|
Paşinyan yenə imtina etdi... - Bakı və İrəvan arasında sülh danışıqları dalana dirənib
“Ermənistan təhlükəli oyunlara qoşulub“ - Prezidentdən sərt xəbərdarlıq
Beynəlxalq Bankın 1,3 milyonluq tenderini olmayan şirkət necə udub? – Təfərrüat
Türkiyənin HERİKKS HHM sistemləri Azərbaycanda - Kəlbəcərdə quraşdırılıb
Hərbi güc təhlükəsizliyin əsas qarantıdır - Prezidentin mesajlarının pərdəarxası
Üçtərəfli Bəyannamənin ilk səkkiz bəndini kim pozub? - VİDEO
Şirkət rəhbəri 20 məmurla əlbir olub pulları mənimsədi - Korrupsiyaya bulaşmış rəsmilər kimlərdir? + ADLAR
Deputatın istirahət mərkəzi əl dəyişir... - Təhvil-təslim işlərinə hazırlıq gedir
Azərbaycan Ermənistanın silahlanmasına necə reaksiya verməlidir? - ARAŞDIRMA
Qlobal qarşıdurma kəskinləşir - Azərbaycan nə etməlidir?
ABŞ ordusunun əsgərləri Zəngəzura yerləşir - Nə baş verir? + VİDEO
Müdafiə Nazirliyi Ermənistana xəbərdarlıq etdi - “Bu, növbəti müharibəyə hazırlıqdır...“
Ankara uyğurlara diqqəti artırıb – Çin türk kəndlərinin adlarını dəyişdirir
“Üçüncü dünya müharibəsi riski artıb“ – “Qara dəniz üzərində ABŞ və Rusiya toqquşa bilər...”
Vaşinqtonun “mini-NATO” planı - TƏHLİL
Tarix 26.08.23, 10:47 |
|
ABŞ, Yaponiya və Cənubi Koreya vahid hərbi blok yaratmaq istiqamətində irəliləyirlər. Bu üç ölkənin Çinə qarşı yeni hərbi birlik - “mini-NATO” yaradacaqları ehtimalı var. Çin hesab edir ki, yeni hərbi birlik yaradılsa, bu, regiona dağıdıcı təsir göstərməklə yanaşı, yeni münaqişələrə də səbəb olacaq.
Mövzuyla bağlı “Kaspi” qəzetinin məqaləsini təqdim edirik.
Həftəsonu dünyanın diqqəti Birləşmiş Ştatlar prezidentlərinin dünyaca məşhur iqamətgahı olan Kemp-Devidə yönələcək. Ağ Evin sahibi Cozef Bayden, Yaponiyanın Baş naziri Fumio Kişida və Cənubi Koreya Prezidenti Yun Sok Yol arasında görüşdə yeni hərbi birliyin yaradılması ətrafında müzakirələrin aparılacağı xəbərləri gündəmi tutub. ABŞ təkzib etməyə çalışsa da, üç ölkənin Çinə qarşı yeni hərbi birlik - “mini-NATO” yaradacağı vurğulanır. Məhz buna görə görüş əhəmiyyətli hesab olunur. Bəllidir ki, Vaşinqton Şərqi Asiyada qeyri-rəsmi üçtərəfli ittifaq üçün daimi qurumlar yaratmaq niyyətini çoxdan ortaya qoyub. Üç ölkə bir-birini müdafiə etməyi öhdəsinə götürməsə də, bu, onların orduları arasında qarşılıqlı əlaqəni gücləndirəcək. Şübhəsiz ki, ilk növbədə hədəfdə Çin və Şimali Koreyadır (KXDR). Bayden tərəfdaşlarına Ukraynaya daha çox hərbi yardım üçün də təzyiq edəcək.
