![]() |
|














Türkiyə ordusunda nələr baş verir?- Generallar “sakitcə qəti etiraza başlayıblar?” – Təhlil
Tarix 30.08.19, 18:43 |
|
540.jpg)
Türkiyədə ali hərbi komandanlıqda yer dəyişdirmələr davam edir. Respublika prezidenti Rəcəb Tayib Ərdoğan Moskvaya plandan kənar səfərdən sonra altı generalın yeni təyinatı haqda sərəncam verib. Bir həftə əvvəl Türkiyənin bəzi hərbi başçılarının istefa haqda ərizələri belə bir addıma gətirib. Bunu ekspert mühitində “sakit etiraz” adlandırırlar. Səbəb həm hakimiyyətin hərbi nizama müdaxiləsində, həm də onun xarici siyasətində ola bilər.
Komandanlıqda yer dəyişdirmələr avqustun birinci yarısında Ali Hərbi Şuranın toplantısından sonra başlanıb. Amma kadr dəyişiklikləri indiyədək dayanmayıb. “Dövlət çevrilişi cəhdindən sonra Türkiyə Silahlı Güclərindəki (SG) atmosfer dəyişilib, – Türkiyə hərbçilərilə sıx iş görən Qərb diplomatlarından biri “Ahval”la söhbətdə bildirib. – Zabitlər hansısa mövzuları açıq müzakirə edə bilmirlər və hətta SG daxilində nisbi inam da yox olub. Xüsusən də generallar hesab edirlər ki, onlar, sadəcə, siyasi zümrənin qənimətidirlər”.
Ehtimal ki, beş türk generalının bir həftə əvvəl eyni anda istefaya getmək haqda verdiyi ərizə bu narazılığın sübutu olub. “Ahval”ın qeyd etdiyi kimi, bu hərbi başçıların hamısı Türkiyənin Suriyadakı missiyası üçün bu və ya başqa dərəcədə dəyərə malik idi. Amma dəqiqləşdirilir ki, sonradan üç ərizə geri götürülüb.
Generallar istefa haqda ərizələri formal olaraq adi erkən pensiyaya getmək zərurəti ilə motivləşdiriblər, lakin analitiklər və keçmiş hərbi başçılar bunu ordu strukturlarının daxilində hökm sürən dərin məyusluğun əlaməti adlandırıblar. İstefadakı briqada generalı Erdal Şener hələ avqustun əvvəlində jurnalistlərlə söhbətdə ehtimal edib ki, Türkiyə rəhbərliyinin Suriyada aydın prioritetləri yoxdur – hətta prezident Bəşər Əsədlə dialoqa da hazırdır. Şener əlavə edib ki, “təhlükəsizlik zonası” yaratmaq üzrə bu yaxınlarda ABŞ və Türkiyə arasında bağlanmış saziş Amerikanın prosesi uzatmaqda adi taktikasının nəticəsi idi. Qeyd edilməlidir: Ali Hərbi Şuranın qərarına görə səlahiyyət müddəti bitənə qədər istefaya göndərilmiş generallardan biri məhz Şenerdir.
İstefadakı admiral Türker Ertürk də komandanlığın xarici siyasətdən narazılığı haqda tezisi təsdiq edib. Onun sözlərinə görə, generalların istefası Türkiyə SG-nin rəsmi Ankaranın “Suriya” xəttindən məyusluğundan törəyib. “Bu, ölkəmiz üçün əlverişli deyil – Suriyanın mərkəzi hökumətinə qarşı işləmək və vasitəli imperialist savaşın yükünü daşımaq, – keçmiş hərbi başçı Türkiyənin solçu “Birgun” qəzetinə deyib. – Əlbəttə, xarici siyasətdə bəzən amoral sayılan, amma mənfəət hesabıyla işlər görürsünüz”.
Ertürkün sözlərinə görə, amma Türkiyə indi Suriya münaqişəsi çərçivəsində özü üçün heç bir qazancsız amoral işlər görür. O, Ərdoğanın başçılıq etdiyi Ədalət və İnkişaf Partiyasını (ƏİP) yeganə mənfəətdar adlandırıb.
“Generalların sakitcə qəti etirazı Türkiyə gerçəkliklərində yenilik deyil, – Beynəlxalq Məsələlər üzrə Rusiya Şurasının Ankarada yaşayan eksperti Timur Ahametov “NG”yə bildirib. – Bu gün belə etirazlara mülki şəxslərin 2000-ci illərin əvvəlindən təhlükəsizlik sahəsində qərar almaq prosesi üzərində nəzarət qurmaqda davam edən trendin nəticəsi kimi yanaşmaq gərəkdir. İndiki dövrün özəlliyi yüksək postlara təyin edilən mülki şəxslərin uyğun olmayan hazırlıq səviyyəsidir”.
