![]() |
|














Diplomatiyada yeni era: Türkiyəni dəstəkləyən qalib gəlir
Tarix 28.06.21, 23:44 |
|

Türkiyənin ingilis dilində çıxan “Daily Sabah” qəzetində “Diplomatiyada yeni era: Türkiyəni dəstəkləyən qalib gəlir” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifi beynəlxalq münasibətlər üzrə mütəxəssis, professor Mühiddin Atamandır.
Novator.az saytı məqaləni ingiliscdən çevirərək təqdim edir.
Bu gün diplomatiya dünyasında zəfər küləkləri Ankaraya sarı əsir. Onu illərlə təcrid edən dövlətlər xüsusilə NATO-nun Brüsseldə keçirilən sammitindən sonra Türkiyənin bu illər ərzində necə güc yığdığını gördülər.
2011-ci ildə ərəb ölkələrində üsyanlar başlananda bir sıra dövlətlər Türkiyəni təcrid vəziyyətinə salmışdı.
Bölgənin Yunanıstan, İsrail, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri və Səudiyyə Ərəbistanı kimi bir neçə dövləti Türkiyəsiz regional təşəbbüslərlə çıxış etməyə başlamışdı.
Ankara Qərbə öz ənənəvi iqtisadi-siyasi dəyərlərinə sadiq qalmağın və beynəlxalq normalara, beynəlxalq qurumların qərarlarına hörmətlə yanaşmağın zəruriliyini israrla xatırlatsa da, Qərb ölkələrinin çoxu, xüsusilə ABŞ Türkiyəyə saymazyana yanaşır, Ankaranı kənarlaşdırma xəttini davam etdirirdi.
Yumşaq və sərt güclər
Ancaq Türkiyənin öz yumşaq və sərt gücündən uğurla yararlanması bütün bu cəhdləri, təşəbbüsləri iflasa uğratdı.
Türkiyə dünyanın aparıcı donor ölkələrindən birinə çevrildi. İndi o, ayrı-ayrı qitələrdə yerləşən ən müxtəlif ölkələrin inkişafına dəstək verir, həmin ölkələrə humanitar yardımlar göndərir.
Öz yumşaq gücünü ağılla artıran Türkiyə çoxtərəfli platformalara və görüşlərə ev sahibliyi etməklə beynəlxalq siyasi mərkəzlərdən birinə çevrilməyə çalışır.
O biri yandan da Türkiyə bir neçə regional böhrana – Qətər və Liviya böhranlarına, Somalidəki, Suriyadakı vətəndaş müharibələrinə, eləcə də Qarabağ müharibəsinə hərbi müdaxilə etməklə öz sərt gücünü nümayiş etdirir.
Türkiyənin təkcə elə son həftələdəki diplomatik təmaslarına nəzər yetirsək, rəqiblərinin 10 il ərzində beynəlxalq siyasi arenadan kənarda tutduğu bu ölkənin yalnız regionda deyil, bütövlükdə qitədə beynəlxalq siyasətin ən fəal oyunçularından birinə çevrildiyini görərik.
NATO-nun bu ay keçirilən Brüssel sammitini və Türkiyə prezidenti Rəcəb Teyyub Ərdoğanla ABŞ-ın yeni prezidenti Cozef Baydenin toplantı çərçivəsində görüşünü müşahidəçilərin əksəri səbirsizliklə gözləyirdi.
NATO sammiti
NATO sammiti Türkiyə üçün danılmaz bir uğur oldu. Bu sammitdə ABŞ-ın və alyansın digər aparıcı üzvlərinin məqsədi ilk növbədə Ağ evin əvvəlki rəhbəri Donald Trampın və Fransa prezidenti Emmanuel Makronun NATO-ya qarşı yönəlmiş mövqeyinin ziddinə hərəkət edərək təşkilatı toparlamaq idi.
