![]() |
|














Görkəmli xeyriyyəçi Hacı Soltanəlinin şərəfli həyat yolu...- FOTO
Tarix 28.11.22, 11:00 |
|

Deyirlər yaxşılıq et, balığı at dəryaya, balıq bilməsə də, Xaliq bilər. Stresslərin, müharibə ocaqlarının, qan-qadanın durmadan artdığı, tamamən dünyanı ağuşuna aldığı çağdaş dönəmdə cəmiyyətin öz yoluna sabitqədəm davam etməsi getdikcə çətinləşərək müşkül işə çevrilmişdir. Daha dəqiq desək, iqtisadi və sosial problemlərin məngənəsində sıxılan, gündəlik qayğıları ilə həddindən ziyadə yüklənmiş insanların yorğunluqdan başqalarının dərdini görüb-eşitməyə qüvvələri qalmamışdır. Bununla belə, çevrəmizdə hələ də yaşadıqları çoxsaylı sıxıntılara rəğmən, özündə güc tapıb ömrünü başqalarına həsr edən şəxsləri görəndə sevinir, sözün həqiqi mənasında, fərəh və qürur hissi keçiririk. Bu yerdə bir daha əmin olursan ki, xeyir iş görmək üçün böyük sərvət, geniş imkanlar gərək deyil, sadəcə istəmək və insana sevgi yetərlidir.
Bəllidir ki, Azərbaycanda xeyriyyəçilik ənənələri tarix boyu mövcud olmuş və onlarla xeyriyyəçi şəxsiyyətlərimiz şanlı tariximizə öz adlarını əbədilik həkk etmişlər. Xeyriyyəçilik təmənnasız könüllü fəaliyyət, ehtiyacı olanlara dəstək, bu vəsilə ilə dərdlərə şərik olmaq və cəmiyyətdə ümid formalaşdırmaqdır.
Bu gün sizlərə xeyriyyəçi Hacı Sultanəli Haşımovu tanıtmaq istəyirik. Gəlin fəhləlikdən milyonçuluğa, yetimlikdən babalığa yüksələn Hacı Soltanəlinin ömür yoluna birgə nəzər salaq, onu hamılıqla tanıyaq...
Hacı Sultanəli Haşımov 1851-ci ildə Balaxanada anadan olmuşdur. Hələ 11 yaşında ikən hər iki valideyinini itirib böyük bacısının himayəsində yaşayan Soltanəli Haşımov 14 yaşında Nobel qardaşlarının Bakıdakı neft buruqlarında fəhləlik etməyə başlamışdır. Təhsilə hədsiz meyilli olan Soltanəli gündüzlər neft buruqlarında çalışır, gecələr isə dini və ədəbi mövzuda məclislərdə iştirak edirdi. O, zirəkliyi və dərrakəsinə görə həmyaşıdlarından xeyli dərəcədə fərqlənərdi. Elə buna görə də Soltanəli Haşımov bir müddət neft mədənlərində fəhlə işlədikdən sonra usta köməkçisi kimi çalışmağa başlayır. Beləliklə, qısa müddətdə qazandığı pulları israf etmədən toplayan gənc, 21 yaşında kiçik bir torpaq sahəsi almağa belə nail olmuşdu. Sonradan aldığı torpaq sahəsində ilk neft quyusu fontan vuran Soltanəli az keçmədən Bakının gənc milyonçularından birinə çevrilmişdir.

Hacı Sultanəli Haşımov
Daim allaha bağlı, imanlı, əxlaqlı, ağlı və dərrakəsi ilə hər kəsin sevimlisinə çevrilmiş Hacı Sultanəli Haşımov hələ o zamanlar Azərbaycanın tanınmış xeyriyyəçilərindən sayılan Hacı Zeynalabdin Tağıyevlə dost olmuşdur. Belə ki, Tağıyev həmişə məclislərdə Hacı Soltanəlinin maarifpərvərliyindən, biliyə, elmə vurğunluğundan hərarətlə bəhs etmişdir. Hacı Zeynalabdinin qardaş deyə müraciət etdiyi Hacı Soltanəli, həmçinin Bakının infrastukturunun inkişafına yönələn bir çox layihələrin hazırlanmasında və həyata keçirilməsində də yaxından iştirak etmişdir.

