![]() |
|














Sanksiyalar Rusiya iqtisadiyyatını çökdürür: Defoltla üzləşə bilər
Tarix 22.01.23, 18:14 |
|

2023-cü il Rusiya üçün heç də xoş olmayan xəbərlərlə başlayıb. Sanksiyalar ölkə iqtisadiyyatını çökdürməkdədir - inflyasiya və sürətli bahalaşma ilə yanaşı, ölkənin əsas gəlir mənbəyi hesab olunan neft və qazın satışında ciddi böhran yaşanır. Yanvarın əvvəlindən başlayaraq, Rusiya nefti Brent markalı neftdən təxminən iki dəfə ucuz satılır. Qərbin tətbiq etdiyi embarqo və qiymət tavanına görə Rusiya neftini əsasən Çin və Hindistana satmaq məcburiyyətindədir. Vəziyyəti onsuz da yaxşı olmayan Rusiya büdcəsi bu səbəbdən bir neçə trilyon rubl daha az əldə edəcək. Bəllidir ki, Rusiya neftinin qiymətinin düşməsinin əsas səbəbi Qərb ölkələrinin tətbiq etdiyi sanksiyalardır. Dekabrın 5-də Rusiya xam neftinin Avropa İttifaqına tankerlərlə tədarükünə embarqo tətbiq olunmağa başlayıb. Eyni zamanda, Aİ ölkələri, G7 (Böyük yeddilik) və Avstraliyanın müəyyən edilmiş qiymət tavanından baha olan Rusiya neftinin daşınması və sığortalanmasının qadağan edilməsi barədə qərarı qüvvəyə minib. Bundan əlavə, Rusiyada büdcə kəsiri də pik həddə çatıb.
Bəs Rusiya iqtisadiyyatı yaranmış durumdan çıxmaq vəzifəsinin öhdəsindən gələ biləcəkmi? Hətta ən optimist ekspertlər belə ürəkaçan nəsə gözləmirlər. Ümumiləşmiş fikir budur ki, bu cür davam edərsə, gələn il Rusiya defoltla üzləşə bilər.
“Kaspi” qəzeti mövzu ilə bağlı məqalə dərc edib.
Ekspertlər hesab edirlər ki, Ukraynadakı münaqişənin uzanması hökuməti və Mərkəzi Bankı davamlı inflyasiya təzyiqlərinə qarşı mübarizəni davam etdirməyə məcbur edəcək. Rusiya mediası açıq etiraf edir ki, ölkə iqtisadiyyatı ciddi böhran içindədir.
“Vedomosti” Rusiya iqtisadiyyatının çökməsinin bir neçə variantını proqnozlaşdırıb. Ən əlverişli variant, analitiklərin fikrincə, iqtisadi aktivliyin qorunub saxlanması ola bilər. Bu da o şərtlə mümkündür ki, qlobal iqtisadi artım tempi 3 faiz səviyyəsində qalsın, enerji qiymətləri də ucuzlaşmasın. Belə olan halda, 2023-cü ildə Rusiyanın ÜDM-i artıma keçə bilər. Amma bu, o qədər də real deyil. Ən bədbin ssenari qlobal iqtisadiyyatda struktur tənəzzülün baş verməsi fonunda böhranın yaşanmasıdır. Analitiklərin fikrincə, bu ssenaridə Rusiya iqtisadiyyatı 6 faizdən çox azala bilər. Bundan əlavə, “ikinci 2010-cu illər” və təcrid olunmayan böhran kimi variantlar da mümkündür.