Alyans üzvlərinin NATO-ya diqqəti artırması isə öz növbəsində Türkiyəyə diqqəti artırır, Türkiyənin alyansdakı mövqelərini möhkəmləndirir.
Sammit çərçivəsində ayrıca görüşən Ərdoğanla Bayden ikitərəfli münasibətlərdə pozitiv ab-hava yaratmaq barədə razılığa gəldilər.
Bundan başqa, zirvə toplantısında Ərdoğan Türkiyənin iki rəqibi ilə – Emmanuel Makronla və Yunanıstanın baş naziri Kiriakos Mitsotakislə də görüşdü.
Türkiyə və onun lideri Ərdoğan ölkənin əhəmiyyətini və təsir gücünü dünyaya göstərmək üçün son dövrdə daha iki mühüm addım atıb.
Birinci addım NATO sammitindən az əvvəl Türkiyənin Liviyaya yüksək səviyyəli nümayəndə heyəti göndərməsidir.
Şuşa addımı
İkinci addım NATO sammitindən dərhal sonra atılıb.
Ərdoğan və onun komandası Brüsseldən birbaşa Azərbaycana yollandı. Ərdoğan işğaldan azad edilmiş Qarabağ bölgəsinə getdi və bölgənin tarixi və mədəni mərkəzi olan Şuşa şəhərində Azərbaycanla müttəfiqlik münasibətləri haqqında bəyannamə imzaladı.
Türkiyə və Azərbaycanın bu bəyannamədə məqsədi 2020-ci ilin Qarabağ müharibəsində qazanılan uğurları möhkəmləndirməkdir.
İki ölkə arasında inteqrasiyanı daha da dərinləşdirmək yolunu tutan Türkiyə ilə Azərbaycanın bir məqsədi də türklər arasındakı əməkdaşlığı Mərkəzi Asiyanın türk dövlətlərinədək yayıb genişləndirməkdir.
Ərdoğan Bakıdan birbaşa Antalya şəhərinə getdi, Türkiyənin bu şəhərdə ev sahibliyi etdiyi iki mühüm siyasi tədbirdə – Cənub-Şərqi Avropa Ölkələri Əməkdaşlıq Prosesi sammitində və Antalya Diplomatik Forumunda iştirak etdi, nitq söylədi.
Türkiyə prezidenti və xarici işlər naziri (Mövlud Çavuşoğlu) bu tədbirlər çərçivəsində dünyanın müxtəlif guşələrindən gəlmiş 50-dən çox dövlət və hökumət başçısı, xarici işlər nazirləri ilə danışıqlar apardılar.
Ərdoğanın diplomatik öhdəlikləri Türkiyənin yüksək çinli rəsmilərinə ölkənin xarici siyasətini normallaşdırmaq və yeni təşəbbüslər başlatmaq üçün geniş imkanlar açır.
Bütün bu addımların nəticəsində Türkiyə onu tamamilə təcrid etməyə çalışan rəqib ölkələrin qurduğu mühasirəni yarıb keçdi.
Başqa sözlə desək, Türkiyə onun əleyhinə olan bütün layihələri və niyyətləri puça çıxardı.
Münasibətləri normallaşdırmaq istiqamətində atılan addımlar göstərdi ki, anti-Türkiyə mövqeyinin perspektivi yoxdur, bu, uzun müddət duruş gətirə biləsi bir mövqe deyil və Türkiyəni təcrid etmək siyasəti onun rəqiblərinə çox baha başa gəlir.