Soldan ikinci əyləşən Hacı Zeynalabdin Tağıyev. Altıncı Hacı Soltanəli Haşımov
Ümumilikdə dörd məscid və bir hamam binası etdirmiş Hacı Soltanəlinin inşasına nail olduğu məscidlərdən üçü Bakı şəhərində, biri isə Quba rayonunda idi. Hacı Soltanəlinin inşa etdirdiyi məscidlərdən dövrümüzə qədər gəlib çatanları da var. Onlardan ən böyüyü Bakı şəhərinin Yasamal rayonununda, Salatın Əsgərova küçəsindəki ölkə əhəmiyyətli memarlıq statusu daşıyan “Hacı Soltanəli” məscididir. Məscid 1904-1910-cu illərdə inşa edilmişdir. Bununla yanaşı, “XIX-XX əsrin əvvəlləri Azərbaycanın şəhərsalma və memarlığı” kitabında məscidin kompozisiyasının vertikallığı, memarlıq həlli binanın tanınmış memar-mühəndis İ.K.Ploşko tərəfindən layihələndirildiyi ehtimalını da yaradır.

"Hacı Sultanəli" məscidi
Hacı Soltanəlinin inşasına nail olduğu məscidlərdən birinin qalıqları Ləhiş bağlarındadır. Balaxanıda inşa edilmiş məscid 1969-cu ildə sökülərək yerində məktəb tikilmişdir.
Yuxarıda da vurğulandığı kimi, Hacı Soltanəli maarifpərvər şəxsiyyət olmuş, onun elmə, təhsilə göstərdiyi diqqət və həssaslığı o dövrün ziyalılarının həyatına təsirsiz ötüşməmişdir. O, zamanında xaricdə təhsil alan xeyli sayda gəncə maddi dəstəyini də əsirgəməmişdir.
Bakıda 1901-ci ildə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin rəhbərliyi altında inşa olunmuş müsəlman dünyasında ilk qızlar məktəbinin açılışından sonra ikinci belə məktəb Balaxanıda Hacı Soltanəlinin təşəbbüsü ilə tikilmişdir. Hətta, Hacı Soltanəlinin şəxsi istəyi ilə bu məktəbdə dövrün bir sıra din xadimlərinin, imkanlı şəxslərinin qız övladları da təhsil almışlar.
Hacı Soltanəlinin xalq üçün etdiyi xeyriyyə işləri yalnız bunlarla məhdudlaşmır. Azərbaycan xalqının böyük satirik şairi Mirzə Ələkbər Sabiri Bakıya, Suraxanıya dəvət edən Hacı Soltanəli maarifçilik yoluna davam edərək azərbaycanlı övladlarının təhsil alması üçün Balaxanıda daha bir məktəb inşa etdirmiş, həmin məktəbdə Mirzə Ələkbər Sabir xeyli müddət dərs demişdir. Fərəh doğuran hal bir də budur ki, Balaxınada inşa edilən o məktəb günümüzədək qorunub-saxlanmışdır. Hazırda kitabxana kimi fəaliyyət gösətərən bu maarif ocağı vaxtilə orada dərs demiş, ruhu hələ də bu məkanda dolaşan unudulmaz şairimizin adını daşıyır.