Mehriban düşmənlər
Bayden administrasiyasının nöqteyi-nəzərindən əsas problemlərdən biri ABŞ-nin Asiyadakı iki müttəfiqi - Yaponiya və Cənubi Koreya arasında yaxınlaşmanı gücləndirməkdir. Bu, Vaşinqtonda qeyd edildiyi kimi, seysmik miqyasların dəyişməsinə bərabərdir. Axı Tokio və Seul uzun onilliklər ərzində bir-birilərinə güvənməyiblər, üstəlik, açıq şəkildə qarşılıqlı ittihamlar irəli sürüblər. Yaponiyanın Koreya üzərində 35 il davam edən müstəmləkə hökmranlığını da qarşı tərəf unutmayıb. Koreya Respublikası ötən həftə 1945-ci ildə Yaponiya hökmranlığından qurtuluş gününü qeyd edib. Tədbirlərdə Cənubi Koreya prezidenti “müstəmləkə hakimiyyətinin vəhşiliyinə” və Koreya xalqının əzablarına diqqət yetirməyib. Əvəzində Cənubi Koreya lideri Yaponiyanın indi ölkəsi ilə eyni dəyərlərə sadiq olan tərəfdaş olduğunu vurğulayıb. Həm Seul, həm də Tokio KXDR-dən gələn nüvə təhlükəsindən narahat olduqlarını dilə gətiriblər.
Sammit Yaponiya və Cənubi Koreya üçün təhlükəlidir?
Çinin “Global Times” nəşri yazır ki, Kemp-Devid sammiti Yaponiya və Cənubi Koreya üçün təhlükəli ola bilər: “ABŞ, Yaponiya və Cənubi Koreya hərbi ittifaq kimi təhlükəsizlik blokuna doğru irəliləyirlər? Xeyr. Vaşinqtonun “qlobal təchizat zəncirinin qurulması” üçün genişləndirilmiş planları var. “Soyuq müharibə” Asiya-Sakit okean regionuna öz kölgəsini çəkməyə başlayıb”. Bəzi analitiklər hesab edirlər ki, bu sammit ABŞ, Yaponiya və Cənubi Koreya arasında üçtərəfli hərbi əməkdaşlıq sisteminin qurulmasının başlanğıcı olacaq.
Kemp-Devid sammiti möcüzədir
Corctaun Universitetinin professoru və ABŞ prezident administrasiyasının keçmiş rəsmisi Dennis Vilder Kemp-Devid sammitinin möcüzə olduğunu deyib:
“Axı əvvəllər amerikalılar, çətin ki, Yaponiya və Cənubi Koreya liderlərini bir otağa cəlb edə bilərdilər. İndi də Seul-Tokio xətti boyunca münasibətlərin yaxşılaşdırılmasının təşəbbüskarı Cənubi Koreya və Yaponiya özləri olublar. Ancaq hər iki ölkənin lideri bunun üçün əvəz ödəyə bilər. Yaponiya və Cənubi Koreya vətəndaşlarının iki ölkənin yaxınlaşmasına müsbət yanaşdığına dair heç bir sübut yoxdur. ABŞ-də vəziyyət daha ciddidir. 80 yaşlı Bayden 2024-cü ildə yenidən seçilmək üçün namizəd olacaq. Onun üçün artıq saatın əqrəbi seçkiyə qalan vaxtı geri hesablayır”.
Pekin təxribata çəkilir?
“Üçbucaq” üzvlərindən heç biri Pekini təxribata çəkmək istəmir. Lakin Pekin hesab edir ki, ABŞ onu diplomatik yolla təcrid etmək və düşmən hərbi müttəfiqlər şəbəkəsi ilə əhatə etmək istəyir. Çin mediası yazır ki, Kemp-Devid görüşünün məqsədi “mini-NATO” yaratmaqdır. Bu, regiona dağıdıcı təsir göstərəcək və Şərqi Asiyada yeni münaqişələrə səbəb olacaq. Çin Beynəlxalq Münasibətlər Universitetinin professoru Li Haydonq da bu qənaətdədir:
“Mini-NATO” mexanizmi Koreya yarımadasındakı nüvə və raket təhdidlərinin yaratdığı narahatlıq üzərində rüsvayçılıqla oynanılır. Amma “üçbucaq” bu problemi həll etmək istəmir. Əksinə, ABŞ bu real təhlükədən regionda dominant rolunu möhkəmləndirmək üçün istifadə etmək istəyir”.