Xəbərin oxunma sayı : 466
Analiz
Xəbərlər
-
Yarıçılpaq libası ilə diqqət çəkdi - Fotolar
-
“Benfika“ya qarşı çəkinmədən oynayacağıq“ - Qurban Qurbanov
-
Prezident o evlə bağlı tapşırıq verdi - VİDEO
-
“İlon Mask “Tesla” səhmlərini 1 milyard dollara aldı” - “Bloomberg”
-
Keyfiyyətli təhsil ucuz başa gələ bilməz - NAZİR
-
Bakıda yenidənqurma işləri görüləcək yerlər hansı ərazilərdir? - VİDEO
-
Türk əsilli Sinan Selen gizli xidmətin rəhbəri oldu - Almaniyada tarixi ilk
-
“Qəzzada öldürülən fələstinlilərin sayı 680 min nəfərdir” - BMT dəhşətli rəqəm AÇIQLADI
-
Aeroportdan şəhər istiqamətinə yeni taksi qiymətləti - VİDEO
-
Boşanmaların səbəbi nədir və ya kimdir günahkar - AÇIQLAMA
-
Gələn ilin dövlət büdcəsi əsasən hara xərclənəcək? - VİDEO
-
Sabirabadda tükürpədən qətl: Söyüşə görə başını kəsib bədənindən ayırdı
-
1988-1992-ci illərdə ermənilərin cinayətlər ilə bağlı sənədlər tədqiq edilib - FOTOLAR
-
Azərbaycan futbolunda son 10 ilin rekordu təkrarlandı - 12:0
-
“Qızıl Ulduz 2001”də səyyar vergi yoxlaması - 400 min manat əlavə vergi, 200 min manat sanksiya
-
Milyarderlərin münaqişəsi: Mask Sorosu insanlığa qarşı cinayətdə ittiham etdi
-
Azadlığa çıxmaq istədi, 30 min manat pulu batdı - Dələduzluq cinayəti
-
Sel körpünü dağıtdı, əhali çarəsiz qaldı: “Uşaqları məktəbə necə göndərək?“ (VİDEO)
-
Bilik günü: 288 nömrəli məktəbdə “birinci“lərin duyğuları - VİDEO
-
“İsraillə danışıqlar aparmağın mənası yoxdur“ - Qətər Əmiri
-
Şuşada külli miqdarda silah-sursat aşkarlandı - Video
-
Bakıda və rayonlarda leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
7 ay ərzində Azərbaycana 675 min smartfon gətirilib - Ölkələr və qiymətlər
-
Prezident Şuşada Bayraktaroğlunu qəbul etdi - Fotolar
-
Baş nazirdən sərəncam - Bakının bəzi əraziləri yenidən qurulacaq
-
19 milyon ayrılıb, amma... - Nərimanov Tibb Mərkəzində yenidənqurma niyə bitmir?
-
“Antiterror əməliyyatı hamıya dərs oldu“ - “Separatçıların kökünü kəsdik...“
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Vüsal 300“ kimi tanınan iş adamı həbs edildi - Əlavə ittiham verilib
-
Prezident Şuşada ICESCO-nun Baş direktorunu qəbul etdi - FOTOLAR
-
AYNA rəhbəri ABŞ-da gizlənən İlqar Hacıyevin milyonluq villasını alır: dənizə mənzərə + FOTOLAR
-
Yerdə son üç ayın ən güclü maqnit qasırğası başlayıb - Xəbərdarlıq
-
Prezident Xocalı sakinləri ilə görüşdü - FOTOLAR
-
“Ermənistan milli təhlükəsizlik strategiyasını təkmilləşdirməlidir“ - Qriqoryan
-
Şirvanda korrupsiya yoxlaması - Həbslər ola bilər
-
26 yaşlı Ləman skuterlə adam vurub: “Məndən 15 min istədilər”
-
“NATO “de-fakto“ Rusiya ilə müharibə aparır“ - Kreml
-
Leysan yağış, dolu yağacaq - Sabahın havası
-
Avtomobillər üçün vergi güzəşti - Dövlət Proqramında nə yazılıb?