Rusiya hazırda Çin və Hindistana neft göndərmək üçün Çin supertankerlərindən istifadə edir. Bu da ona nəqliyyat xərclərini azaltmağa və sanksiyalara görə itirilən mənfəəti kompensasiya etməyə kömək edir. Ticarət mənbələri və kəşfiyyat-izləmə məlumatlarına görə, Çinə məxsus ən azı dörd supertanker Rusiyanın Urals xam neftinin daşınmasında iştirak edir. Bu, Moskvaya sanksiyaların tətbiqindən sonra dəniz yolu ilə daşımaları təşkil etməyə kömək edir. Dekabr ayında tətbiq edilən G7 qiymət həddi Avropa İttifaqından kənar ölkələrə Rusiya neftinin dənizdən idxalına icazə verir. Mənbələr bildirirlər ki, beşinci supertanker və ya çox böyük VLCC sinifli neft daşıyıcısı Rusiya neftini endirimlə almağa davam edən Hindistana xam neft çatdırır. Hindistan neft emalı zavodları Rusiya neftinin barreli 15-20 dollar endirimlə əldə edirlər.
ABŞ Energetika Nazirliyinin proqnozuna görə, 2023-cü ildə Rusiyada maye karbohidrogen hasilatı 2022-ci illə müqayisədə 1,5 milyon azalaraq sutkada 9,5 milyon barelə düşəcək. 2022-ci ilin yanvarında, Ukraynanın işğalından əvvəl Rusiya neft hasilatı 11 milyon barel idi. Rusiyanın Energetika və Maliyyə İnstitutunun baş eksperti Aleksandr Titov hesab edir ki, qiymət tavandan xeyli aşağı səviyyədə qalsa belə, hasilatda ABŞ Energetika Nazirliyinin proqnozunda göstəriləndən daha əhəmiyyətli azalma olmayacaq. “Şirkətlərin əməliyyat xərcləri imkan verir ki, qiymət 30 dollara qədər ensə belə, rentabelliyi qoruyub saxlasınlar. Rusiya üçün optimal strategiya yeni alıcılar axtarmaq və logistikanı təşkil etməkdir”, - deyə Titov bildirib.
Neftin qiymətinin aşağı düşməsi ilk növbədə federal büdcəyə təsir göstərir, ayrılan vəsait azalır. Helsinki Enerji Tədqiqatları Mərkəzinin (CREA) ekspertlərinin hesablamalarına görə, xam neftin qiymətinə qoyulan məhdudiyyətlərə görə, Rusiya gündəlik 172 milyon dollar itirir. Dekabrda Rusiyanın xam neft ixracı 12 faiz, xam neft gəlirləri isə 32 faiz azalıb. Beynəlxalq Enerji Agentliyinin (IEA) proqnozuna görə, 2030-cu ilə qədər Kreml neft satışından təxminən 1 trilyon dollar ixrac gəlirini əldən verəcək.
Rusiya Avropaya qaz tədarükünü kəsməklə qiymətlərin ultra bahalaşmasına nail olacağına ümid edirdi. Lakin vəziyyət elə inkişaf edib ki, Avropanın qaz anbarları alternativ mənbələrdən doldurulur, Rusiyanın “Qazprom” şirkəti isə hasilatı azaldır.
Hələ müharibədən əvvəl Avropanın “Qazprom”dan asılılığı 40 faiz idi. Hazırda Avropanın aldığı qazın cəmi 6 faizi Rusiyadan idxal edilir. Faktiki olaraq Avropa Rusiyadan qaz asılılığından qurtulub. Bruegel Analitik Mərkəzinə görə, Avropa hökumətləri böhranı əhəmiyyətli bir təhlükə olaraq görüb və milli gəlirin təxminən 3 faizini enerji subsidiyalarına xərcləməyi planlaşdıraraq ev təsərrüfatlarına və şirkətlərə vurulan zərbəni yumşaldıb. İndi Avropada maye qazın qiyməti 65 avro civarındadır ki, bu da işğal ərəfəsində olan səviyyədən xeyli aşağıdır. Yayla müqayisədə qazın qiyməti 5 dəfədən çox ucuzlaşıb. ING Bank-ın qlobal makroiqtisadiyyat rəhbəri Karsten Brzeskinin sözlərinə görə, qarşıdakı aylarda qitəyə sərt qış gəlməsə, enerji böhranı riski çox aşağı olacaq.
Xəbərin oxunma sayı : 361
loading...