Ekspertin sözlərinə görə, hətta milli təhlükəsizlik və terrorizmlə mübarizə məsələlərinə nəzarət edənlərdə də səriştəsizlik müşahidə olunur. Analitik əmindir ki, Ərdoğan dönəmində önəmli təyinatların çoxunun əsas kriteriyası ölkənin ali rəhbərliyinə loyallıq olub.
“Əhatəli həbslər və (Ankaranın 2016-cı il dövlət çevrilişi cəhdində ittiham etydiyi – “NG” ) Fətullah Gülənin təşkilatı ilə əlaqədə şübhəli bilinən zabitləri uzaqlaşdırmaq fonunda sağçı zabitlər arasında rəqabət artır, – Ahametov deyib. – Ərdoğanın ordu üçün öz planları var. “Başkan” (türk dilində: başçı, yüksək vəzifəli şəxs – “NG”) SG-in peşəkar zəminə keçidi şüarı altında “yeni Türkiyə” siyasi layihəsinin ehtiyacları üçün ordu qurmağa çalışır. Türkiyədə əvvəllər ordu siyasətə dolayısı ilə nəzarət etməyə səy edirdisə, indi siyasətin özü orduya soxularaq on illərlə mövcud olan subordinasiya qaydaları, hazırlığın keyfiyyəti və zabitlərin xidmətdə irəliləyişini sarsıdır”.
Analitikin sözlərinə görə, Suriya münaqişəsi simptomdur. “Siyasi hakimiyyət hərbçiləri arzuolunmaz risklərə vadar edərək öz iradəsini basqı ilə yeridir, – Ahametov hesab edir. – Bu zaman aydın dərk yoxdur ki, Türkiyə nə istəyir və Suriyada gerçəkdən nəyə nail ola bilər”.
Ekspertin sözlərinə görə, bəzi generalların şərhləri göstərir ki, bəzi mülki məmurların sırf hərbi işlərə qarışması istefalarda əsas rol oynayır. “Burada bunun dərki də yoxdur ki, axı türk ordusunun faktiki olaraq beynəlxalq terrorçuları qorumağa vadar edildiyi İdlibdə Türkiyə durumdan nə udur, – Ahametov hesab edir. – Bir çox sağçı zabitlər kimi Ərdoğanın da Kürdüstan Fəhlə Partiyasının Şimali İraqdan çıxışının əvəzində Suriya kürdləri üçün özəl statusu gizlicə tanımaq haqda ABŞ-la anlaşmağa çalışdığı Suriyanın şimalında da durum belədir”.
İqor Subbotin
NG redaktorunun yanında beynəlxalq icmalçı
Nezavisimaya gazeta, 29.08.2019
Tərcümə Strateq.az-ındır.
Xəbərin oxunma sayı : 610
Analiz
Xəbərlər
-
Səhiyyə Nazirliyində BMT-nin İqtisadi və Sosial Komissiyasının İcraçı katibi ilə görüş keçirilib
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
Deputat: Ermənistan Qərbi azərbaycanlıların qayıdış hüququnu tanımalı və təmin etməlidir
-
Koronavirusun təhlükəli ştamı yayılıb
-
“İran-İsrail münaqişəsi təkrarlanmamalıdır“ - Van İ
-
Cəlilabad Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının direktoru vəzifəsindən azad edildi
-
Bakıda daha bir yol hər an ÇÖKƏ BİLƏR - VİDEO
-
Seren Serengil azərbaycanlı gənclə işbirliyi qurdu - Fotolar
-
“Dioqunun yoxluğu ilə barışmaq çox çətin olacaq“ - Məhəmməd Salah
-
Prezident Xankəndidə keçirilən Zirvə görüşündən görüntülər paylaşılıb - VİDEO
-
Tikinti materialları bazarında bahalaşma və durğunluq var - VİDEO
-
“Reo-Med Tibb Mərkəzi“də yoxlama - Pozuntular aşkarlandı
-
Amerikalıların 40-60 faizi Maskın yeni partiya ideyasını dəstəkləyir - Şok nəticələr
-
“Dedilər qaz, meyiti basdır” - Zərərçəkmişlər danışdı
-
Gənclərin qanlı hesablaşması - biri qətlə, digəri xuliqanlığa görə mühakimə olunur
-
Bakıda küçələrdə “kahinlər“ peyda oldu - VİDEO
-
Türkiyədə meşə yanğınları: 500-dən çox xəsarət alan var
-
Ən çox gəlir əldə edən türkiyəli məşhurlar - SİYAHI
-
Rusiya səfiri Ermənistan XİN-ə çağırıldı - Nota verildi
-
Gələn həftədən Azərbaycanda istilər başlayacaq - Xəbərdarlıq
-
Pezeşkianın Azərbaycan səfəri başa çatdı - FOTO