Hacı Sultanəli Haşımovun Balaxanıda tikdirdiyi məktəb
Hacı Soltanəli o dövrün siyasi proseslərinə də qətiyyən seyrçi qalmamışdır. Qeyd edək ki, 1905 və 1918-ci illərdə Azərbaycanda silahlı erməni birləşmələrinin başlatdığı soyqırım tariximizin ən faciəvi səhifələridir. Həmin qanlı illərdə sadə azərbaycanlılara divan tutan, yüzlərlə kəndi yerlə-yeksan edən erməni silahlılarının qarşısının alınması üçün dövrün imkanlı, hörmətli, xalqını düşünən şəxsiyyətləri var-gücləri ilə səfərbər oldular. Bələkdəki körpələrə belə rəhm etməyən, hamilə qadınları süngülərə keçirən erməni vandallarına qarşı mübarizəyə ciddi formada dəstək verən şəxsiyyətlərdən biri də Hacı Soltanəli idi. Belə ki, o, erməni zülmünə qarşı əhalinin səfərbər edilməsində, yeni silahların alınmasında, istehkam sədlərinin yaradılmasında ciddi-cəhdlə iştirak etmişdir. Beləliklə, qısa zaman ərzində Bakı ətrafında Hacı Soltanəlinin rəhbərliyi və maliyyə dəstəyi ilə istehkamlar qurulmuş, səngərlər qazılmışdır.
Sovet işğalı zamanı qurulan hökumət xalqımızın başına gətirilən qanlı hadisələri, o dövr tariximizi bizə unutdurmağa çalışsa da, xalq yaşananları heç vəchlə yaddan çıxarmadı.
Digər maraq doğuran məqam isə odur ki, bu gün Balaxanı qəsəbəsinin qəbiristanlğına yaşlı nəslin nümayəndələri həm də “səngər” deyirlər.
Azərbaycanda 1920-ci ildə milli hökumətin devrilməsindən, Sovet hakimiyyətinin qurulmasından 1 il sonra, 1921-ci ildə böyük şəxsiyyət, daim xalqını elmli, təhsilli görmək istəyən Hacı Soltanəli dünyasını dəyişmişdir. Hacı Soltanəlinin məzarı Ləhiş bağlarında, inşa etdirdiyi məscidin yanındadır.
Göründüyü kimi, xeyirxahlıq xalqımızın milli xüsusiyyətidir, xeyriyyəçilik ənənəsi isə Azərbaycanda ta qədimdən mövcuddur. Müasir zamanda ayrı-ayrı fərdlərin fəaliyyətində və dövlətin siyasətində mühüm prinsipə çevrilmiş xeyriyyəçiliyə elmi yanaşma isə günün tələbidir.
Ən əsası isə qədim və şərəfli keçmişə malik Azərbaycan xalqı tarixə söykənərək ata-babalarımızdan bizə miras qalan adət-ənənələri, xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərini bu gün də qürurla davam və inkişaf etdirərək gələcək nəsillərə ötürməkdədir.
Əminik ki, əsasını maarifpərvər, mərd və səxavətli kişilərin qoyduğu, bu gün də şərəflə yaşadılan xeyriyyəçilik ənənələrinin daha da geniş yayılması, imkanlı şəxslərin bu savab işə artıq dərəcədə həssaslıqla yanaşaraq könül verməsi dövlətimizin apardığı sosial siyasətə mühüm dəstək olacaqdır.
Cahandar Laçınlı
Xəbərin oxunma sayı : 1822
loading...