Analiz
Xəbərlər
-
Aygün Kazımova Türkiyədə “gəlincik” oldu - FOTO
-
Mövsümün ən yaxşı futbol transferləri məlum oldu – SİYAHI
-
Azərbaycanlı xanımlar niyə xarici kişilərlə evlənir? - VİDEO
-
Evli kişi qonşu qadınla əlaqə qurdu, onunla evlənmək istəməyəndə... – ŞOK OLAY
-
“TikTok”da saxta elanlarla abituriyentlərdən pul yığılır - XƏBƏRDARLIQ
-
Azərbaycanda daha iki nəfər COVID-19-a yoluxub - FOTO
-
Buzovnada dənizkənarına yenidən hasar çəkilir - VİDEO
-
Xocalıda avtomobil qəzası - ölən və yaralananlar var
-
“Talibanla heç vaxt müharibə olmayacaq” - SEPAH generalı
-
Azərbaycanda istirahət üçün nə qədər pul lazımdır? - QİYMƏTLƏR
-
1 iyundan əmlakını sığortalamayanlar cərimə olunacaq? – Vacib açıqlama
-
Sabahdan hava şəraiti pisləşəcək - Xəbərdarlıq
-
Laçında bütün lazımi şərait yaradılır
-
“Biz İran məsələsini dərindən müzakirə etdik” - İsrail Prezidenti
-
İt dişləyən şəxs vaksini nə vaxt vurdurmalıdır ki, effektiv olsun? - Açıqlama
-
Kanndakı çıxışı mübahisə yaratdı - Türk məşhurlar arasında gərginlik
-
Azərbaycan Ordusunun Ağdam və Şuşadakı mövqeləri atəşə tutuldu - RƏSMİ
-
Nazir 3 rəisi vəzifəsindən azad etdi - SİYAHI
-
“Ukrayna MN Baş Kəşfiyyat İdarəsinin qərargahı vurulub“ - Putin
-
Çində minarəyə görə müsəlmanlar ayağa qalxdılar - VİDEO
-
“Azərbaycana səfər etmək mənim və millətim üçün həyata keçən arzudur“ - İsxaq Hersoq
-
“Biz niyə xalqın əleyhinə qərarlar veririk?” – Deputat
-
Dünyanın ən çox qazanan 10 idmançısı - SİYAHI
-
15-18 yaş aralığında işləyən şəxslərə məzuniyyət düşür? - AÇIQLAMA
-
Ölkəyə narkotik gətirənlər saxlanıldı - FOTO
-
Laçının bərpası sürətlə həyata keçir
-
İshak Hersoq Azərbaycanda belə qarşılandı - VİDEO
-
Avtomobilini satmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ: Sığorta tarixçənizi korlaya bilərsiniz - VİDEO
-
Cəbrayıl rayonunun Hasanlı kəndi - FOTO
-
Rusiyanın Ukraynadakı müharibədə itkiləri - Yenilənmiş SİYAHI
-
Azərbaycanda bu şəxslər birdəfəlik müavinət alacaq - SİYAHI
-
Əhaliyə xəbərdarlıq - 1-4 iyun tarixlərində...