-
Müəllim olmaq istədi, 5000 manat pulu ələ keçirildi - Dələduzluq
-
Ərdoğanın Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Şuşada İlham Əliyev liderlərin şərəfinə ziyafət verdi - FOTO
-
Tramp Çinə səfər edə bilər - “Bloomberg”
-
Prezident Xankəndidə Ərdoğanla görüşdü - FOTO
-
Əliyev, Pezeşkian və Ərdoğanın ən səmimi görüntüsü - VİDEO
-
Deputatlar daha 15 məsələni müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
-
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb - FOTO
-
“Əcəmi Mall”da qanunsuz tikintiyə kim icazə verib? - FOTOFAKT
-
“Virus hələ də bizimlədir” - Səhiyyə Nazirliyi xəbərdarlıq edir
-
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatdı - FOTO
-
Əliyevlə Pezeşkianın görüşü oldu - Fotolar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank 5 günlük məzənnəni açıqladı
-
İtkin düşən 3 hərbçi Kəlbəcərdə dəfn edildi - FOTOLAR
-
Almaniya ordunu ikiqat gücləndirir - Könüllü hərbi xidmət qayıdır
-
Bakının ortasında kanalizasiya “fəlakəti“ - Qurumdan açıqlama
-
Liderlər çay süfrəsi arxasında - Fotolar
-
“ABŞ-ın dəstəyi ilə İsrail Yaxın Şərqin taleyini girov altına alıb“ - Məsud Pezeşkian
-
Küçədə soyundu, qadınlar şikayət etdi - Məhkəmə qərarı
-
Xankəndidə tarixi sammit yüksək səviyyədə təşkil olunub - Şahbaz Şərif
-
Baş prokuror Yardımlıda vətəndaş qəbulu keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanda şəxsiyyət vəsiqələrində dəyişiklik edilir - Milli Məclis təsdiqlədi
-
Kiçik çavuş həbs edilib - “TikTok”da tanış olduğu sevgilisini şantaj edirmiş
-
“Hindistan Pakistana qarşı sudan silah kimi istifadə edir“ - Şahbaz Şərif
-
Yağış yağacaq, külək güclənəcək - Sabahın havası
-
Avtomobil almaq istəyənlərin nəzərinə - Bu maşınlar bahalaşacaq
-
“Biz göstəriciyə görə dünyada ön sıralardayıq” - Prezident
-
“Qəbələ“ Futbol Akademiyasının fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb - Açıqlama
-
“Vəsiyyətnamə yoxdursa, ögey şəxslər vərəsə ola bilməzlər“ - Ali Məhkəmə
-
“Azərbaycanın xarici valyuta ehtiyatları 74 milyard dollardan artıqdır” - Sahil Babayev
-
Naxçıvanda şok hadisə - Deputat sakini döydü
-
Xankəndidə Zirvə görüşü keçirilir - FOTO/CANLI
-
Prezident Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Ərdoğan Azərbaycana səfərə gəlib - FOTO
-
“Tramp iyulun 7-də Qəzzada atəşkəs elan edəcək“ - İsrail mətbuatı
-
Şəxsiyyət vəsiqəsində nələr dəyişəcək? - VİDEO
-
Konstitusiya Məhkəməsinə 4 hakim təyin olundu - ADLAR
-
Merkel Trampla yaşadığı qalmaqaldan danışdı - VİDEO
-
Bu şəxslərə 6 min manat birdəfəlik müavinat veriləcək - Deputat açıqladı
-
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı görüşdü - Xankəndidə
-
Pezeşkianın Azərbaycana səfərə gəldi - FOTO
-
Direktor yük maşınının altında qalıb öldü - TƏFƏRRÜAT
-
“Zəngəzura görə Paşinyanı devirmək istəyirlər“ - Çevriliş planının detalları + VİDEO
-
Tacikistan prezidenti Füzuli rayonunda belə qarşılandı - FOTO
-
Rusiya Ukraynaya kütləvi hava zərbəsi endirib: Kiyevdə çoxsaylı dağıntılar var
-
Məktəbdən çıxan müəllimənin başına torba keçirib qaçıranlar azadlığa çıxdı - TƏFƏRRÜAT
-
“ABŞ Ukraynaya hərbi yardım göndərməyə davam edir“ - Tramp
-
Azərbaycan-Özbəkistan əlaqələri strateji əməkdaşlıq modelinə çevrilib
-
Azərbaycan və Özbəkistan strateji tərəfdaşlıq modelini gücləndirir
-
Aygün Kazımova bu dəfə misirli xanım obrazında - FOTO