Maraqlı
Xəbərlər
-
Azərbaycandan xaricə ən çox məhsul satan 10 şəxs - Siyahı
-
Putin riskli qərarlar qəbul etməkdən çəkinir - ISW
-
Daha 8 qazimiz Vətənə qayıdıb - SİYAHI
-
İlham Əliyev Ərdoğana zəng etdi - Humanitar yardım göndəriləcək
-
Zəlzələdə 912 nəfər ölüb, 5385 nəfər yaralanıb - Ərdoğan açıqladı
-
Pirşağının açınacaqlı vəziyyəti – Sakinlərdən prezidentə müraciət…
-
Nazir bu xanımı yüksək vəzifəyə təyin etdi - FOTO
-
“Zəlzələ nəticəsində 3 hərbçimiz şəhid olub, yaralılar var” - Hulusi Akar
-
Şanlıurfada salamat görünən yaşayış binasının çökmə anı - VİDEO
-
Dağlıq və dağətəyi rayonlarda yollar buz bağlayacaq - Xəbərdarlıq
-
“Naxçıvanbank”da daha bir dəyişiklik – Səhmdarların sayı azaldı
-
Ərdoğan AFAD-ın qərargahına gedib - Zəlzələ bölgəsi ilə bağlı işləri koordinasiya edəcək
-
Uyğurların taleyi puldan üstün – “The Hill”
-
Mehriban Əliyeva Türkiyədəki zəlzələ ilə bağlı paylaşım edib - FOTO
-
Jurnalistlər media reyestri olmadan da fəaliyyətini davam etdirə bilər - Əhməd İsmayılov
-
Türkiyədə ölənlərin sayı 284-ə çatdı, 1710 bina dağılıb - CANLI YAYIM
-
“Azərenerji”nin 4,2 milyonluq tenderini Baba Rzayevin qohumlarına bağlı şirkət uddu – Faktlar
-
Muxtar Babayev xidmət rəisini işdən çıxardı - FOTO
-
İlham Əliyevdən Türkiyədəki dəhşətli zəlzələ ilə bağlı paylaşım - FOTO
-
Cəbrayıl rayonunun Mahmudlu kəndi - FOTO
-
Türkiyədə dağıntılar altında qalan uşaqların xilas edilməsinin görüntüləri - VİDEO
-
FHN-in xilasetmə qüvvələri Türkiyəyə göndərilir - Prezident tapşırıq
-
Adanadakı zəlzələdə dağıntılar altında qalanlar kömək istəyirlər - VİDEO
-
İlham Əliyev Rəcəb Tayyib Ərdoğana başsağlığı verdi
-
“Moskva və Tehran Tatarıstanda dron zavodu açmağı planlaşdırır“ - KİV
-
Paytaxtın hansı küçələrində tıxac var? - SİYAHI
-
Türkiyədə 7,4 bal gücündə zəlzələ - Xeyli sayda ölü və yaralı var
-
Laçın- Xankəndi yolu: Ekoaksiya 57 gündür davam edir
-
Məşhur model çılpaq görüntülərini paylaşdı - FOTO
-
Zaqatalanın qazsız kəndlərinin çətinlikləri - VİDEO
-
İsrail Kiyevə raket və PUA-lara qarşı ilkin xəbərdarlıq sistemləri verəcək - Ukrayna MN
-
Sumqayıtda dəhşət: Əri ölən qadın qonşuların oğlanları ilə... - Şok təfərrüat
-
Kərə yağı bahalaşdı - VİDEO
-
“Vəziyyət gərginləşir” - Zelenski
-
“40 manata da arayış olar?” - ARAŞDIRMA
-
Evli qadınlar arasında “Kainat gözəli”nin qalibi məlum olub - FOTOLAR
-
Ramiz Mehdiyev 16 min manat cərimələndi - SƏBƏB
-
17 yaşlı oğlan özündən kiçik qızla görüşdü: “Evdə heç kəs yox idi...“ - ŞOK CİNAYƏT
-
Vergi tələbindən sonra vətəndaşlar banklardakı əmanətlərini çəkəcəklər? - ARAŞDIRMA
-
Molla rejimi tarixi binaları sökür - FOTO
-
“Ötən il Rusiya ilə Ukrayna arasında danışıqlar Qərb tərəfindən dayandırılıb” - İsrailin sabiq baş naziri
-
Ceyhun Bayramov İranda səfirliyə hücum zamanı yaralananları ziyarət edib - FOTO