-
Meyvə-tərəvəz paytaxtda niyə bahadır? - VİDEO
-
“Yeni iqtidar dövründə vitse-prezidentlərin sayı artırıla bilər“ - Fuat Oktay
-
“Ölkədəki xırda bankların iflas həddinə çatacağını görəcəyik” - Ekspert
-
Azərbaycan Ordusu real döyüş şəraitində təlimlər keçirib - VİDEO
-
Buzovna qayalarında özbaşınalıq: Yeni hasarların bünövrəsi qoyulub - FOTO
-
Özbaşına fərdi ev tikən fiziki şəxslər 500 manatadək cərimələnəcəklər - DETALLAR
-
Azərbaycan və İsrail prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - FOTO
-
Ermənilər Qarabağda silah daşıyır – VİDEO
-
Sülh müqaviləsinin imzalanması Ermənistan üçün son şansdır
-
Bakıda bu küçələrdə evlər sökülür - Sakinləri nə gözləyir? (VİDEO)
-
Yaponiya Şimali Koreya raketinin vurulmasına göstəriş verdi: “Təhlükə olarsa, məhv ediləcək”
-
Milli Məclisin plenar iclası başlayıb - Gündəlikdə 28 məsələ var
-
“Əl-Hilal”dan Messiyə fantastik təklif - 1,2 milyardlıq müqavilə
-
Marketlərdə Ukrayna adı ilə İran duzu satılır? - AÇIQLAMA
-
İsrail prezidenti Azərbaycana rəsmi səfərə gəlib - FOTO
-
Həkəri çayı üzərində möhtəşəm yeni körpü - VİDEO
-
“Ukrayna Ordusunun hücumunun vaxtı ilə bağlı qərar qəbul edilib” - Zelenski
-
Azərbaycanda hotel xidməti ucuzlaşacaq? - VİDEO
-
“Ermənistanın əsassız bəyanatını rədd edirik“ - Azərbaycan XİN
-
Psixiatriya xəstəxanasında xəstələrə əzab verilir? - VİDEO
-
Taksi fəaliyyəti ilə bağlı yeni qayda və tənzimləmələrə ehtiyac var - VİDEO
-
Laçın şəhərinin müasir siması Azərbaycanın əldə etdiyi uğurları ilə eyni səviyyədədir
-
“İstəmirəm qızım məşhur olsun“ - Sevda
-
“Ukraynanın bərpasına 400 milyard dollar lazım olacaq“ - Nazir müavini
-
Laçınlılar doğma yurda qayıdışın sevincini yaşayırlar - VİDEO
-
Kosovoda 41 NATO hərbçisi yaralandı: Vuçiç xalqa müraciət edəcək - VİDEO
-
Cəlilabadda kartofun qiyməti kəskin ucuzlaşdı - FOTO
-
Təmiz su tullantılarla çirkləndirilir - VİDEO
-
Görmə məsafəsi məhdudlaşacaq - Xəbərdarlıq
-
Laçın şəhərinin möhtəşəm gecə görüntüsü - VİDEO
-
“Tezliklə hücuma keçəcəyik” - General
-
“Ərdoğanın Bəşər Əsədlə hələlik danışıqlar aparmaq planı yoxdur“ - İbrahim Kalın
-
ABŞ-də borc tavanının artırılması “Bitcoin”in qiymətinə necə təsir edəcək? - Açıqlama
-
Müdafiə Nazirliyi məlumat yaydı - Qeyri-qanuni erməni silahlılarının mühəndis işlərinin qarşısını aldı
-
Evləri suyun, küçələri də zibilin içində qalan sakinlər - VİDEO
-
Hikmət Hacıyev Ararat Mirzoyanla görüşəcək - Sabah
-
Avtobuslarla bağlı yeni qayda gəlir - Bundan sonra... (VİDEO)
-
“Rusiya dağılacaq, proses Şimalı Qafqazdan başlayacaq” - Saakaşvili
-
Son sutkada Azərbaycanda 1 nəfər koronavirusa yoluxub, 5 nəfər sağalıb - FOTO
-
Prezident və birinci xanım taekvondo üzrə dünya çempionatının açılış mərasimində - VİDEO
-
Dünyada Azərbaycanın artan nüfuzu göz qabağındadır
-
İcra başçısının konteyner əməliyyatı - TENDER
-
Nazirliklərin avtomobilləri satışa çıxarıldı - 800-18000 MANAT
-
Aysun keçmiş həyat yoldaşı haqda: “Ona ehtiyacım yoxdur“
-
Deputat Elman Nəsirov Ərdoğanın qələbəsinə görə qurban kəsəcək? - VİDEO
-
Rusiyanın Ukraynadakı müharibədə itkiləri - Yenilənmiş SİYAHI
-
Azərbaycanda hərbi vəzifəlilərin təlim toplanışı başa çatıb - FOTO/VİDEO
-
Prezident qəbullar keçirib – FOTOLAR
-
Qalib və məğlub arasındakı fərqi görmək üçün bu səhnə yetərli idi...
