![]() |
|














Navalnıdan sonra müxalifətin Putinə qarşı vahid lideri yoxdur
Tarix 13.07.21, 19:35 |
|

Böyük Britaniyanın “Prospect” jurnalında “Aleksey Navalnıdan sonra müxalifətin Putinə qarşı vahid lideri yoxdur” başlıqlı məqalə dərc olunub. Məqalənin müəllifi Con Lloyddur. Novator.az saytı məqalənin əsas hissələrini ingiliscədən çevirərək oxucuların diqqətinə çatdırır.
1991-ci ildə Sovet İttifaqının dağılmasını “XX əsrin ən böyük siyasi faciəsi” adlandıran Rusiyanın dövlət başçısı Vladimir Putin özünün dördüncü prezidentlik müddətində bu faciəni bir xeyli dərəcədə kino lenti kimi geri çevirə, filmin əvvəlinə qayıda bilib.
Rusiyada getdikcə dövlətin və Kremlin insanlara təsir gücü və vətəndaş cəmiyyətinə təzyiqi artır. Cəmiyyətin böyük qismi təhdid altındadır. Əhalinin yarıdan çoxu, hətta sovet dövrünü görməyənlər belə keçmiş üçün darıxdığını dilə gətirir.
“Levada” sorğu mərkəzinin rəhbəri Lev Qudkov yerli mediaya açıqlamasında ölkənin hələ də totalitarizmə tərəf sürükləndiyini deyir: “Azadlığın, mədəniyyətın, mənəviyyatın, maarifçiliyin, dinin və elmin məkanları get-gedə daralır. Siyasət institusional sahə kimi yoxa çıxıb. Kütlə böyük dövlət ideyası ilə yaşamaqda davam edir. Qərbə nifrət hissi bu ideyanın bir parçasıdır”.
Tarixçi İrina Proxorova Almaniya mediasına açıqlamasında bildirir ki, küçədə-bayırda tanış olduğun insanların çoxu Qərb haqqında mənfi fikirlər səsləndirir: “Sonra da öyrənirsən ki, həmin adamlar əmanət pullarının hamısını uşağını xaricdə oxutmağa xərcləyib. Bu, riyakarlıqdır. Sovet dəyərlərinin geri qayıtması mühüm bir problemi – cəmiyyətin riyakarlığı problemini də geri qaytarıb”.
Bir sıra rusiyalı dissidentlər kimi xaricdə – Baltikyanı ölkələrinin birində yaşayan Maksim Trudolyubov “Meduza” saytında dərc olunan essesində qeyd edir ki, Kreml liderləri daima “təhdid böhranı” yaradır, “təxribatçılar”, “daxili düşmənlər” yetişdirir: “Kreml elə mənzərə formalaşdırır ki, sanki xalq təhlükə altındadır və bu xalqın liderləri “milli qurtuluş” düşüncəsi ilə hərəkət etməlidirlər. Rusiyanın siyasi ritorikasının təhdidlərlə dolu olması heç də təsadüfi deyil”.
Bəzi rusiyalı siyasətçilər də Lev Qudkov kimi bədbin fikirlərdədirlər.
“R Politik” kosaltinq şirkətinin rəhbəri Tatyana Stanova deyir ki, bu gün müxalifətlə mübarizədə siyasi üstünlük tam şəkildə hakimiyyətdədir. Onun sözlərinə görə, “xarici agentlər”, “arzuolunmaz təşkilatlar”, “ekstremist, vətəndaşların şəxsi həyat toxunulmazlığını və digər hüquqlarını pozan QHT-lər” kimi düşmən obrazlarından həm ayrı-ayrı şəxsləri, həm də vətəndaş cəmiyyəti institutlarını sıradan çıxarmaq üçün istifadə olunur: “Bu isə onları siyasətə qatılmaq imkanından məhrum edir. Rusiyanın bu ilin sentyabrında keçiriləcək seçkilərdə yenilənəsi qanunvericilik orqanı – Dövlət Duması məhz bu cür siyasət yürüdən tərəflər arasındadır”.
Kreml böyük bir problemin – əsas siyasi rəqibi sayılan Aleksey Navalnının öhdəsindən gəlməyi bacardı. Keçən ilin avqust ayında zəhərləndikdən sonra Almaniyada müalicə alan və cəsarətlə Rusiyaya qayıdan Navalnı həbs edildi. Müxalifət lideri 2 il 6 ay müddətinə azadlıqdan məhrum olunaraq Rusiyanın ən sərt rejimli cəzaçəkmə müəssisələrindən birinə – Pokrova həbsxanasına göndərildi. Onun başçılıq etdiyi təşkilatın da fəaliyyətinə qadağa qoyuldu.