-
Abşeronda yeni doğulan körpəsini asfaltın üstünə atan ana necə ələ keçdi? - TƏFƏRRÜAT
-
Turizm zonalarını çirkləndirənlər cərimələndi - FOTO
-
İranda kəşfiyyat polisinin rəisi inqilabçılar tərəfindən öldürüldü - FOTO
-
Azərbaycanda son sutkada 18 nəfər koronavirusa yoluxub -1 nəfər vəfat edib
-
PSJ rəsmisi Messi ilə bağlı vəziyyəti açıqladı: “Müqavilə imzalasa...“
-
Özünü aldatma yoxsa, psixoloji problem: Özündən başqa hamıya oxşayanlar - FOTO
-
“Tanklardan Rusiyaya hücum etmək üçün istifadə edilməyəcək“ - Şolz
-
Suriyada minaya düşən, Türkiyədə İŞİD-çi kimi tutulub bəraət alan azərbaycanlı…
-
Qarşılıqlı maraqlar əsasında qurulmuş əməkdaşlıq
-
Azərbaycanlı gənc 145 min manatlıq təqaüdü necə alıb? - FOTOLAR
-
“Yunanıstan illüziyalar aləmində yaşayır” - Türkiyənin müdafiə naziri
-
Bakıda külək əsəcək, dağlıq rayonlara qar yağacaq - Sabahın havası
-
“İranla nüvə sazişi üzrə razılığa gəlmək çətindir” - Borel
-
Saxta və keyfiyyətsiz dərmanlar ölkəyə necə gəlir? - ARAŞDIRMA
-
“Bığ saxlamaq istəyirdim, yoldaşım icazə vermədi” - Nazir
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim etdi - VİDEO
-
“İsrailin Ukraynaya silah tədarükü məsələsi araşdırılır” - Benyamin Netanyahu
-
Azərbaycan və Rumıniya arasında energetika sahəsində əməkdaşlığın aktuallığı durmadan artır
-
Təhsildə süni intellekt dövrü başlayır: Bəs bunun əhəmiyyəti nə olacaq?
-
Bu şəxslər də ölkəyə keçə bilər - Naxçıvan sərhədində yenilik
-
Sumqayıtda vəkil özünü asdı – FOTO
-
Peyvənd xofu nədən qaynaqlanır? - SƏBƏBLƏR
-
Azərbaycan – Rumıniya əməkdaşlığı Avropa ilə münasibələrimizə böyük töhfələr verir
-
“Ermənistan verilən fürsətdən istifadə etməlidir” - Hulusi Akar
-
Sosial şəbəkələrdə İrana işləyənlər - VİDEO
-
ABŞ Çinin hava şarını vurdu - VİDEO
-
“Subay vaxtı səhnə daha maraqlı olur“ - Xatirə
-
Azərbaycan cüdoçusu qızıI medal qazandı - Böyük Dəbilqə
-
Masazır qəsəbəsində yol problemi: Seçicilərinin səsinə hay verməyən deputat - FOTO
-
Sərnişin siqaret çəkdi, cərimə sürücüyə yazıldı - VİDEO
-
Bunu edən sürücülər 40 AZN cərimələnirlər - VİDEO
-
Lənkəran sakinləri bu şirkətə görə etiraz aksiyası keçirdilər - FOTO
-
“İsveç minaları bilərəkdən tapdalayır” - Mövlud Çavuşoğlu
-
ABŞ Çinə sanksiya tətbiq edəcək - İrana görə
-
“2024-cü ildə Azərbaycandan təbii qaz alacağımıza ümid edirik” - Serbiyalı nazir
-
Azərbaycanda ən çox ziyarət olunan dövlət saytları açıqlanıb - FOTO
-
Rusiyanı 1 milyona yaxın adam tərk edib – Gürcüstanda 100 min nəfərdən çox rusiyalı var
-
“Kral“ şirkəti doğrudan da halal məhsul buraxırsa, normal monitorinqə şərait yaratsın“ - İLGİNC AÇIQLAMA
-
Azərbaycanda daha 22 nəfər COVID-19-a yoluxub, bir nəfər vəfat edib - FOTO
-
İran əngəl törədir ancaq, Zəngəzur dəhlizi açılacaq - Türkiyəli deputat