-
Bakıda məktəb direktoru məhkəməyə verildi - SƏBƏB
-
Məhbusların da tibbi xərcləri İTS ilə qarşılanacaq - Qanun dəyişir
-
“Rusiya PUA-larının Ukrayna üzərində vurulması NATO ilə müharibə demək olacaq“ - Medvedev
-
Azərbaycan Türkiyə hərbi əməkdaşlığı müzakirə olundu - FOTOLAR
-
Elxan Məmmədov nazir təyin olunacaq? - Maraqlı iddia yayıldı
-
Məhəmməd Mirzəliyə qiyabi hökm oxunub - 6 il 6 ay həbs cəzası
-
Avropanın Rusiyaya qarşı sanksiyaları yetərincə sərt deyil - Tramp
-
Prezident Xocalı sakinləri ilə görüşdü - Fotolar
-
Ədliyyə Nazirliyi bu şəxslərə pul verəcək - SİYAHI
-
Terrora cəhd edən erməni bir il əvvəl nə deyirdi? - Müsahibə veribmiş... + VİDEO
-
Bakıda bu yollarda “yaşıl işıq”dır - SİYAHI
-
Prezident İlham Əliyev Xocalıda tut bağında - FOTOLAR
-
Azərbaycanda 9 ildir fəaliyyət göstərən məşhur layihə satılır - QİYMƏT
-
Xırdalanda yerləşən 9 nömrəli məktəbdə valideynlərdən pul yığılır - VİDEO
-
Prezident Xocalının 3 kəndində oldu - FOTOLAR
-
İsrailin Fələstindəki hərəkətləri regional ekspansionizmə çevrilib - Fidan
-
Qohum evliliyi qadağasından sonra nikahların sayı azaldı - STATİSTİKA
-
Zelenski-Putin görüşü daha tez baş tutacaq - Tramp
-
Yol polisindən sürücülərə - Müraciət
-
Bakının erməni-bolşevik işğalından azad olunmasından 107 il ötür
-
Kəlbəcərə növbəti köç yola düşdü - Fotolar
-
Azərbaycanda Bilik Günüdür - 2,2 milyon şagird təhsil alacaq
-
“Formula-1“ə görə Bakıya nə qədər turist gələcək? - VİDEO
-
Yağış yenə Sabunçuda yenə çətin vəziyyət yaratdı... - VİDEO
-
“Özünə hörmət edən insan orada yaşamazdı” - Prezident
-
Mağaza sahibini torpaq mübahisəsinə görə öldürmüşdü - Ali Məhkəmə qərar verdi
-
Separatçılığın kitabı bağlandı - İlham Əliyev
-
Polşa hava məkanına girən PUA-larda partlayıcı olmayıb - Sikorski
-
Çoxmərtəbəli tikililərdə gizli qüsurlar: Mütəxəssislər xəbərdarlıq edir
-
“Son beş ilin tarixi Zəfər tarixidir“ - Prezident İlham Əliyev
-
Dohada ərəb və İslam ölkələrinin görüşü keçirilir - İsrailin hücumu ilə bağlı
-
Türkiyə XİN Yunanıstana etiraz edib - “Belə təşəbbüslərdən çəkinməyə çağırırıq“
-
Gəncədə 40 yaşlı kişi bıçaqlandı - Şübhəli qardaşıdır
-
Prezident Xankəndidə açılışda iştirak etdi - Fotolar
-
Azərbaycan kərə yağını hansı ölkələrdən və neçəyə alır? - Tam siyahı
-
20 min cərimələnən məşhur şirkətdən maraqlı izah:“500 manat hədiyyə vermişdik“
-
Prezident Xocalı rayonunun Şuşakənd kəndində olub - FOTOLAR
-
Erməni əsilli şəxs Xankəndidə terror cəhdi etdi - Polisə atəş açıb, yaralanan var
-
Prezident Qırmızı Bazar qəsəbəsində olub - FOTO
-
QHT-lərin medal “yarış“ları - Satılan saxtakarlıq
-
Azərbaycan 4 ölkəyə 1 200 baş ətlik diri at satıb - Siyahı
-
Prezident Xocavənd rayonunun Sos kəndində olub - Fotolar
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını yayıb - VİDEO
-
Hadrutda inşa edilmiş məscidin açılışı oldu - Fotolar
-
Erkən nikahlar hansı faciələrə yol açır? - VİDEO
-
Musiqi məktəbərində təhsil haqqının 2 dəfə artırıldığı bildirilir - Narazılıq
-
İlham Əliyev Hadrut sakininin evində oldu - Fotolar
-
Qubada 15 yaşlı qızı 35 yaşlı kişiyə ərə vermək istədilər - Polis işə qarışdı
-
Prezident Qaraxanbəyli kəndinin təməlini qoydu - Fotolar
-
Azərbaycanda ən yüksək və ən aşağı əməkhaqqı bu sahələrdə verilir - Siyahı
-
Xəzər dənizi üzərində qorxulu təbiət hadisəsi baş verib - VİDEO
-
Ukrayna PUA texnologiyasında ABŞ-ı geridə qoyub - Kelloq
-
Bir sıra ərazilərə leysan, dağlıq ərazilərə qar yağıb - FAKTİKİ HAVA
-
“Culfa“ gömrük postunda 63 kiloqram narkotik aşkarlandı - VİDEO
-
Avtomobil sevgimiz azalmır: Pozulan tarazlıq, artan tıxac
-
Zidan təyinatı ilə bağlı razılığa gəldi: Hansı komandanın baş məşqçisi olacaq?