Moskva Karneqi Mərkəzinin (hələ ki, məhdud sayda fəaliyyət göstərən Qərb institutlarından biri) baş elmi işçisi Andrey Kolesnikovun sözlərinə görə, Navalnı hazırda ictimaiyyətin diqqət mərkəzindən kənarda qalıb.
2021-ci ilin əvvəlində nəşr etdirdiyi, Rusiyanın çağdaş siyasətindən bəhs edən esselərinin birində Kolesnikov yazır ki, Navalnının geri qayıtması və həbs olunması, görünür, Rusiyada ictimaiyyətin ona etimadını və dəstəyini azaldıb: “Navalnının əhalini Rusiyada nümayişlərə çağırmasına, Qara dəniz sahilində Putinin sifarişi ilə tikildiyi iddia olunan nəhəng sarayın video görüntüləri də daxil olmaqla korrupsiya hallarını ifşa etməsinə, habelə prezidentin Vahid Rusiya Partiyasını durmadan tənqid atəşinə tutmasına son qoyulub”.
Ancaq Kolesnikov etirazların dayanmayacağı qənaətindədir: “Biz indi regionlarda baş verənləri görəcəyik. Navalnı əsasən mərkəzi hakimiyyətə köklənmişdi. Bu, məntiqlidir, çünki bütün tarixi dəyişikliklər Kremldə baş verib. Ancaq bölgələrdə insanlar öz yerli hüquqlarının hayındadır”.
Ötən il Uzaq Şərqdə – Xabarovsk şəhərində tanınmış qubernatorun həbsi insanların küçələrə axışmasına səbəb oldu. Başlanğıcda polis demək olar etirazçılara müqavimət göstərmədi.
Rusiya Federasiyasının Başqırdıstan Respublikasında da ekoloji problemlərə qarşı etirazlara dəstək verənlərin sayı çox oldu.
2019-cu ildə də minlərlə insan Yekaterinburqda parkın ortasında kilsənin tikilməsinə etiraz etmişdi.
Rusiyada müxalif fikrə basqının paytaxtda daha güclü olması üzündən rejimə qarşı çıxanların Moskvanı tərk etməsi halları xeyli artıb.
Dövlət Dumasının tanınmış müxalif üzvü Dmitri Qudkov (Lev Qudkov ilə əlaqəsi yoxdur) iyun ayında Rusiyanı tərk edib. O, ölkədə qalacağı təqdirdə saxta ittihamlarla həbs olunacağını bildirib.
Qələm dostu İrina Boroqanla birlikdə Rusiya təhlükəsizliyinə dair mükəmməl kitablar yazan Andrey Soldatov deyir ki, rejim ölkənin sığınacaqlarında üsyan edə biləcək gənc nəsil yetişdirməklə məşğuldur.
Hazırda Rusiyada etiraz və narazılığın vahid lideri yoxdur. Rusiyalıların əksəriyyəti müxalifət təmsilçisinin fikirlərini dəstəkləmək əvəzinə onu güllələməyi üstün tutsa da, hər halda indi bu ölkədə sovet dövrü ilə müqayisədə etirazların geniş vüsət alması üçün daha böyük zəmin var.
Lev Qudkov indiki gəncliyin davranış və ünsiyyət metodlarına görə əvvəlki nəslin gənclərindən fərqləndiyini vurğulayır. O bildirir ki, indiki gənclər Qərbə daha meyillidir və onlar zorakılığa daha çox təpki göstərirlər: “Navalnın susdurulması fərqli baxışların sonu demək deyil. Onun həbsi sadəcə şiddətə qarşı yönəlmiş etirazlara yox, daha geniş etirazlara gətirib çıxara bilər”.
Andrey Soldatov şagirdlərin məktəblərdə müəllimlərin təcavüzkar davranışlarını telefonla çəkdiyini misal göstərir. O, yetişməkdə olan gənc nəslin düşüncə tərzinə görə sovet sistemində təhsil alan məktəblilərdən fərləndiyini bildirir. Bu isə o deməkdir ki, Rusiyada dəyişiklik etməyə çalışanların ümidi gənc nəslədir.