-
Bağ evlərinin kirayəsi bahalaşdı - VİDEO
-
Azərbaycanda zavodun fəaliyyəti dayandırılıb - Rəhbəri cərimələnib
-
Ərdoğan ən çox səsi hansı bölgələrdən əldə edib? - SİYAHI
-
Qubadlı rayonunun Mahruzlu kəndi - FOTO
-
Zuğulba çimərliyi yenidən hasarlanır - VİDEO
-
Aqrar İnnovasiya Mərkəzinə təyinat oldu - FOTO
-
Gündə bir dəfə yemək rejimi faydalıdırmı? - ARAŞDIRMA
-
Taksilərlə bağlı yenilik - Sürücülərə nəzarət etmək üçün... (VİDEO)
-
Qurban Qurbanov kövrəldi - VİDEO
-
Edis azərbaycanlı reperə dəstək oldu - FOTO
-
Azərbaycan Ordusunun Ağdam istiqamətindəki mövqeləri atəşə tutulub - RƏSMİ
-
Yaponiya ilə Şimali Koreya savaş həddinə çatdı - Tokio xəbərdarlıq etdi
-
Ərazi bütövlüyünün və suverenliyin qarşılıqlı şəkildə tanınması vacib şərtdir
-
Azərbaycanın Ermənistan istisna olmaqla, Avrasiya İqtisadi Birliyinin üzvləri ilə...
-
Bayden Ərdoğanı təbrik etdi - FOTO
-
Ərdoğan qalib gəldi! - YSK nəticələri açıqladı
-
Məşhur milyarder nişanlandı, tənqid olundu
-
Ərdoğanı ilk təbrik edən Azərbaycan Prezidenti olub - VİDEO
-
Gürcüstan iki od arasında - TƏHLİL
-
Mehriban Əliyeva Türkiyə Prezidentini və xanımını təbrik edib - FOTO
-
Ərdoğan İstanbulda zəfər çıxışı - “Ölkəmizi bizə əmanət edən hər kəsə minnətdaram!” + VİDEO
-
Azərbaycandan gedən səslər AÇIQLANDI - Ən çox səs kimə verilib?
-
İlham Əliyev Ərdoğanı təbrik etdi
-
Türkiyədə prezident seçkilərində qutuların 98 faizi açılıb, Ərdoğan liderdir + FOTO - CANLI YAYIM
-
Qiymətə və avadanlığa bağlı sürət: İnternet probleminin səbəbi nədir? - ARAŞDIRMA
-
Gədəbəydə qətlə yetirilən şəxs kafenin ofisiantı olub - TƏFƏRRÜAT
-
“Çelsi“dən sürpriz həmlə - “Real“ın ulduzu üçün fantastik məbləğ ayırdı
-
“Səsvermə vaxtında hansısa neqativ hadisə baş verməyib” - Türkiyə MSK
-
Prezident Laçından ermənilərə səsləndi: “Miatsum” kitabı bağlandı!
-
Azərbaycanda daha doqquz nəfər COVID-19-a yoluxub - FOTO
-
Laçın şəhərinə qayıdış başlandı – FOTO
-
Prezident İlham Əliyevə Laçın şəhərinin Baş planı təqdim olunub - FOTOLAR
-
İlham Əliyev Laçın şəhərinə qayıdan əhali ilə görüşüb, evlərin açarlarını onlara təqdim edib - FOTOLAR
-
Rəqsanə bir daha qızının boşanmasından danışdı - VİDEO
-
“Delimitasiya bizim şərtlərimiz əsasında olmalıdır” - Prezident
-
Bakıda 30° isti olacaq – Sabahın havası
-
Rusiyanın Ukraynadakı müharibədə itkiləri - Yenilənmiş SİYAHI
-
“Taliban” İrana müharibə elan etdi - Sərhəddə döyüşlər başlayıb
-
Lalə Azərtaş yüksək məbləğdə qrant qazandı - MƏBLƏĞ
TOP 10
ARXİV