Rusiya Elmlər Akademiyasının Şərqşünaslıq İnstitutunun Koreya və Monqolustan üzrə şöbəsinin müdiri Aleksandr Vorontsov isə qeyd edib ki, siyasətçilər bu “üçbucaq”dan əvvəllər də danışıblar:
“Amma hərbi komponent zəif idi. Bayden dövründə hərbi əməkdaşlıq sürətlə inkişaf etməyə başladı. Dəniz təlimləri müntəzəm xarakter aldı. Məqsəd, məncə, hərbi-siyasi ittifaq yaratmaqdır. Ukraynaya öldürücü silahların birbaşa tədarükünə gəlincə, Cənubi Koreya və Yaponiya indiyədək bundan çəkiniblər. Lakin ABŞ “üçbucağ”a həm də anti-Rusiya diqqətini vermək istəyir. ABŞ bu iki müttəfiqinə təzyiqi artıracaq”.
Bir faktı da qeyd edək ki, Asiya-Sakit okean regionunda (APR) ABŞ-dən asılı olan bütün ölkələri birləşdirmək ideyası çoxdan mövcuddur. Bundan əvvəl Asiya-Sakit okean regionunda NATO kimi hərbi-siyasi blok yaratmaq cəhdləri artıq olub. Məsələn, 1955-77-ci illərdə Cənub-Şərqi Asiya Müqaviləsi Təşkilatı (SEATO) fəaliyyət göstərib. Yaponiya və Cənubi Koreya həmişə anqlosakson təşkilatlarına qoşulmaq üçün ilk namizəd kimi görünürdülər. Sammit ərəfəsində məlumat var idi ki, Vaşinqton Tokio və Seulun AUKUS-a (Avstraliya, Böyük Britaniya və ABŞ-nin yaratdığı müdafiə ittifaqı) qoşulması imkanlarını müzakirə edəcək. Ancaq böyük ehtimalla bu, baş verməyəcək. Fakt budur ki, Yaponiya və Cənubi Koreya ABŞ-nin müttəfiqləri olsalar da, heç birinin ümumi ikitərəfli razılaşması yoxdur.
Ekspertlər hesab edirlər ki, bu cür üçtərəfli əməkdaşlıq, çətin ki, regionun digər ölkələrini arxayınlaşdırsın. Əgər bu ittifaq formalaşsa, region ölkələrini iki kateqoriyaya ayıracaq: bir kateqoriya ABŞ, Yaponiya və Cənubi Koreya, digər kateqoriya isə kollektiv təhlükəsizlik sisteminin bir hissəsi olmayan, çox vaxt “yad” və “təhdidedici” kimi adlandırılan ölkələr olacaq.