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Bu sahələrdə çox sayda işçiyə ehtiyac var - VİDEO
-
Putin və Tramp telefonda danışdılar - Ukrayna, Suriya, İran məsələləri müzakirə edilib
-
Azərbaycan, Özbəkistan və Qırğızıstan prezidentləri Şahbulaq qalasında olublar - FOTO
-
Moskvada 2 azərbaycanlı “qanuni oğru“ saxlanıldı - VİDEO
-
Fərid Əsgərov yeni vəzifəsində ilk dəfə görüntüləndi - VİDEO
-
Əsir və girovlarımızın başına nələr gətirilib? - Məhkəmə
-
Kurskda Rusiya generalı öldürüldü - Ukrayna ordusundan uğurlu əməliyyat
-
Səhiyyə nazirinin məhkəməyə verildiyi iş üzrə - QƏRAR
-
Vüqar Səfərlinin şikayəti rədd edildi - Ali Məhkəmədən qərar
-
“Razılaşdıq ki, birlikdə gələcəyik” - İlham Əliyev
-
Alatavadakı qalmaqallı mülk söküldü - Razılığa gəldilər
-
“18-ci sanksiyalar paketi Rusiya iqtisadiyyatının ürəyinə zərbə vuracaq“ - Leyen
-
Prezidentlər Xıdırlı kəndinin 1-ci mərhələsinin açılışında iştirak etdi - Fotolar
-
“Sputnik-Azərbaycan“ işi: beş nəfər polis nəzarətinə verildi
-
İki dost dövlət arasında münasibətlər yüksək səviyyədə inkişaf etdirilir
-
Məktəbli qızları təqib etdi, həbs olundu - Məhkəmədə özünü belə müdafiə etdi
-
Zirvə görüşünün iştirakçıları “Zəfər“ şousunu izlədi - FOTOLAR
-
Bakıda bu yollarda təmirlə bağlı hərəkət məhdudlaşdırıldı - Siyahı
-
Abituriyentlərin şikayətləri araşdırılıb, bəzilərinin imtahan balları artırılıb - DİM-dən açıqlama
-
27 il hakimlikdən sonra Konstitusiya Məhkəməsindən getdi - Yerinə oğlu gəlir
-
Əl yükündə ölkəyə 547 karat brilyant keçirmək istədi - Fotolar
-
Azərbaycanda heyvanların sığorta xərci açıqlandı: Qoyunlar 7-11 manat, inəklər isə...
-
Masazır qəsəbəsində sənədsiz evlərin tikintisi davam edir - FOTO/VİDEO
-
Nazirlikdən küləkli hava ilə bağlı - Müraciət
-
ABŞ Azərbaycana yeni diplomat göndərir - Emi Karlo kimdi?
-
Bakıdakı yeni park belə olacaq - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Azərbaycan və Özbəkistan həm tarix, həm də ortaq mədəni, mənəvi və dil kökləri ilə bir-birinə yaxın və bir o qədər də zəngindir
-
Xankəndidən Şuşaya kanatla gedəcəyik - 13 dəqiqəyə...
-
Bakıda inanılmaz hadisə: Həkim vətəndaşı QİÇS-ə yoluxma təhlükəsi ilə üz-üzə qoydu
-
Şahbaz Şərifin Azərbaycana səfəri başlayıb - FOTO
-
Azərbaycanda manata olan inam dolları üstələdi - 10 ilin statistikası
-
Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini Füzulidə - FOTO
-
Konstitusiya Məhkəməsində 4 yeni hakim - ADLAR
-
Sadir Japarov Azərbaycana səfərə gəlib - FOTOLAR
-
Prezident “Xankəndi” Biznes Mərkəzinin açılışında - FOTOLAR
-
“Qala Sığorta”nın işçisinə “dümbələk” deyən şəxs cəzalandırıldı - TƏFƏRRÜAT
-
İlham Əliyev Xankəndidə qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
Azərbaycanın bu saytları Rusiyada bloklandı - SİYAHI
-
Prezident Xankəndidə Zəfər parkında görülən tikinti işləri ilə tanış oldu - FOTOLAR
-
Agentlik sədri onu departament müdiri təyin etdi - FOTO
-
Futbol dünyası şokda - Ulduz futbolçu qəzada öldü
-
Xankəndi Dəmir Yolu və Avtovağzal Kompleksinin təməli qoyuldu - Fotolar
-
Bu yolda 2 aydır ki, “həyat donub“ - Təmir nə vaxt bitəcək?
-
Polisə işə düzəldəcəyini vəd etdi, külli miqdarda pul aldı - DƏLƏDUZLUQ İŞİ
-
"Adil Kərimli mənə dedi ki, artıq heç kəsə fəxri ad verilmir“ - Zemfira Sadıxova
-
Rusiya Poltavaya dron zərbələri endirib - Ölənlər var
TOP 10
ARXİV