-
Kirayə qaldığı evin sahibəsi ilə sevgili oldu, qadını bıçaqladı - Goranboyda cinayət
-
ABŞ-yə məxsus beş “F-35“ qırıcısı Puerto-Rikoya enib - “Reuters“
-
DSX-nin zabiti ehtiyatsızlıqdan açılan atəşlə öldü - Fotolar
-
“Moskvada pul çoxdur, amma bəs etmir” - Putin
-
Vətəndaş da qazanmaq istəyir, şirkət də - ARAŞDIRMA
-
İş adamına qarşı 170 minlik dələduzluq: “Pulu vermək üçün “Lexus“u 50 minə satdım“
-
“NATO ölkələri Rusiya neftini almağı dayandırarsa, sanksiyalar tətbiq edəcəyəm” - Tramp
-
“Space TV”nin yayımı 6 saatlıq dayandırılacaq - Aparıcının çıxışına görə
-
Ürək xəstəliklərini cavanlaşdıran səbəblər - ARAŞDIRMA
-
MN-dən gənc əsgərlərlə görüşə məhdudiyyətlə bağlı - Açıqlama
-
Trampla Putin gələn ay görüşə bilər - Malayziyada
-
Sabah Bakıda intensiv yağış yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Bu kursları bitirənlər həkim ola bilməz - RƏSMİ
-
Pakistanda hərbi konvoya hücum: Çox sayda əsgər həlak olub
-
Ən çox ev telefonları hansı bölgədədir? - Araşdırma
-
ABŞ G7 ölkələrinə Rusiyanın dondurulmuş aktivlərini müsadirə etməyi təklif edəcək - “Bloomberg“
-
Yeniyetmənin öldüyü qəzada maşını azyaşlı idarə edirmiş - Yol polisindən xəbərdarlıq
-
Minimum nəticə göstərən musiqi müəllimləri işə bərpa oluna biləcəklər - VİDEO
-
Bakı və Vaşinqton Zəngəzur dəhlizinin açılmasında qərarlıdır - TƏHLİL
-
“Dr. Aysen” həkim sertifikatı olmadan stomatoloq kimi fəaliyyət göstərir - İDDİA
-
Tramp Memfis şəhərinə Milli Qvardiya göndərir - Cinayətkarlıqla mübarizə üçün
-
Kremlin “Yumşaq gücü“: Küləyə sovrulan milyonlar və Azərbaycanda uğursuzluq
-
“Barama“ bağçasında müəllimə uşağa şiddət göstərib? - VİDEO
-
Azyaşlı övladını öldürməkdə təqsirləndirilən ana saxlanıldı - VİDEO
-
İşığa görə bildiriş 6 aydan sonra gəlib - “İkiqat borc yazılıb“ VİDEO
TOP 10
ARXİV