Xəbərin oxunma sayı : 622
Analiz
Xəbərlər
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“FETÖ-yə qarşı mübarizə sona qədər davam etdiriləcək“ - Türkiyə Prezidenti
-
Tuneldə 2 nəfərin ölməsi ilə bağlı araşdırma başladı - Baş Prokurorluq və FHN məlumat yaydı
-
Milli Məclis 21 min manatlıq kağız paket alır - Bir ədədi 9 manat 50 qəpik
-
Yağış yağacaq, leysan olacaq - Sabahın havası
-
Tuneldə boğularaq ölən şəxslərdən birinin meyiti sudan çıxarılıb - Video
-
Kəmaləddin Heydərov su basmış ərazilərə gəldi - FOTO
-
Milli Məclisdə yeni işçi qrup yaradılıb - Bu deputatlara yeni vəzifə verildi
-
“Bu gün axşam oturub götür-qoy etməliyik” - Bakı meriVİDEO
-
“Sabunçu keçidi”ndə 2 nəfər boğularaq ölüb - VİDEO
-
Avtobusların hərəkət istiqaməti dəyişdirildi - Səbəb tunellərə suyun dolmasıdır
-
Neft Emalı Zavodundakı yanğın söndürüldü - VİDEO
-
Yağışın fəsadlarının aradan qaldırılması istiqamətində operativ tədbirlər həyata keçirilir - BİRGƏ MƏLUMAT
-
KOBİA-nın saytına 704 min manatlıq texniki dəstək göstərəcək şirkətin özünün saytı yoxdur
-
Azərbaycanda bunu edən şəxslər 15 il müddətində həbs oluna bilərlər - QƏRAR
-
“Bəzi nöqsanlara yol verilib“ - Eldar Əzizov (VİDEO)
-
“MTN işi” üzrə zərərçəkən Nərimanov İcra Şöbəsini məhkəməyə verdi – yarım milyon manat kimin cibindədir?
-
Gələn il universitetlərə qəbul planı artırılacaq? - RƏSMİ
-
“İsrailin istənilən hücumuna dərhal cavab verəcəyik“ - İran Prezidenti
-
Bu cərimənin məbləği - 200-dən 4000-ə qədər oldu
-
Tikinti materialları bahalaşdı - VİDEO
-
“Rusiya ilə ABŞ arasında birbaşa toqquşma riski var“ - Rəsmi Moskva
-
Yasamalda yaşayış evində uçqun olub - Bir nəfər dağıntı altından çıxarılıb (VİDEO)
-
Bakıda bəzi yollara məhdudiyyət tətbiq edilib - SİYAHI
-
Prezident “MAN Truck&Bus“ şirkətinin baş direktorunu qəbul etdi - FOTOLAR
-
Su basmış ərazilərdən 31 nəfər təhlükəsiz əraziyə təxliyə edilib - VİDEO
-
“BRICS ədalətli dünya nizamına töhfə verir“ - Hikmət Hacıyev
-
Ordumuzun əsgəri güllə xəsarətindən öldü - RƏSMİ
-
Yeni naməlum virus gəlir - bu qrup insanlar risk altında
-
Azərbaycan taxıl idxalını azaldıb - xaricdən buğda asılılığımız bitir?
-
Bakıda sərnişin avtobusu suyun içində qaldı - Sərnişinlər kəndirlə xilas edildi
-
Heydər Əliyev prospektinin əsas yolu bağlandı - FOTO + VİDEO
-
Restoranlarda niyə depozit tələb olunur? - VİDEO
-
Dövlət xərcləri azalmazsa, ABŞ iflasla üzləşəcək - Elan Mask
-
Bakı Qızlar Universitetində oğlan tələbələr təhsil alır? - VİDEO
-
Yetkinlik yaşına çatmayan qıza içki içirdilər: Paltarını çıxarıb... - DETALLAR
-
“Fətullah Gülən vətənsiz öldü” - Türkiyə MN-dən bəyanat
-
Bağırov körpüsünü su basdı - Eldar Əzizov hadisə yerində
-
Azərbaycan-İran dövlət sərhədinin tam nəzarətə götürülməsindən dörd il ötür
-
Xatirə geyiminə görə tənqid olundu - Video
-
Messi və Ronaldusuz siyahı - İlin futbolçusu adına namizədlər bilindi
-
“Qərb bizə Rusiya ilə müharibəyə başlamağı təklif edib” - İvanişvili
-
Bu tibbi xidmətlər də sığorta hesabına qarşılanacaq - VİDEO
-
Ailə üzvlərinin dərsliklərə salınan “sitatları“... - Hamlet İsaxanlının özəl məktəbində nələr baş verir?