-
Medvedev Kiyevə xəbərdarlıq etdi: “Krıma zərbələr endirilərsə, bütün Ukraynadan qisas alınacaq”
-
Arabir yağış yağacaq – Sabahın havası
-
İran Azərbaycanda casus şəbəkəsini necə yaradıb? - Faktlar açıqlandı
-
Xırdalan və Masazırda narkotik vasitələrin satışı ilə məşğul olan 2 nəfər saxlanılıb - VİDEO
-
Pensiyaların artması üçün yenilik edilir - Qanuna dəyişiklik - FOTO
-
“Ən-Nəsr”in baş məşqçisi: “Klub bütünlüklə Ronaldudan asılı deyil”
-
Göyçayda narkotikə görə üç nəfər saxlanılıb - VİDEO
-
İnzibati Xətalar Məcəlləsində dəyişiklik edildi: Yeni cərimələr müəyyənləşdi
-
Marketlər polietilen torbaları müştərilərə neçəyə satacaq? - VİDEO
-
Sumqayıtda bəzi avtobuslarda gediş haqqı 20 qəpik qalxdı - Süni qiymət artıranlara xəbərdarlıq
-
Rusiya Mariupola qoşun yerləşdirir - Onminlərlə hərbçidən ibarət “canlı qalxan” yaradır
-
Xarici səyyahlar Xankəndi yolunda aksiya keçirilən ərazidə olublar - FOTOLAR
-
Sabunçuda narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsi ilə məşğul olan 49 nəfər saxlanılıb - FOTO/VİDEO
-
“Rusiya nüvə silahından istifadə edə bilər“ - Medvedev
-
“Instagram” “Twitter” funksiyası əldə edir - FOTO
-
Yoxa çıxan soğan: Problemin həlli nədir?
-
Xəbəri olmadan 2 nəfər evinə qeydiyyata düşdü - VİDEO
-
Sərnişinlərin ödənişindən 5% tutan şirkətin ünvanı Vüsal Kərimlinin evidir? – VİDEO
-
“Hakimiyyəti Bəxtiyar Hacıyevi dərhal həbsdən azad etməyə çağırıram“ - Dunya Miyatoviç
-
Azərbaycan Ordusunda atəş hazırlığı üzrə praktiki çalışmalar yerinə yetirilib - VİDEO
-
Bu teatrın direktorunun vəzifəsinə xitam verildi - FOTO
-
“Rusiyanın Ukraynadakı döyüş effektivliyi xeyli aşağı düşüb” - ABŞ İnstitutu
-
Zibil atarkən ehtiyatlı olun: Cərimələnə bilərsiniz
-
Xankəndi-Laçın yolundakı aksiyanın 55-ci günü - Ekofəallar etirazlarını davam etdirir
-
Ebru Gündeş özündən 19 yaş kiçik sevgilisi ilə barışdı - FOTO
-
Bakıda ustanın başını kəsib soyuducuya qoydular: Qandonduran qətlin TƏFƏRRÜATLARI
-
Ölkədəki dərman qıtlığının səbəbi nədir? - VİDEO
-
Xırdalan sakinlərinin üfunət içində yaşamasının səbəbi nədir? - VİDEO
-
Şadlıq saraylarında qiymətlər bahalaşdı - SƏBƏB + VİDEO
-
ABŞ Ukraynaya uzaqmənzilli raketlər göndərir - Pentaqon 2 milyardlıq hərbi yardım paketini açıqlayıb
-
Naxçıvanda müəllimlər etiraz etdi, direktor işdən çıxarıldı
-
Lənkəranda görünməmiş ekoloji vəhşilik – Etiraz edən sakinlər polislə hədələnir
-
Səfirliyimizə hücum bir nəfərin işi deyil - VİDEO
-
“Baxmutu təslim etməyəcəyik“ - Zelenski
-
“Toyuq əti və yumurta yenə bahalaşacaq” - Assosiasiya sədri
-
Qazsız qalan kəndlərdən birinin məktəbli sakini: “Dərs oxumaq yerinə odun daşıyıram” - VİDEO
-
Azərbaycanda saqqallı məmurlar - FOTOLAR
-
Zaqatalada yeni təmir olunan körpünün dağılmasının yaratdığı təhlükə - VİDEO
TOP 10
ARXİV