Maksim Trudolyubov yazır: “Əlbəttə, həbslər, cəzalar və cərimələr, “agent” damğaları real problemlərdir. Bunlara sadəcə bir çətinlik kimi yanaşmaq yanlışlıq olardı. Hakimiyyət çox dərinə gedə bilər, ancaq axıra qədər gedə bilməz. Bu gün Rusiya cəmiyyətində vəziyyətə tam nəzarət etmək üçün qarşılıqlı əlaqələr və proseslər mövcuddur. Amma idarəolunan utopiya üçün lazım olan ictimai passivlik rejimə lazım olan səviyyədə də deyil”.
Trudolyubovun fikrincə, tam inzibati nəzarət, yəni dövlətin hər kəsi eyni anda idarə etməsi mümkünsüzdür: “Hakimiyyətin “allahlıq” iddiası cəmiyyətin onun “dinini” qəbul etməsi məntiqinə söykənir. Ancaq cəmiyyət birçalarlı icma deyil. Rusiyanın mürəkkəb ictimai həyatında fəal iştirak edən də təkcə hakimiyyət deyil. Rusiyada hakimiyyətin total inzibati idarəçilik üçün arzuladığı həddə passivlik yoxdur”.
Xəbərin oxunma sayı : 397
Analiz
Xəbərlər
-
Dr.Ella necə estetik əməliyyatlar icra edir? - Araşdırma
-
Nazir Qubada vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
Külək, yağış, 33° isti... - Sabahın havası
-
DİN-in Polis Akademiyasında “Məzun Günü” keçirilib - VİDEO
-
İnformasiya agentliklərinə dair tələblər sərtləşdirilir - Nələr olacaq?
-
Rusiya mediasında Azərbaycana qarşı kampaniya başladılıb - RƏSMİ
-
Konstitusiya Məhkəməsinin 3 hakimi yola salınır - ONLAR KİMDİR?
-
Azərbaycanlıların ölümündə əli olduğu deyilən rus polislər - FOTO
-
Ersin Tatar Azərbaycana səfərə gəlib - FOTOLAR
-
Şahin Şıxlinskini saxlayanlar ondan nə soruşublar? - Özü danışdı
-
PKK yaxın günlərdə silahları təhvil verəcək - Hakim partiya sözçüsü açıqladı
-
Abşeron rayon Qobu qəsəbəsində qanunsuz tikintiyə icazə verib? - VİDEO
-
“Ziyəddin Səfərov evdən aparılarkən tam sağlam olub“ - Baş Prokurorluq
-
Media Reyestrində olmayan media subyektləri - Onları cərimələr gözləyir
-
Bəzi qadınlar üçün pensiya yaşı azaldıla bilər - VİDEO
-
“Azərbaycan və Rusiya üçün dostluq münasibətləri olduqca vacibdir“ - Zaxarova
-
Hakan Çalhanoğlu “od püskürdü“: “İnter“in prezidenti və kapitanı cavabını aldı
-
Qohum evlilikləri ilə bağlı qadağa əvvəlcədən nişanlı olanlara da aiddir? - VİDEO
-
Avronun manata qarşı bahalaşması davam edir - Rəsmi məzənnələr açıqlandı
-
“Mənə təxribatçı suallar verdilər” - Rusiyada hücuma məruz qalan azərbaycanlı qadın
-
İsrail Qəzzada 60 günlük atəşkəs şərtləri ilə razılaşıb - Tramp
-
Şahin Şıxlinski sərbəst buraxılıb - VİDEO
-
Azərbaycan Polisi 107 yaşında - FOTO
-
Elçin Şıxlı həbs olunan qohumundan danışdı - “Biabırçılıqdır”
-
Saxlanılan Rusiya vətəndaşları barəsində həbs qətimkan tədbiri seçildi - FOTOLAR
-
İkinci əl Çin avtomobili alarkən nələrə diqqət edilməlidir? - VİDEO
-
Kimya müəllimləri sertifikasiyanın nəticələrindən narazıdırlar - VİDEO
-
Hökumət vergi güzəştini sona çatdırır? - “Vergi Məcəlləsinə dəyişiklik layihəsi artıq hazırdır“
-
Mutvali Şıxlinskinin niyə saxlanıldığı məlum oldu - İllər öncə qətlə yetirilən şəxs onun müavini olub
-
“Anti-Azərbaycan kampaniyası 600-ə yaxın hesabdan aparılır“ - Milli Məclis
-
Sahib Məmmədovun müşaviri və yaxın qohumu xaricə hansı vəsaitlə gedir? - İLGİNC İTTİHAM
-
Yekaterinburqdakı Azərbaycan diasporunun lideri və oğlu belə saxlanıldı - VİDEO
-
“AZERİŞIQ” ASC-də açıq TENDERLER niyə GİZLİ şəkildə keçirilir…..