-
“Zeytun Pharmaceuticals” şirkəti cərimələndi - Qərar
-
Bəzi alkoqollu içkilərin satışı məhdudlaşdırıla bilər - VİDEO
-
Günay İbrahimlinin sevgilisi ilə görüntüləndi - VİDEO
-
Evliliyin kabusa çevrilməyini istəmirsinizsə, bunları ETMƏYİN!
-
Bakıda sərçələr buna görə yoxa çıxıb - Səbəb bəlli oldu
-
Dollara tələb kəskin artıb: “Bir çox bank süni əngəllər yaradır”
-
Ramiz Mehdiyev cinayət işindən danışdı - “Mənim heç nədən xəbərim yoxdur...“
-
General-mayor vəzifədən çıxarıldı - Yeni təyinat
-
“Albaniyanın keçmiş prezidenti saxlanılıb“ - KİV
-
Əlilliyi olan şəxslərə kredit verilmir? - AÇIQLAMA
-
Ölkə ərazisində yağıntılı hava şəraiti davam edir - FAKTİKİ HAVA
-
“FETÖ-yə qarşı mübarizə terrorçubaşı ilə məhdudlaşmır“ - Türkiyəli nazir
-
Masazırdakı “Yeni Bakı” yaşayış kompleksində bir qəbz, bir müqavilə, 4 sənəd...- FOTO
-
“Caspian Energy Group” cərimələndi - Gömrük qaydalarını pozduğuna görə
-
Harris 3 ayda 1 milyard dollar topladı - Rekord vurdu
-
326 milyonluq qaçaqmalçılıq... - O pullar ölkədən necə çıxarılıb?
-
Banklar daşınmaz əmlak üçün nə qədər kredit ayırıblar? - Tam siyahı
-
Aqil Ələsgərdən FETÖ rəhbərinin ölümünə REAKSİYA: “Yeni Gülən ilə təşkilatlanmağa davam edəcəklər”
-
“Metalsan Group” cərimələndi - Valyuta tənzimi qaydalarının pozduğuna görə
-
Bu mədəniyyət işçilərinin maaşı qalxacaq - Hökumət qərar verdi
-
Prorektor rektorun müşaviri vəzifəsinə gətirildi - Yeni təyinat
-
Şuşa şəhərinin Baş planı təsdiqlənib - Əli Əsədovdan qərar
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Yağış suları Binəqədi yollarını iflic vəziyyətə saldı - VİDEO
-
Fətullah Gülənin yerinə kim gələcək? - Ad açıqlandı
-
Buğda idxalı azalmaqda davam edir: un neçəyədir?
-
Prezident baş konsulu geri çağırdı - SƏRƏNCAM
-
AMEA-da külli miqdarda mənimsəmə və digər pozuntularla bağlı cinayət işi başlanıb - RƏSMİ
-
“Bir çox hallarda Rusiyanın standartlarına baxmağa məcbur oluruq” - AYNA rəsmisi
-
Turkiyenin en gormeli muzeyleri: Ziyaretcileri tarix ve medeniyyetle bir araya getirir
-
Azərbaycanda yaxın zamanlarda güclü zəlzələ gözlənilir? - AÇIQLAMA
-
Nazirliklə iş adamı arasında qalmaqal: Sahibkar 11 min cərimələndi
-
Bu işlərə mülki məhkəmələrdə baxılacaq - Mühüm qərar
-
COP29 konfransı əməkdaşlarının formaları - Foto
-
“Türkiyə Krımı Ukrayna ərazisi kimi tanıyır“ - Hakan Fidan
-
Bakıda içərisində sakinlər olan evi sökdülər - VİDEO
-
Azərbaycan qızlarının əcnəbilərlə nikahı: Səbəblər və iqtisadi problemlər...
