
Nazir rəis əvəzini vəzifəsindən azad etdi - Yeni müavin təyin olundu
-
Azərbaycanın ət idxalına çəkdiyi xərc 50% artdı - RƏSMİ
-
Narkotik qəbul etdi, nənəsini güldanla döydü - Həbs olundu
-
Kəmaləddin Qafarovun biznes imperiyası: Deputatın hansı şirkətləri var?
-
Türkiyədə güclü zəlzələ - 190-a yaxın xəsarət alan var
-
“Rahat“ market saxlama müddəti ötmüş məhsullar satıb - Protokola Xankəndi məhkəməsində baxılacaq
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Şərurlu İsfəndiyarın şirkətindən daha bir şikayət - Məhkəməyə verildi
-
İcra başçısının qalmaqallı oğlu danışdı: “Ferma qayınatamındır“ - VİDEO
-
Mübariz İbrahimovun atası dəfn edildi - Fotolar
-
Casusluğu sübuta yetirildi - 16 il cəza aldı
-
“Fransada fundamental insan haqlarının pozuntusudur...“ - Rəsmi Bakıdan Pavel Durovun həbsinə münasibət
-
Qərib Dadaşov Şükürbəylidə 14,5 milyonluq ev tikir - 93 mənzil...
-
“Rusiya ilə yanaşı, İran və Şimali Koreyaya qarşı da vuruşuruq“ - Zelenski
-
“Mənə oğul lazımdır?“ deyən “Renka“ 700 manat cərimələndi - VİDEO
-
Azərbaycanın qaz ixracından gəliri 46% azaldı - RƏSMİ
-
Beytulla Hüseynovun qızı 7 il sonra - Əmlakları geri istəyir
-
İki gün güclü külək olacaq - Xəbərdarlıq
-
Gələn ilin müdafiə və təhlükəsizlik xərcləri - Açıqlandı
-
Bölgələrdə yağış və qar yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
Azərbaycan 23 ölkəyə 11 milyard dollarlıq neft satdı - CƏDVƏL
-
Mərkəzi Nəbatat Bağında son vəziyyət - Bu tarixdə istifadəyə veriləcək
-
“Gavali Group” cərimələndi - Yığılmış vergi borcuna görə
-
Bu il narkotiklə bağlı 7668 cinayət faktı aşkarlanıb - Rəsmi
-
“Millenium”un istehsalçısı Əvəz Səfərli barədə iddia - Ölkədən nə qədər pul çıxarıb?
-
İrana hücum: Ağ ev və Netanyahu razılaşıb
-
“Premium Bank” çöküşə doğru gedir - Müştərilər depozitlərini geri götürürlər
-
Milli Qəhrəman Mübariz İbrahimovun atası vəfat edib
-
Bloqer Cəmil qadınları görüntüləri ilə şantaj edirmiş - 6 il həbs verildi
-
Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyində müəmmalı “kadr islahatı“ - Asəf Quliyev necə idarə rəisi oldu?
-
Türkiyənin duz mərkəzi olan, səyyahların heyran qaldığı Çankırı - FOTOLAR
TOP 10
ARXİV