-
Özbəkistan Prezidenti Azərbaycana dövlət səfəri edəcək - Bu tarixdə
-
Voronejdə azərbaycanlı iş adamı həbs edildi - VİDEO
-
Ruben Vardanyan hakim qarşısında - Məhkəmə prosesi
-
Zelenski İlham Əliyevə zəng etdi: Ukrayna Azərbaycana həmrəyliyini ifadə etdi
-
“Evə dünyanın xərcini çəkib təmir etdirmişik...” - 1 evi 2 nəfərə satan MTK rəhbərinin məhkəməsi
-
“Dəniz” Hospitalında estetik əməliyyat üçün qızılları girov alındı…- Şikayət
-
“Bakı Yem Fabriki“ndə maliyyə böhranı: Vergi borcu yarım milyona yaxınlaşır
-
“O, futbol tarixinin ən böyük məşqçisidir“ - Yürgen Klopp
-
“İşğal Azərbaycana 150 milyard ABŞ dolları dəyərində ziyan vurub“ - Samir Şərifov
-
“Ege Hospital“ qaydaları pozdu - Maliyyə sanksiyası tətbiq olundu
-
AZAL təyyarəsini vuran rus zabitinin etirafları - Sensasion iddia + Səs yazısı
-
“Sputnik Azərbaycan“ işi üzrə saxlanılanlar 4 aylıq həbs edildi - Məhkəmədən qərar
-
Həftə sonunadək yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Rəsmi Bakıdan Rusiyaya:“Daxili işlərimizə qarışmayın!”
-
Pakistanda hökumət binasına və banklara hücum - Ölənlər var
-
İlqar Mustafayev bu şəxslərlə əlbir imiş - 12 milyonluq cinayət
-
Bu ilin birinci yarısında Azərbyacanda neçə nəfər qızılcaya yoluxub? - RƏSMİ
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Nazir Mərkəz direktorunu işdən çıxardı - Yeni təyinat
-
Bir sıra birinci instansiya məhkəmələrinə hakimlər təyin edildi - SİYAHI
-
Miqrasiya Xidmətindən əcnəbilərə xəbərdarlıq - 31 iyula kimi vaxtınız var
-
İlahə İlyasovanın direktoru olduğu “T-Finans LTD” MMC-nin rəhbəri Minayə Həmidova haqqında məhkəmə qərarı
-
Fərid Əsgərova general-mayor rütbəsi verildi - Sərəncam
-
Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət dəstələr ələ keçdi: Narkotik tranziti, onlayn dələduzluq...
-
Kinostudiyanın ərazisində təmizləmə işləri aparılır - Birgə məlumat
-
2300-dən çox müəllim işdən çıxarılıb - RƏSMİ
-
Rusiyadan gətirilən məhsullar Azərbaycanda məhv edildi - Fotolar
-
Tərlan Əhmədzadə işdən çıxarılır - Vəzifəsindən kənarlaşdırıldı, məzuniyyətə göndərildi
-
Yasamal rayonunda qanunsuz tikinti: “Kəpəz“ MTK yenidən işə başlayıb?
-
“Sputnik Azərbaycan“ bağlı işdə yenilik - 7 nəfər saxlanıldı
-
“Azərbaycan ərazisindən İrana qarşı istifadə olunmasına dair rəsmi məlumat yoxdur“ - Səfir
-
Daha iki nəfər batdı - Birinin 91, digərinin 17 yaşı var... (VİDEO)
-
MY SHOPS”un satış müdirindən dələduzluq - 50 ədəd “Playstation” sifariş verib...
-
Baş Prokurorluqda cinayət işi açıldı - Rusiyada öldürülən azərbaycanlılarla bağlı
-
Yağış, leysan, dolu, 32 dərəcə isti - Sabahın havası
-
Sabiq diplomat hakim qarşısına çıxarılır - DTX tərəfindən saxlanılmışdı
-
Beyləqanda qanvermə aksiyası keçirildi - Fotolar
-
“Pulu Vasif Talıbovun oğlunun sürücüsünə verirdim” - Rəisdən ŞOK AÇIQLAMA
-
Səfərov qardaşlarının ölümü ilə bağlı ekspertiza nəticələri açıqlandı - VİDEO
-
Lənkəran şəhərində qanunsuz obyekt inşa edilir? - Açıqlama/FOTO
-
700 balın sirri: Niyə maksimum nəticə yoxdur?