-
Leysan yağacaq, şimşək çaxacaq – Sabahıın havası
-
Bayden İlham Əliyevə məktub göndərdi: “Sizi əmin etmək istəyirəm ki...“
-
Azərbaycanda bu siqaretin qiyməti artdı - SƏBƏB
-
Mərkəzi Bank faiz qərarını açıqlayacağı tarixi dəyişdi - SƏBƏB
-
Eldar Mahmudovun İspaniyada “topdağıtmaz“ sərvəti üzə çıxdı - Prokurorluq milyonluq mülkləri araşdırır
-
Xaricdən 3 manata gətirilən toyuq əti marketlərdə 2 dəfə baha satılır – Qiymətlər
-
İlham Əliyev ABŞ Prezidentinin xüsusi köməkçisini qəbul etdi - FOTO
-
“AS Texnika” MMC cərimələndi - Valyuta tənzimi qaydalarının pozduğuna görə
-
Məcnun Məmmədov Hacıqabulda vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
“Cəbrayıl Şəhəri Günü” tədbiri üçün 446 min manat xərclənib - Tender keçirilməyib
-
“Aztelekom”un rəhbəri işdən çıxarıldı - Yeni təyinat
-
Rusiya istənilən ABŞ administrasiyası ilə işləməyə hazırdır - Lavrov
-
COP29 qabağı Bakıda fantastik qiymətə günlük mənzillər: Bu evlərə maraq varmı?
-
Fəthullah Gülən yerləşdirildiyi xəstəxanada öldü - KİV
-
Azərbaycanda xərçəng xəstəliyi niyə artır? - Video
-
Van Dammın Qəbələdəki heykəli götürüldü - AÇIQLAMA
-
Bakıda mikroavtobus elektrovozla toqquşub - Yaralılar var
-
ABŞ iqtisadiyyatı yeni superdövrə daxil oldu: Dünyanı ciddi nəticələr gözləyir
-
Paytaxtda bu yollarda tıxac var – Siyahı
-
Müştəridən xəbərsiz kredit limiti artırıla bilər? - VİDEO
-
DÇ-2026-nın favoritlərinin siyahısı yeniləndi - Fransa millisi 6-cı yerdədir
-
Azərbaycana idxal edilən minik avtomobillərın sayı azaldı - VİDEO
-
51 yaşlı kişi döyülərək öldürüldü - Keçmiş məhkum saxlanıldı
-
Dönər alarkən nələrə diqqət edilməlidir? - VİDEO
-
Yeni “iPhone 16” rekord sürətlə ucuzlaşır - SƏBƏB
-
Astarada meyvə bağı üstündə dava - Ata oğlunu güllələdi
-
Türkiyədə bəzi xəstəxanalar bağlandı - 50-ə yaxın şübhəli saxlanıldı
-
“İran İsraildəki bütün hədəfləri müəyyənləşdirib” - Abbas Əraqçi
-
BRİKS sammitinə qarşı PUA təhlükəsi: Kazan aeroportunda xüsusi plan işləndi
-
“Telegram“da yayılan yeni fırıldaq növü barədə XƏBƏRDARLIQ
-
İmtahanda texniki nasazlıq - Ləngimə oldu
-
Həbsdən çıxan kişi arvadının telefonunda yad nömrə tapdı: “Otellərdə...“ – Şok
-
MDB-nin hansı ölkəsində daha çox cinayət qeydə alınır? - Siyahı
-
“İşi düşəndə “balamka“, “Instagram“da “aparıcı““ - FOTO
-
Səfirimizin 3 milyonluq korrupsiya əməli - Bakıya təhlükə
-
Bu yollarda görünüş məsafəsi məhdudlaşacaq - Xəbərdarlıq
-
“Ukraynanın Kurskda ümumi itkiləri 25 min nəfərdən çoxdur” - Rusiya MN
-
Sürürlər, atıb gedirlər - “40 manat cərimə deməkdir“
-
Müdafiə Nazirliyi məlumat yaydı: Oktyabrın 25-dək...
TOP 10
ARXİV