-
Məsud Pezeşkian Xankəndiyə səfər edəcək - Bu tarixdə
-
Nohurqışlaqda meşədə köməksiz qalan şəxs xilas olundu - VİDEO
-
Azərbaycan səfiri Rusiya XİN-ə getdi - VİDEO
-
Səfərov qardaşları dəfn olundu - Fotolar
-
DTX əməliyyat keçirdi: Dövlətə xəyanət edən tutuldu
-
Lökbatanda beton zavodundan şikayət - VİDEO
-
Baş direktor vəzifədən azad edildi - Yeni təyinat
-
Azərbaycanda avro bahalaşdı - 4 ildən sonra
-
“Rusiya tərəfinin uydurduğu xəbər cəfəngiyyatdır“ - Seyfəddin Hüseynli
-
Tramp fərman imzaladı - Suriyaya qarşı sanksiyaları ləğv edildi
-
Bu gündən sosial müavinətlər və təqaüdlər artırılır - Fərman qüvvəyə minir
-
İnstaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
“Azərbaycan xalqına bir daha təşəkkürümü bildirmək istəyirəm“ - Ərdoğan
-
Mədəniyyət sektorunda yeni vergi güzəştlərinin tətbiqinə başlanılır - VİDEO
-
Uitkoff İranla müzakirələri davam etdirir - Ağ Ev
-
“NATO sammiti Ankarada keçiriləcək” - Ərdoğan
-
Arkadi Qukasyandan yeni ETİRAFLAR
-
İyulun 1-dən artırılan bəzi sosial müavinətlər nə qədər olacaq? - VİDEO
-
Hacı Zeynalabdin Tağıyev qəsəbəsində kanalizasiya problemi - VİDEO
-
Bu şəxslərə yeni mənzillər veriləcək - RƏSMİ
-
ABŞ və İsrailin İrana qarşı addımları bütün regionu təhlükəyə atıb - Pakistan XİN
-
Gömrükdə rüşvət qalmaqalı - Sabiq rəis 834 maşını ölkəyə necə keçirib?
-
Yekaterinburqda öldürülən azərbaycanlıların nəşi Vətənə gətirilib - VİDEO
-
Tələbələr üçün xoş xəbər: Müraciət vaxtı artırıldı
-
Deputatlar bu qanunlara dəyişiklik edəcək - SİYAHI
-
Fransanın radioaktiv tullantıları Azərbaycan sərhədində? - Xəzər üçün təhlükə
-
Azərbaycanda şok OLAY: 5 aylıq hamilə ola-ola başqasına ərə getdi - VİDEO
-
“Sputnik Azərbaycan”ın ofisində saxlanılanlar kimdir? - ADLAR
-
“Excelsior Hotel”də baş direktorla menecer arasında nə baş verir?
-
Bəylər Eyyubovun yerinə gələn Fərid Əsgərov kimdir? - DOSYE
-
“Kremlin yeni strateji hədəfi Odessadır“ - “Financial Times”
-
DİN-dən “Sputnik-Azərbaycan“dakı əməliyyatla bağlı açıqlama
-
Ərdoğan və Ersin Tatar Bakıya gəlir - Bu tarixdə
-
Bəylər Eyyubov vəzifədən azad edildi - Yerinə təyinat oldu
-
İyul ayında hava necə olacaq? - Aylıq proqnoz
-
Rusiya agentləri “Sputnik Azərbaycan“dan belə çıxarıldı - VİDEO
-
Elariz Məmmədoğlunun qızı məhkəmədə ifadə verdi - Milyonluq qalmaqallı iş üzrə
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“İran komandirləri yoxa çıxıblar” - “Washington Post“
-
Salyanda dəhşətli cinayət: gecəyarısı arvadını xəyanətdə günahlandırdı, sonra isə...
-
Həbs edilən şəxs Namiq Abdullayevin adından necə istifadə edib? - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
“Cəlal Harutyunyana general-leytenant rütbəsini Sarkisyan verib“ - Arayik Harutyunyan
-
“Veysəloğlu”nun elan etdiyi “Qida Təhlükəsizliyi Ayı” çərçivəsində növbəti məhsuldar görüş AQİSA ilə keçirildi - FOTOLAR
-
“Türk vətəndaşı olmağı çox istərdim” - Montello ilə yeni müqavilə bağlanılıb
-
Qohum nikahların qarşısı necə alınacaq? - Nazirlikdən açıqlama
-
İran “Starlink“ə qadağa qoydu: İstifadə edənləri həbs gözləyir
TOP 10
ARXİV